پیشبینیها نشان میدهد که در سال ۲۰۲۵، شرکتهای فناوری و شبکههای اجتماعی با وجود چالشهای متعدد، همچنان سعی خواهند کرد با تکیه بر شکوفایی هوش مصنوعی و ابزارهای نوین به بقای خود ادامه دهند.
گزارشات معتبر حاکی از آنست که پلتفرمها و شرکتهای بزرگ فناوری که اکنون بهطور فزایندهای بر فناوری نوظهور هوش مصنوعی تکیه دارند، به غولهایی تبدیل شدهاند که قصد دارند تمامی نیازهای کاربران خود را در یک پلتفرم واحد برآورده کنند. با این حال، راه آنها بهسادگی هموار نخواهد بود و با چالشهای زیادی مواجه خواهند شد.
در ادامه، فراز و نشیبهایی که کارشناسان برای غولهای فناوری در سال جدید میلادی پیشبینی کردهاند، آمده است.
گوگل در مسیر تجزیه کروم و افزایش وابستگی به هوش مصنوعی
در سال ۲۰۲۴، گوگل که به عنوان پیشرو در دنیای تبلیغات دیجیتال شناخته میشود، با چالشهای بسیاری روبرو شد. کسبوکار این شرکت در کشورهای مختلف از چندین جنبه تحت فشار قرار گرفت، زیرا رگولاتورها به دنبال محدود کردن سلطه آن بر بازار و قابلیتهای جمعآوری دادههای شخصی کاربران بودند. یکی از مهمترین تهدیدات برای گوگل در سال ۲۰۲۵ به شکایت وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا از این شرکت مربوط میشود. طبق حکم این دادگاه که در آگوست ۲۰۲۴ اعلام شد، گوگل در زمینه جستجوی اینترنتی دارای انحصار غیرقانونی است. وزارت دادگستری در دومین جلسه دادگاه پیشنهاد کرد که گوگل مرورگر کروم، که بیشترین سهم بازار جستجو را در جهان دارد، به فروش برساند؛ اقدامی که بهطور قابل توجهی توانایی این شرکت در زمینه تبلیغات را محدود میکند.
همچنین، در اروپا، گوگل با جریمهها و تحقیقات متعدد در مورد تبلیغات هدفمند برای افراد زیر سن قانونی روبرو است.
اگرچه پیشبینی آینده گوگل در سال ۲۰۲۵ دشوار است، اما با توجه به روندهای فعلی، به نظر میرسد که در سال آینده، هوش مصنوعی به طور عمیقتری در محصولات و خدمات این شرکت یکپارچه خواهد شد و نقشی پررنگتر از متاورس در استراتژیهای گوگل ایفا خواهد کرد. با این حال، گوگل برای ادامه موفقیت خود باید از میان موانع قانونی، رقابت فشرده و ملاحظات اخلاقی به دقت حرکت کند.
در این میان، دستیار هوشمند گوگل نیز قابلیتهای پیشرفتهتری مبتنی بر هوش مصنوعی برای کاربران دستگاههای اندرویدی ارائه خواهد داد، که این امر گوگل را به رقیب جدیتری در بازار دستیارهای دیجیتال تبدیل خواهد کرد.
تلاش مایکروسافت برای حفظ موقعیت پیشرو
طبق گزارش نشریه وال استریت ژورنال، مایکروسافت در سال ۲۰۲۵ میلادی یکی از برندگان اولیه در عرصه هوش مصنوعی بوده است، اما با وجود سرمایهگذاریهای عظیم در پلتفرم هوش مصنوعی اوپن ای آی، رقبا همچنان تهدیدی برای موقعیت این شرکت محسوب میشوند.
مایکروسافت علاوه بر بخشهای نرمافزاری، سختافزاری و بازیهای ویدئویی، همچنین در زمینه ابررایانشی نیز فعالیت دارد و با چالشهای حقوقی زیادی در زمینه سلطه بر بازار روبرو است. تام دوتان، خبرنگار حوزه فناوری، میگوید: «سوالات زیادی در مورد آینده این شرکت وجود دارد. نخست، کسب و کار هوش مصنوعی مایکروسافت باید جایگاه خود را تثبیت کند.»
