شرایطی که به رگ‌های خونی آسیب می‌رساند، مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت، به کل بدن از جمله چشم‌ها آسیب می‌رساند. قلب شما پمپ سیستم قلبی عروقی است که شامل شریان‌ها، وریدها و رگ‌های خونی ریز می‌شود که خون، اکسیژن و مواد مغذی را به بدن شما می‌رسانند. هرگونه آسیبی که به رگ‌های خونی وارد می‌شود، می‌تواند تأثیر منفی بر تمامی بدن از جمله چشم‌ها داشته باشد.
کلیه‌ها، کبد و سایر اندام‌های حیاتی برای حفظ سلامتی نیز تحت تأثیر عوامل خطر مانند دیابت، فشار خون بالا و کلسترول بالا قرار می‌گیرند. بنابراین، آسیب به سیستم قلبی عروقی می‌تواند منجر به طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها شود که از بیماری‌های قلبی تا بیماری‌های چشمی متفاوت هستند.
یک چارچوب مفید برای درک این که چگونه بیماری قلبی بر سلامت چشم تأثیر می‌گذارد، بررسی این موضوع است که چگونه برخی از عوامل خطر به رگ‌های خونی آسیب می‌رسانند و منجر به بروز بیماری‌هایی مانند رتینوپاتی دیابتی، دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD) و گلوکوم می‌شوند.
عوامل خطری که منجر به بیماری‌های قلبی و بیماری‌های چشمی می‌شوند:
۱. دیابت و بیماری‌های قلبی
– دیابت افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و چشمی را دارد. طبق گزارش CDC، دیابت و بیماری‌های قلبی معمولاً همراه هم هستند.
– دیابت باعث آسیب به عروق خونی که قلب را تغذیه می‌دهند و همچنین به اعصاب کنترل کننده قلب می‌شود.
– آسیب به سیستم قلبی عروقی ناشی از دیابت می‌تواند در بروز بیماری‌های چشمی نقش داشته باشد، مانند رتینوپاتی دیابتی که با افزایش خطر نابینایی همراه است.
۲. فشار خون بالا
– فشار خون بالا می‌تواند به پوشش داخلی رگ‌ها آسیب برساند و باعث جمع‌آوری چربی‌های غذایی در جریان خون شود، که خاصیت ارتجاعی رگ‌ها را از دست می‌دهد.
– این امر باعث محدودیت و متلاطم شدن جریان خون می‌شود که به افزایش خطر بیماری‌های قلبی و چشمی منجر می‌شود.
– فشار خون بالا همچنین می‌تواند باعث بروز آسیب به اندام‌هایی از بدن شود که به شدت به جریان خون وابسته‌اند، مانند کلیه‌ها و سایر اندام‌ها.
۳. هیپرکلسترولمی
کلسترول با سطح بالا و چگالی پایین ممکن است در دیواره‌ی عروق خونی تجمع یابد. با گذشت زمان، این توده‌های کلسترولی، معمولاً به شکل پلاک، درون عروق رشد می‌کنند. این پدیده به عنوان تصلب عروق شناخته می‌شود و ممکن است منجر به آسیب قلبی و اختلالات بینایی شود.
در مورد قلب، سطوح بالای کلسترول با چگالی کم ممکن است باعث بروز حملات قلبی شود، از طریق مسدود شدن یا کاهش جریان خون به قلب.
در مورد چشم، کلسترول می‌تواند باعث بسته شدن عروق خونی که شبکیه را تأمین می‌کنند، شود. این انسداد باعث محرومیت سلول‌های شبکیه از اکسیژن و گلوکز می‌شود و در نتیجه باعث آسیب به شبکیه می‌شود.
۴. سیگار کشیدن
سیگار آسیب‌های جدی به همهٔ سیستم‌های بدن وارد می‌کند، باعث خرابی ساختار عروق خونی می‌شود و در صورت ترکیب با سایر عوامل خطر، می‌تواند خطر بروز بیماری‌های قلبی و بینایی را افزایش دهد.
سیگار زمینه‌ای برای ابتلا به بیماری‌هایی نظیر آب مروارید، ماکولار دژنریشن خطرناک، رتینوپاتی دیابتی، التهابات عصب بینایی، بیماری گریوس و خشکی چشم فراهم می‌کند.
۵. چاقی
چاقی با عوامل خطر متعددی که به بروز بیماری‌های قلبی و بینایی منجر می‌شود، مرتبط است:
افزایش خطر ابتلا به دیابت
چاقی با افزایش خطر ابتلا به دیابت همراه است. دیابت و بیماری‌های قلبی با هم ارتباط دارند. به گزارش انجمن قلب آمریکا (AHA)، تقریباً سه چهارم افراد بالای ۶۵ سال دارای دیابت و بیماری‌های قلبی هستند.
