کلروفیل، یک ترکیب است که به گیاهان رنگ سبز می‌بخشد و بدون شک در دوره‌های درسی زیست‌شناسی دوران دبیرستان با آن آشنا شده‌اید. اما آیا می‌دانستید که می‌توان این ماده را به عنوان یک مکمل غذایی مصرف کرد؟ به عنوان مثال، زمانی که کلروفیل از منابعی مانند اسپیرولینا یا سبزیجات برگ‌دار تأمین می‌شود، منبع خوبی از پروتئین‌های گیاهی است. در این مقاله، ما به بررسی فواید این ترکیب برای بدن و عوارض جانبی آن می‌پردازیم. پس با ما همراه باشید.
کلروفیل چیست؟
کلروفیل، یک رنگدانه حلال در چربی است که در گیاهان یافت می‌شود و باعث ایجاد رنگ سبز در آنها می‌شود. این ماده اساسی در فرایند فتوسنتز گیاهان استفاده می‌شود تا انرژی را از نور خورشید به دست آورد. هرچند که برای گیاهان ضروری است، اما برای سلامتی انسان نیز مزایای زیادی دارد. برخی باور دارند که کلروفیل می‌تواند فرآیند سم‌زدایی و تقویت سیستم ایمنی بدن را افزایش دهد و انرژی انسان را بالا ببرد، اما تحقیقاتی که این ادعاها را تأیید کنند، محدود هستند.
با توجه به وجود کلروفیل در انواع مختلفی از مواد غذایی گیاهی، برخی مکمل‌ها نیز ممکن است شامل کلروفیلین باشند که یک جایگزین نیمه‌سنتزی و حلال در آب برای کلروفیل است (با مس به جای منیزیم). این دو ماده خواص آنتی‌اکسیدانی را دارند.
کلروفیل مایع چیست؟
مکمل‌های کلروفیل معمولاً از کلروفیلین ساخته شده‌اند، که به عنوان نوشیدنی یا مایع مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، می‌توانید این ترکیب را به صورت طبیعی نیز به‌عنوان مکمل در قرص یا پودر تهیه کنید. اما به نظر می‌رسد که جذب کلروفیلین در بدن، نسبت به منابع طبیعی کلروفیل، بهتر است.
ارزش تغذیه‌ای کلروفیل
مقادیر تغذیه‌ای این محصول به صورت زیر است:
کالری: ۱۵
- چربی: ۰ گرم
- پروتئین: ۰ گرم
- کربوهیدرات: ۴ گرم
- فیبر: ۰ گرم
- سدیم: ۵ میلی‌گرم
- مس: ۴ میلی‌گرم
- کلروفیل: ۱۰۰ میلی‌گرم
آیا کلروفیل می‌تواند به سلامتی شما کمک کند؟
این ماده احتمالاً اثرات مفید زیادی برای بهبود سلامت انسان دارد، از جمله پاکسازی خون و کبد و پیشگیری از بروز سرطان. با این حال، همه‌ی تحقیقات این ادعاها را تایید نمی‌کنند.
1. کمک به بهبود وضعیت پوست
استفاده از کلروفیل و فرم مایع آن درمانی برای برخی از مشکلات پوستی و کاهش التهاب و رشد باکتری در زخم‌های پوستی می‌تواند مفید باشد. بر اساس یک تحقیق، افرادی که با مشکلات پوستی مانند منافذ بزرگ و آکنه‌های کم یا متوسط روبرو هستند، پس از استفاده موضعی از ژل کلروفیلین به مدت ۳ هفته، بهبودی قابل توجهی در وضعیت پوست خود مشاهده کردند.
یک تحقیق دیگر نشان داد که وضعیت پوست افراد دچار آفتاب‌سوختگی پس از استفاده موضعی از ژل کلروفیلین به مدت ۸ هفته بهبود یافته بود. با این حال، برای درک دقیق‌تر فواید کلروفیل مایع برای پوست، نیاز به انجام تحقیقات بیشتر و گسترده‌تر است.
2. پیشگیری از سرطان
کلروفیل به خاصیت آنتی‌اکسیدانی معروف است و ممکن است در پیشگیری از سرطان نیز نقش داشته باشد. بر اساس تحقیقات، مصرف این ماده می‌تواند باعث کاهش احتمال ایجاد تومورهای پانکراس و کبد شود.
در یک تحقیق انجام شده در سال ۱۹۹۷، حدود ۱۰۰ نفر به علت حضور آفلاتوکسین در غذای خود در معرض خطر جدی ابتلا به سرطان کبد قرار داشتند. استفاده از کلروفیل در هر وعده غذایی این افراد، مقدار آفلاتوکسین را نسبت به افرادی که از کلروفیل استفاده نکرده بودند، به میزان ۵۵ درصد کاهش داد. در یک تحقیق دیگر روی موش‌ها، محققان متوجه شدند که مصرف روزانه این ترکیب، اندازه تومور پانکراس را کاهش می‌دهد.
