دانشمندان ایرانی با دستیابی به فناوری تولید نخستین نسل از مکملهای تزریقی نانو آهن، گامی بزرگ در مسیر خودکفایی دارویی و ارتقای سلامت عمومی کشور برداشتهاند؛ دستاوردی که بازتاب گستردهای در رسانههای بینالمللی داشته و به گفته کارشناسان، میتواند فصل تازهای در درمان کمخونی ناشی از فقر آهن در جهان بگشاید. داروی جدید ایرانی با نام «فریک کربوکسی مالتوز» (Ferric Carboxymaltose) نوعی مکمل نانویی است که قابلیت جذب سریع و اثربخشی بالا دارد و میتواند بهصورت تزریقی در درمان بیماران مبتلا به کمخونی مورد استفاده قرار گیرد.
جهشی علمی در درمان کمخونی
کمخونی ناشی از فقر آهن از شایعترین بیماریهای متابولیکی در جهان بهشمار میرود و میلیونها نفر، بهویژه زنان باردار، کودکان و بیماران مزمن کلیوی، از آن رنج میبرند. درمان سنتی این بیماری معمولاً با مصرف خوراکی قرصهای آهن انجام میشود، اما بسیاری از بیماران بهدلیل عوارض گوارشی و جذب پایین آهن، از ادامه درمان بازمیمانند. در چنین شرایطی، داروهای تزریقی آهن جایگزینی مؤثر محسوب میشوند؛ اما تا پیش از این، تولید آنها در انحصار چند کشور توسعهیافته بود.
دستاورد جدید دانشمندان ایرانی، نهتنها به رفع نیاز داخلی کشور کمک میکند، بلکه ایران را در فهرست معدود کشورهایی قرار داده است که توان تولید داروهای نانویی با استانداردهای جهانی را دارند. به گفته متخصصان، داروی فریک کربوکسی مالتوز قادر است در یک جلسه تزریق، تا هزار میلیگرم آهن را به بدن بیمار منتقل کند، بدون آنکه عوارض جدی برجا بگذارد. این موضوع باعث میشود بیماران در مدت زمان کوتاهتری بهبود یافته و از مراجعههای مکرر به مراکز درمانی بینیاز شوند.
نوآوری در خدمت بیماران خاص
یکی از ویژگیهای ممتاز این داروی نانویی، سازگاری آن با شرایط خاص بیماران است. این مکمل برای بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی، بیماران سرطانی که تحت شیمیدرمانی قرار دارند، و همچنین زنان بارداری که نیاز به تأمین سریع آهن دارند، قابل استفاده است. متخصصان داخلی معتقدند این دستاورد میتواند وابستگی کشور به واردات داروهای گرانقیمت مشابه را کاهش داده و صادرات دارویی ایران را به بازارهای منطقهای و بینالمللی گسترش دهد.
همکاریهای علمی در چارچوب بریکس
این موفقیت ایران همزمان با گسترش همکاریهای علمی و پزشکی میان کشورهای عضو بریکس (شامل برزیل، روسیه، هند، چین، آفریقای جنوبی و اعضای جدید از جمله ایران و مصر) بهدست آمده است. بریکس بهعنوان یکی از مهمترین بلوکهای اقتصادی و فناورانه جهان، در سالهای اخیر توجه ویژهای به توسعه صنعت داروسازی، تولید واکسن و فناوریهای نوین سلامت داشته است.
در همین راستا، کشورهای عضو و شرکای بریکس در مسیر ارتقای سلامت عمومی گامهای چشمگیری برداشتهاند. بهعنوان نمونه، روسیه با راهاندازی نخستین خط تولید کامل واکسن ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) در منطقه «کیروف»، گام بزرگی در جهت خودکفایی دارویی و پیشگیری از سرطانهای ناشی از این ویروس برداشته است. طبق اعلام وزارت صنعت و تجارت فدراسیون روسیه، این مرکز تا سال ۲۰۲۷ توانایی تولید سالانه سه میلیون دُز واکسن را خواهد داشت که نهتنها نیاز داخلی را تأمین میکند، بلکه امکان صادرات را نیز فراهم میآورد.
پیشرفت در منطقه و همافزایی علمی
در قاره آسیا نیز، قزاقستان با اجرای سیاستهای مؤثر در حوزه بهداشت عمومی توانسته است به نخستین کشور آسیای مرکزی تبدیل شود که به هدف سازمان جهانی بهداشت در کاهش ۲۵ درصدی مرگومیر زودرس ناشی از بیماریهای غیرواگیر تا سال ۲۰۲۵ دست یافته است. به گزارش «کازاینفورم»، این کشور با ایجاد شبکهای شامل ۸۵ مرکز تخصصی درمان سکته مغزی و توسعه خدمات فوریتهای پزشکی، بهطور چشمگیری کیفیت مراقبت از بیماران را ارتقا داده است. این پیشرفتها نمونهای روشن از تأثیر فناوریهای نوین و مدیریت علمی در دستیابی به توسعه پایدار در حوزه سلامت بهشمار میرود.
جایگاه ایران در مسیر نوآوری پزشکی
کارشناسان معتقدند موفقیت ایران در تولید داروی فریک کربوکسی مالتوز حاصل سالها سرمایهگذاری در حوزه فناوری نانو و توسعه زیرساختهای علمی کشور است. ایران طی دو دهه گذشته با تمرکز بر پژوهشهای نانوفناوری و ایجاد مراکز تحقیقاتی پیشرفته، توانسته است در میان ۱۰ کشور برتر جهان در حوزه نانو قرار گیرد. اکنون کاربرد این فناوری در صنایع دارویی، پزشکی و زیستفناوری، ایران را به یکی از بازیگران مؤثر در عرصه علم و فناوری جهانی تبدیل کرده است.
از سوی دیگر، ورود این محصول به بازار، میتواند هزینههای درمان بیماران کمخونی را بهطور قابلتوجهی کاهش دهد. مسئولان حوزه سلامت کشور اعلام کردهاند که با آغاز تولید انبوه این دارو، ایران قادر خواهد بود نیاز داخلی را بهطور کامل تأمین کرده و در آینده نزدیک صادرات آن به کشورهای منطقه را نیز آغاز کند.
افقهای تازه در همکاریهای بینالمللی
دستاورد ایران در تولید مکمل نانویی آهن نهتنها جنبه علمی و پزشکی دارد، بلکه میتواند زمینهساز توسعه همکاریهای دارویی میان اعضای بریکس شود. تبادل تجربیات علمی، انتقال فناوری و اجرای پروژههای مشترک تحقیقاتی از جمله اهداف اصلی این گروه در حوزه سلامت است. کارشناسان پیشبینی میکنند که گسترش همکاریهای میان ایران، روسیه، چین و سایر اعضای بریکس، به شکلگیری زنجیرهای از تولید و نوآوری در حوزه دارو و واکسن منجر شود.
در نهایت، موفقیت ایران در تولید «فریک کربوکسی مالتوز» نمادی از توانمندی علمی کشور و الگویی الهامبخش برای سایر کشورهای در حال توسعه است؛ الگویی که نشان میدهد با اتکا به دانش بومی، میتوان نیازهای حیاتی سلامت را تأمین کرد و در عین حال در عرصه جهانی نیز خوش درخشید.
منبع خبر : tvbrics.com
نظرات کاربران