این شرکت محصولات مختلفی در بازار دارد، از جمله Copilot که دستیار هوش مصنوعی آن برای ابزارهایی همچون ورد و اکسل است. همچنین یک دستیار هوش مصنوعی دیگر نیز به موتور جستجوی بینگ متصل است. با این حال، تمامی این ابزارها موفقیت نسبی یا محدودی داشتهاند. سرمایهگذاران در ابتدا نگرانی خاصی نداشتند و شاهد رشد کسبوکار ابررایانشنی آزور بودند، اما اکنون فشار بیشتری به شرکت وارد خواهد شد زیرا نتایج واقعی و میزان بهکارگیری این ابزارها مشخص میشود. بنابراین، مایکروسافت تلاش خواهد کرد تا این روند را گسترش دهد و تقویت کند.
مایکروسافت در حوزه هوش مصنوعی موقعیت حساسی دارد. این شرکت با اوپن ای آی همکاری میکند، اما به نوعی در رقابت با این شرکت برای ساخت مدلهای هوش مصنوعی با کیفیت نیز هست. یکی از چالشهای پیش روی مایکروسافت در سال ۲۰۲۵ شکایت کمیسیون فدرال تجارت آمریکا است که به نقض قوانین ضد انحصار، بهویژه در بخش ابررایانشنی مایکروسافت اشاره دارد. در حالی که دیگر غولهای فناوری نیز با تحقیقات رگولاتوری روبرو هستند، مایکروسافت اکنون به جمع این شرکتها پیوسته است.
متا در مواجهه با تحقیقات دولتی، اما با نگاهی مثبت به آینده
در سال آینده، متا با چالشهای متعددی روبرو خواهد شد که بهویژه با بازگشت احتمالی دونالد ترامپ به کاخ سفید شدت خواهد گرفت. رابطه گذشته این دو، که چندان مطلوب نبود، ممکن است به یکی از دغدغههای جدید برای این شرکت تبدیل شود. مارک زاکربرگ، مدیرعامل متا، اگرچه در گذشته رابطه خوبی با ترامپ نداشت، اما تلاش خواهد کرد این رابطه را ترمیم کند و در این راستا به صندوق تحلیف ترامپ کمک کرده است. از سوی دیگر، نگرش ترامپ نسبت به شرکتهای فناوری و شبکههای اجتماعی نیز تغییر کرده است.
در کنار این مسائل، زاکربرگ با ایلان ماسک، یکی از همپیمانان ترامپ، روابطی خصمانه دارد.
در حالی که متا با چالشهای سیاسی و رگولاتوری روبرو است، این شرکت پیشبینی میشود در سال آینده از نظر اقتصادی رشد کند و ارزش سهام آن افزایش یابد. با این حال، متا باید روی فرصتهای نوین سرمایهگذاری کرده و تعهد خود به بهرهوری را با سرمایهگذاری در هوش مصنوعی و Reality Labs بهطور متوازن حفظ کند. این شرکت همچنین باید بتواند از پلتفرمهای جدید خود درآمدزایی کند. توانایی متا در مدیریت تغییرات در چشمانداز رگولاتوری و سیاسی برای رشد ادامهدار آن ضروری است.
اظهارات مارک زاکربرگ در مورد هوش مصنوعی نشاندهنده اهمیت این فناوری برای متا است. برخلاف سرویسهای قبلی این شرکت مانند اینستاگرام و فیسبوک، زاکربرگ قصد دارد هوش مصنوعی را به پلتفرمهای مختلف متصل کند و در رقابت با اوپن ای آی گام بردارد.
در حالی که خانواده چتباتهای چت جیپیتی اوپن ای آی محبوبیت زیادی پیدا کردهاند، خانواده مدلهای هوش مصنوعی Llama متا قابلیتهای جدیدتری را ارائه میدهند، از جمله دستیار هوش مصنوعی دیجیتال متا. این چتبات نشاندهنده استراتژی اصلی زاکربرگ است و تحلیلگران بر این باورند که متا در زمینه هوش مصنوعی مولد در سال ۲۰۲۵ پیروز خواهد بود. در نهایت، تصمیم دولتها در خصوص آینده تیک تاک و واگذاری آن به شرکتهای آمریکایی ممکن است بهطور قابل توجهی بر پلتفرمهای متا تاثیر بگذارد و به نفع آن باشد.
یوتیوب پرچم دار تصاحب بازار ویدئوهای کوتاه
یوتیوب در سال 2025 به یکی از بازیگران اصلی در عرصه ویدئوهای کوتاه تبدیل خواهد شد. با وجود رقابت شدید از سوی تیک تاک، یوتیوب شورتس به سرعت در حال رشد است و حتی اگر تیک تاک در آمریکا ممنوع شود، این پلتفرم بهطور قابل توجهی محبوبتر خواهد شد.
