سوغاتی‌های زنجان به عنوان یکی از متنوع‌ترین سوغاتی‌هایی شناخته می‌شوند که می‌توانید در سفر به این شهر بدست آورید. زنجان، یکی از شهرهای شمال غربی ایران، به ویژه در فصل عید نوروز، مقصد بسیاری از گردشگران و مسافران است. سوغاتی‌های زنجان به اندازه‌ای متنوع و جذاب هستند که نمی‌توانید از آن‌ها چشم پوشی کنید. بنابراین، توصیه ما این است که در سفر به زنجان حتماً یک چمدان خالی با خود همراه داشته باشید تا بتوانید از سوغاتی‌های متعدد و متنوع این شهر بهره‌مند شوید.
علاوه بر این، جالب است بدانید که سوغاتی‌های زنجان هم در دسته خوراکی‌ها و هم در دسته صنایع‌دستی قرار دارند. بنابراین، مطمئن باشید که این سوغاتی‌ها با تنوعی که دارند، می‌توانند برای تمام سلیقه‌ها جذاب باشند و تمام افراد را راضی کنند.
سوغاتی های خوراکی زنجان
سوغاتی‌های خوراکی زنجان شما را به طرف خود مجذوب می‌کنند. همانطور که می‌دانید، هر شهری سوغاتی‌های خوراکی خود را دارد، از جمله یزد، شیراز، مشهد، بوشهر، گیلان و شهر زنجان نیز. این خوراکی‌ها با هیچ کدام از همتای خود در دیگر شهرها قابل مقایسه نیستند و حتماً باید آن‌ها را در شهر مبدأ تجربه کنید تا طعم واقعی آن‌ها را به چشم‌پوشی نکنید.
حال با ما همراه باشید تا از خوراکی های محبوب زنجان دیدن کنیم
1.نان برنجی زنجان
نان برنجی زنجان بافتی ترد و لطیفی دارد و طعم آن برای علاقمندان به شیرینی بسیار جذاب و دلنشین است. برای تهیه نان برنجی، شما به گلاب، تخم مرغ، پودر قند، کره یا روغن کرمانشاهی و آب نیاز دارید. پس از پخت، می‌توانید آن را با تخم خرفه زینت دهید. گاهی اوقات پس از آماده شدن خمیر نان برنجی، زعفران به آن افزوده می‌شود که عطر و طعم آن را به شدت بهبود می‌بخشد.
2.نان اردک زنجان
نان اردک، یکی از سوغاتی‌های محبوب زنجان است که به راحتی می‌توانید آن را از شیرینی‌فروشی‌های محلی این شهر تهیه کنید. برای تهیه این نان از شیر، تخم‌مرغ، آرد نان بربری، بکینگ پودر و روغن استفاده می‌شود. نکته جالبی که درباره این نان وجود دارد، این است که معمولاً آن را در تنور نمی‌پزند، بلکه پس از آماده شدن خمیر، آن را در روغن سرخ می‌کنند.
3.شیرینی زنجانی انگشت پیچ
یکی از سوغاتی‌های محبوب زنجان، شیرینی‌ای است که به دلیل طرفداران بی‌شماری در بین سوغاتی‌های این شهر شناخته می‌شود. این شیرینی در زمان تهیه، بافتی غلیظ و لذیذ دارد، به گونه‌ای که به راحتی می‌توانید آن را دور انگشتان خود بپیچید. به همین دلیل به آن شیرینی انگشت‌پیچ معروف است. دلیل غلیظ بودن این شیرینی از استفاده از شیره انگور و عسل نشات می‌گیرد، و برخلاف سایر شیرینی‌ها، در تهیه آن از آرد استفاده نمی‌شود. مواد اصلی برای تهیه این شیرینی شامل آب، شکر، گلاب، تخم‌مرغ سفیده، و مخلوط مغزها و طعم‌دهنده‌ها هستند.
4.پیاز کوهی یا والک
این سوغاتی در میان سوغاتی‌های زنجان بسیار مفید و کاربردی است. این نوع پیاز در بیشتر روستاهای زنجان کشت می‌شود و شما به‌راحتی می‌توانید آن را تهیه کنید. برخلاف پیازهای معمولی، دارای عطر و طعم بی‌نظیری است و به عنوان بهترین داروی ضدعفونی کننده و ضد میکروب شناخته می‌شود. در بیشتر اوقات، مردم این شهر از این نوع پیاز برای تهیه آش استفاده می‌کنند، که به همین دلیل آش سنتی زنجان دارای عطر و طعمی متفاوت است.
5.سقز یا شیره گیاه
دومین سوغاتی خوراکی زنجان، سقز است که در فصل زیبای پاییز از درختانی مانند پسته کوهی و بنه، با ایجاد شکافی بر روی تنه شیره‌ای را به دست می‌آورند. در گذشته، مردم زنجان این شیره را که به نام سقز شناخته می‌شود، مانند آدامس می‌جویدند. سقز به علاوه از هضم غذا کمک می‌کند، بوی نامطبوع دهان را هم برطرف می‌کند و از پوسیدن دندان‌ها جلوگیری می‌کند.
