استان آذربایجان غربی با طبیعت سرسبز و آثار تاریخی فراوان، به یکی از بهترین مقاصد گردشگری در ایران تبدیل شده است. مرکز این استان، شهر ارومیه، جاذبه‌های متعددی مانند موزه‌ها، چشمه‌های طبیعی، بازارهای سنتی و بناهای تاریخی را در خود جای داده است. علاوه بر ارومیه، شهرهای دیگری مانند مهاباد، خوی، تکاب، چالدران، سردشت و ماکو نیز دارای آثار باستانی و طبیعتی بکر و زیبا هستند. در ادامه به معرفی بهترین جاهای دیدنی آذربایجان غربی پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید تا این گنجینه‌های فرهنگی و طبیعی را بیشتر بشناسید.
1. تخت سلیمان
با سفر به جنوب شرقی استان آذربایجان غربی، به شهر تکاب می‌رسید؛ شهری که گنجینه‌های تاریخی ارزشمندی را در خود جای داده است. در ۴۵ کیلومتری تکاب، یکی از برجسته‌ترین جاذبه‌های گردشگری این استان، تخت سلیمان، قرار دارد.
تخت سلیمان یک مجموعه تاریخی و مذهبی بی‌نظیر است که در آن می‌توان دریاچه‌ای زیبا، آتشکده معروف ذرگشنسب، معبد آناهیتا، زندان سلیمان، آبگرم تخت سلیمان، قلعه بلقیس، بنای چهار تاقی، تالار و کاخ شاهی را مشاهده کرد.
شکوه و عظمت این مجموعه به دوران ساسانیان بازمی‌گردد، زمانی که آتشکده ذرگشنسب به عنوان یکی از مراکز مهم سیاسی و اجتماعی ساسانیان بنا شد. متأسفانه، بخش بزرگی از این مجموعه باستانی توسط رومیان تخریب شد. سال‌ها بعد، آباقاخان، برادرزاده هلاکوخان، بر روی خرابه‌های تخت سلیمان مسجدی بنا کرد که آن نیز بعدها ویران شد. تنها تعدادی از کاشی‌های این مسجد باقی مانده است که در سالن موزه تخت سلیمان به نمایش گذاشته شده‌اند. این موزه در بخش غربی مجموعه قرار دارد و آثار باستانی کشف‌شده در این منطقه در آن نگهداری می‌شوند.
2. زندان سلیمان
یکی دیگر از جاذبه‌های دیدنی تخت سلیمان، زندان سلیمان است؛ کوهی با ارتفاع ۱۰۷ متر که در دل آن گودالی به عمق ۸۰ متر قرار دارد. این گودال بر اثر فعالیت‌های آتشفشانی به وجود آمده و به عنوان زندان سلیمان شناخته می‌شود.
برای دیدن این مکان اسرارآمیز، باید تا بالای کوه صعود کنید. پس از حدود ۴۵ دقیقه پیاده‌روی، گودال شگفت‌انگیز زندان سلیمان پیش روی شما قرار خواهد گرفت، جایی که می‌توانید از زیبایی و عظمت آن لذت ببرید.
3. دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه، بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه، در ۱۷ کیلومتری شهر ارومیه قرار دارد. این دریاچه، به‌عنوان زیستگاهی مهم برای حیات‌وحش منطقه، نقشی حیاتی در اکوسیستم محلی ایفا می‌کند. با این حال، خشک شدن تدریجی دریاچه طی سال‌های اخیر، چالش‌های زیست‌محیطی جدی برای پرندگان و حیوانات منطقه به‌وجود آورده است.
در میان آب‌های این دریاچه، بیش از صد جزیره پراکنده شده‌اند. یکی از برجسته‌ترین جزایر، جزیره اشک است که محل زندگی گونه‌ای نادر از گوزن زرد ایرانی می‌باشد. علاوه بر آن، جزایر دریاچه ارومیه به‌عنوان محل توقف پرندگان مهاجر نظیر فلامینگو، پلیکان، کفچه‌نوک، اکراس، لک‌لک و دیگر گونه‌ها عمل می‌کنند.
