در این مقاله، به بررسی زندگی نباتی خواهیم پرداخت و به بررسی مفهوم آن، تفاوتهایش با کما، ارتباطش با مرگ مغزی، سطح هوشیاری افراد در این وضعیت و درصد احتمال بازگشت بیماران به زندگی عادی خواهیم پرداخت.
زندگی نباتی یا حالت ناآگاه و بیپاسخ، یک تشخیص خاص عصبی است که در آن فرد دارای ساقه مغزی فعال است، اما هوشیاری یا عملکرد شناختی ندارد. افرادی که در این حالت قرار دارند، به طور دورهای خواب و بیداری را تجربه میکنند، اما حتی در زمان بیداری نیز نمیتوانند با افراد یا محیط اطراف خود تعامل داشته باشند.
این وضعیت بسیار ناخوشایند و دشوار است و احتمال اینکه فرد به سطح هوشیاری بالاتر و زندگی عادی برگردد، بسیار کم است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علل این وضعیت عصبی، تفاوتهای آن با کما و مرگ مغزی، و همچنین نحوه تشخیص و درمان آن، با ما در ادامه مطلب همراه باشید.
زندگی نباتی چیست؟ زندگی نباتی چگونه است؟
اصطلاح “وضعیت نباتی” (VS) از سال ۱۹۷۲ به رسمیت شناخته شده است. زندگی نباتی به معنای انجام تمامی عملکردهای بیولوژیکی یک موجود زنده، بدون درگیر شدن در فعالیتهای اجتماعی و فکری است. به عبارت دیگر، وضعیت نباتی یا VS نمایانگر نقص در آگاهی از محیط و هویت فرد است که ناشی از اختلال در عملکردهای قشر مغز و ساختارهای زیرقشری میباشد.
درجه این اختلال توسط متخصصان مغز و اعصاب و مراقبتهای ویژه با توجه به علائم بالینی و استفاده از مقیاسهای استاندارد خاص ارزیابی میشود. متأسفانه، با وجود پیشرفتهای قابل توجه در علم پزشکی، هنوز ابزارهای دقیقی برای ارزیابی هوشیاری وجود ندارد. اما آنچه مشخص و اثباتشده است این است که ناتوانی در پاسخ به محرکهای خارجی، به هیچ وجه نمیتواند ادراک آگاهانه این افراد را رد کند.
بنابراین، نمیتوان بهطور قطعی تعیین کرد که آیا یک فرد در وضعیت نباتی قادر به درک گفتار دیگران است یا نه؛ آیا او زندگی درونی جداگانهای دارد؟ آیا او میبیند و میشنود؟ این سؤالات و سؤالات مشابه هنوز بیپاسخ ماندهاند.
علائم زندگی نباتی چیست؟
فردی که در حالت ناآگاه و بیپاسخ قرار دارد، دچار آسیب مغزی شده است. این افراد هیچگونه عملکرد شناختی یا توانایی تفکر ندارند؛ اما با توجه به اینکه ساقه مغز آنها هنوز فعال است، امکان دارد که فرد به زندگی عادی بازگردد و شرایط زیر را تجربه کند:
- تنظیم تنفس و ضربان قلب بدون نیاز به کمک خارجی و دستگاههای وابسته
- باز و بسته کردن چشمها
- داشتن چرخه خواب و بیداری منظم
- دارا بودن رفلکسهای اساسی
- حرکت دادن چشمها، پلک زدن یا اشک ریختن
- ناله کردن، غرغر کردن و لبخند زدن
از سوی دیگر، با توجه به آسیب شدید مغزی و از هم گسیختگی کامل رشتههای مغزی، این افراد نمیتوانند فعالیتهای زیر را انجام دهند:
- دنبال کردن اشیا با چشم
- پاسخ دادن به صداها یا دستورات شفاهی
- برقراری ارتباط از طریق چشمک زدن یا اشاره کردن
- انجام حرکات هدفمند و خودآگاه
- تعامل با محیط اطراف
- بروز کوچکترین نشانههای احساس و عواطف انسانی
- نمایش هیچگونه نشانهای از آگاهی
سطح هوشیاری در زندگی نباتی:
زندگی نباتی در نظر عمومی بهطور معمول با سکته مغزی، مرگ مغزی و کما یکسان در نظر گرفته میشود؛ اما این حالت ناآگاه و بیپاسخ با این شرایط مشابه، تفاوتهایی دارد:
- حالت حداقل هوشیار (Minimally conscious state): فرد بین آگاهی و عدم آگاهی بهصورت متناوب تغییر وضعیت میدهد.
