مجله سیمدخت
0

سنگ آسمانی، بذر حیات؛ راز پیدایش زندگی در دل یک برخورد

سنگ آسمانی، بذر حیات؛ راز پیدایش زندگی در دل یک برخورد
بازدید 26

پژوهشگرانی از دانشگاه مک‌مستر کانادا و مؤسسه اخترشناسی ماکس پلانک آلمان بر این باورند که آغاز همه چیز پس از خنک شدن زمین در چند میلیون سال نخست شکل‌گیری آن رخ داد. در این زمان، دمای زمین برای تشکیل آب مناسب شد و قاره‌ها به‌تدریج از دل اقیانوس‌ها سر برآوردند. بن پیرس، یکی از اعضای تیم تحقیق، می‌گوید: «تا به حال هیچ‌کس این محاسبات را انجام نداده بود. این شروعی بسیار هیجان‌انگیز و مهم است.»

این محاسبات بر شکل‌گیری احتمالی پلیمرهای RNA متمرکز شده است. RNA ساده‌ترین مولکول‌هایی هستند که هم اطلاعات ژنتیکی را ذخیره می‌کنند و هم به‌عنوان کاتالیزور واکنش‌های شیمیایی عمل می‌کنند. پرسش کلیدی این است: آیا سقوط شهاب‌سنگ‌ها و آزاد شدن مواد شیمیایی حیاتی آن‌ها در حوضچه‌های آب گرم توانسته زمینه‌ساز تشکیل این پلیمرها شود؟

پاسخ تیم تحقیقاتی این است که بله، با کمک فرآیندهایی نظیر بارش و تبخیر در این دوره، چنین چیزی ممکن بوده است. دانشمندان برای حمایت از این ادعا، به تحقیقات متعددی در حوزه‌های اخترفیزیک، زمین‌شناسی، شیمی، زیست‌شناسی و دیگر رشته‌ها اشاره کرده‌اند.

رالف پودریتز از دانشگاه مک‌مستر دراین‌باره می‌گوید: «از آنجا که داده‌ها از زمینه‌های کاملاً متفاوتی به‌دست آمده‌اند، شگفت‌انگیز است که چطور همه این شواهد در کنار هم هماهنگ هستند. هر گام به گام بعدی منجر می‌شود و در نهایت، وقتی تمام قطعات یک تصویر کلی را شکل می‌دهند، نشان می‌دهد که احتمالاً چیزی درست در پس این فرآیند وجود دارد.»

یک شهاب‌سنگ غول‌پیکر که بیش از سه میلیارد سال پیش با زمین برخورد کرد، زیست‌کره سیاره را دگرگون ساخت و همزمان به پیشرفت حیات کمک رساند.

حدود ۶۶ میلیون سال پیش، یک شهاب‌سنگ ۱۰ کیلومتری در محل کنونی شبه‌جزیره یوکاتان در خلیج مکزیک سقوط کرد. این برخورد عظیم حفره‌ای به بزرگی ایالت مریلند آمریکا ایجاد کرد، طوفان‌های آتشین را در سراسر زمین شعله‌ور ساخت و باعث انقراض حدود ۷۵ درصد از گونه‌های زنده شد.

این فاجعه باستانی به معنای پایان دنیا برای دایناسورها بود، اما در دل این ویرانی، اجداد پستانداران از خاکستر برخاستند و عصر تازه‌ای در تاریخ زمین آغاز شد. بدون آن رویداد ویرانگر، ما انسان‌ها امروز وجود نداشتیم.

بااین‌حال، برخورد شهاب‌سنگی که دایناسورها را نابود کرد، در برابر سیارکی که حدود ۳.۲۶ میلیارد سال پیش به زمین اصابت کرد، حادثه‌ای کوچک به نظر می‌رسد. پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند که برخورد آن سنگ فضایی بزرگ، فصل تازه‌ای در تاریخ حیات زمین گشود.

شواهد به‌دست‌آمده از این برخورد نشان می‌دهد که حیات میکروبی، تنها شکل حیات در آن زمان، احتمالاً تحت تأثیر برخورد شهاب‌سنگی ۵۰ تا ۲۰۰ برابر بزرگ‌تر از شهاب‌سنگ قاتل دایناسورها، به رشد و شکوفایی رسید. این برخورد در دوران ابتدایی شکل‌گیری منظومه شمسی، زمانی که برخوردهای سیارکی بسیار رایج بودند، رخ داد.

شهاب‌سنگ مذکور که به نام S2 شناخته می‌شود، در زمانی به زمین سقوط کرد که تنها موجودات زنده، تک‌سلولی‌ها بودند. ویرانی ناشی از این برخورد، که در نزدیکی دماغه کاد کنونی در شرق ماساچوست آمریکا رخ داد، احتمالاً زمینه‌ساز شکوفایی میکروب‌ها و رشد انفجاری جمعیت باکتری‌ها و آرکی‌باکتری‌ها شد.