6.غاز یاغی
غاز یاغی یک گیاه خودرو در زنجان است که برای درمان زخم معده و التهابات روده بسیار مفید است و در طب سنتی ایرانی کاربردهای فراوانی دارد. این گیاه را نمی‌توانید در تمام فصول داشته باشید زیرا خودرو بوده و کسی نمی‌تواند آن را کشت کند. غاز یاغی بیشتر در میانه بهار به زنجان می‌آید و در تمام بازارها یافت می‌شود. این گیاه به‌عنوان سبزی آش، به ویژه در مناطق آذربایجان و زنجان، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سوغاتی‌های غیر خوراکی یا صنایع دستی زنجان
همانطور که اشاره کردیم، زنجان علاوه بر سوغاتی‌های خوراکی، سوغاتی‌های غیرخوراکی و صنایع‌دستی خود را نیز دارا است. در ادامه، ما این سوغاتی‌ها را به شما معرفی خواهیم کرد.
7.یک ایران و یک چاقوی زنجان
نام چاقوی زنجان بسیار شناخته شده است و به ندرت می‌توانید کسی را پیدا کنید که اسم آن را نشنیده باشد و کمتر ایرانی است که در خانه‌اش یک چاقوی زنجان نداشته باشد. تاریخچه ساخت چاقو در استان زنجان به قدمت بسیار طولانی از گذشته برخوردار است. چاقوهای ساخت زنجان به دلیل استحکام و مقاومت بسیار بالاشان، مورد توجه خانم‌های خانه‌دار و افرادی که به شغل آشپزی مشغول هستند، قرار می‌گیرد و به عنوان چاقوی اصلی برای کارهای آشپزی انتخاب می‌شوند.
چاقوسازی در زنجان با استفاده از فولاد ضدزنگ انجام می‌شود و باید بدانید که چاقوهای زنجان پس از چند مرحله چکش‌کاری و حرارت‌دادن تهیه و آماده می‌شوند. این چاقوها در استان زنجان شامل طیف گسترده‌ای از مدل‌ها هستند که شامل چاقوی ضامن‌دار، چاقوی شکاری، چاقوی میوه‌خوری، ابزارهای آشپزخانه، چاقوی قلم‌تراش، ابزارهای آشپزی و دیگر موارد می‌شود.
8.نمد بافی زنجان
در روستاهای استان زنجان، نمدبافی یکی از صنایع دستی خاص و منحصر به فرد است که از پشم بهاره گوسفندان بهره می‌برد. این هنرمندان با استفاده از پشم مرطوب، با استفاده از حرارت و فشار، نمد را تهیه می‌کنند، بدون اینکه نیاز به هیچ بافت خاص یا سوزنی باشد. این فرآیند منجر به ایجاد وسایلی همچون پالتو، کلاه، کیف، زیرانداز، و عروسک‌های نمدی می‌شود که همگی دارای ظرافت و زیبایی منحصر به فردی هستند و نشان‌دهنده دقت و حرفه‌ای بودن هنرمندان نمدباف زنجانی است.
9.خاتم کاری باشکوه زنجان
خاتم کاری نه تنها در شهر شیراز معروف است، بلکه در استان زنجان نیز از جمله هنرهای محبوب و شناخته شده است. این هنر باستانی و دیرینه از دوران‌های قدیم در ایران و به خصوص در زنجان شایع بوده است. در ساخت اشیای خاتم کاری، هنرمندان با استفاده از استخوان شتر، استخوان اسب، عاج، و استخوان فیل، ضلع‌های چشم‌نواز، متوازن، و منظم با نقوش هارمونیک را طراحی و اجرا می‌کنند.
علاوه بر استخوان‌های اشاره شده، در خاتم‌کاری از مفتول‌های مختلف فلزی نظیر نقره، آلومینیوم، برنج، و همچنین تجهیزات دیگر مانند صدف، نخ پرک، لاک، و سیریشوم استفاده می‌شود. چوب مورد استفاده در خاتم‌کاری عموماً از انواع چوب‌هایی مانند عناب، گردو، فوفل، آبنوس، بقم، نارنج، و کهکم و کبوده است.
10. قالی بافی زنجان
ممکن است فکر کنید که زنجان قالی‌بافی ندارد، اما واقعیت این است که فرش‌های زنجان به عنوان یکی از صنایع دستی معروف این استان شناخته می‌شوند. فرش‌های زنجان با تاریخچه‌ای به دوران ساسانیان، از بهترین و با کیفیت‌ترین فرش‌های ایران شناخته می‌شوند. این فرش‌ها به طور معمول با طرح‌های مانند ریز ماهی، افشار، بیجار، قلتوق و ماهی بافته می‌شوند.