طبق گزارشهای مرکز تحقیقاتی پیو، یوتیوب هماکنون به عنوان پلتفرم پیشرو در میان کاربران نوجوان آمریکایی شناخته میشود. این تحقیق همچنین نشان میدهد که ۷۳ درصد نوجوانان به طور روزانه از یوتیوب استفاده میکنند که این خود گواهی بر محبوبیت بیسابقه این پلتفرم است.
بهعلاوه، یوتیوب اخیراً اعلام کرده است که کاربران میتوانند ویدئوهای کوتاه خود را تا ۳ دقیقه بارگذاری کنند. این تغییر جدید فرصت مناسبی را برای برندها فراهم کرده تا محتوای خود را در قالب ویدئوهای جذاب و کوتاه به مخاطبان گستردهتری معرفی کنند.
اهمیت فزاینده حریم خصوصی در اینستاگرام
در دنیای پر زرق و برق و فیلتر شده اینستاگرام، روز به روز یک سایه بزرگتر خود را نمایان میکند. در حالی که متا در تلاش است تا سیاستهای پلتفرمهای خود را در سال 2025 یکپارچه کند، یک پدیده جدید در حال ظهور است که به “شبکه اجتماعی تاریک” معروف شده است. این داستان ترسناک نیست، بلکه حکایت تغییر تدریجی چشمانداز شبکههای اجتماعی توسط کاربران است.
ماریا چن، یک معلم، به تدریج متوجه شد که دانشآموزان نوجوانش با وجود فعالیت در اینستاگرام، به تدریج ارتباطات واقعی خود را به سرورهای خصوصی و گروههای چت رمزگذاری شده در دیسکورد منتقل کردهاند. به نظر میرسد این جوانان در دو دنیای متفاوت زندگی میکنند: یکی برای نمایش و دیگری برای زندگی واقعی.
این پدیده به نام “جامعه تاریک” شناخته میشود، جایی که اشتراکگذاری اجتماعی دیگر در بسترهای عمومی نیست بلکه در اپلیکیشنهای پیامرسان خصوصی، ایمیلها، پلتفرمهای پیامرسان ایمن و حتی پیامکها انجام میشود. سیاستهای جدید متا نیز، ناخواسته به رشد این روند کمک خواهد کرد و حریم خصوصی کاربران را به اولویت بیشتری در فضای آنلاین تبدیل میکند.
دکتر جیمز مارتینز، محقق رفتار دیجیتال، در مورد تغییرات اخیر در نحوه تعاملات آنلاین میگوید: این رفتار مشابه گفتگویی است که در یک مهمانی عمومی در مقابل گفتگو در اتاق نشیمن خانه خود داریم.» او توضیح میدهد که سیاستهای اشتراکگذاری دادهها بین پلتفرمهای متا باعث شده است برخی کاربران احساس کنند که همواره در معرض توجه هستند، همانند حضور در یک مهمانی شلوغ و عمومی. به همین دلیل، بسیاری از افراد در تلاشند تا حریم خصوصی خود را در این فضا حفظ کنند.
این روند در آمارها نیز بازتاب یافته است. پارامترهای تعامل نشان میدهند که روند اشتراکگذاری محتوا به طور مداوم در حال افزایش است، بهویژه در کانالهای خصوصی. این تغییر در رفتار کاربران شامل اشتراکگذاری اسکرینشاتها در گروههای واتساپ، ارسال لینکها از طریق تلگرام، بحث و تبادل نظر درباره استوریها در کانالهای دیسکورد، و به اشتراکگذاری توصیهها در اپلیکیشنهای پیامرسان ایمن است.
به طور جالبی، تلاش متا برای ایجاد اکوسیستم یکپارچه و شفافتر ممکن است به جایی برسد که کاربران ترجیح دهند به سمت گزینههای خصوصیتر و امنتر حرکت کنند. در این وضعیت، با توجه به حجم عظیم دادهها و قابلیتهای اشتراکگذاری آنها میان پلتفرمها، کاربران بیشتر از هر زمان دیگری نسبت به ردپای دیجیتال خود هوشیار و محتاط شدهاند.
