جراحی بینی (به انگلیسی: rhinoplasty ) یکی از چالش‌برانگیزترین عمل‌های زیبایی صورت است. زیرا جراح باید ضمن ایجاد فرمی طبیعی و متناسب، عملکرد تنفسی بینی را نیز بهبود بخشد. در این مجموعه اطلاعات، هدف ما این است که قبل از تصمیم‌گیری برای جراحی بینی، اطلاعات مفیدی را درباره‌ی ابعاد مختلف این فرآیند زیبایی با شما به اشتراک بگذاریم. این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا با طی کردن مسیری آگاهانه، در پایان بتوانید با رضایت از تصمیم درست خود، لبخند بزنید.
به خاطر داشته باشید که برای دستیابی به نتایج مطلوب از هر نوع جراحی، از جمله جراحی بینی، باید اطلاعات کاملی داشته باشید. به گفته دکتر صوفی‌زاده، اولویت اصلی در جراحی بینی ممکن است به منظور بهبود مشکلات تنفسی یا زیبایی صورت گیرد و گاهی اوقات هر دو هدف در نظر گرفته می‌شوند. با این حال، نکته‌ی حائز اهمیت در جراحی بینی، حفظ توانایی تنفسی بیمار است. به عنوان مثال، کوچک شدن بیش از حد بینی می‌تواند به بافت آن آسیب برساند و مشکلاتی در تنفس فرد ایجاد کند.
جراحی بینی چیست؟
نگاهی کلی به عمل بینی
در جدول زیر می توانید به طور خلاصه اطلاعاتی از عمل بینی دریافت کنید. هر یک از موارد در ادامه به طور کامل تر توضیح داده شده اند.
مزایای عمل بینی چیست؟
مزایای جراحی بینی بر اساس نتایج حاصل از این پروسه ارزیابی میشود. هنگامی که جراحی زیبایی بینی را به یک جراح ماهر و باتجربه می‌سپارید، منطقی است که انتظار داشته باشید که از مزایای قابل توجهی بهره‌مند شوید. بزرگ‌ترین مزیت این عمل، تحقق اهداف زیبایی شماست که به افزایش جذابیت چهره‌تان منجر میشود و در نتیجه، سطح رضایت شما از ظاهر خود افزایش یافته و این امر بر اعتماد به نفس شما تأثیر مثبت می‌گذارد. از دیگر مزایای جراحی زیبایی بینی، بهبود مشکلات عملکردی بینی است که به شما امکان می‌دهد تنفس بهتری از طریق بینی داشته باشید و این موضوع کیفیت زندگی شما را بهبود می‌بخشد.
انواع ایرادات بینی چیست؟
ایرادات بینی را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد: برخی از ایرادات مرتبط با جنبه‌های زیبایی هستند که افراد را به انجام جراحی ترغیب می‌کنند و برخی دیگر به عملکرد بینی مربوط می‌شوند. همچنین ممکن است یک ایراد شامل هر دو جنبه باشد. در ادامه به رایج‌ترین ایرادات بینی که معمولاً باعث تصمیم‌گیری برای عمل می‌شوند، اشاره می‌کنیم:
اولین مورد، انحراف بینی است که به معنای کج شدن تیغه بینی و تنگ شدن راه تنفس است. بسیاری از افراد با این مشکل مواجه هستند و علاوه بر کج به نظر رسیدن بینی، ممکن است با سختی در تنفس یا خروپف در خواب نیز مواجه شوند. به همین دلیل، آنها برای راحتی بیشتر به جراحی بینی روی می‌آورند.
دومین مورد، بینی پهن است. برخی افراد بینی‌های عریضی دارند که باعث عدم تناسب در ظاهر صورتشان میشود. البته عمل جراحی در این مورد بیشتر جنبه زیبایی دارد تا پزشکی.
سومین ایراد، پولیپ بینی است که به صورت برآمدگی‌های نرم در داخل حفره بینی ظاهر میشود. این پولیپ‌ها می‌توانند مسیر هوایی را مسدود کرده و منجر به گرفتگی بینی، سردرد و مشکلات بویایی شوند. نوع درمان بستگی به شدت و تعداد پولیپ‌ها دارد.
