برخلاف باور عمومی، سرطان پستان ممکن است در مردان نیز رخ دهد. اگر تا به حال در مورد آن اطلاعاتی نداشته‌اید، این مقاله را مطالعه کنید. زمانی که از سرطان پستان یا سرطان سینه صحبت می‌شود، بیشتر افراد به یاد «روبان صورتی» و سرطان پستان در زنان می‌افتند. اما واقعیت این است که این نوع سرطان در مردان نیز مشاهده می‌شود. مردان حدود ۱ درصد از کل موارد ابتلا به سرطان پستان را تشکیل می‌دهند و از هر ۷۲۶ مرد، یک نفر در طول زندگی‌اش به این بیماری مبتلا می‌شود. اگرچه ابتلا به این بیماری در مردان نادر است، اما تعداد مردانی که به سرطان پستان دچار می‌شوند همچنان قابل توجه است.
علائم سرطان پستان در مردان
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در مورد سرطان پستان در مردان این است که اغلب نادیده گرفته می‌شود. بسیاری از مردان آگاه نیستند که ممکن است به این نوع سرطان مبتلا شوند و برخلاف زنان، هیچ دستورالعملی برای غربالگری منظم در مورد آنان وجود ندارد.
در حقیقت، بیش از ۴۰ درصد از موارد سرطان پستان در مردان در مراحل پیشرفته (مرحله ۳ یا ۴) تشخیص داده می‌شود. به همین دلیل، به دلیل تأخیر در تشخیص، مردان معمولاً درمان‌های تهاجمی‌تری نسبت به زنان دریافت می‌کنند.
علائم سرطان پستان در مردان می‌تواند خفیف باشد و شامل توده‌ها، ترشح از نوک سینه، تغییرات پوستی یا تورم در ناحیه سینه باشد. اگر هرگونه تغییرات مشکوک در این ناحیه مشاهده کردید، نباید آن‌ها را نادیده بگیرید و بهتر است هرچه سریع‌تر بررسی شوند.
نقش ژنتیک در سرطان پستان مردان
جهش در ژن‌های BRCA1 و BRCA2، که عمدتاً با سرطان پستان و تخمدان در زنان مرتبط است، می‌تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را در مردان افزایش دهد. حدود ۰.۲ تا ۱.۲ درصد از مردان دارای جهش‌های ارثی در ژن BRCA1 و ۱.۸ تا ۷.۱ درصد از مردان با جهش‌های ارثی در ژن BRCA2 تا سن ۷۰ سالگی به سرطان سینه مبتلا خواهند شد.
در مقایسه، تنها حدود ۰.۱ درصد از مردان در جمعیت عمومی تا آن سن به سرطان سینه دچار می‌شوند. مردانی که جهش در ژن BRCA2 دارند، خطر ابتلا به سرطان سینه در آن‌ها ۷ تا ۸ درصد است که به مراتب بیشتر از مردان عمومی می‌باشد. بنابراین، مردانی که سابقه خانوادگی سرطان پستان دارند، به ویژه کسانی که جهش در ژن BRCA دارند، باید نسبت به انجام آزمایش ژنتیک اقدام کنند و به تغییرات در بافت سینه خود توجه بیشتری داشته باشند.
ارتباط بین BRCA و سرطان پروستات
همین جهش‌های BRCA می‌توانند خطر ابتلا به سرطان پروستات را نیز در مردان افزایش دهند.
اخیراً یک بیمار جوان به دفترم مراجعه کرد و نگران موضوعی بود که بسیاری آن را برای سن او بعید می‌دانستند؛ سرطان پروستات. مادر و خواهرش به سرطان پستان مبتلا شده بودند و او، که در اواسط دهه ۴۰ زندگی‌اش بود، درخواست آزمایش ژنتیک برای ژن BRCA و آزمایش آنتی‌ژن خاص پروستات (PSA) را داشت.
در حالی که منتظر نتایج آزمایش ژنتیک بودیم، سطح PSA او بالاتر از حد انتظار بود. در آن لحظه، اهمیت آزمایش ژنتیک کاهش پیدا کرد. او تحت بیوپسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که در مراحل اولیه سرطان پروستات قرار دارد. بنابراین، اگر سابقه خانوادگی سرطان پستان دارید، نه تنها زنان، بلکه مردان خانواده نیز باید نسبت به این موضوع آگاه باشند و آن را جدی بگیرند.
مقایسه سرطان سینه در مردان و زنان
سرطان پستان در مردان و زنان شباهت‌هایی دارد، اما تفاوت‌های قابل توجهی نیز میان آن‌ها وجود دارد. از آنجا که مردان بافت سینه کمتری دارند، سرطان معمولاً به دیواره قفسه سینه نزدیک‌تر است و این موضوع می‌تواند بر نحوه گسترش آن تأثیر بگذارد. میزان بقا در پنج سال برای مردان مبتلا به سرطان پستان حدود ۷۷.۶ درصد است، در حالی که این رقم برای زنان حدود ۸۶.۴ درصد است. این تفاوت عمدتاً به دلیل تشخیص دیرهنگام در مردان است.
