ایران در سال جاری میلادی به موفقیتی کمنظیر در حوزه صادرات محصولات کشاورزی دست یافته و توانسته است بیش از ۱۴۰۰ تُن زیتون و فرآوردههای مرتبط را به ۲۰ کشور در سراسر جهان صادر کند؛ دستاوردی که به گفته کارشناسان، نشاندهنده تحول بنیادین در صنعت زیتون کشور و حرکت هدفمند بهسوی توسعه پایدار کشاورزی است.
کریم ذوالفقاری، رئیس مرکز مکانیزاسیون و صنایع کشاورزی ایران، با اعلام این خبر اظهار داشت: «افزایش چشمگیر صادرات زیتون حاصل اجرای دقیق و هدفمند طرح ملی مدیریت تنوع زیستی درختان زیتون است؛ طرحی که با رویکرد علمی و بهرهگیری از دانش بومی، بهمنظور افزایش بهرهوری، بهبود کیفیت و گسترش برندهای ملی طراحی و اجرا شده است.»
به گفته ذوالفقاری، اجرای این طرح ملی در چند محور اصلی دنبال شده است: نخست، افزایش بهرهوری در باغات زیتون از طریق اصلاح الگوهای کشت و استفاده از نهالهای مقاوم و پربازده؛ دوم، ارتقای استانداردهای بستهبندی و فرآوری تا محصولات ایرانی توان رقابت در بازارهای بینالمللی را داشته باشند؛ و سوم، حمایت از توسعه برندهای داخلی برای تقویت هویت تجاری محصولات ایرانی در سطح جهانی.
او با تأکید بر نقش بخش خصوصی در پیشبرد این موفقیت افزود: «تولیدکنندگان داخلی در سالهای اخیر با سرمایهگذاری در حوزه فناوریهای نوین کشاورزی، بهویژه در زمینه آبیاری هوشمند، برداشت مکانیزه و فرآوری بهروز، توانستهاند کیفیت زیتون ایرانی را به سطح استانداردهای جهانی نزدیک کنند. این تحول موجب شده است که در بازارهای منطقهای و جهانی، محصولات ایرانی جایگاه ویژهای پیدا کنند.»
گسترش بازارهای هدف با گواهینامههای بینالمللی
یکی از محورهای مهم برنامه توسعه صادرات زیتون ایران، دریافت گواهینامههای بینالمللی مانند «حلال» و «ISO» است. ذوالفقاری در این باره توضیح داد: «با دریافت گواهینامههای معتبر جهانی، ایران میتواند صادرات خود را به کشورهای اسلامی و بهویژه بازارهای عربی گسترش دهد. این امر نهتنها به افزایش درآمد ارزی کشور کمک میکند، بلکه موقعیت ایران را بهعنوان یکی از بازیگران اصلی بازار زیتون در منطقه تقویت خواهد کرد.»
کارشناسان اقتصادی نیز معتقدند که صادرات زیتون میتواند بهعنوان یکی از محورهای توسعه اقتصاد غیرنفتی کشور نقشآفرین باشد. با توجه به رشد تقاضا برای محصولات سالم و ارگانیک در جهان، زیتون ایرانی با ویژگیهای طبیعی و کیفیت بالا، ظرفیت بالایی برای جذب بازارهای جدید دارد.
جایگاه ایران در میان تولیدکنندگان جهانی
بر اساس آخرین آمارها، ایران در میان ۴۳ کشور بزرگ تولیدکننده زیتون جهان، در رتبه هفدهم قرار دارد. سالانه حدود ۹۴ هزار تُن زیتون در کشور تولید میشود که سطح زیرکشت آن بیش از ۵۵ هزار هکتار است. استانهای گیلان، قزوین، زنجان، گلستان و فارس از قطبهای اصلی تولید زیتون در کشور بهشمار میروند.
به گفته کارشناسان وزارت جهاد کشاورزی، توسعه باغات زیتون در مناطق مستعد کشور، علاوه بر افزایش تولید و اشتغالزایی، نقش مهمی در کاهش فرسایش خاک، صرفهجویی در مصرف آب و مقابله با تغییرات اقلیمی ایفا میکند.
سرمایهگذاری در صنعت فرآوری؛ گامی به سوی ارزش افزوده بالا
یکی از مهمترین شاخصهای پیشرفت صنعت زیتون ایران، رشد چشمگیر واحدهای فرآوری است. هماکنون ۲۵۴ واحد دارای مجوز در این بخش فعال هستند که مجموع ظرفیت آنها بیش از ۳۷۰ هزار تُن فرآوری زیتون در سال برآورد میشود. این واحدها در زمینه تولید روغن زیتون، زیتون کنسروی، خمیر زیتون و سایر فرآوردههای جانبی فعالیت دارند.
با سرمایهگذاری در فناوریهای نوین فرآوری و بستهبندی، ایران توانسته است کیفیت روغن زیتون خود را به سطح رقابت با محصولات کشورهای مدیترانهای مانند اسپانیا، ایتالیا و یونان نزدیک کند. کارشناسان معتقدند اگر برنامههای توسعه صادراتی با همین روند ادامه یابد، ایران میتواند در آیندهای نهچندان دور، به یکی از ده صادرکننده برتر زیتون در جهان تبدیل شود.
پیوند علم، کشاورزی و برند ملی
در سالهای اخیر، دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی کشور نیز همکاری گستردهای با وزارت جهاد کشاورزی در زمینه اصلاح نژاد درختان زیتون، بهبود روشهای آبیاری و افزایش مقاومت گیاه در برابر آفات و خشکسالی داشتهاند. این همکاریها موجب شده است تا تولید زیتون در ایران از یک فعالیت سنتی به یک صنعت دانشبنیان و اقتصادی پایدار تبدیل شود.
همچنین توسعه برندهای ملی و معرفی زیتون ایرانی با بستهبندیهای مدرن در نمایشگاههای بینالمللی از جمله در کشورهای چین، روسیه، امارات و عمان، گامی مؤثر در جهت افزایش شناخت جهانی از محصولات ایرانی بوده است.
چشمانداز آینده
به گفته کارشناسان، چشمانداز آینده صنعت زیتون در ایران روشن و امیدوارکننده است. با ادامه حمایت دولت از کشاورزان، گسترش زیرساختهای صادراتی و توسعه همکاریهای بینالمللی، انتظار میرود صادرات زیتون و فرآوردههای آن در سالهای آینده افزایش دو برابری داشته باشد.
برنامهریزی برای ایجاد شهرکهای تخصصی زیتون، توسعه صنایع تبدیلی و ترویج کشت زیتون در استانهای جنوبی کشور از جمله اقداماتی است که میتواند به تثبیت جایگاه ایران در بازار جهانی کمک کند.
در نهایت، موفقیت اخیر ایران در صادرات زیتون نهتنها یک دستاورد اقتصادی، بلکه نمادی از توان ملی در مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی و کشاورزی پایدار است؛ موفقیتی که نشان میدهد با برنامهریزی علمی، حمایت هدفمند و تکیه بر ظرفیتهای بومی، میتوان در عرصه جهانی بدرخشید.
منبع خبر : tvbrics.com
نظرات کاربران