برخی دیگر از افراد از بزرگ بودن بینی خود نگران هستند. بینی بزرگ می‌تواند بر اعتماد به نفس فرد تأثیر گذاشته و باعث ایجاد احساس ناخوشایندی در مورد ظاهر او شود.
در نهایت، قوز بینی قرار دارد که به صورت برآمدگی روی پل بینی مشاهده میشود. بسیاری از افراد این قوز را نمی‌پسندند و تصمیم می‌گیرند با انجام جراحی زیبایی بینی از آن رهایی یابند.
جراحی بینی روی کدام قسمت های بینی انجام می شود؟
چه کسانی برای عمل بینی مناسب هستند؟
این سوال ممکن است در ابتدای مسیر هر داوطلب جراحی بینی به ذهنش برسد. پزشک می‌تواند به شما کمک کند تا به این سوال پاسخ دهید. در جلسه مشاوره جراحی زیبایی بینی با دکتر، او با دقت به دغدغه‌ها و انتظارات شما گوش می‌دهد. سپس با بررسی سوابق پزشکی، وضعیت سلامت عمومی و معاینه کامل آناتومی بینی، مشخص می‌کند که آیا شما شرایط لازم برای عمل زیبایی بینی را دارید یا خیر. به طور کلی، اگر یکی یا چند مورد از ایرادات بارز بینی برای شما آزاردهنده باشد و همچنین رشد بینی و ویژگی‌های صورت شما تکمیل شده باشد و به بیماری زمینه‌ای خاصی مبتلا نباشید، شما به عنوان یک داوطلب ایده‌آل برای جراحی بینی در نظر گرفته می‌شوید.
جراحی زیبایی بینی از چه سنی به بعد انجام میشود؟
بهترین زمان برای جراحی بینی هنگامی است که رشد بینی و صورت به‌طور کامل متوقف شده باشد. این سن به‌طور معمول برای دختران حدود ۱۶ سال و برای پسران ۱۸ سال است، هرچند این قانون عمومی ممکن است بسته به فرد کمی متفاوت باشد. عوامل مختلفی می‌توانند بر سن مناسب برای جراحی بینی تأثیر بگذارند، از جمله:
- جنسیت: به‌طور کلی، دختران زودتر از پسران به بلوغ می‌رسند، بنابراین ممکن است سن مناسب برای جراحی بینی در دختران کمی پایین‌تر باشد.
- رشد جسمی: ضروری است که پیش از جراحی بینی، رشد جسمی فرد به‌طور کامل متوقف شده باشد، به‌ویژه در مورد رشد غضروف‌ها.
- سلامت عمومی: فرد باید از سلامت جسمانی خوبی برخوردار باشد تا بتواند این جراحی را با موفقیت پشت سر بگذارد.
- وضعیت روانی: آمادگی روانی و انتظارات واقع‌بینانه از نتایج جراحی برای متقاضی اهمیت دارد.
- شرایط آب و هوایی: در مناطق گرمسیری، بلوغ جنسی زودتر رخ می‌دهد، بنابراین افراد ساکن این مناطق ممکن است زودتر به سن مناسب برای جراحی بینی برسند.
آیا برای جراحی کردن بینی ، اجازه پدر ضروری است؟
اگر زیر ۱۸ سال باشید، معمولاً برای جراحی بینی نیاز به اجازه والدین خواهید داشت، چون از نظر قانونی هنوز به سنی نرسیده‌اید که بتوانید به‌تنهایی در این مورد تصمیم‌گیری کنید. اما اگر بالای ۱۸ سال باشید، از نظر قانونی محدودیتی ندارید و می‌توانید با تصمیم و رضایت شخصی خود اقدام به جراحی بینی کنید.
انواع فرم نوک بینی عمل شده
نوک بینی از بخش‌های کلیدی صورت است که تأثیر بسزایی بر زیبایی چهره دارد. در جراحی زیبایی بینی، شکل‌دهی به نوک بینی اهمیت زیادی دارد. دو نوع رایج فرم نوک بینی در عمل‌های زیبایی شامل نوک گرد و نوک تیز است. در ادامه، به بررسی این دو نوع می‌پردازیم.