سنگ آسمانی، بذر حیات؛ راز پیدایش زندگی در دل یک برخورد

رسوب‌های روی این سنگ شواهدی از سونامی ایجادشده به‌دنبال برخورد شهاب‌سنگی در ۳٫۲۶ میلیارد سال پیش را در خود دارند.

برخورد S2 چنان عظیم بود که دست‌کم ۱۰ هزار کیلومتر مکعب سنگ تبخیرشده را به آسمان فرستاد. این مواد سپس به شکل قطره‌های مذاب متراکم دوباره بر سطح زمین باریدند. جای تعجب نیست که چنین شرایطی حتی برای ابتدایی‌ترین اشکال حیات نیز کشنده بوده است.

شواهد این برخورد باستانی توسط گروهی از دانشمندان به رهبری نادیا درابون در آفریقای جنوبی کشف شد. درابون و همکارانش شواهدی مربوط به این رویداد را در دوره نخست‌زیستی (۴ میلیارد تا ۲.۵ میلیارد سال پیش) ثبت کردند. در آن زمان، منطقه برخورد با دریایی کم‌عمق پوشیده شده بود و احتمالاً از معدود نقاطی روی زمین بود که سنگ‌هایش با دقت فراوان تا امروز حفظ شده‌اند.

این یافته‌ها نشان می‌دهند که برخورد S2 علاوه بر حجم عظیم سنگ‌های تبخیرشده، موجب وقوع سونامی‌های بزرگ و تبخیر لایه بالایی اقیانوس شد. اما در عین حال، فسفر و دیگر عناصر ضروری برای حیات را وارد آب‌ها کرد و زمینه‌ساز انفجار حیات شد.

سنگ آسمانی، بذر حیات؛ راز پیدایش زندگی در دل یک برخورد

دانشمندان در لایه‌های سنگی، گویچه‌های کوچک شیشه‌مانندی را مشاهده کرده‌اند که در اثر ذوب سنگ‌های سیلیکایی توسط شهاب‌سنگ ایجاد شده‌اند. آن‌ها همچنین جوش‌سنگ‌هایی را کشف کرده‌اند که از توده‌های سنگ فشرده تشکیل شده‌اند و به عنوان مدرکی از سونامی‌های گسترده شناخته می‌شوند که بستر دریاها را شکافتند و سنگ‌ریزه‌ها را به توده‌های متراکم تبدیل کردند.

شیمی این لایه‌های سنگی بقایای شهاب‌سنگ را آشکار کرده است که به نوعی از سنگ‌های فضایی اولیه موسوم به کندریت کربن‌دار تعلق دارد. قطر این شهاب‌سنگ بین ۳۷ تا ۵۸ کیلومتر برآورد شده است.

سنگ آسمانی، بذر حیات؛ راز پیدایش زندگی در دل یک برخورد

گویچه‌های لایه برخورد نخست‌زیستی در مقایسه با یک سکه از نظر مقیاس.

هرچند محل برخورد S2 فاصله زیادی با سایت آفریقای جنوبی داشت، پیامدهای این رویداد بسیار گسترده بود. این برخورد نه‌تنها باعث وقوع سونامی‌های عظیم در سراسر زمین شد، بلکه ابری از غبار را در جو پراکنده کرد که مانع رسیدن نور خورشید به سطح زمین شد. مواد معدنی تبخیرشده نیز نشان می‌دهند که این برخورد جو زمین را به‌قدری داغ کرد که توانست لایه‌های بالایی اقیانوس‌ها را تبخیر کند.

اگر حدود سه میلیارد سال پیش، پیش از وقوع برخورد S2، بر فراز زمین پرواز می‌کردید، با چشم‌اندازی کاملاً متفاوت از زمین امروزی روبه‌رو می‌شدید. در آن دوران، بیشتر سطح سیاره با آب پوشیده بود و خشکی‌ها به تعدادی آتشفشان و جزیره‌های بزرگ محدود می‌شد که از سطح اقیانوس بیرون زده بودند. اقیانوس‌های زمین نیز تقریباً دو برابر حجم کنونی آب داشتند، زیرا فضای داخلی سیاره هنوز به اندازه کافی سرد نشده بود تا بتواند رطوبت را در خود جذب کند.

نظرات کاربران

  •  چنانچه دیدگاهی توهین آمیز باشد و متوجه نویسندگان و سایر کاربران باشد تایید نخواهد شد.
  •  چنانچه دیدگاه شما جنبه ی تبلیغاتی داشته باشد تایید نخواهد شد.
  •  چنانچه از لینک سایر وبسایت ها و یا وبسایت خود در دیدگاه استفاده کرده باشید تایید نخواهد شد.
  •  چنانچه در دیدگاه خود از شماره تماس، ایمیل و آیدی تلگرام استفاده کرده باشید تایید نخواهد شد.
  • چنانچه دیدگاهی بی ارتباط با موضوع آموزش مطرح شود تایید نخواهد شد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بیشتر بخوانید