- کما (Coma): در حالت کما فرد بیدار و آگاه نیست. در حالی که در زندگی نباتی فرد بیدار است و ممکن است چشمان خود را نیز باز نگه دارد.
- مرگ مغزی (Brain death): در مرگ مغزی آسیب به مغز و ساقه مغز همزمان اتفاق افتاده و کاملاً غیرقابل برگشت است.
- سندرم قفل شدگی (Locked-in syndrome): فرد هوشیار و کاملاً آگاه است اما کاملاً فلج است و قادر به صحبت کردن و حرکت دادن بدن، زبان و چشم خود نیست.
چگونه پزشکان میتوانند هشیاری یا عدم هوشیاری افراد را تشخیص دهند؟
برای تشخیص هوشیاری یک فرد، باید نشانههایی از قصد و عزم در اعمال او وجود داشته باشد. این نشانهها نشاندهنده ارتباط او با محیط اطراف هستند:
هرچند بیمار قادر است چشمانش را باز و بسته کند و حرکات چشمی انجام دهد، اما این حرکات فاقد هدف هستند و بهطور کاملاً تصادفی، غیرارادی و مستقل از محرکهای خارجی صورت میگیرند. بهعنوان مثال، اگر شما مدادی را جلوی چشمان بیمار حرکت دهید، او آن را دنبال نخواهد کرد.
بیمار هیچ حرکتی ارادی یا عمدی انجام نمیدهد. اگر حرکتی انجام دهد، به دلیل واکنش به محرکهای شدید است. بهعنوان مثال، افرادی که در حالت نباتی هستند، ممکن است در اثر صداهای بلند از خود رفلکسهای تعجب یا مبهوت شدن نشان دهند. باقی حرکات نیز فقط رفلکسهای ابتدایی مانند مکیدن، جویدن و بلعیدن هستند.
این افراد نمیتوانند صحبت کنند و هیچ کلمهای را ادا نمیکنند. اگر بیمار صدایی تولید کند، معمولاً غرغر یا صداهای ابتدایی خواهد بود.
در صورتی که دستوری بهصورت شفاهی یا کتبی به آنها داده شود، آن را درک نکرده و به آن پاسخ نمیدهند. همچنین، بیمار دچار بیاختیاری مدفوع و ادرار است.
بنابراین، بیمار از محیط خود آگاه نیست و تنها قلب و ریههای او بهطور غیرارادی و ناخودآگاه از فعالیت ساقه مغز به کار خود ادامه میدهند. به عبارت دیگر، آنها قادر به حفظ فشار خون، عملکردهای قلبی و تنفسی خود در سطح بقا و ادامه حیات هستند.
این حالت چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص وضعیت ناآگاه و بیپاسخ زندگی نباتی مستلزم موارد زیر است:
- وجود یا عدم وجود چرخه خواب و بیداری
- توانایی بیان و درک زبان یا عدم توانایی در این زمینه
- بررسی اینکه آیا شواهدی از پاسخ پایدار، تکرارپذیر، هدفمند یا ارادی به محرکهای بینایی، صوتی، بویایی یا لمسی وجود دارد یا خیر
- مشاهده یک ساقه مغزی سالم و بدون آسیب که علائم حیاتی بدن مانند فشار خون، ضربان قلب و تنفس را کنترل میکند
بسیاری از این اطلاعات از طریق مشاهده مستقیم یک متخصص مغز و اعصاب به دست میآید، در حالی که برخی دیگر نیازمند انجام آزمایشها، تصویربرداریها و تستهایی برای تعیین میزان هوشیاری و آگاهی فرد هستند. این آزمایشها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- EEG (الکتروانسفالوگرام) برای ارزیابی فعالیت الکتریکی مغز
- سی تی اسکن یا ام آر آی برای بررسی آسیب به مغز و ساقه مغز
- اسکن PET برای ارزیابی عملکرد مغز
- سنجش واقعیت
چه چیزی میتواند منجر به بروز حالت زندگی نباتی شود؟
به طور کلی، آسیب حاد مغزی ناشی از بیماری، تصادف، مصرف دارو و جراحتهای شدید مغزی میتواند منجر به ایجاد حالت ناآگاه و بیپاسخی به نام زندگی نباتی در فرد شود.