در نزدیکی سواحل دریاچه، چندین مجتمع ساحلی و تفریحی قرار دارد که از میان آن‌ها می‌توان به مجتمع گردشگری باری و دهکده ساحلی چی چست اشاره کرد. این مکان‌ها با امکانات اقامتی، گردشگری، رستوران، سالن‌های بازی و ورزشی، هرساله میزبان علاقمندان و گردشگران دریاچه ارومیه هستند.
4. غار آبی سهولان
دومین غار آبی ایران، در ۳۵ کیلومتری شهر مهاباد قرار دارد و به غار سهولان معروف است. واژه “سهولان” در زبان کردی به معنی یخبندان است، و هوای درون این غار نیز به‌طور طبیعی بسیار خنک و سرد است، بنابراین توصیه می‌شود که برای احتیاط، لباس گرم به همراه داشته باشید.
این غار یکی از شگفتی‌های زمین‌شناسی ایران محسوب می‌شود، که بسیاری از بخش‌های آن به‌دلیل سختی دسترسی هنوز به‌طور کامل کشف نشده است. پس از ورود به غار، بازدیدکنندگان سوار قایق می‌شوند و در طول مسیر می‌توانند از دیدن جلوه‌های طبیعی و قندیل‌های آهکی منحصر به فرد در سقف لذت ببرند. این ویژگی‌ها، غار سهولان را به یکی از جذاب‌ترین مقاصد گردشگری در آذربایجان غربی تبدیل کرده است.
بازدید از غار سهولان حدود سه ساعت طول می‌کشد و در نیمه اول سال از ساعت ۹:۳۰ تا ۲۰:۰۰ و در نیمه دوم سال از ساعت ۸:۳۰ تا ۱۷:۰۰ امکان‌پذیر است.
برای رفاه حال گردشگران، امکاناتی مانند پارکینگ، راهنمایان گردشگری، رستوران، آلاچیق، نمازخانه، فروشگاه و سرویس‌های بهداشتی در این محل فراهم شده است.
5. دریاچه مارمیشو
در ۴۵ کیلومتری غرب شهر ارومیه، در دل طبیعت بکر و میان کوهستان‌های همجوار مرز ایران و ترکیه، دریاچه زیبای مارمیشو قرار گرفته است.
آب این دریاچه از رودخانه نازلوچای که از کوه‌های اطراف سرچشمه می‌گیرد، تأمین می‌شود. این دریاچه به‌علت ریزش کوه ناشی از زلزله به وجود آمده است. احاطه شدن دریاچه توسط کوه‌ها و پوشش گیاهی سرسبز آن، شامل درختان صنوبر، بلوط، عناب، گلابی، زالزالک، بادام و گیاهان دارویی همچون خارشتر، گزنه، زنبق، لاله کوهی، بومادران، کاسنی، آویشن و کنگر، به این منطقه زیبایی و طراوتی خاص بخشیده است.
دریاچه مارمیشو زیستگاه برخی از بهترین گونه‌های ماهی مانند قزل‌آلا و ماهی سفید است؛ بنابراین علاوه بر لذت بردن از شنا در آب‌های زلال دریاچه، می‌توانید از تجربه ماهیگیری در این محیط آرام و دل‌نشین بهره‌مند شوید.
6. چمن متحرک چملی
یکی از پدیده‌های طبیعی خارق‌العاده در ۱۵ کیلومتری شهر تکاب، چمن متحرک چملی است. این جزیره شناور که حدود ۸۰ متر مربع وسعت دارد، روی دریاچه کوچکی قرار گرفته و با وزش باد به آرامی جابجا می‌شود. پوشش گیاهی چملی به شکلی است که ریشه‌های گیاهان و نیزارها به هم پیچیده‌اند و بدون تماس مستقیم با زمین، از آب دریاچه تغذیه می‌کنند.
ضخامت چمن به اندازه‌ای است که می‌توانید با اطمینان روی آن قدم بگذارید و حس کنید روی سطحی معلق و شناور ایستاده‌اید. اطراف دریاچه را لجن‌زارهای وسیعی فرا گرفته است، اما از سمت شرق دریاچه، با گذر از یک مسیر باریک، می‌توانید به ساحل این دریاچه زیبا و منحصر به فرد دسترسی پیدا کنید.
7. قره کلیسا
قره کلیسا، که به نام “کلیسای سیاه” هم شناخته می‌شود، یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین کلیساهای ارمنی در جهان است. این بنا در شمال غربی ایران و در منطقه‌ای به نام ماکو واقع شده و به خاطر قدمت و معماری خاصش در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد.