افزایش فشار خون
افزایش فشار خون مرتبط با چاقی، به دلیل نیاز بیشتر بدن به اکسیژن و مواد غذایی است. با افزایش وزن، مقدار خون در بدن افزایش می‌یابد که منجر به افزایش فشار خون می‌شود.
در واقع، چاقی سطح کلسترول را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. آنچه که در وزن بالا اتفاق می‌افتد این است که سطح کلسترول خوب (HDL) کاهش می‌یابد و سطح کلسترول بد (LDL) افزایش می‌یابد.
این تغییرات مهمی در سلامت قلبی-عروقی ایجاد می‌کنند، زیرا کلسترول بالا، فشار خون بالا و افزایش خطر دیابت از جمله عوامل مهمی هستند که چاقی را به یک عامل خطر برای ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی تبدیل می‌کنند.
به همین دلیل، افراد چاق با خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری‌هایی مانند رتینوپاتی دیابتی، گلوکوم و ماکولوپاتی مرتبط با سن روبه‌رو هستند.
6. سن بالا
با افزایش سن، بدن ما تغییراتی را تجربه می‌کند که ممکن است به مشکلات سلامتی منجر شود.
شرایطی مانند سخت شدن شریان‌ها و افزایش رسوبات کلسترول می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را افزایش دهند. همچنین، پس از سنین بالا، خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی مانند آب مروارید و بیماری‌های عصبی مانند سکته مغزی نیز افزایش می‌یابد.
برای کاهش این خطرات، مراقبت از سلامتی عمومی و مراجعه به پزشک برای بررسی‌های دوره‌ای بسیار اهمیت دارد.
بیماری‌های چشمی مرتبط با بیماری قلبی
1. آموروسیس فوگاکس (Amaurosis Fugax)
آموروسیس فوگاکس یک نوع از از دست دادن موقت بینایی کامل یا جزئی در یک یا هر دو چشم است که ممکن است از ثانیه تا ۳۰ دقیقه یا حتی بیشتر طول بکشد.
علل احتمالی شامل فشار خون پایین، میگرن، فشرده شدن یا التهاب عصب بینایی و غیره می‌باشد. یکی از نگران کننده‌ترین علل انسداد در شریان‌های کاروتید داخلی یا شریان‌های ورتبروبازیلار است که ممکن است منجر به سکته شود.
افراد بالای ۵۰ سال در معرض خطر سکته مغزی، فشار خون بالا، کلسترول بالا یا سیگاری هستند. هر فردی که از دست دادن بینایی گذرا را تجربه می‌کند، باید به دنبال مراقبت و ارزیابی پزشکی باشد.
2. سکته لوب اکسیپیتال (Occipital Lobe Stroke)
لوب اکسیپیتال در قسمت پشتی مغز بینایی را پردازش می‌کند. سکته مغزی در این ناحیه از مغز کمتر از سایر قسمت‌های مغز است؛
هنگامی که رخ می‌دهد، علائم از دست دادن بینایی و تغییر در بینایی بسته به محل متفاوت است. عوامل خطر سکته مغزی شامل بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، کلسترول بالا، سیگار کشیدن و دیابت می‌باشند.
۳. انسداد شریان شبکیه
انباشته کلسترول در دیواره داخلی شریان، به نام پلاک آترواسکلروتیک، می‌تواند منجر به تنگی و کاهش جریان خون شود.
در چشم، این پلاک می‌تواند شکسته شده و به شریان شبکیه انسداد بخشد. این وضعیت به عنوان سکته چشمی شناخته می‌شود که ممکن است با از دست دادن ناگهانی بینایی یا مشکلات دیداری همراه باشد.
شدت و محدودیت بینایی بستگی به مکان انسداد، اگر انسداد در شریان مرکزی شبکیه یا شاخه‌ای از آن رخ دهد، خواهد داشت.
علت شایع‌ترین انسداد در شریان مرکزی شبکیه، آمبولی (یک نوع انسداد شریانی) است. انسداد‌های دیگر از جمله ناشی از تجمع کلسترول و کلسیم در شریان‌های کاروتید (که خون را از قلب به مغز می‌رسانند) و لخته شدن خون از سدهای قلبی هستند.
۴. انسداد ورید شبکیه
انسداد شاخه‌ای ورید شبکیه (BRVO) ممکن است به دلیل یک لخته خون رخ دهد.
افزایش فشار خون می‌تواند منجر به انسداد ورید مرکزی یا شاخه‌ای شبکیه شود که به عنوان یک نوع سکته چشمی شناخته می‌شوند.