- عمل نوک بینی گرد: همان‌طور که از نامش پیداست، نوک بینی گرد ظاهری نرم و ملایم دارد و معمولاً برای افرادی با چهره‌هایی با خطوط نرم و گرد مناسب است. این فرم نوک بینی می‌تواند به چهره حالتی جوان و طبیعی بدهد. جراحان زیبایی برای دستیابی به این شکل، از تکنیک‌هایی استفاده می‌کنند که لبه‌های غضروف نوک بینی را گرد و هموار کنند.
- عمل نوک بینی تیز: در مقابل، نوک بینی تیز دارای خطوط زاویه‌دارتر و واضح‌تری است که اغلب برای افرادی با صورت‌هایی با خطوط مشخص و زاویه‌دار مناسب است. این فرم نوک بینی می‌تواند به چهره حالتی جدی و متمایز بدهد. جراحان برای ایجاد نوک تیز، غضروف‌های بینی را به‌گونه‌ای شکل می‌دهند که زاویه‌های مشخص‌تری داشته باشند.
آیا در عمل کردن بینی از غضروف پیوندی استفاده می شود ؟
در عمل بینی ، جراحان برای دستیابی به فرم دلخواه و رفع برخی ایرادات عملکردی ، ممکن است از غضروف پیوندی استفاده کنند. اما این موضوع در همه موارد رایج نیست و به شرایط فرد و هدف از جراحی بینی بستگی دارد.
چه زمانی در عمل زیبایی بینی از غضروف پیوندی استفاده میشود؟
- ضعف یا کمبود غضروف در بینی: در برخی افراد، غضروف بینی به‌طور طبیعی ضعیف یا ناکافی است که می‌تواند موجب افتادگی نوک بینی یا ایجاد مشکلات تنفسی شود. در این شرایط، جراح از غضروف پیوندی برای تقویت ساختار بینی و بهبود ظاهر یا عملکرد آن بهره می‌گیرد.
- اصلاح انحراف تیغه بینی: انحراف تیغه بینی اختلالی ساختاری است که می‌تواند به مشکلات تنفسی منجر شود. در عمل سپتوپلاستی که برای رفع این انحراف انجام میشود، جراح ممکن است از غضروف پیوندی جهت صاف کردن تیغه بینی و بهبود تنفس استفاده کند.
- بازسازی بخش‌های آسیب‌دیده یا از دست‌رفته بینی: گاهی به‌دلیل تومور، جراحت یا جراحی‌های قبلی، بخشی از غضروف بینی از بین رفته است. در چنین مواردی، جراح با استفاده از غضروف پیوندی به بازسازی قسمت آسیب‌دیده پرداخته و عملکرد و ظاهر بینی را حفظ می‌کند.
بافت غضروفی پیوندی برای عمل بینی از کدام نواحی برداشته می شود؟
- تیغه بینی: شایع‌ترین منبع غضروف پیوندی، تیغه میانی بینی خود فرد است. این غضروف به‌راحتی در دسترس است و سازگاری بیولوژیکی خوبی با سایر بخش‌های بینی دارد.
- گوش: غضروف گوش نیز گزینه دیگری برای جراحی بینی است. این غضروف نازک‌تر و انعطاف‌پذیرتر از غضروف تیغه بینی بوده و برای نوک بینی یا ساختارهای ظریف‌تر مناسب‌تر است.
- قفسه سینه: در موارد خاص، جراح ممکن است از غضروف دنده یا غضروف سایر قسمت‌های قفسه سینه برای پیوند به بینی استفاده کند.
بهترین محل برداشت غضروف پیوندی برای جراحی بینی ، کدام ناحیه است؟
انتخاب محل برداشت غضروف پیوندی به عواملی مانند نیازهای ویژه بیمار، سابقه پزشکی، ترجیحات جراح و میزان غضروف مورد نیاز بستگی دارد. پزشک در جلسات مشاوره پیش از جراحی بینی، مزایا و معایب هر روش و محل برداشت غضروف را به‌طور کامل با بیمار بررسی خواهد کرد.