اگرچه نتایج این تحقیقات بر روی حیوانات امیدبخش است، تحقیقات و آزمایش‌های بشری در این زمینه محدود بوده است. احتمال وجود ارتباطی بین کلروفیل و جلوگیری از سرطان روده بزرگ وجود دارد، اما تاکنون تنها تحقیقات ابتدایی انجام شده است. برای اینکه متخصصان پزشکی بتوانند این ترکیب را به عنوان گزینه‌ای برای جلوگیری از سرطان توصیه کنند، نیاز به انجام تحقیقات گسترده‌تر بر روی انسان‌ها وجود دارد.
۳. پیشگیری از کم‌خونی ناشی از فقر آهن
کلروفیل می‌تواند به‌عنوان یک ماده “خونساز” شناخته شود. به طور دقیق‌تر، این ترکیب ممکن است با افزایش تعداد سلول‌های قرمز خون و بهبود کیفیت آنها در مواجهه با کمبود آهن و کم‌خونی فقر آهن موثر باشد.
هموگلوبین، یک مولکول موجود در سلول‌های قرمز خون است که ساختار شیمیایی مشابهی به کلروفیل دارد. بنابراین، این ترکیب گیاهی ممکن است به‌عنوان یک درمان مفید برای افرادی که دچار کمبود هموگلوبین هستند، عمل کند.
در یک تحقیق برای درمان کم‌خونی، محققان از همودیالیز با استفاده از کلروفیل سدیم آهنی استفاده کردند. نتایج نشان داد که پس از این درمان، مقادیر هموگلوبین، هماتوکریت، فریتین سرمی و اشباع ترانسفرین به‌طور چشم‌گیری افزایش یافت. در یک آزمایش بالینی دیگر، تأثیر مکملی حاوی کلروفیلین سدیم آهنی و کلروفیل بر روی کودکان و بزرگ‌سالان مبتلا به کم‌خونی فقر آهن بررسی شد. نتایج این تحقیق نشان داد بهبود قابل توجهی در تعداد کلیت سلول‌های قرمز خون و کیفیت آنها وجود دارد.
مزایای بالقوه دیگر این ماده شامل بهبود عملکرد گوارش، کاهش بوی نامطبوع بدن، ویژگی‌های ضدالتهابی و اثرات مفید ضدپیری می‌باشد؛ اما برای تأیید این ادعاها نیاز به انجام تحقیقات بیشتر داریم.
مصرف کلروفیل: فواید و ضررهایی که باید بدانید
استفاده از کلروفیل به هر شکلی امن و بی‌خطر است. اما هرگاه که تصمیم به مصرف مایع یا مکمل حاوی این ترکیب می‌گیرید، باید به احتمال وقوع عوارض جانبی توجه کنید. بهتر است هر زمان که مکمل جدیدی به رژیم غذایی خود اضافه می‌کنید، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا از عوارض ممکن آگاه شوید.
برخی افراد پس از مصرف کلروفیل ممکن است علائم ناراحتی گوارشی مانند تهوع، گرفتگی، اسهال، استفراغ و مدفوع بدون رنگ را تجربه کنند. این علائم عمدتا زمانی رخ می‌دهند که مصرف این ماده بیش از حد یا با معده خالی انجام شود.
هرچند استفاده از کلروفیل ممکن است باعث آزردگی خفیف پوست شود، اما واکنش‌های شدید حساسیتی به این ماده به ندرت گزارش شده‌اند. علائم واکنش حساسیت ممکن است شامل جوش، کهیر، درد شکم، سنگینی قفسه سینه، سرگیجه، تپش قلب شدید و ورم باشد. اگر هر یک از این علائم را پس از مصرف تجربه کردید، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
تا کنون شواهد قاطعی وجود ندارد که برخی از افراد، از جمله زنان باردار یا زنان شیرده، نباید این ماده را مصرف کنند. با این حال، مصرف مکمل‌های حاوی کلروفیل ممکن است با داروها تداخل داشته و حساسیت به نور خورشید را افزایش دهد. به دلیل کمبود تحقیقات کافی در این زمینه، بهتر است قبل از استفاده از قرص کلروفیل یا مکمل‌های مرتبط، با پزشک خود مشورت کنید.
میزان مصرف
برای انواع مایع یا مکمل‌های این ترکیب، هیچ دوز پیشنهادی یا تأییدشده‌ای وجود ندارد. میانگین دوز مکمل‌های کلروفیلین بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌گرم است. از آنجایی که این مکمل‌ها هنوز مجوز بهداشت ندارند، باید به دنبال محصولاتی باشید که از نظر خلوص، ایمنی و قدرت تست شده باشند.
