تحقیقات تازه نشان میدهد که مواد شیمیایی موجود در پلاستیکهای معمولی میتوانند بهطور مخفیانه مشکلات سلامت طولانیمدت ایجاد کنند. تماس با این مواد در سنین پایین با چاقی، ناباروری و حتی مشکلات شناختی مرتبط دانسته شده است.
دانشمندان میگویند تغییرات کوچک در سبک زندگی میتواند مفید باشد، اما حفاظت پایدار نیازمند اقدام جسورانه بینالمللی است.
نگرانیهای فزاینده درباره تماس با پلاستیک در دوران کودکی
کارشناسان مرکز NYU Langone Health هشدار میدهند که تماس کودکان با مواد شیمیایی استفادهشده در محصولات پلاستیکی روزمره میتواند خطرات جدی برای سلامت ایجاد کند که تا بزرگسالی ادامه یابد. این نتیجه از بررسی گسترده صدها مطالعه جدید منتشرشده در نشریه The Lancet Child & Adolescent Health به دست آمده است.
شواهد ارتباط مواد پلاستیکی با بیماریها
در تحلیل جدید، پژوهشگران دههها تحقیق را جمعبندی کردهاند که نشان میدهد افزودنیهای معمول در پلاستیکهای صنعتی و خانگی میتوانند احتمال ابتلا به بیماریها و ناتوانیها را افزایش دهند، بهویژه وقتی تماس در سنین پایین رخ میدهد. این بررسی سه گروه اصلی مواد شیمیایی را برجسته میکند: فتالاتها که به پلاستیک انعطاف میدهند، بیسفنولها که سختی پلاستیک را تأمین میکنند، و ترکیبات پرفلوروآلکیل (PFAS) که محصولات را مقاوم در برابر حرارت و آب میسازند.
مطالعات مورد بررسی شامل هزاران فرد باردار، جنینها و کودکان بود و یافتهها این مواد را با مشکلات طولانیمدت سلامت مانند بیماری قلبی، چاقی، ناباروری و آسم مرتبط میدانند.
دکتر لئوناردو ترسانده، نویسنده ارشد مطالعه و متخصص اطفال، میگوید: «یافتههای ما نقش پلاستیک را در منشاء اولیه بسیاری از بیماریهای مزمن که تا نوجوانی و بزرگسالی ادامه مییابند نشان میدهد. اگر میخواهیم کودکان سالم بمانند و طول عمر بیشتری داشته باشند، باید در محدود کردن استفاده از این مواد جدی باشیم.»
راههای انتشار مواد شیمیایی مضر در محصولات روزمره
ترسانده اشاره میکند که این مواد شیمیایی در طیف وسیعی از محصولات مصرفی از جمله بستهبندی مواد غذایی، لوازم آرایشی و حتی رسیدهای کاغذی یافت میشوند. تحقیقات نشان میدهد که استفاده مکرر، حرارت دادن یا پردازش برخی پلاستیکها میتواند منجر به آزاد شدن ذرات ریز پلاستیک و نانوذرات شود که بعداً وارد بدن میشوند.
مطالعات همچنین نشان میدهند که این مواد میتوانند پاسخ ایمنی بیشازحد (التهاب) را در سراسر بدن تحریک کنند و با هورمونهای تنظیمکننده عملکردهای حیاتی تداخل داشته باشند. پژوهشگران بر این باورند که این مواد ممکن است رشد مغز را نیز تحت تأثیر قرار دهند و بسیاری از مطالعات تماس زودهنگام با کاهش ضریب هوشی و اختلالاتی مانند اوتیسم و نقص توجه و بیشفعالی را مرتبط میدانند.
اقدامات خانوادهها برای کاهش تماس
علاوه بر شناسایی خطرات، بررسی Lancet راهکارهایی برای کاهش استفاده از پلاستیک و حفاظت از سلامت عمومی ارائه میدهد.
ترسانده میگوید: «راهکارهای ساده و ایمن وجود دارد که والدین میتوانند بدون صرف هزینه زیاد تماس کودکان با پلاستیک را محدود کنند.»
او جایگزینی ظروف پلاستیکی با شیشه یا استیل و اجتناب از استفاده از مایکروویو یا ماشین ظرفشویی برای پلاستیکها را مؤثر میداند.
وی همچنین نقش پزشکان و ارائهدهندگان خدمات سلامت را در کمک به خانوادهها برای اتخاذ تصمیمات آگاهانه برجسته میکند و تشویق میکند تا با مدارس و گروههای اجتماعی برای آموزش کودکان و نوجوانان درباره خطرات پلاستیک همکاری کنند.
راهکارهای سیاستگذاری و اقدام جهانی
در سطح قانونگذاری، نویسندگان بررسی خواستار قوانین سختگیرانهتر برای کاهش استفاده غیرضروری از پلاستیک هستند، بهویژه در جوامع کمدرآمد که از قبل با نابرابریهای سلامت مواجهاند.
این بررسی پس از دور جدید مذاکرات برای «معاهده جهانی پلاستیک» سازمان ملل در ژنو منتشر شده است؛ توافقی که هدف آن کاهش آلودگی پلاستیکی جهانی است و بیش از ۱۰۰ کشور از محدودیتهای قانونی در تولید حمایت میکنند.
ترسانده میگوید: «یافتههای بررسی بر نیاز به یک معاهده جهانی قوی تأکید میکند که سلامت محیطزیست و انسان را حفاظت کند. او اشاره میکند که با وجود اهمیت اقتصادی صنعت پلاستیک، هزینههای مالی ناشی از اثرات سلامت آن بسیار بالا است و تیم او برآورد میکند که این هزینهها سالانه حدود ۲۵۰ میلیارد دلار در آمریکا است.»
نقش پلاستیک در پزشکی
معاهده جهانی پلاستیک موضوع اصلی «همایش پلاستیک، سلامت انسان و راهکارها» در NYU Langone Health در سال ۲۰۲۵ خواهد بود. کارشناسان در این رویداد جدیدترین تحقیقات در زمینه میکروپلاستیکها، تحولات سیاستی و اهمیت اقدامات قانونی برای مقابله با این تهدید سلامت عمومی را بررسی میکنند.
با اینکه بررسی بر خطرات مرتبط با استفاده از پلاستیک تأکید دارد، نویسندگان یادآور میشوند که پلاستیک در بسیاری از محیطهای پزشکی ضروری است، از جمله در دستگاههای تنفسی، لولههای تغذیه نوزادان نارس، نبولایزر برای کودکان مبتلا به آسم و ماسکهای کاهش انتشار بیماریهای عفونی. پژوهشگران تأکید میکنند یافتههایشان ارزش استفاده از پلاستیک در مراقبتهای بهداشتی را زیر سؤال نمیبرد بلکه بر استفاده قابل اجتناب آن در محصولات روزمره هشدار میدهد.
منبع خبر : scitechdaily.com




نظرات کاربران