آیا جراحی بینی با لیزر قابل انجام است؟
به عنوان یک متقاضی عمل بینی حتما ذهن شما هم درگیر این مسئله است که حقیقت عمل زیبایی بینی با لیزر چیست و چنین تکنیکی واقعا قابل انجام است؟
عمل بینی برای چه کسانی خطرناک است؟
به طور کلی جراحی بینی پروسه ای با ریسک بالا نیست ؛ به ویژه اگر توسط متخصص با تجربه انجام شود. اما گاهی بیمار شرایطی دارد که باعث بالا رفتن ریسک عمل زیبایی بینی می شود. از این بابت این افراد به توجه و احتیاط دو چندان نیاز دارند و بایستی حتما تمام مواردی که از سمت پزشک به آن ها گفته می شوند را با دقت کامل انجام دهند. از جمله شرایطی که باعث خطرناک شدن عمل بینی می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
افراد زیر سن قانونی :
- به دلیل عدم رشد کامل جسمی و ذهنی ، ممکن است در دوران نقاهت جراحی زیبایی بینی با مشکلاتی مواجه شوند.
- درک کاملی از عوارض و خطرات عمل ندارند.
افراد با مشکلات سلامتی :
- بیماران قلبی و عروقی : به دلیل ریسک بالای خونریزی و مشکلات بیهوشی.
- بیماران دیابتی : به دلیل خطر عفونت و کند شدن روند بهبودی.
- افراد دارای سابقه کم خونی : به دلیل احتمال خونریزی شدید.
- افراد دارای مشکلات تنفسی : مانند آسم و تنگی نفس ، به دلیل بیهوشی و مشکلات تنفسی بعد از عمل.
- افراد دارای بیماری های خودایمنی : مانند لوپوس و روماتوئید آرتریت ، به دلیل خطر عفونت و مشکلات در ترمیم زخم.
افراد با انتظارات غیرواقعی :
- افرادی که به دنبال کمال مطلق هستند و درک درستی از تناسبات چهره خود ندارند ، ممکن است از نتیجه عمل زیبایی بینی رضایت نداشته باشند و دچار اضطراب و افسردگی شوند.
- افرادی که تحت فشار اطرافیان یا مد روز تصمیم به انجام جراحی زیبایی بینی می گیرند ، ممکن است در نهایت از انتخاب خود پشیمان شوند.
افراد با سابقه مصرف دخانیات :
- به دلیل خطر عفونت و کند شدن روند بهبودی.
افراد با سابقه مصرف داروهای خاص :
افرادی که از داروهای ضد انعقاد خون استفاده می‌کنند، باید پیش از جراحی بینی با پزشک خود مشورت کنند.
مراحل جراحی بینی
مراحل جراحی بینی تنها به روز عمل محدود نمی‌شود؛ بلکه برای انجام جراحی بینی باید مراحل مشاوره، اقدامات پیش از عمل، روز جراحی و دوره نقاهت و مراقبت‌های پس از عمل را طی کنید.