آسیب مغزی غیر ضربه ای و زندگی نباتی
این نوع آسیب مغزی زمانی رخ میدهد که مغز به دلیل اختلال در خونرسانی و اکسیژنرسانی، از دریافت کافی اکسیژن محروم شود یا بافت مغز دچار آسیب گردد. برخی از علل این وضعیت شامل موارد زیر است:
- مصرف بیش از حد دارو
- اختلالات دارویی شدید
- آنسفالیت
- حمله قلبی
- مننژیت
- نزدیک شدن به حالت غرق شدن یا خفگی
- مسمومیت غذایی و دارویی
- آنوریسم پاره شده در مغز
- استنشاق دود
- سکته
زندگی نباتی در اثر آسیب مغزی تروماتیک (TBI)
این نوع آسیب مغزی ناشی از ضربات شدید و قوی به مغز است. آسیب مغزی تروماتیک ممکن است در شرایط زیر رخ دهد:
- تصادف شدید با خودرو
- سقوط از ارتفاع
- حوادث در محل کار یا حوادث ورزشی
- حمله به مغز
زندگی نباتی به دلیل آسیب مغزی پیشرونده
این آسیب مغزی ممکن است به دلایل زیر در بدن بروز کند:
- بیماری آلزایمر
- تومور مغزی
- بیماری پارکینسون
آیا زندگی نباتی درمان دارد؟ آیا درمان زندگی نباتی در طب سنتی وجود دارد؟
متأسفانه، هیچ درمان دارویی، سوزنی، سنتی یا خانگی واقعی برای زندگی نباتی وجود ندارد. در عوض، کادر درمان بر روی مراقبتهای حمایتی تمرکز میکند تا عملکرد مغز فرد بهبود یابد. بیمار بهطور دقیق از نظر تغییرات یا علائم بهبود تحت نظر خواهد بود. همچنین، پزشکان اقداماتی برای پیشگیری از عوارض احتمالی انجام میدهند که شامل موارد زیر است:
– جلوگیری از بروز عفونت در بدن
– جلوگیری از پنومونی
– مراقبت از نارسایی تنفسی
مراقبتهای حمایتی ممکن است شامل موارد زیر نیز باشد:
- قرار دادن لوله تغذیه برای تأمین مواد مغذی فرد مبتلا به زندگی نباتی
- تغییر منظم وضعیت بدن فرد برای پیشگیری از زخمهای فشاری و زخم بستر
- انجام فیزیوتراپی برای تمرینهای ملایم مفاصل
- مراقبت از پوست بیمار
- بهداشت دهان
- مدیریت عملکرد روده و مثانه
متخصصان مختلف ممکن است خانوادهها را تشویق کنند تا برای تحریک حواس و پاسخهای فرد، فعالیتهایی مانند موارد زیر را انجام دهند:
- صحبت با فرد مبتلا در مورد موضوعات آشنا (مانند خاطرات، علایق و وابستگیها)
- پخش موسیقی، تلویزیون یا فیلمهای مورد علاقه
- نمایش تصاویر خانوادگی
- اضافه کردن گلها، عطرهای مورد علاقه یا رایحههای دیگر به اتاق فرد مبتلا
- نوازش دست یا بازوی فرد
روند درمان افراد مبتلا به زندگی نباتی در بیمارستانهای تخصصی انجام میشود، اما در برخی موارد، فرد ممکن است به خانه سالمندان یا مراکز مراقبتهای طولانیمدت منتقل شود.
