درمان دیابت به معنای زندگی بدون نیاز به تزریق روزانه انسولین، هدفی است که به تازگی با پیشرفتهای قابل توجهی همراه شده است. در یک مطالعه جدید، ۱۰ نفر از ۱۲ شرکتکننده (معادل ۸۳ درصد) یک سال پس از دریافت درمان پیشرفتهای مبتنی بر سلولهای بنیادی، بهبودی قابل توجهی در دیابت خود نشان دادند.
به گزارش فیز، در این تحقیق از سلولهای جزایر لانگرهانس که در آزمایشگاه کشت شدهاند، استفاده شد. این سلولها به کبد بیمار تزریق شدند، جایی که عملکرد آنها به تولید انسولین طبیعی کمک میکند. پس از گذشت یک سال، بیشتر شرکتکنندگان نیازی به تزریق انسولین نداشتند.
یکی از مزایای مهم این روش، پیشگیری سریع از کاهش خطرناک قند خون یا هیپوگلیسمی بود. همه شرکتکنندگان قبل از درمان حداقل دو بار دچار هیپوگلیسمی شدید شده بودند، اما پس از پیوند سلولها، این عوارض در همه آنها از بین رفت.
سلولهای بنیادی قابلیت تبدیل به انواع مختلف سلولهای بدن را دارند و این امکان را فراهم میکنند که نمونههای مورد نیاز برای درمان بیماریها بهصورت گسترده در آزمایشگاه تولید شوند. برای مبتلایان به دیابت نوع یک، تولید سلولهای لانگرهانس که مسئول ساخت انسولین هستند، گامی بزرگ در جهت درمان قطعی این بیماری محسوب میشود.
بیشتر بخوانیم: پیشرفت ایمپلنت زیرپوستی جدید برای درمان دیابت نوع 1
در این آزمایش، سلولهای کشتشده در آزمایشگاه به بدن انسان تزریق شدند. یکی از مکانهای رایج برای این نوع تزریق، رگی متصل به کبد است که سلولها در آن قرار میگیرند. مزیت اصلی این روش نسبت به روش سنتی تزریق انسولین زیرپوستی این است که انسولین تزریقشده به کبد عملکرد بهتری دارد، زیرا میتواند تولید بیشازحد گلوکز توسط کبد را که نخستین اقدام انسولین برای تنظیم سطح قند خون است، بهتر متوقف کند.
در این پژوهش، عملکرد سلولهای پیوندی که به درمان XV-۸۸۰ معروف است، طی سه ماه اول بهبود قابل توجهی داشت. کنترل سطح گلوکز خون بهتر شد و هیچ مورد شدید از هیپوگلیسمی (افت خطرناک قند خون) مشاهده نشد. همچنین نشانگرهای تولید انسولین بهبود یافتند.
شرکتکنندگان طی سال اول تحقیق توانستند به تدریج میزان انسولین تزریقی خود را کاهش داده و در نهایت به طور کامل از آن بینیاز شوند.
اما مهمترین نقطه ضعف این درمان، نیاز دائمی شرکتکنندگان به مصرف داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی است. این داروها مانع از شناسایی و حذف سلولهای پیوندی توسط سیستم ایمنی میشوند، اما در عین حال ریسک ابتلا به عفونت و برخی انواع سرطان را افزایش میدهند، چرا که سیستم ایمنی نقش مهمی در حذف سلولهای بالقوه سرطانی دارد.
در این مطالعه، دو نفر از شرکتکنندگان جان خود را از دست دادند که بررسیهای بیشتر نشان داد این مرگها به درمان ارتباطی نداشته است. همچنین عوارض جانبی شایع شامل معدهدرد و اسهال بود که در ۱۱ نفر از ۱۴ شرکتکننده گزارش شد. بیش از نیمی از افراد نیز سردرد و حالت تهوع را تجربه کردند.
نظرات کاربران