اقدامات قبل از عمل جراحی بینی
وقتی زمان جراحی بینی خود را تعیین می‌کنید، پزشک در هفته‌های منتهی به روز عمل، دستورالعمل‌های کاملی را به عنوان اقدامات آماده‌سازی در اختیارتان قرار می‌دهد. اگر این دستورالعمل‌ها را پیش از جراحی بینی با دقت دنبال کنید، احتمال بروز مشکل در طول جراحی و دوره مراقبت‌های پس از عمل کاهش می‌یابد. فهم این توصیه‌ها به شما کمک می‌کند تا اهمیت آنها را بهتر درک کرده و با دقت بیشتری عمل کنید. هرچند دستورات ممکن است با توجه به شرایط هر بیمار متفاوت باشد، اما موارد کلی شامل نکات زیر است:
- پرهیز از کشیدن سیگار و مصرف الکل به منظور جلوگیری از ایجاد اختلال در روند بهبودی
- خودداری از مصرف داروهای رقیق‌کننده خون به دلیل افزایش خطر خونریزی
- افزودن مواد غذایی مغذی و سالم به رژیم غذایی
- مراقبت از پوست صورت در برابر آفتاب
- گرفتن مرخصی از کار یا تحصیل به مدت حداقل یک هفته برای طی کردن دوره ریکاوری بدون استرس
در روز جراحی بینی چه اتفاقاتی می افتد ؟
در روز مراجعه به مرکز جراحی، لباس مخصوص اتاق عمل را می‌پوشید و وارد اتاق عمل می‌شوید. جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام میشود و متخصص بیهوشی در طول عمل علائم حیاتی شما را کاملاً تحت نظر دارد. بسته به روش جراحی انتخاب‌شده، یعنی روش باز یا بسته، جراح برش‌هایی در بینی ایجاد می‌کند تا به چارچوب آن دسترسی داشته باشد. در صورتی که ناهنجاری‌های بینی گسترده باشد، جراحی معمولاً با روش باز انجام میشود.
در این روش رینوپلاستی، برش کوچکی در کلوملا (بخش میان دو سوراخ بینی) ایجاد میشود و هم‌زمان برش‌های داخلی نیز زده میشود تا پوست بینی کنار برود و جراح با دسترسی به یک میدان دید وسیع، تغییرات لازم را با دقت روی ساختارهای غضروفی و استخوانی بینی اعمال کند. در پایان، برش‌ها با بخیه بسته شده و بیمار با گچ یا اسپلینت روی بینی از اتاق عمل به اتاق ریکاوری منتقل میشود. در اتاق ریکاوری، بیمار برای مدتی تحت نظارت تیم پزشکی قرار می‌گیرد و پس از بازگشت علائم حیاتی به حالت طبیعی، می‌تواند محل درمان را با بینی جدید و زیبای خود به سمت منزل ترک کند.
مراقبت های بعد از جراحی زیبایی بینی
از زمانی که به منزل می‌رسید، فاز مراقبت‌های بعد از جراحی بینی آغاز میشود و ضروری است که تمام توصیه‌ها و دستورالعمل‌های پزشک را به دقت رعایت کنید. توصیه‌های این مرحله نیز مانند اقدامات پیش از جراحی، به‌طور خاص متناسب با نیاز هر بیمار تنظیم شده است، اما به‌طور کلی شامل موارد زیر می‌باشد:
- به هیچ‌وجه بینی خود را لمس نکنید.
- مراقب باشید که گچ بینی‌تان خیس یا شل نشود.
- توصیه‌های پزشک در مورد رعایت بهداشت و تمیز کردن ناحیه جراحی شده را به‌دقت انجام دهید.
- بعد از جراحی بینی، از خم شدن و بلند کردن اجسام سنگین یا انجام فعالیت‌های فیزیکی و ورزشی سنگین خودداری کنید.
- هنگام خواب، حتماً چند بالش زیر سر خود قرار دهید تا بدن در حالت لمیده باقی بماند.
- در ۷۲ ساعت اول پس از جراحی، کمپرس یخ را روی نواحی اطراف بینی قرار دهید.
نتیجه جراحی بینی کی مشخص میشود؟
۳ تا ۴ هفته پس از جراحی زیبایی بینی، می‌توانید ظاهری کلی از بینی جدید خود را مشاهده کنید. فرم بینی ۶ ماه بعد از جراحی به‌طور قابل‌توجهی تثبیت میشود و نتیجه نهایی و دائمی عمل ۱ تا ۲ سال پس از عمل قابل مشاهده است.
با این حال، باید توجه داشت که مشاهده کامل نتیجه نهایی جراحی بینی به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به آنها اشاره میشود:
- کاهش ورم بینی: مهم‌ترین عامل در این زمینه، کاهش ورم است که به‌تدریج در هفته‌ها و ماه‌های بعد از عمل کاهش می‌یابد.
نوع بینی
- بینی‌های گوشتی به دلیل ضخامت پوست، ورم بیشتری دارند و بهبودی آنها طولانی‌تر است.
