امروزه گوشیهای هوشمند در هر زمان و مکانی همراه ما هستند؛ بنابراین شنود مواردی مانند دوربین و میکروفون گوشی میتواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد.
بهمنظور پی بردن به اینکه آیا گوشی شما شنود میشود یا خیر، باید به مواردی مانند، اپلیکیشنهایی که مقدار زیادی از باتری یا ترافیک شبکه اینترنت را مصرف میکنند، نویزها یا صداهای عجیب در زمان تماسهای تلفنی و رفتارهای عجیب مثل روشن شدن ناگهانی میکروفون گوشی یا فرستاده شدن ناگهانی به برخی از وبسایتها بدون هیچ دلیلی، توجه کرد. در ادامه روشهایی شرح داده میشود که شما را از اینگونه حملات محافظت میکند.
چگونه متوجه شنود گوشیهای هوشمند شویم
اگر یک فرد یا هکر به گوشی همراه شما دسترسی پیدا کند، میتواند اقداماتی نامطلوب و جرمآوری مانند فرستادن ایمیلهای جعلی، دسترسی به پیامهای شخصی، خواندن لیست تماسها یا انجام هر نوع فعالیت غیرمجاز دیگری انجام دهد. اما چگونه باید متوجه شوید که گوشی شما هک شده است؟
مصرف زیاد و غیرعادی شارژ باتری
اگر گوشی شما بدون هیچ دلیلی داغ میشود و باتری آن بدون استفاده از امکانات و اپلیکیشنهای خاصی به سرعت مصرف میشود، ممکن است که گوشی شما هک شده باشد. نرمافزارهای مخرب و شنود در پسزمینه سیستمعامل ممکن است در حال اجرا باشند و باعث مصرف غیرمعمول باتری شوند. این نوع مصرف باتری ممکن است به دلایلی مانند بدافزارهای ایمیل یا نرمافزارهای جاسوسی و ضبط تماسها مربوط باشد.
در صورتی که گوشی خود را به طور معمول استفاده میکنید، مثلاً با تماشای ویدیوها در شبکههای اجتماعی یا بازیهای موبایلی، ممکن است گوشی شما به دلیل استفادهٔ شدید داغ شود که این مورد کاملاً طبیعی است. اما اگر شما از گوشی خود به طور معمول استفاده نمیکنید و با این حال باتری آن همچنان داغ میشود یا شارژ باتری به سرعت تمام میشود، در این صورت باید گوشی خود را بررسی کنید تا ببینید آیا به بدافزار آلوده شده است یا خیر.
برای این منظور، تنظیمات باتری گوشی خود را بررسی کنید. در گوشیهای اندروید و آیفون، به قسمت تنظیمات باتری در گوشی مراجعه کنید تا فهرستی از اپلیکیشنهای پرمصرف را بیابید. اگر اپلیکیشنی در این فهرست وجود دارد که نمیتوانید به یاد بیاورید که چه زمانی و به چه دلیل آن را نصب کردهاید، یا اگر نرمافزارهایی که به واسطهٔ نصب اپلیکیشنهای دیگر روی گوشی شما نصب شدهاند، وجود دارند، به سرعت آنها را حذف کنید.
نویزها و صداهای عجیب
صداهای عجیب و زمزمهها که بر روی خط تلفن شنیده میشوند، میتوانند نشانههایی از شنود و ثبت مکالمه باشند. اگر در حین تماس تلفنی با کسی، قبل از برقراری تماس، صداهای غیرمعمولی مانند صدای کلیک یا صدای بوق ناآشنا را در خط تلفن مشاهده کنید، این ممکن است نشانهای دیگر از شنود باشد، بهویژه اگر گوشی شما تحت نظارت قرار داده شده باشد، مانند شنود توسط نیروی انتظامی.
