استویا ممکن است بهزودی فراتر از یک شیرینکننده طبیعی عمل کند. پژوهشگران در آزمایشگاه دریافتند که این عصاره گیاهی طبیعی، زمانی که با یک باکتری استخراجشده از برگهای موز تخمیر میشود، سلولهای سرطان پانکراس را هدف قرار میدهد، در حالی که سلولهای سالم کلیه را بدون آسیب باقی میگذارد.
ناراندالای دانشیتسودول، یکی از نویسندگان این مطالعه از دانشگاه هیروشیما، اعلام کرد: «در سطح جهانی، میزان بروز و مرگومیر ناشی از سرطان پانکراس همچنان در حال افزایش است و نرخ بقای پنجساله آن کمتر از ۱۰ درصد است.»
«سرطان پانکراس بسیار تهاجمی است و بهراحتی دچار متاستاز میشود. همچنین، در برابر درمانهای موجود مانند جراحی، پرتودرمانی و شیمیدرمانی مقاومت قابلتوجهی از خود نشان میدهد. از این رو، شناسایی ترکیبات ضدسرطانی جدید و مؤثر، بهویژه آنهایی که از گیاهان دارویی استخراج میشوند، بهشدت ضروری است.»
استفاده از استویای تخمیرشده برای درمان سرطان
پژوهشگران از باکتری Lactobacillus plantarum SN13T که از برگهای موز بهدست آمده بود، استفاده کردند. آنها برگهای استویا را تخمیر کرده و نتیجه را با عصاره معمولی این گیاه مقایسه کردند. نسخه تخمیرشده (FSLE) در تمامی جنبهها عملکرد بهتری داشت.
ماسانوری سوگییاما بیان کرد: «برای افزایش اثربخشی دارویی عصارههای گیاهی طبیعی، تبدیل زیستی توسط میکروبها بهعنوان یک راهبرد مؤثر مطرح شده است.»
او افزود: «در این مطالعه، هدف ما مقایسه عصارههای تخمیرشده با باکتریهای اسیدلاکتیک (LAB) و عصارههای تخمیرنشده بود تا ترکیبات کلیدیای را شناسایی کنیم که فعالیت زیستی را افزایش میدهند؛ در نهایت این امر میتواند به اثربخشی بیشتر داروهای گیاهی در پیشگیری و درمان سرطان منجر شود.»
پژوهشگران تنها به ترکیب ساده مواد اکتفا نکردند، بلکه شرایط تخمیر مانند زمان، دما و سطح اکسیژن را بهینهسازی کردند. مشخص شد استویا زمانی بیشترین اثر را دارد که بهمدت ۷۲ ساعت، در دمای ۳۷ درجه سانتیگراد و در محیطی بدون اکسیژن تخمیر شود.
استویای تخمیرشده ضربه سنگینی به سلولهای سرطانی وارد میکند
استویای تخمیرشده در از بین بردن سلولهای سرطان پانکراس (PANC-1) بسیار مؤثرتر از عصاره تخمیرنشده عمل کرد. همزمان، حتی در دُزهای بالا، تأثیر ناچیزی بر سلولهای سالم کلیه انسانی (HEK-293) داشت. این تعادل نادر و ارزشمند است. در برخی غلظتها، عصاره تخمیرشده (FSLE) سلولهای سرطانی را بهطور فوری نابود نکرد، بلکه رشد آنها را کند کرد. سلولهای سرطانی ضعیف به نظر میرسیدند، شکل خود را از دست دادند و دیگر به یکدیگر نچسبیدند. در زیر میکروسکوپ، پراکنده و ناسالم دیده میشدند.
سلولهای سالم کلیه تا حد زیادی دستنخورده باقی ماندند. این نشاندهنده خاصیت «گزینشگری» است؛ ویژگی کلیدی برای ایمنی در درمانهای ضدسرطان.
اثرات آنتیاکسیدانی قوی
سرطان تنها به سلولهای سرکش محدود نمیشود؛ استرس اکسیداتیو نیز نقش مهمی دارد. استویای تخمیرشده همچنین یک آنتیاکسیدان قدرتمند نشان داد. در آزمایشهای آزمایشگاهی، این عصاره رادیکالهای آزاد را بسیار مؤثرتر از عصاره تخمیرنشده خنثی کرد. در آزمون DPPH، قدرت حذف رادیکالها به ۹۴ درصد رسید و در آزمون ABTS به ۷۵ درصد. حتی زمانی که سلولهای سالم در معرض پراکسید هیدروژن قرار گرفتند، FSLE به بقای آنها کمک کرد.