- بینی‌های استخوانی ورم کمتری دارند و فرم نهایی آنها سریع‌تر مشخص میشود.
مراقبت‌های بعد از عمل: رعایت دقیق دستورالعمل‌های جراح، به‌ویژه در هفته‌های اولیه پس از جراحی بینی، به کاهش ورم و تسریع بهبود کمک می‌کند. تکنیک جراحی زیبایی بینی: مهارت و دقت جراح در حین عمل نیز بر کیفیت نتیجه نهایی تأثیرگذار است.
چرا بعضی از متقاضیان عمل بینی ناموفقی را تجربه می کنند؟
دلایل متعددی برای عدم موفقیت عمل بینی وجود دارد که به طور کلی می‌توان آنها را به دو دسته عوامل مربوط به بیمار و عوامل مربوط به جراح تقسیم کرد:
عوامل مربوط به بیمار :
- انتظارات غیرواقعی: برخی افراد تصورات غیرواقعی درباره عمل بینی دارند و انتظار دارند که بینی آنها کاملاً شبیه به یک فرد خاص یا مطابق با یک مدل ایده‌آل شود. این موضوع می‌تواند باعث نارضایتی بیمار از نتیجه جراحی زیبایی بینی شود، حتی اگر عمل توسط یک جراح ماهر انجام شود.
- شرایط سلامتی: برخی بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون بالا و مشکلات انعقاد خون می‌توانند خطر عوارض را در حین و بعد از عمل افزایش دهند و بر نتیجه نهایی عمل تأثیر بگذارند.
- سابقه مصرف دارو: مصرف برخی داروها، مانند داروهای ضد انعقاد خون و آسپیرین، قبل از عمل می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد.
- سابقه جراحی‌های قبلی: انجام جراحی‌های قبلی روی بینی می‌تواند تشخیص و انجام جراحی را دشوارتر کند و بر نتیجه نهایی عمل تأثیر بگذارد.
- عدم رعایت مراقبت‌های بعد از عمل: عدم رعایت دستورالعمل‌های پزشک پس از عمل بینی، مانند عدم استفاده از کمپرس سرد، پرهیز از فعالیت‌های سنگین و جلوگیری از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، می‌تواند به تورم، عفونت و سایر عوارض منجر شده و بر نتیجه نهایی عمل تأثیر منفی بگذارد.
عوامل مربوط به جراح :
- عدم مهارت و تجربه کافی: مهارت و تجربه جراح مهم‌ترین عامل در موفقیت عمل بینی هستند. یک جراح بی‌تجربه یا کم‌مهارت ممکن است نتواند به‌درستی ساختار بینی را تجزیه و تحلیل کرده و تغییرات لازم را به درستی اعمال کند.
- عدم توجه به تناسبات صورت : یک جراح ماهر باید علاوه بر تخصص در جراحی بینی، دارای حس زیبایی‌شناسی نیز باشد و تغییرات بینی را به گونه‌ای انجام دهد که با تناسبات صورت بیمار هم‌خوانی داشته باشد.
- عدم استفاده از تکنیک‌های مناسب: انتخاب تکنیک جراحی نامناسب با توجه به نوع بینی و شرایط بیمار می‌تواند منجر به عدم تقارن، مشکلات تنفسی و دیگر عوارض شود.
- عدم رعایت اصول بهداشتی : عدم رعایت اصول استریل در حین عمل می‌تواند خطر عفونت را افزایش دهد.
شایعات در مورد مرگ بر اثر عمل بینی
عمل جراحی بینی یک پروسه ایمن است و خطر جانی برای افراد ندارد. ادعاهایی مبنی بر اینکه فردی به‌دلیل جراحی بینی در اتاق عمل جان باخته، نادرست است. مرگ ممکن است به علت وجود بیماری‌های زمینه‌ای باشد و ارتباطی با خود عمل ندارد. به همین دلیل، بسیار مهم است که در جلسه مشاوره جراحی بینی، تمام اطلاعات مربوط به وضعیت سلامت خود را به جراح ارائه دهید و تمامی آزمایش‌های لازم را انجام دهید.
منبع :webmd
نظرات کاربران