این بنا در استان آذربایجان غربی، در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال شرقی سیه‌چشمه و در جاده چالدران به قره‌ضیاءالدین واقع شده است. کلیسا به دستور تیرداد، پادشاه ارمنستان، در سال ۳۰۲ میلادی برای گرامیداشت یاد دو حواری عیسی مسیح به نام‌های طاطاووس و بارتلیموس ساخته شد.
این کلیسا در طول تاریخ بارها مورد آسیب قرار گرفته است، از جمله در حملات مغول و زلزله‌های بزرگ، اما با تلاش و کمک‌های خیرین، دوباره بازسازی شد و همواره مورد توجه و حمایت پادشاهان ایرانی قرار داشت.
در جهت حمایت از ارامنه، شاه عباس اول کتیبه‌ای را بر سر در این کلیسا نصب کرد. همچنین عباس میرزای ولیعهد دستور ساخت تالاری در ضلع غربی کلیسا را صادر نمود.
کلیسا با استفاده از سنگ‌های سفید و مشکی و دو گنبد هرمی دوازده‌وجهی در سقف، دارای زیبایی خاصی است. علاوه بر کلیسای اصلی، این مجموعه شامل ۴۷ اتاق برای راهبه‌ها و ساکنین، دو حیاط غربی و شرقی، ناقوس‌خانه و انباری نیز می‌باشد.
هر سال، در روزهای اول تا چهارم مرداد، که مصادف با سالروز درگذشت طاطاووس مقدس است، مسیحیان و ارامنه از شهرهای مختلف در این کلیسا جمع می‌شوند و برای برگزاری مراسم، در روستای نزدیک به کلیسا اقامت می‌کنند.
8. مسجد جامع ارومیه
مسجد جامع ارومیه، که در دوره ساسانیان به عنوان آتشکده‌ای برای زرتشتیان استفاده می‌شد، در زمان خسرو انوشیروان به یک مسجد جامع تبدیل شد. این مسجد با معماری بی‌نظیر و گچبری‌های چشم‌نواز خود، به ویژه در محراب، ستون‌بندی‌ها، طاق‌ها و کتیبه‌های کوفی دور گنبد، نشان‌دهنده قدمت و زیبایی خاصی است.
مهم‌ترین بخش مسجد، شبستان گنبددار مربع‌شکل آن است که از طریق سه ورودی به این بخش متصل می‌شود. گنبد مسجد با ارتفاع ۱۹ متر، یکی از بلندترین گنبدهای ایران محسوب می‌شود. ارتفاع زیاد گنبد به دلیل طراحی کامل نیم‌دایره‌ای آن است.
مسجد جامع ارومیه شامل بخش‌های مختلفی است، از جمله چهل‌ستون، محراب، کتیبه‌ها، حجره‌های قدیمی اطراف صحن و بخش‌های نوساز. برای علاقه‌مندان به معماری اسلامی، این مسجد یکی از گزینه‌های برجسته و دیدنی است.
9. تپه حسنلو
تپه حسنلو، واقع در شهر نقده و میان دو روستای حسنلو و امینلو، یکی از برجسته‌ترین جاذبه‌های دیدنی آذربایجان غربی است. این مکان تاریخی به مدت ده دوره مختلف محل سکونت مردم بوده است. دوره دهم، که از ۶۰۰۰ تا ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد به طول انجامید، قدیمی‌ترین دوره شناخته شده در این تپه است. اطلاعات کمتری از دوره‌های هشتم، نهم و دهم به دلیل کمبود آثار تاریخی مربوط به این زمان‌ها در دسترس است. دوره‌های پنجم، ششم و هفتم از ۳۰۰۰ تا ۱۳۰۰ سال قبل از میلاد ادامه داشته‌اند.
در دوره پنجم، وجود ظروف سفالی خاکستری و بناهای گلی و خشتی از ویژگی‌های بارز این زمان است. در دوره چهارم، ساخت ساختمان‌های سنگی نشان‌دهنده پیشرفت و تمدن این منطقه است.