مرگ مغزی در مقابل کما؛ تفاوت چیست؟
همانطور که اشاره شد، بسیاری از افراد کما، زندگی نباتی و مرگ مغزی را یکسان میدانند و اغلب در بیان تفاوتهای این سه اصطلاح ناتوان هستند. ابتدا باید بدانید که بیمارانی که به مرگ مغزی مبتلا میشوند در کما نیستند و همچنین بیمارانی که در کما هستند ممکن است به سمت مرگ مغزی پیشروی کنند.
مغز یک عضو بسیار پیچیده است که در هر ثانیه تعداد زیادی فعالیتهای ضروری و اساسی را انجام میدهد. این عضو نه تنها فرآیند تفکر و حرکات ارادی فرد را کنترل میکند، بلکه حرکات غیرارادی و سایر عملکردهای حیاتی بدن را نیز مدیریت مینماید.
این عملکردها شامل حواس شنوایی، بویایی، بینایی و لامسه، تنظیم دمای بدن، فشار خون، تنفس و ضربان قلب هستند (اگرچه قلب میتواند بدون مغز بهطور خودکار به تپش خود ادامه دهد). همچنین، مغز هورمونهایی را برای تنظیم عملکرد اندامهای مختلف تولید میکند. بهعنوان مثال، تولید هورمون ضد ادرار (ADH) در مغز صورت میگیرد، که برای تغلیظ ادرار در کلیهها تولید میشود و به این ترتیب از کمآبی بدن جلوگیری میکند.
مرگ مغزی
مرگ مغزی بهعنوان توقف غیرقابل برگشت تمام عملکردهای مغز، از جمله ساقه مغز، تعریف میشود. در این حالت، هیچ امیدی به بازگشت فرد به زندگی عادی و افزایش سطح هوشیاری وجود ندارد. بیمار در مرگ مغزی به طور کامل در خواب فرورفته و دیگر چرخه خواب و بیداری را تجربه نمیکند. برای تشخیص بالینی مرگ مغزی، وجود شرایط زیر الزامی است:
- عملکرد مغز بهطور کامل متوقف شده است؛ به این معنی که هیچ واکنش رفتاری یا بازتابی در بالای نخاع وجود ندارد.
- عملکردهای ساقه مغز بهطور کامل مختل شده است. این موارد شامل غیرفعال بودن مردمکها، عدم پاسخهای چشمی، عدم وجود احساس در صورت، عدم پاسخهای حرکتی، فقدان سرفه و رفلکسهای تهوع هستند.
- بیمار باید در حالت آپنه کامل قرار داشته باشد؛ به این معنا که هیچ تنفسی بهصورت خودبهخود در پاسخ به محرکهای هیپرکربیک وجود ندارد.
کما
کما به حالتی از نارسایی عمومی مغزی اشاره دارد که با کاهش شدید سطح هوشیاری مشخص میشود. از نظر ظاهری، کما شباهت زیادی به خواب دارد، اما از لحاظ فیزیولوژیکی تفاوتهای اساسی با آن دارد. خواب با فعالیت الکتریکی منظم و پیچیدهای در مغز همراه است و بهراحتی میتوان آن را به حالت هوشیاری برگرداند.
با تحریک مناسب، فرد خوابیده به سرعت به هوشیاری کامل باز میگردد؛ در حالی که در کما، فعالیت الکتریکی مغز کاهش یافته و کند میشود که نشاندهنده نقص عصبی است. حتی با تحریکهای مختلف، بیمار در حالت کما قادر به رسیدن به هوشیاری کامل نیست. او در این حالت در خواب است و هیچ درکی از محیط و اطراف خود ندارد. احتمال بازگشت به هوشیاری و افزایش سطح آگاهی در حالت کما وجود دارد.
آسیبهای جدی به هر دو نیمکره مغز یا ساقه مغز میتوانند موجب کما شوند. علل کما را میتوان به دو دسته اصلی تقسیم کرد: علل ساختاری مانند ضربه، خونریزی و سکته مغزی و علل سمی/متابولیک مانند مصرف بیش از حد دارو و کمبود اکسیژن.