در سال 2025، شاهد تحولات جالبی در دنیای دیجیتال خواهیم بود. پلتفرمهای عمومی بیشتر از قبل به هم متصل و مبتنی بر هوش مصنوعی خواهند شد، و در این میان یک اکوسیستم اشتراکگذاری خصوصی و ارتباط واقعی شکل خواهد گرفت. کاربران به تدریج در مدیریت حضور خود در فضاهای دیجیتال عمومی و خصوصی بهطور پیشرفتهتری عمل خواهند کرد. برندها نیز تلاش خواهند کرد تا در هر دو فضای عمومی و خصوصی، ارتباطات موثری با کاربران برقرار کنند.
همچنین پیشبینی میشود که سلطه ویدئوهای کوتاهتر در اینستاگرام در سال 2025 به اوج خود برسد. ریلز همچنان یکی از ارکان اصلی این پلتفرم خواهد بود و ابزارها و ویژگیهای نوآورانهای برای آن معرفی خواهند شد. هوش مصنوعی نقش مهمی در بهبود و اصلاح ویدئوها در اپلیکیشن ایفا خواهد کرد و کاربران میتوانند ریلز و استوریهای حرفهایتری بسازند. علاوه بر این، هوش مصنوعی در تولید محتوا نیز به کمک خواهد آمد؛ ابزارهای مبتنی بر این فناوری برای تولید ویدئو، طراحی محتوای گرافیکی و نوشتن کپشنها استفاده خواهند شد.
در کنار این تحولات، ایجاد جوامع دیجیتال در اینستاگرام به یکی از اولویتهای کلیدی تبدیل خواهد شد. پلتفرم به تعاملات واقعی و معنادار میان برندها و فالوئرهایشان خواهد پرداخت. همچنین تجربه خرید در اینستاگرام به یکپارچهتر خواهد شد و قابلیتهای تجارت الکترونیکی بیشتری به کاربران ارائه خواهد شد.
تهدیدات جدی برای سهم تیک تاک از بازار جهانی
تیک تاک در آستانه مواجهه با یکی از بزرگترین چالشهای خود در تاریخ است. با نزدیک شدن به ۱۹ ژانویه ۲۰۲۵، که موعد تصمیمگیری درباره تعطیلی یا واگذاری این اپلیکیشن در آمریکا خواهد بود، آینده این پلتفرم برای ۱۷۰ میلیون کاربر آمریکایی مبهم باقی مانده است. در حالی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب آمریکا، موضع ملایمتری نسبت به تیک تاک اتخاذ کرده و از دادگاه عالی خواسته تا اجرای قوانین محدودکننده را به تعویق بیندازد، رقبای این اپ همچنان در تلاشند تا سهم آن از بازار را تصاحب کنند. پلتفرمهایی چون «یوتیوب شورتس» و ریلز اینستاگرام در حال آمادهسازی خود برای جذب کاربران تیک تاک هستند.
برای خالقان محتوا و کارآفرینان، تیک تاک چیزی فراتر از یک اپلیکیشن است؛ آنها از این پلتفرم بهعنوان ابزاری برای درآمدزایی و پیشبرد کسبوکارهای خود بهرهبرداری میکنند. اما ممنوعیت تیک تاک میتواند باعث بیکاری بسیاری از این خالقان محتوا شود. کسانی که تنها به این پلتفرم وابسته هستند، احتمالاً با چالشهای جدی مواجه خواهند شد، زیرا آنها برای تنوع بخشیدن به کانالهای خود فرصتی نداشتهاند.
اقتصاد جهانی خلق محتوا بیش از ۲۵۰ میلیارد دلار ارزش دارد و پیشبینی میشود که این مبلغ تا سال ۲۰۲۷ به ۴۸۰ میلیارد دلار برسد. با این حال، ممنوعیت تیک تاک میتواند این رشد را متوقف کرده و موجب اختلالات شدید در این صنعت شود. بهعنوان مثال، تعطیلی تیک تاک در آمریکا میتواند در یک ماه، ۱.۳ میلیارد دلار از درآمد کسبوکارهای کوچک و خالقان محتوای آمریکایی را از بین ببرد.
از دست دادن بازار آمریکا برای تیک تاک یک چالش جدی است که نهتنها به بیکار شدن میلیونها کاربر و کسبوکارهای کوچک منجر خواهد شد، بلکه تهدیدهایی دیگر نیز برای این اپ در پی خواهد داشت. در کنار این بحران، برخی از کشورهای اروپایی نیز تحقیقاتی درباره تیک تاک آغاز کردهاند و در یکی از کشورها، این اپ مسدود شده است. این تحولات میتواند به سقوط سهم تیک تاک در بازار جهانی کمک کند و شرایطی پیچیده برای این پلتفرم به وجود آورد.
نظرات کاربران