آینه‌کاری به عنوان یکی از محبوب‌ترین هنرهای تزیینی در کشور ما شناخته می‌شود. این هنر به دوران ساسانیان و حتی قبل از آن بازمی‌گردد. در دوران ساسانیان، آینه‌کاری به عنوان یکی از اولین و زیباترین هنرهای تزئینی در کشور ما شناخته شد و هنرمندان این حوزه به طور ویژه در کاخ‌ها و بناهای پادشاهان ایرانی استفاده می‌شدند.
یکی از تزئینات داخلی که از زمان‌های قدیم تا به امروز نقش مهمی در زیبایی بیرونی و داخلی ساختمان‌ها داشته است، هنر آینه‌کاری است. وقتی که تکه‌ها و قطعات کوچک آینه به شکل‌های هندسی و الگوهای مختلفی ترکیب می‌شوند و در دیوارها، سقف‌ها، ستون‌ها و سایر قسمت‌های ساختمان‌ها استفاده می‌شوند، به آن مکان جلوه‌ای زیبا و درخشان می‌بخشند.
سابقه تاریخی آینه‌کاری
برخورد نور و بازتاب آن در آینه‌های کوچک، هنری است که به تشعشع آن، درخشش و زیبایی خیره‌کننده‌ای می‌بخشد. اگر به دوام و مقاومت این نوع تزئینات اهمیت بدهیم، خواهیم دید که از نظر استحکام نیز، تزیینات داخلی با آینه بسیار مقاوم و دوام‌پذیر هستند و می‌توانند سال‌ها به ما خدمت کنند. اگر به مکان‌های تاریخی سفر کرده و در آنجا از تزیینات آینه‌کاری استفاده شده باشد، حتماً جلوهٔ ویژه و دوام بالای آینه‌کاری‌ها نظر شما را جلب و شما را به تماشای خود مشغول خواهد کرد.
این هنر، یکی از شاخه‌های هنرهای تزیینی ایرانی است که از ابتکارهای ویژهٔ هنرمندان این سرزمین به‌شمار می‌رود و در دوران ساسانیان مورد استفاده قرار می‌گرفت. از آثار باقی‌مانده می‌توان به بنای دیوانخانهٔ شاه طهماسب صفوی در قزوین اشاره کرد.
آینه کاری: نگینی در معماری بناها
آب و آینه دو عنصر در فرهنگ ایرانی هستند که به عنوان نمادهای پاکی، روشنایی، راستگویی و صفا شناخته می‌شوند و به همین دلیل از آنها در معماری نیز استفاده می‌شود. علاوه بر این، نباید ریشه‌های اقتصادی آینه‌کاری را فراموش کرد. در واقع، طبق گفته‌ی مورخان، در سده ۱۰ هجری قمری، آینه‌ها از اروپا، به ویژه از شهر ونیز، وارد ایران می‌شدند.
در حین حمل و نقل، برخی از این آینه‌ها شکسته می‌شدند. هنرمندان ایرانی با خلاقیت، از قطعات شکسته برای آینه‌کاری استفاده کردند و این کارگاه به واقعیت پیوست. آینه‌کاری ابتدا با نصب جام‌های یکپارچه آینه بر بدنه بناها آغاز شد.
بیشترین ارائه‌ی هنر تزیینی معمولا در اماکن مقدس و مکان‌های مذهبی به چشم می‌خورد و جذابیت خاصی به آنها بخشیده است. تعداد زیادی از هنرمندان ایرانی به این هنر و حرفه اختصاص داده‌اند و بسیاری از آنها در استان اصفهان فعالیت می‌کنند.
حضور آینه کاری در دکوراسیون و تزئینات داخلی
ممکن است آینه کاری را در دکوراسیون داخلی به کار برد چون قابلیت اجرای آن در هر جزءی وجود دارد. ایجاد الگوها و طرح‌های خلاقانه و جذاب برای دکوراسیون داخلی با استفاده از برش‌های آینه که بر روی دیوار و سقف انجام می‌شود، به فضای داخلی خانه زیبایی خاصی می‌بخشد. برای افزودن جلوه‌ی ویژه‌ای به دکوراسیون داخلی خانه، می‌توان آینه‌کاری را با ترکیبی از کاغذ دیواری یا گچبری بر روی دیوار در نظر گرفت.
ابزار لازم در آینه کاری
مواد و ابزارهای مورد نیاز برای هنر آینه‌کاری شامل آینه، چسب بنکس (چسب چوب)، سریش و گچ نرم می‌باشند. ابزارهای استفاده شده در این هنر شامل قلم طراحی، خط‌کش چوبی برای نشان‌گذاری روی شیشه، میز کار، الماس آینه و تنها ابزاری که برای نصب آینه به کار می‌رود کاردک است.
تنوع در مدل های آینه کاری
در هنر آینه‌کاری، از مدل‌های مختلفی استفاده می‌شود از جمله: لوزی، مربع، قطری، دایره‌ای و حتی شکل‌های هندسی نامنظم مانند مربع و مستطیل. این هنر می‌تواند بر روی انواع مختلفی از دیوارها اجرا شود، از جمله: دیوارهای گچی، سیمانی، رنگ روغن، کاه گل، فلزی، MDF، سرامیکی، سنگی، چوبی و غیره. استفاده از آینه در داخل خانه می‌تواند منجر به ایجاد احساس بزرگ‌تری از فضا داخل منزل شود و در نتیجه آن زیبایی آن افزایش یابد.
آینه کاری در چه بناهایی وجود دارد؟
-
تالار آینه در باغ نارنجستان، قوام
-
سقف تالار در عمارت بادگیر در کاخ گلستان
-
موزه سعدآباد در تهران
-
مسجد نصیرالملک
-
خانه مویدی
-
موزه مقدم
-
کاخ نیاوران
-
مسجد گوهرشاد
-
گنبد سلطانیه
-
حمام وکیل در شیراز
-
مسجد جامع در اصفهان
برای آشنایی بیشتر با سایر هنرهای ایرانی پتینه، سیر تحول یک هنر را از دست ندهید.
نظرات کاربران