تفاوت این دو گروه در این است که بیماران با کما عمیق معمولاً نیاز به مراقبت در بیمارستان دارند، در حالی که بیماران در حالت زندگی نباتی میتوانند در خانه تحت مراقبت قرار بگیرند. فردی که در حالت زندگی نباتی است، عملکرد مغزی پایینتری نسبت به بیماران کما عمیق دارد، اما ممکن است کمی از عملکرد ساقه مغز باقی مانده باشد. کما گاهی اوقات بهعنوان یک پاسخ از سوی مغز برای کاهش فعالیتهای فیزیولوژیکی و محافظت از خود عمل میکند.
با این حال، بیماران در کما بهطور قانونی زنده محسوب میشوند و علائم عصبی از خود بروز میدهند. سطح فعالیت مغز این بیماران متغیر است و معاینات بالینی گستردهای روی آنها انجام میشود. پزشکان بهطور مداوم بیماران را برای هر نشانهای از فعالیت الکتریکی مغز در پاسخ به محرکهای خارجی تحت نظر قرار میدهند.
زندگی نباتی
حالت زندگی نباتی پایدار به شرایط مزمنی اشاره دارد که تقریباً همیشه پس از کما به وجود میآید. این وضعیت شامل بازگشت بیداری (مانند باز شدن چشمها)، ایجاد چرخه منظم خواب و بیداری، و حرکات رفلکسی و واکنشی مثل مکیدن، پاسخهای چهرهای و چنگ زدن است، در حالی که هیچگونه فعالیت شناختی یا ذهنی وجود ندارد. این حالت به عملکرد سالم ساقه مغز و نواحی عمیقتر مغز، مانند قشر زیرین، مربوط میشود و خود مغز هیچ فعالیتی ندارد.
زندگی نباتی پایدار به وضعیت دائمی اشاره دارد و شامل بیمارانی است که پس از یک آسیب مغزی شدید، برای مدتهای طولانی (گاهی سالها) زنده میمانند، بدون هیچگونه نشانهای از بهبود در فعالیتهای ذهنی. در حالی که این بیماران ممکن است بیدار و بهنظر هوشیار باشند، اما هیچگونه تعامل معنادار و قابل تشخیصی با محیط اطراف خود ندارند. بازگشت به هوشیاری پس از یک سال در حالت زندگی نباتی بسیار نادر است.
عوارض زندگی نباتی
به دلیل عدم تحرک تقریباً کامل بیماران در حالت زندگی نباتی، انقباضات مفصلی، زخم بستر و پنومونی احتقانی بروز میکند. نیاز به کاتتریزاسیون مداوم مثانه خطر ابتلا به عفونتهای دستگاه ادراری، از جمله پیلونفریت و اوروسپسیس را افزایش میدهد. این عوارض میتوانند به مرگ بیمار منجر شوند و مرگ ناگهانی در بیماران در حالت زندگی نباتی کاملاً ممکن است. مراقبت دقیق، پیشگیری از زخم بستر و درمان حمایتی منظم میتواند از بروز عوارض شدیدتر جلوگیری کرده و به افزایش طول عمر بیمار کمک کند.
پیش آگاهی و پیشگیری از زندگی نباتی
نتیجه زندگی نباتی به عوامل مختلفی از جمله علت بروز، سن بیمار، مدت زمان کما و دوره هوشیاری بستگی دارد. فعالیت حرکتی در بیماران جوانتر بهطور سریعتری بروز میکند. با این حال، سطح عملکرد قشرهای مختلف مغزی هرگز به وضعیت قبلی خود قبل از زندگی نباتی بازنمیگردد و در اکثر موارد، ناتوانی شدید ذهنی و جسمی مشاهده میشود.
بهطور کلی، پیشگیری از وضعیت زندگی نباتی شامل جلوگیری از آسیبهای تروماتیک مغزی، حوادث عروقی، مسمومیتهای خارجی، عفونتهای عصبی و اصلاح بهموقع اختلالات متابولیک است.