اقوام پارت‌ها و مادها در دوره‌های دوم و سوم در این مکان سکونت داشته‌اند. دوره اول نیز به اواخر دوران ساسانی و اوایل دوران اسلامی مربوط می‌شود. یکی از آثار مهم کشف شده در تپه حسنلو، جام طلا حسنلو است که نشان‌دهنده هنر و مهارت ایرانیان باستان در صنعت فلزکاری است و در حال حاضر در موزه ایران باستان در تهران نگهداری می‌شود.
علاوه بر بازدید از خود تپه، موزه کوچکی در کنار آن قرار دارد که به نمایش برخی از آثار قدیمی و یافته‌های باستان‌شناسی اختصاص دارد و بازدید از آن نیز می‌تواند تجربه‌ای جذاب باشد.
10. کلیسای حضرت مریم
کلیسای حضرت مریم، یا ننه مریم، یکی از کهن‌ترین کلیساها در ایران است که در خیابان خیام شهر ارومیه قرار دارد. این کلیسا، پس از کلیسای بیت لحم در فلسطین، به عنوان یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای جهان شناخته می‌شود. در ابتدا، این مکان به عنوان آتشکده زرتشتیان استفاده می‌شد و بعدها، در دوران ساسانیان، به کلیسا تبدیل شد.
ساختمان این کلیسا از سنگ و ساروج ساخته شده و معماری داخلی آن به وضوح تحت تأثیر سبک ساسانی است، با طراحی ساده و متواضع. فضای داخلی شامل چندین اتاق، طاق‌های هشتی‌شکل و محرابی کوچک است. کلیسا به زیبایی با فرش‌های دست‌بافت پوشیده شده و تنها چند صندلی برای راحتی افراد سالمند در نظر گرفته شده است. این مکان مقدس به دلیل تاریخچه و معماری منحصر به فردش، جاذبه‌ای ویژه برای بازدیدکنندگان و علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ است.
11. کاخ موزه باغچه جوق
مقر حکومتی اقبال‌السلطنه، که به سردار شهر ماکو تعلق دارد، یکی از جاذبه‌های دیدنی آذربایجان غربی است. این کاخ زیبا در فاصله شش کیلومتری از شهر ماکو و نزدیک به روستای باغچه جوق واقع شده است. به دلیل علاقه سردار به روسیه و عثمانی، طراحی و ساخت این بنا به‌صورت ترکیبی از معماری ایرانی و روسی انجام شده است.
محوطه بیرونی کاخ با حوضی پرآب، درختان کهن و گل‌های زیبا تزیین شده که به باغ جلوه‌ای ویژه می‌بخشد. ساختمان کاخ با استفاده از مصالح سنگی و آجری ساخته شده و دارای پنجره‌ها و ارسی‌های بزرگ است. سقف کاخ به‌صورت شیروانی طراحی شده تا با شرایط جغرافیایی و بارش‌های فراوان باران سازگار باشد.
درون عمارت، تالار اصلی، اتاق چهره، نهارخوری، هشتی و سایر فضاهای مرتبط وجود دارد. اثاثیه قدیمی، گچبری‌های زیبا، آینه‌کاری، نقاشی‌ها، کاغذ دیواری‌ها و تزیینات منحصربه‌فرد، فضای داخلی عمارت را به شکلی خاص و جذاب درآورده است. در حال حاضر، این کاخ به‌عنوان موزه باغچه جوق فعالیت می‌کند و پذیرای گردشگران است. بازدیدکنندگان می‌توانند از اولین گرامافون ایران و دیگر اشیای قیمتی موجود در این موزه دیدن کنند.
12. بنای سه گنبد
بنای سه گنبد یکی از جاذبه‌های تاریخی و دیدنی آذربایجان غربی است که در جنوب شرق ارومیه قرار دارد. این ساختمان به دوران سلجوقیان تعلق دارد و احتمالاً آرامگاه یکی از شخصیت‌های مهم آن دوره بوده است. برای پوشاندن مقبره از طاق آجری استفاده شده و در ورودی برج سه کتیبه به خط کوفی مشاهده می‌شود که نشان‌دهنده قدمت زیاد این بنا است. تزیینات ورودی با نقوش هندسی، زیبایی خاصی به آن بخشیده است.
این برج دارای دو طبقه است؛ طبقه اول به عنوان سرداب و طبقه دوم به عنوان اتاق مقبره طراحی شده است.