با این حال، درمان‌ها – از جمله جراحی، پرتو درمانی و شیمی درمانی – برای مردان و زنان عمدتاً مشابه هستند. تفاوت اصلی در سطح آگاهی است. در حالی که کارهای زیادی برای افزایش آگاهی درباره سرطان پستان در زنان انجام شده است، مردان اغلب از این بحث‌ها کنار گذاشته می‌شوند. این موضوع نیازمند تغییر و توجه بیشتر است.
بررسی پستان مردان
دستورالعمل رسمی برای خودآزمایی پستان در مردان وجود ندارد، اما مردان می‌توانند با استفاده از تکنیک‌های پیشنهادی، اقدامات پیشگیرانه برای نظارت بر سلامت سینه خود انجام دهند. بهتر است این آزمایش‌ها را هر ماه در زمانی ثابت انجام دهید، مثلاً زمانی که آزمایش ماهانه بیضه‌ها را انجام می‌دهید.
برای شروع، در مقابل آینه با بالاتنه لخت بایستید و به دنبال هرگونه تغییر غیرطبیعی مانند تورم، توده، فرورفتگی یا تغییرات در نوک سینه بگردید، هم زمانی که دست‌ها کنار بدن قرار دارند و هم زمانی که بالای سر برده می‌شوند. برای معاینه دستی، به پشت دراز بکشید و بالش کوچکی زیر شانه خود قرار دهید و دست همان طرف را زیر سر بگذارید.
با استفاده از دست مخالف، به آرامی انگشتان خود را در دایره‌های کوچک در تمام ناحیه سینه و زیر بغل فشار دهید، شدت فشار را کم و زیاد کنید و به آرامی نوک سینه را فشار دهید تا از عدم وجود ترشح اطمینان حاصل کنید. اگر هرگونه تغییر یا ناهنجاری مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید.
به یاد داشته باشید که این مراحل خودآزمایی پیشنهادی برای شناسایی مشکلات احتمالی در مراحل اولیه است، به‌ویژه برای افرادی که به دلیل سابقه خانوادگی یا عوامل ژنتیکی مانند جهش‌های BRCA در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
از کشف توده تا مراحل بعدی
اگر توده‌ای غیرطبیعی شناسایی شود، مراحل بعدی معمولاً شامل انجام ماموگرافی یا سونوگرافی برای بررسی دقیق‌تر آن است. اگر تصاویر به دست آمده نشانه‌ای مشکوک نشان دهند، ممکن است نیاز به انجام بیوپسی (بافت برداری) باشد. در طول بیوپسی، بافت سینه تحت میکروسکوپ بررسی می‌شود تا مشخص شود که آیا توده خوش‌خیم است یا بدخیم.
بر اساس نتایج بیوپسی، پزشک ممکن است گزینه‌های درمانی مناسب مانند جراحی، پرتو درمانی یا درمان‌های دیگر را با شما در میان بگذارد. این گزینه‌ها به مرحله و نوع سرطان شناسایی شده بستگی دارد و درمان‌ها مشابه آنچه که برای زنان مبتلا به سرطان پستان استفاده می‌شود، خواهند بود.
شکستن تابوهای جنسیتی و ذهنی
متأسفانه، ابتلا به سرطان پستان در مردان با نوعی انگ اجتماعی همراه است. بسیاری از مردان از شنیدن این تشخیص شوکه یا خجالت‌زده می‌شوند و این ممکن است مانع از شروع درمان زودهنگام شود. اما حقیقت این است که سرطان به جنسیت توجهی ندارد و شما هم نباید به آن توجه کنید. تشخیص زودهنگام بهترین راه برای مقابله با این بیماری است و کلید آن، پذیرش و صحبت کردن در مورد آن است.
اقدامات پیشگیرانه
مهم‌ترین کاری که مردان می‌توانند انجام دهند این است که به تغییرات بدن خود توجه کنند. اگر توده، درد، تورم یا هر گونه تغییر غیرطبیعی در ناحیه سینه یا قفسه سینه مشاهده کردند، نباید آن را نادیده بگیرند. بهتر است با پزشک مشورت کرده و در صورتی که سابقه خانوادگی سرطان پستان یا پروستات دارند، به انجام آزمایش ژنتیک فکر کنند.
سرطان سینه در مردان نادر است، اما این بدان معنا نیست که کم‌اهمیت است. با شکستن تابوها و ترغیب مردان به مراجعه به پزشک، می‌توانیم به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک کرده و فرصتی برای زندگی طولانی‌تر برای مردان فراهم کنیم.
نظرات کاربران