زمان مناسب مصرف کلروفیل
اهمیت زمان مصرف کلروفیل نوشیدنی یا مکمل کاملاً نادیده گرفته می‌شود؛ زیرا فواید آن بر اساس زمان مصرف متفاوت نمی‌باشد.
وارد کردن کلروفیل در رژیم غذایی
می‌توانید مکمل‌های این ماده را به صورت قرص، پودر، روغن یا اسپری تهیه کنید و به روش‌های زیر این ترکیب را به رژیم غذایی خود اضافه کنید:
1. اضافه کردن پودر کلروفیل به آب، اسموتی، آب‌میوه یا سس
2. استفاده از غذاهای با مقدار کلروفیل زیاد در رژیم غذایی‌تان مانند جعفری، آروگولا، جوانه گندم، جلبک دریایی، اسپیرولینا، نخودفرنگی و اسفناج
3. ترکیب کردن جعفری و آب برای درست‌کردن کلروفیل مایع
4. مصرف آب جوانه گندم به صورت مستقیم یا اضافه کردن آن به اسموتی
کلروفیل از چه منابع غذایی قابل تامین است؟
مقدار زیادی کلروفیل در میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شود که در زیر آنها را معرفی می‌کنیم. تشخیص غذاهای حاوی کلروفیل بسیار آسان است؛ این پیگمنت باعث می‌شود رنگ سبزیجات به رنگ سبز تغییر کند. با این حال، میوه‌ها و سبزیجاتی که حاوی کلروفیل هستند ممکن است رنگ‌های دیگری نیز داشته باشند.
- بروکلی
- کلم
- شاهی
- شوید
- سیب زرد
- سیب سبز
- لوبیا سبز
- فلفل‌دلمه‌ای سبز
- کیوی
- کاهو
- نعنا
- جعفری
- ریحان بنفش
- اسفناج
- پیازچه
- کدوسبز
آیا جایگزین کلروفیل وجود دارد؟
۱. آهن
اگر به دنبال روشی برای درمان کمبود آهن و کم‌خونی هستید، استفاده از کلروفیل یکی از روش‌های متداول درمانی است که در نظر گرفته می‌شود. بهترین گزینه درمانی برای این نوع کمبود آهن، مصرف مکمل‌های حاوی آهن است. از پزشک خود بپرسید که کدام مکمل آهن برای شما مناسب است. براساس برخی تحقیقات، استفاده از مکمل‌های حاوی کلات آهن می‌تواند میزان هموگلوبین افراد مبتلا به کم‌خونی فقر آهن را بهبود بخشد.
۲. روی
تحقیقات نشان داده است که مصرف مکمل‌های حاوی روی می‌تواند به درمان آکنه و کاهش تعداد جوش‌های التهابی کمک کند.
۳. ویتامین C
ویتامین C به عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند و می‌تواند در رفع آسیب‌های پوستی، به‌ویژه سوختگی ناشی از تابش آفتاب، موثر باشد.
نحوه نگهداری از کلروفیل
این ماده باید در محیطی خشک و خنک و دور از تابش مستقیم نور آفتاب نگهداری شود. احتمالاً نیاز است برخی از مکمل‌های کلروفیل را در یخچال قرار دهید. اطلاعات مربوط به نحوه نگهداری این ماده باید روی برچسب یا بسته‌بندی آن ذکر شده باشد. همچنین اطمینان حاصل کنید که مکمل‌ها از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگهداشته شده و بسته‌بندی آنها کاملاً محکم باشد. پس از انقضای مکمل‌ها، آنها را دور بیندازید.
مراکز تهیه کلروفیل
معمولا از طریق فروشگاه‌های اینترنتی قطره کلروفیل مایع خوراکی قابل تهیه است.
کلام آخر
کلروفیل یک رنگدانه است که بسیاری از گیاهان از آن برای تولید رنگ سبز خود بهره می‌برند و احتمالاً مزایایی برای سلامت بدن ما نیز دارد، اگرچه شواهد محدودی این ادعا را تأیید می‌کنند.
زمانی که این ماده به عنوان یک مکمل مصرف می‌شود، احتمال وقوع عوارض جانبی مانند مدفوع سبز، گرفتگی شکم و اسهال وجود دارد. این ترکیب نباید به عنوان جایگزین داروهای تجویزی یا روش‌های درمانی دیگر استفاده شود و قبل از مصرف هر گونه مکمل، بهتر است با پزشک مشورت کنید تا استفاده مناسب برای شما تضمین شود.
نظرات کاربران