در استان آذربایجان غربی جاذبه‌های زیادی وجود دارد که در اینجا به برخی از مهم‌ترین‌ها اشاره کردیم. اگر به این منطقه سفر کردید و از این مکان‌ها بازدید کردید، خوشحال می‌شویم نظرات و تجربیاتتان را با ما به اشتراک بگذارید.
13. پیست اسکی خوشاکو
اگر در فصل زمستان قصد سفر به آذربایجان غربی دارید، پیست اسکی خوشاکو، واقع در ۳۰ کیلومتری غرب ارومیه در منطقه راژان، گزینه‌ای عالی برای تجربه ورزش‌های زمستانی است. این پیست با شیب مناسب و چشم‌اندازهای زیبا، به همراه امکانات رفاهی و تفریحی، هر ساله میزبان تعداد زیادی از علاقه‌مندان به ورزش‌های زمستانی است.
در نزدیکی پیست، هتل‌هایی برای اقامت وجود دارد و مربیان ماهر نیز در محل برای آموزش اسکی در دسترس هستند. لوازم اسکی با قیمت‌های مناسب قابل اجاره است، بنابراین نگرانی از بابت عدم دسترسی به تجهیزات وجود ندارد.
در فصل‌های گرم، به دلیل پوشش گیاهی و چمن‌های موجود، امکان اسکی روی چمن فراهم است. همچنین، لذت بردن از برف بازی، اسکی، تیوپ‌سواری و پاراگلایدر سواری در این مکان به راحتی امکان‌پذیر است. ساعات کاری پیست از ساعت ۹ صبح تا ۱۶ بعد از ظهر است.
14. چشمه آب معدنی کوه زنبیل 
چشمه زنبیل، واقع در ۳۶ کیلومتری شمال شرقی ارومیه و در نزدیکی روستای نازلوچای، یکی از جاذبه‌های طبیعی منطقه است. این چشمه دارای عمق ۲۵ سانتی‌متر و قطر ۴ متر است. برای دسترسی به چشمه، به استفاده از ماشین‌های جیپ نیاز دارید و عبور با ماشین‌های معمولی ممکن است دشوار باشد.
آب چشمه زنبیل حاوی مواد معدنی مانند بی‌کربنات کلسیم، منیزیم آهن‌دار و سولفات است که برای درمان برخی دردهای مفصلی و مشکلات پوستی خواص درمانی دارد.
در نزدیکی چشمه زنبیل، چشمه دیگری در کوه زنبیل وجود دارد که جریان آب آن کمتر و ضعیف‌تر است. این چشمه نزدیک دریاچه ارومیه واقع شده، بنابراین می‌توانید علاوه بر بازدید از دریاچه ارومیه، زمانی را نیز به تفریح و استفاده از خاصیت‌های درمانی چشمه آب معدنی کوه زنبیل اختصاص دهید.
15. مقبره پوریای ولی 
مقبره محمود خوارزمی، مشهور به پوریای ولی، یکی از بزرگترین قهرمانان ایران، در شهر خوی قرار دارد. پوریای ولی، که در قرون هفتم و هشتم هجری به عنوان پهلوان و عارف شناخته می‌شود، در جوانی در فنون پوستین‌دوزی و کلاه‌دوزی مهارت داشته است.
پوریای ولی به خاطر سفرهای زیاد، قدرت بدنی فوق‌العاده و تبحر در کشتی در دوران خود شهرت زیادی پیدا کرد. زادگاه دقیق این قهرمان مشخص نیست، اما بر اساس سندهایی از دوره صفوی، احتمالاً او از مردم خوی و سلماس بوده است.
شک و شبهاتی درباره مکان دقیق آرامگاه این پهلوان وجود دارد. به همین دلیل، علاوه بر خوی، آرامگاه‌های دیگری نیز در ازبکستان و فومن گیلان وجود دارند که به نام او شناخته می‌شوند. با این حال، مقبره موجود در خوی به احتمال زیاد آرامگاه اصلی او است. هر ساله، بسیاری از مردم و مسافران برای ادای احترام به یکی از بزرگترین پهلوانان ایران به خوی سفر کرده و از این مقبره بازدید می‌کنند.
سفر همیشه بخشی از انتخاب های افراد در خلق خاطرات بیادماندنی در کنار دوستان و عزیزان است. انتخاب مقصد مناسب نیاز به آگاهی قبلی دارد. در این پست با برخی از این مقاصد آشنا خواهید شد.
نظرات کاربران