این انسداد‌ها ناشی از لخته‌های خونی، رگ‌های خونی باریک شده یا سرخرگ‌هایی هستند که فشار آنها به همدیگر در نقاط اتصالشان باعث فشردگی وریدها می‌شود. از دست دادن ناگهانی یا تدریجی بینایی و افزایش تاری دید در بخشی یا کلیه چشم ممکن است اتفاق بیفتد.
پزشکان از مرکز چشم دانشگاه میشیگان، Kellogg در Ann Arbor، گزارش می‌دهند که خطر انسداد ورید در افرادی که با عوارض دیگری ناشی از فشار خون بالا مبتلا هستند، تقریباً سه برابر بیشتر است.
همچنین، مطالعه معتبر چشم Beaver Dam نشان داد که افزایش فشار خون از معاینه اول تا دوم در پنج سال، خطر پیشرفت AMD را در معاینه ۱۰ ساله افزایش می‌دهد.
۵. نوروپاتی بینایی ناشی از فشار خون بالا
بالا رفتن فشار خون ممکن است باعث آسیب به عصب بینایی شود که سیگنال‌ها را از شبکیه به مغز منتقل می‌کند. در نتیجه، جریان خون به این عصب ممکن است متوقف شود و باعث از دست رفتن بینایی شود.
۶. رتینوپاتی ناشی از فشار خون بالا 
افزایش فشار خون می‌تواند به آسیب رگ‌های خونی منجر شود و باعث تصلب شرایین شود. این ممکن است در شبکیه نیز آسیب‌هایی ایجاد کند که می‌تواند منجر به رتینوپاتی (آسیب به شبکیه) شود و عوارض زیر را به همراه داشته باشد:
– خونریزی در چشم
– کاهش وضوح دید
– از دست دادن بینایی
اگر فرد دیابتی هم باشد، خطر ابتلا به رتینوپاتی ناشی از افزایش فشار خون بالا حتی بیشتر می‌شود.
۷. کوروئیدوپاتی یا کوریورتینوپاتی ناشی از فشار خون بالا
فشار خون بالا می‌تواند به آسیب رگ‌های خونی چشم منجر شود و باعث نشت آنها شود که ممکن است باعث تجمع مایع زیر شبکیه شود.
این وضعیت به عنوان کوروئیدوپاتی (همچنین به عنوان رتینوپاتی سروزی مرکزی شناخته می‌شود) شناخته می‌شود و ممکن است به عوارض زیر منجر شود:
– اختلال در دید
– شکل‌گیری اسکار در شبکیه
۸. رتینوپاتی دیابتی
دیابت نوع ۲ با بیماری‌های قلبی شدید مرتبط است. رتینوپاتی دیابتی بر روی عروق خونی شبکیه تاثیر می‌گذارد. محدود شدن جریان خون، خونریزی در چشم و نشت رگ‌های خونی می‌تواند به آسیب شبکیه منجر شود.
۹. ادم ماکولای دیابتی (DME)
رتینوپاتی دیابتی می‌تواند منجر به بروز ادم ماکولای دیابتی (DME) شود. از هر ۱۵ فرد مبتلا به دیابت، ۱ نفر به این بیماری مبتلا می‌شود که ناشی از نشت مایع از رگ‌های خونی به ماکولا (قسمتی از شبکیه که دید شفاف‌تری دارد) است و باعث ایجاد تاری دید می‌شود.
۱۰. گلوکوم نئوواسکولار
رتینوپاتی دیابتی همچنین می‌تواند منجر به رشد رگ‌های خونی در ناحیه‌ای شود که مایع را از چشم خارج می‌کند. این رگ‌های خونی غیرطبیعی می‌توانند موانعی برای تخلیه مایعات ایجاد کنند و باعث بروز گلوکوم نئوواسکولار شوند.
۱۱. گلوکوم
یک مطالعه منتشر شده در سال ۲۰۲۱ در مجله علمی “افتالمولوژی” نشان داد که داشتن بیماری قلبی یکی از عوامل خطر مهم برای بروز گلوکوم است. این مطالعه بیش از ۲۵۰۰ چشم را تجزیه و تحلیل کرد و ارتباط بین فشار خون بالا و فشار داخل چشمی (IOP) بالا را نشان داد.
۱۲. دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن (AMD)
ارتباط گسترده‌ای بین دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن (AMD) و بیماری‌های قلبی ثبت شده است، زیرا آنها علل زمینه‌ای مشترکی دارند. براساس پژوهش‌های مرکز ملی چشم سنگاپور، اگر تصلب شرایین در رگ‌های خونی قلب وجود داشته باشد، احتمال ابتلا به AMD (و رتینوپاتی دیابتی) در فرد بیشتر می‌شود.