احتمالاً فرآیند تخمیر ترکیبات جدیدی ایجاد کرده است. پژوهشگران معتقدند که اسید کلروژنیک در طی تخمیر به استر متیلهشده آن (CAME) تبدیل شده است که فرم فعالتری محسوب میشود. استویای تخمیرشده مقدار زیادی از این ترکیب را در خود داشت، در حالی که در عصاره خام اثری از آن نبود.
ترکیب قوی علیه سلولهای سرطانی
CAME (استر متیلهشده اسید کلروژنیک) قدرت بیشتری نسبت به اسید کلروژنیک داشت. این ترکیب رشد سلولهای سرطانی را متوقف کرد و باعث تخریب خودکار آنها شد. مقدار IC50 آن، دُزی که نصف سلولهای سرطانی را از بین میبرد؛ تنها ۱۱۹.۱ میکروگرم در میلیلیتر بود. برای اسید کلروژنیک معمولی، این مقدار ۱۸۹.۶ میکروگرم در میلیلیتر بود. این تفاوت زیادی است. CAME با مسدود کردن چرخه سلولی سلولهای سرطانی، باعث شد که آنها خود را نابود کنند و وارد فرآیند آپوپتوز شوند.
فلوسایتومتری نشان داد که CAME تولیدشده توسط استویای تخمیرشده، سلولها را در مرحله G0/G1 قفل کرده است. این همان مرحلهای است که پیش از شروع تقسیم سلولی اتفاق میافتد. همچنین باعث شد که سلولها سیتوکروم c آزاد کرده و کاسپازها را فعال کنند که سلولهای در حال مرگ را از درون تخریب میکنند.
فعالیت ژنی تغییر یافته
در سطح ژن، نتایج جالبی به دست آمد. CAME باعث افزایش فعالیت ژنهای پرو-آپوپتوتیک مانند Bax، Bad، Caspase-3، Caspase-9 و Cytochrome c شد. این ترکیب همچنین میزان E-cadherin، ژنی که با کاهش مهاجرت سرطان مرتبط است، را افزایش داد. در عین حال، ژن Bcl-2 را که معمولاً از مرگ سلولها جلوگیری میکند، خاموش کرد.
این تغییرات ژنی، آنچه که میکروسکوپ و آزمایشها نشان دادند را تأیید میکند. سلولها بهطور تصادفی نمردند. CAME آنها را به یک مسیر خودویرانگری خاص، مسیر میتوکندری، هدایت کرد.
استویا: فراتر از یک شیرینکننده
فرآیند تخمیر داستان را تغییر داد. این فرآیند به عصاره استویا یک سلاح جدید بخشید – ترکیبی که سرطان را هدف قرار میدهد و در عین حال سلولهای سالم را محافظت میکند. این تحول بهنظر میرسد که از طریق آنزیمهای خاص موجود در سویه SN13T رخ میدهد.
دانشیتسودول گفت: «این تغییر میکروبی احتمالاً بهدلیل آنزیمهای خاص موجود در سویه باکتری مورد استفاده است.»
وی افزود: «دادههای ما نشان میدهند که CAME سمیت قویتری نسبت به سلولها و اثرات پرو-آپوپتوتیک – که باعث تشویق مرگ سلولی میشود؛ بر سلولهای PANC-1 دارد، در مقایسه با اسید کلروژنیک بهتنهایی.»
پژوهشهای آینده سرطان با استویا
این تیم قصد دارد فراتر از ظرف آزمایشگاهی برود و مطالعات بر روی موشها را آغاز کند. این مطالعات نشان خواهند داد که آیا استویای تخمیرشده در سیستمهای زنده با پاسخهای ایمنی واقعی و متابولیسم پیچیده مؤثر است یا خیر.
دانشیتسودول بیان کرد: «مطالعه حاضر بهطور قابلتوجهی درک ما از مکانیسم عملکرد سویه Lactobacillus plantarum SN13T در تخمیر عصارههای گیاهی را افزایش داده است، در حالی که همچنین چشمانداز ارزشمندی برای کاربرد احتمالی پروبیوتیکها بهعنوان عوامل ضد تومور طبیعی ارائه میدهد.»
این تحقیق نشان میدهد که با میکروبهای مناسب، حتی یک برگ ساده میتواند به یک درمان هدفمند تبدیل شود. برای یک جایگزین شکر، بد نیست.
منبع خبر : earth.com
نظرات کاربران