ایران در آستانه اجرای یکی از مهمترین مأموریتهای فضایی خود قرار دارد و بنا دارد اوایل ماه ژانویه سه ماهواره پیشرفته بومی را بهطور همزمان به مدار زمین پرتاب کند؛ مأموریتی که به گفته رئیس سازمان فضایی کشور، نقطه عطفی مهم در روند توسعه برنامه فضایی جمهوری اسلامی ایران محسوب میشود.
ماهوارههای یادشده با تکیه بر توان داخلی طراحی و ساخته شدهاند و مأموریت اصلی آنها سنجش از دور و رصد زمین است. این ماهوارهها قادرند با دقت تفکیک مکانی تا ۱۵ متر تصاویر مورد نیاز را ثبت و به ایستگاههای زمینی ارسال کنند؛ قابلیتی که میتواند نقش مهمی در مدیریت منابع طبیعی، پایش محیطزیست، برنامهریزی شهری، کشاورزی دقیق و مدیریت بحران ایفا کند. همزمانی پرتاب این سه ماهواره نیز نشاندهنده ارتقای سطح فناوری پرتاب و هماهنگی سامانههای فضایی کشور است.
بر اساس اعلام منابع رسمی، این پرتاب در ابتدا برای ماه دسامبر برنامهریزی شده بود، اما به دنبال انجام ارزیابیهای فنی تکمیلی و اطمینان از آمادگی کامل سامانهها، زمان آن به اوایل ژانویه موکول شد. مسئولان فضایی کشور تأکید کردهاند که این تأخیر، نه به دلیل بروز مشکل اساسی، بلکه در راستای افزایش ضریب اطمینان مأموریت و تضمین موفقیت پرتاب صورت گرفته است. اکنون جدول زمانبندی جدید نهایی شده و همه بخشهای فنی و عملیاتی در حال آمادهسازی نهایی هستند.
در این مأموریت فضایی، سه فضاپیما به مدار زمین اعزام میشوند که شامل دو ماهوارهای است که پیشتر معرفی و بخشی از مشخصات آنها اعلام شده بود، بههمراه دومین نمونه آزمایشی از یک سکوی ماهوارهای جدیدتر. این سکوی نوین، حاصل تجربههای پیشین متخصصان داخلی در طراحی ماهواره است و انتظار میرود در آینده بهعنوان پایهای برای توسعه نسلهای بعدی ماهوارههای بومی مورد استفاده قرار گیرد. به گفته کارشناسان، آزمایش عملی این سکو در مدار، نقش تعیینکنندهای در بهبود طراحیهای آینده خواهد داشت.
هدف اصلی از این پرتاب، تقویت توانمندیهای ملی در حوزه سنجش از دور، پایش مستمر تغییرات زیستمحیطی و افزایش ظرفیت کشور در گردآوری و تحلیل دادههای فضایی عنوان شده است. دسترسی مستقل به دادههای ماهوارهای، یکی از مؤلفههای مهم امنیت و توسعه پایدار کشورها به شمار میرود و ایران نیز در سالهای اخیر تلاش کرده است وابستگی خود را به منابع خارجی در این حوزه به حداقل برساند. این ماهوارهها میتوانند اطلاعات ارزشمندی در زمینه خشکسالی، منابع آب، آلودگی هوا، فرسایش خاک و حتی مدیریت بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله در اختیار نهادهای مسئول قرار دهند.
مقامهای مسئول در سازمان فضایی ایران با اشاره به ماهیت پیچیده پرتابهای فضایی، خاطرنشان کردهاند که همواره امکان انجام تنظیمات فنی در لحظات پایانی وجود دارد، اما در حال حاضر روند آمادهسازی به مراحل پیشرفته رسیده و پنجره پرتاب اوایل ژانویه همچنان بهعنوان زمان قطعی مأموریت در نظر گرفته میشود. آنها تأکید دارند که تمامی تیمهای فنی، مهندسی و عملیاتی در حالت آمادهباش قرار دارند تا پرتاب در بالاترین سطح ایمنی و دقت انجام شود.
در کنار این مأموریت مداری، ایران بهطور همزمان پروژههای مهمی را در حوزه زیرساختهای زمینی فضایی نیز دنبال میکند. بر اساس اعلام رسمی، یک مرکز فضایی جدید در شمالغرب کشور وارد مرحله نهایی آزمونهای سایت شده است. این آزمونها شامل بررسی سامانههای ارتباطی، ایستگاههای کنترل، تجهیزات دریافت داده و زیرساختهای پشتیبانی است و پیشبینی میشود این مرکز پس از تکمیل مراحل آزمایشی، بهزودی به بهرهبرداری برسد و نقش مؤثری در پشتیبانی از مأموریتهای فضایی آینده ایفا کند.
علاوه بر این، یک مجموعه فضایی دیگر نیز در آستانه آمادگی کامل عملیاتی قرار دارد و آخرین اقدامات آمادهسازی آن در حال انجام است. توسعه همزمان مراکز فضایی و ایستگاههای زمینی، نشاندهنده نگاه بلندمدت ایران به صنعت فضا و تلاش برای ایجاد یک شبکه یکپارچه پشتیبانی از ماهوارهها و پرتابها است. این زیرساختها امکان کنترل بهتر مأموریتها، دریافت سریعتر دادهها و افزایش طول عمر عملیاتی ماهوارهها را فراهم میکنند.
در مجموع، پرتاب قریبالوقوع سه ماهواره بومی و پیشرفت در پروژههای زیرساختی مرتبط، بیانگر تمرکز مستمر ایران بر گسترش توانمندیهای فضایی و تقویت بنیانهای فناورانه مورد نیاز برای مأموریتهای مداری آینده است. کارشناسان معتقدند تداوم این مسیر میتواند جایگاه ایران را در میان کشورهای فعال در حوزه فضا تثبیت کرده و زمینهساز توسعه کاربردهای علمی، اقتصادی و خدماتی فناوری فضایی در داخل کشور شود.
منبع خبر : tvbrics.com
نظرات کاربران