محققان دانشگاه کالیفرنیا جنوبی در لس‌آنجلس اظهار کرده‌اند که تصلب شرایط ممکن است باعث تجمع کلسترول مستقیماً در شبکیه شود و افراد را برای بروز AMD آسیب‌پذیرتر کند.
13. اثرات آب مروارید بر سلامت قلبی
تحقیقات نشان می‌دهند که وجود ارتباط میان آب مروارید و بیماری‌های قلبی. محققان اخیراً افرادی که قبلاً جراحی آب مروارید داشته‌اند را مورد بررسی قرار دادند و در مقایسه با افرادی که این جراحی را نداشتند، خطر مرگ و میر ناشی از بیماری‌های مرتبط با رگ‌های خونی را بالاتر از قبل تشخیص دادند.
14. زانتلاسما: نشانه‌ای از بیماری قلبی؟
زانتلاسما به نواحی برجسته زرد رنگ در اطراف چشم و نزدیک بینی اشاره دارد که ناشی از انباشت کلسترول زیر پوست می‌باشد. در حالی که بر روی دیدار شما تاثیری ندارد، اما حدود نیمی از افراد مبتلا به زانتلاسما کلسترول بالایی دارند. این وضعیت گاهی ممکن است نشان دهنده بیماری قلبی باشد.
15. آرکوس سنلیس: نشانگری از وضعیت سلامتی
با رشد سن، مواد چرب و کلسترول می‌توانند یک حلقه خاکستری یا آبی روشن در اطراف لبه قرنیه یا آرکوس سنیلیس ایجاد کنند.
این وضعیت شایع است و در سنین میانسالی یا بالاتر دیده می‌شود و معمولاً نگرانی زیادی ایجاد نمی‌کند، اما اگر در کودکی یا اوایل بزرگسالی ظاهر شود، ممکن است نشان دهنده کلسترول بالا یا مشکلات دیگری در سلامتی باشد.
درمان‌های بیماری قلبی به بهبود سلامت چشم کمک می‌کند.
در حال حاضر، داروهایی که برای کنترل فشار خون بالا، کلسترول بالا و بیماری‌های قلبی مورد استفاده قرار می‌گیرند، در حال بررسی برای درمان بیماری‌های چشمی مرتبط با بیماری‌های قلبی هستند.
کنترل فشار خون برای کاهش خطر بیماری چشم بسیار مفید است. به عنوان مثال، انجمن دیابت آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرده است که کاهش فشار خون می‌تواند پیشرفت رتینوپاتی را در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کاهش دهد.
یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ نشان داد که هر افزایش ۲۰ امتیاز در کلسترول کل، باعث افزایش ۷ درصدی خطر ابتلا به گلوکوم می‌شود.
همچنین، این مطالعه نشان داد که استفاده از استاتین‌ها، که یک دسته رایج از داروهای کاهش کلسترول هستند، باعث کاهش خطر ابتلا به گلوکوم با زاویه باز می‌شود. این نتایج نشان می‌دهند که کنترل سطح کلسترول می‌تواند خطر ابتلا به گلوکوم را کاهش دهد.
تغییر سبک زندگی برای سلامت چشم و قلب
این تغییرات ساده اما موثر در زندگی می‌توانند خطر بیماری‌های چشمی و قلبی را کاهش دهند:
1. سیگار نکشید یا اگر سیگار می‌کشیدید، برنامه‌ای برای ترک آن داشته باشید.
2. ورزش کنید: هر روز برای ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ورزش کنید، که در مجموع حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته باشد.
3. یک رژیم غذایی سالم و متنوع داشته باشید که شامل مقدار زیادی از سبزیجات و میوه‌ها و کمترین میزان چربی باشد.
4. وزن خود را کنترل کنید تا از بیماری‌های چشمی و قلبی جلوگیری کنید.
5.به خواب کافی بپردازید: بیشتر بزرگسالان باید حداقل هفت ساعت در شب بخوابند.
6.استرس را کاهش دهید: استرس می‌تواند به مشکلات سلامتی اضافی منجر شود، بنابراین روش‌های کاهش استرس را به کار ببرید.
برای بررسی عوامل خطری که موجب بیماری‌های قلبی و چشمی می‌شوند، از جمله فشار خون بالا، کلسترول بالا و دیابت، با پزشک خود مشاوره کنید و برنامه‌ای مناسب برای غربالگری را طراحی کنید.
ارتباط واضحی بین سلامت چشم و قلب وجود دارد. معاینات جامع سالانه چشم به شما کمک می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که نه تنها چشمان شما، بلکه قلب شما نیز سالم می‌ماند.
چنانچه این طلب برایتان مفید بود این پست را نیز از دست ندهید.
نظرات کاربران