چه میشود اگر در دوران بارداری زندگی نباتی اتفاق بیفتد؟
آسیب مغزی که باعث ایجاد یک وضعیت ناآگاه و بیپاسخ میشود، میتواند برای هر فردی رخ دهد. اگر این آسیب در دوران بارداری اتفاق بیفتد، نیاز به ارزیابی دقیق مادر و نوزاد وجود دارد. در این شرایط، احتمال تولد نوزاد بدون مشکل بالا است؛ اما مادر ممکن است در همان وضعیت عصبی باقی بماند و به سطح هوشیاری کامل بازنگردد.
تصمیمگیری اعضای خانواده
فردی که در این وضعیت عصبی قرار دارد، ممکن است برای چندین دهه زنده بماند؛ اما بیشتر افراد تنها چند سال عمر میکنند. بهعنوان یکی از اعضای خانواده، ممکن است نیاز به اتخاذ تصمیمات مهمی درباره مراقبت از این بیماران داشته باشید، از جمله:
- یافتن یک خانه سالمندان یا مرکز مراقبت مناسب
- توجه به جنبههای مالی مرتبط با مراقبتهای طولانیمدت
- تصمیمگیری در مورد حمایت از زندگی، شامل استفاده از ونتیلاتور، لولههای تغذیه و سایر اقداماتی که برای ادامه حیات فرد انجام میشود
- تصمیمگیری درباره اهدای عضو بیمار
پیشبینی وضعیت افراد در زندگی نباتی
افرادی که در وضعیت ناآگاه و بیپاسخ قرار دارند، ممکن است به یک حالت پایدار با حداقل آگاهی پیشرفت کرده و از نوعی زندگی نباتی خارج شوند. برخی بیماران به تدریج به هوش میآیند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به مرور تمام عملکردهای مغز را از دست بدهند. هیچ راهی برای پیشبینی دقیق اینکه چه کسی بهبود مییابد و چه کسی در همان وضعیت باقی میماند، وجود ندارد. بهبودی بیمار به عوامل زیر بستگی دارد:
- نوع و شدت آسیب
- سن فرد
- مدت زمان حضور در حالت زندگی نباتی
- مدت زمان کما و بیهوشی قبلی
زمانی که یک وضعیت ناآگاه و بیپاسخ بیش از ۴ هفته ادامه یابد، به آن حالت نباتی پایدار (PVS) گفته میشود. در بین افرادی که به دلیل آسیب مغزی تروماتیک (TBI) به مدت یک ماه در این وضعیت باقی ماندهاند، حدود ۵۰ درصد ممکن است به هوشیاری خود بازگردند. بهبودی برای افرادی که به دلیل بیماری یا آسیب مغزی غیرتروماتیک دچار این حالت شدهاند، معمولاً دشوارتر است.
اگر زندگی نباتی به یکی از شرایط زیر مربوط باشد، بهعنوان PVS شناخته میشود:
- ناشی از آسیب مغزی غیرتروماتیک و بیش از ۶ ماه طول کشیده باشد.
- بهدلیل TBI و بیش از ۱۲ ماه ادامه یافته باشد.
افرادی که پس از مدتی طولانی به هوش میآیند، ممکن است بهدلیل آسیب مغزی دچار ناتوانیهای شدید شوند.
بعد از زندگی نباتی چه انتظاری باید داشت؟
اولین نشانههای بهبودی ممکن است شامل پیروی از دستورات سادهای باشد، مانند فشار دادن دست پزشک. فرد ممکن است با تکان دادن سر، برداشتن چیزی یا اشاره کردن سعی کند با محیط خود ارتباط برقرار کند. روند پیشرفت و بهبود علائم ممکن است در برخی دورهها متوقف شده و سپس دوباره از سر گرفته شود. کیفیت بهبودی نیز از فردی به فرد دیگر متفاوت است. پس از انجام ارزیابی کامل توسط یک متخصص بیماریهای مغز و اعصاب، پزشک میتواند اطلاعات بیشتری درباره وضعیت کلی بیمار و اقداماتی که میتوانید برای کمک به او انجام دهید، ارائه کند.