در منطقه‌ای از زنجان به نام قیدار، قالیچه‌ها با بافت ضخیمی که شبیه به خرسک است، بافته می‌شوند. معروف‌ترین فرش زنجان که با استفاده از نخ پشمی بافته می‌شود، فرش دستباف افشار است. این نوع فرش در دسته قالی‌های ریزبافت جای دارد و عمدتاً در شهرهای گرماب، زنجان و طارم بافته می‌شود.
11. چاروق دوزی در زنجان
چاروق زنجان به عنوان نوعی پوشش سنتی برای پای پا گفته می‌شود که در لغت به “کفشی چرمی که با بند به ساق پا پیچیده می‌شود” اشاره دارد. در گذشته، چاروق به عنوان نوعی کفش محلی مخصوصاً توسط روستاییان و خصوصاً چوپانان استفاده می‌شد، اما امروزه دیگر این کاربرد قدیمی را ندارد و بیشتر برای تزیین فرش استفاده می‌شود. این پوشاک طرح‌ها و رنگ‌های متعددی دارد و معمولاً به رنگ‌های زرشکی، قرمز و آجری تهیه می‌شود.
پس از ساخت، از نخ ابریشمی یا سیم گلابتون برای تزیین چاروق‌ها استفاده می‌شود. این پوشاک را همچنین در نوع توری و پرده بند و همچنین کاملاً از چرم تهیه می‌کنند.
12. ملیله دوزی زنجان
در سفر به این شهر، در میان سوغاتی‌های زنجان، شما با ظروف ظریف نقره‌ای روبرو خواهید شد که از چهار قرن پیش توسط هنرمندان زنجانی تهیه می‌شوند. این ظروف بسیار ظریف و خوش‌نقش هستند و با استفاده از هنر ملیله‌کاری ساخته می‌شوند. آن‌ها از شاخه‌ای ارزشمند از صنعت فلزکاری هستند که از دوران سلجوقیان در زنجان شناخته شده و تهیه می‌شدند.
هنر ملیله کاری در زنجان در دوران صفوی به اوج شکوفایی و رونق خود دست یافت. این هنر از نخ‌ها و مفتول‌های بسیار باریک و ظریف از جنس نقره تهیه می‌شود. طرح‌های ملیله شامل بته جقه، غنچه، برگ فرنگ، برگ، ریز جقه، پیچ، پیچک، سه چشمه، جفت پیچ و سایر موارد متنوع است که با دقت و حرفه‌ایت اجرا می‌شوند.
این صنعت دستی علاوه بر تولید ظروف مانند گلدان، قاب عکس، شمعدان، قندان، سینی، گیره، استکان، و شکلات خوری، به تهیه زیورآلات جذابی نیز می‌پردازد مانند گل سینه.
13.مسگری زنجان
یکی از صنایع دستی جذابی که در میان سوغاتی‌های زنجان معرفی می‌شود، صنعت مسگری است. به‌طور مشابه با چاقوسازی، مسگری زنجان نیز شناخته شده است. این صنعت مسگری به عنوان جایگزین مناسبی برای آلومینیوم شناخته می‌شود و هنرمندان مسگر زنجان با استفاده از دست، ظروف آشپزخانه، لوازم دکوری و تزیینی منحصر به فرد و بی‌نظیری را تولید می‌کنند. این کالاها نه‌تنها زیبا و شکیل هستند، بلکه دارای دوام و عمر طولانی نیز می‌باشند. تفاوت ظروف مسی زنجان با سایر شهرهای ایران در این است که هنرمندان زنجان با استفاده از کنده‌کاری، نقش‌ها و طرح‌های خاص و منحصر به فردی بر روی ظروف مسی ایجاد می‌کنند.
مس بدون شک یک عنصر مفید برای بدن ماست. این عنصر تأثیرات مثبت زیادی بر روی سلامتی دارد، از جمله کنترل عملکرد مغز و قلب، بهبود وضعیت آرتروز و تسکین دردهای مفصلی. همچنین، مس می‌تواند پوست و مو را زیباتر کند و کارکرد کبد و طحال را بهبود بخشد.
سخن پایانی
این مطلب به سوغاتی‌های زنجان اختصاص داده شده است. سفر به زنجان تجربه‌ای خاص و متفاوت است، مشابه سفر به دیگر شهرها و نقاط ایران که هر یک به نحو خود بی‌نظیر و منحصر به فرد هستند. در یک سفر ۲ الی ۳ روزه به زنجان شما نمی‌توانید همه جاذبه‌های گردشگری طبیعی و متفاوت آن را تجربه کنید و از دیدن آن‌ها لذت ببرید، اما بدون شک می‌توانید سوغاتی‌های این شهر را تهیه کرده و با خود همراه کنید. زنجان همچنین همانند تمام شهرهای قدیمی دیگر در جهان، محصولاتی دارد که نماد این شهر هستند و می‌توانند به عنوان یادگاری از سفرتان باشند.
نظرات کاربران