در حال حاضر، استفاده از حمام و دستشویی به صورت انفرادی و خصوصی به عنوان یک رویداد عادی شناخته میشود. اما قبل از قرن نوزدهم، این امر به نظر محال میآمد. مفهوم حمام و دستشویی که امروز با آن آشنا هستیم، در اروپا در اواخر دهه ۱۸۰۰ میلادی به وجود آمد، زمانی که خانهها به طور گسترده از سیستم لولهکشی بهرهمند شدند. قبل از این زمان، تنها حمام و دستشوییهای عمومی وجود داشتند که در آنها بازی و گفتوگو در حین شستشوی بدن عادی بود و این امر حالا ممکن است برای بسیاری از ما سخت باوری باشد.
در ادامه، به چند حقیقت عجیب درباره حمام و دستشوییهای قدیمی اشاره میکنیم که میتواند شما را به ارزش و امکانات امروزی این وسایل بهداشتی قدردانی بیشتری بخشد.
۱- عمومی بودند
از دوران امپراتوری روم تا قرون وسطی، مردان و زنان معمولاً به حمامهای عمومی مراجعه کرده و در آنجا به بهداشت شخصی خود میپرداختند. این حمامها که توسط حکومتها بنا شده و اداره میشدند، به عنوان مقاصد روزانه برای حمامگرفتن و تفریح اجتماعی مردم شناخته میشدند. این مراکز چندمنظوره با استخرهای آب سرد، گرم و داغ مجهز بودند و علاوه بر این امکانات، مغازهها، ورزشگاهها و کتابخانهها نیز داشتند. برخی از حمامهای عمومی قادر به پذیرایی همزمان حدود ۱۶۰۰ نفر بودند.
۲- اصلاً خصوصی نبودند
دستشوییهای عمومی که در مرکز شهرها قرار داشتند، معمولاً در نزدیکی باغهای شهر ساخته میشدند و میتوانستند همزمان چندین نفر را در خود جای دهند. آنچه که امروزه به عنوان یک فعالیت کاملاً خصوصی در نظر گرفته میشود، در قرن اول پیش از میلاد مسیح چندان خصوصی تلقی نمیشد، زیرا رومیها به آن به عنوان یک فعالیت اجتماعی نگاه میکردند.
۳- جایی برای غذا خوردن و آشنایی با دیگران بودند
رومیها در حمامهای عمومی خود غذا میخوردند، بازی میکردند و دندانهایشان را مسواک میزدند. این عادت به نظر آنها کاملاً عادی بود و در حین معاشرت با دیگران، به شستشوی بدن خود هم میپرداختند.
در آن زمان، حمامها مکانی عالی برای آشنایی با افراد جدید و معاشرت کردن بودند. تحقیقات نشان داده است که مردم در اینجا دسر، صدف و انواع گوشت از گاو، بره و بز رفته تا خوک، بوقلمون و آهو میخوردند.
علاوه بر این، مردم در حمامهای عمومی منچ بازی میکردند.
۴- از اسفنج های پاک کننده ی مشترک استفاده می شد
در دوران روم باستان، دستمال توالت هنوز اختراع نشده بود؛ بنابراین، مردم برای تمیزکردن خود پس از دستشویی از اسفنجهای دریایی که به یک دسته چوبی متصل بودند، استفاده میکردند. یکی از نکات عجیب در این زمان این بود که در دستشوییهای عمومی، رومیها این اسفنجها را پس از استفاده درون یک سطل حاوی آب نمک و سرکه میگرداندند. به طور واقعی، این اسفنجها به عنوان یک وسیله بهداشتی مشترک به کار میرفتند.
۵- خانوادگی استفاده می شدند
در دوره قرون وسطی، مرسوم بود که اعضای خانواده به حمام مشترک میرفتند. فرایند آماده شدن برای حمام از خود خانه آغاز میشد و دیدن پدر یا فرزندان خانواده با لباس زیر در خیابان امری معمولی بود.
۶- بیرون از خانه بودند
در دوره قرون وسطی، اگر نیاز به دستشویی کردن داشتید، میتوانستید این کار را در گوشهای کناری انجام دهید.
به گفته تاریخنگاران، در اواخر قرن نوزدهم، افزایش توجه به بهداشت و سلامت باعث ایجاد دستشوییهای عمومی شد تا شهرها تمیز باقی بمانند.
مراکز بزرگی ایجاد شدند که مردم، به خصوص مردان، از آنها برای دستشویی کردن بهره میبردند. در این مکانها، پلهای حفرهداری وجود داشت که زیر آنها رودخانه جاری بود و فضولات انسانی از طریق این حفرهها به رودخانه زیر پل ریخته میشد.
۷- بوی بسیار بدی می دادند
در دوره قرون وسطی، طراحی دستشوییها بر اساس طبقات اجتماعی افراد صورت میگرفت. قلعهها به فضاهای مجهز به اتاقکهایی شبیه بودند که در کف خود حفره داشته و فضولات انسانی را به سمت گودالهای درون انبار یا خندق قلعه هدایت میکردند. بوی ناشی از این گودالها بسیار ناپسند بود، به خصوص در فصل تابستان، زیرا بوسیله حفرههای دستشویی به درون آن بازمیگشت.
۸- به صورت دستی تخلیه می شدند
در قرن هجدهم، استفاده از دستشویی به تدریج در میان مردم رواج پیدا کرد. در اواسط این قرن که استفاده از دستشوییهای عمومی رایج بود، محتویات آنها توسط افراد مشخصی تخلیه میشد که باید در زمانی که کسی در خیابانها حضور نداشت، فضولات انسانی را جمعآوری میکردند.
این افراد در بهترین مناطق شهر روزی یک بار این کار را انجام میدادند، اما در مناطق فقیرتر، این خدمات با فواصل زمانی بیشتری ارائه میشد.
۹- فضولات را در خیابان ها می ریختند
در گذشته، دسترسی به سیستم فاضلاب به عنوان یک امتیاز طبقاتی در نظر گرفته میشد. به همین دلیل، زمانی که دستشویی در خانهها وجود نداشت، ساکنان شهر ادینبورگ در اسکاتلند با فریاد به رهگذران اخطار میدادند که قصد دارند فضولات را از پنجره خانه خود بیرون بریزند. این رفتار تا اجرای سیستم فاضلاب در قرن نوزدهم ادامه یافت.
۱۰- منشأ بیماری بودند
پس از راهاندازی اولین سیستمهای فاضلاب در شهرهای اروپایی، آمار مرگ و میر ناشی از وبا و حصبه به سرعت کاهش یافت. این بیماریها در ابتدا به دلیل استفاده از آب آلوده گسترش مییافتند، و اگرچه این امر امروزه بدیهی به نظر میرسد، اما سالها طول کشید تا محققان به این نتیجه برسند.
دکتر جان اسنو، اولین پزشک انگلیسی بود که با بهرهگیری از نقشهها، منشأ بیماریها در لندن را شناسایی کرد. او یک مخزن فضولات انسانی زیر یک خانه کشف کرد که نشتی داشت و به یک چاه متصل به یک پمپ آب دستی بود. این کشف اولین گام برای ایجاد سیستم فاضلاب مدرن بود که بعدها در شهرهای کشورهای غربی به کار گرفته شد.
نظرات کاربران