اگر بهدنبال ویزیت آنلاین پزشک مغز و اعصاب هستید، میتوانید به وبسایت یا اپلیکیشن پذیرش ۲۴ مراجعه کرده و نوبت خود را از هر متخصص و بیمارستان یا مرکز درمانی مورد نظر، در تاریخ و ساعت دلخواه رزرو کنید. پذیرش ۲۴ یک سامانه آنلاین خدمات پزشکی است که تمامی خدمات خود را بهصورت آنلاین، تلفنی و رایگان در اختیار کاربران قرار میدهد.
سؤالات متداول
۱. سطح هوشیاری زندگی نباتی چند است؟
سطح هوشیاری در حالت زندگی نباتی به شرایط بیمار بستگی دارد و برای ارزیابی دقیق آن، نیاز به معاینه توسط پزشک و انجام چند آزمایش و تست وجود دارد.
۲. علائم بیرون امدن از زندگی نباتی چیست؟
اولین نشانههای بهبودی ممکن است شامل پیروی از یک دستور ساده، مانند فشار دادن دست فرد همراه باشد. همچنین، بیمار ممکن است با تکان دادن سر، دستبردن به اشیاء یا اشاره کردن، تلاش کند تا ارتباط برقرار کند.
۳. ایا زندگی نباتی قابل برگشت است؟
بله، خوشبختانه زندگی نباتی برگشت دارد و ممکن است سطح هوشیاری بیمار افزایش پیدا کند.
۴. زندگی نباتی بعد از سکته مغزی چگونه است؟
کیفیت زندگی نباتی بیمار و علائم حیاتی وی به شدت آسیب به مغز و ساقه مغز بستگی دارد.
۵. زندگی نباتی تا کی ادامه دارد؟
پاسخ دقیقی برای این سؤال وجود ندارد. نظر دقیقتر توسط پزشک متخصص و انجام آزمایش قابل ارائه است. ممکن است بیمار هرگز از این حالت خارج نشود.
۶. فرق زندگی نباتی با مرگ مغزی چیست؟
در مرگ مغزی، فعالیت مغز و ساقه مغز بهطور کامل متوقف میشود و دیگر امیدی به بازگشت به زندگی وجود ندارد. در حالی که در زندگی نباتی، بیمار هنوز فعالیت مغزی و ساقه مغزی دارد و ممکن است به زندگی عادی برگردد.
۷. زندگی نباتی چه مدت طول میکشد؟
در پاسخ به سؤال زندگی نباتی چقدر طول میکشد، باید گفت که نظر دقیقتر توسط پزشک متخصص و انجام آزمایش قابل ارائه است. ممکن است بیمار هرگز از این حالت خارج نشود.
۸. بیمار زندگی نباتی چه مشخصاتی دارد؟
علائم حیاتی اصلی مانند تنظیم تنفس، چرخه خواب و بیداری، تپش قلب و فشار خون در بیمار وجود دارند؛ اما بیمار هیچ واکنشی به محیط خارجی و محرکهای بیرونی نشان نخواهد داد.
۹. آیا زندگی نباتی بعد از کما ادامه دارد؟
زندگی نباتی و کما در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند که در متن توضیح داده شده است.
۱۰. آیا این امکان وجود دارد که بیمار بهبود نیابد؟
متأسفانه بله. در بسیاری موارد، بعید است که این بیماران بهبود یابند. پزشکان و بستگان باید در مورد نحوه درمان بیمار مشورت کنند.
سخن پایانی
وضعیت عصبی ناآگاه و بیپاسخ به معنای مرگ مغزی نیست! در این حالت، ساقه مغز بیمار همچنان فعال است و وی دارای چرخه خواب و بیداری منظم است؛ اما از محیط اطراف خود بیخبر بوده و نمیتواند با آن تعامل کند. این وضعیت معمولاً پس از کما ایجاد میشود. درمان عمدتاً شامل مراقبتهای حمایتی است و میزان بهبودی به شدت آسیب وارده به مغز بستگی دارد.
نظرات کاربران