اگر شما به صورت تصادفی و بهصورت یک یا دو بار اینگونه صداها را شنیدید، احتمالاً نیاز به نگرانی ندارید؛ اما اگر این صداها همیشه و بهطور مکرر اتفاق میافتد، در این صورت باید گوشی خود را بررسی کنید. برای این کار میتوانید یک اپلیکیشن که قابلیت شناسایی صداها را در محدوده فرکانسی و دامنهای خاصی دارد را بر روی یک گوشی دیگر نصب کنید و محدوده شناسایی آن را در فرکانسهای پایین تنظیم کنید. اگر در مدت زمان یک دقیقه چندین بار صداهای مشابه از بلندگوی گوشی شما توسط میکروفون گوشی دیگر شناسایی شد، احتمالاً گوشی شما تحت شنود قرار دارد.
مصرف غیرعادی ترافیک اینترنت
با توجه به اینکه جاسوسافزارها به صورت مداوم اطلاعات گوشی را به هکر ارسال میکنند، معمولاً از ترافیک اینترنت زیادی استفاده میکنند. اگر نشانگر موقعیت جغرافیایی یا نشانگر اتصال اینترنت در نوار بالایی نمایشگر تلفن همراه به طور خودکار روشن میشود، این ممکن است به دلیل انتقال اطلاعات از گوشی به هکر باشد. همچنین، مصرف بیشتر ترافیک اینترنت را میتوان از افزایش هزینه پرداخت قبض در موعد مقرر متوجه شد؛ علاوه بر این، در سیمکارتهای اعتباری، بسته اینترنتی زودتر تمام میشود.
گوشیهای اندروید و آیفون هر دو به کاربران امکان میدهند تا میزان ترافیک اینترنت مصرفی توسط اپلیکیشنهای مختلف را بررسی کنند. در آیفون، این کار در بخش “Cellular” از تنظیمات انجام میشود و در اندروید ممکن است این تنظیمات در زیربخش “Network & Internet” و سپس “Data Usage” قرار داشته باشد.
رفتارهای غیرمعمول گوشی
خاموش شدن گوشی به صورت ناگهانی ممکن است نشانه دیگری از هک شدن آن باشد. در این مورد، بررسی کنید که آیا نور پسزمینه نمایشگر هنگامی که گوشی خاموش است، روشن میماند یا نمایشگر به همراه گوشی همزمان خاموش میشود.
علاوه بر این، رفتار عجیب دیگری که گوشی میتواند نشان دهد، مربوط به تبلیغات پاپآپ است. به طور تصادفی، صفحه نمایش گوشی روشن میشود و پیامی که برای کاربر شناخته شده نیست، کاربر را به لینکی ناشناخته هدایت میکند. همچنین، سرعت گوشی در این زمان معمولاً کاهش مییابد که نشان دهنده فعالیت در پسزمینه گوشی پس از هدایت کاربر به لینک ناشناخته است.
روشن شدن دوربین یا میکروفون به صورت تصادفی نیز از دیگر رفتارهای عجیب است. اگر LED نورافکن دوربین گوشی بدون استفاده از هیچ اپلیکیشنی که نیاز به دوربین دارد، به طور ناگهانی روشن شود، این ممکن است نشانهای از هک شدن گوشی باشد. البته برخی از بدافزارها به هکر امکان میدهند تا بدون روشن کردن LED نورافکن دوربین، به دوربین گوشی دسترسی پیدا کنند.
وب سایتهایی که ناآشنا و عجیب بهنظر میرسند
برخی از انواع بدافزارها قادرند به مرورگرها نفوذ کنند و به کاربر یک وب سایت جعلی را نشان دهند که به نظر واقعی و قانونی میرسد. سپس، آنها میتوانند مشخصات ورود حساب کاربری شامل نام کاربری و رمزعبور را برداشت کنند.
اگر در حال استفاده از گوشی همراه خود برای مرور وب سایتی هستید و آن سایت نسبت به قبل عجیب به نظر میرسد یا با چیزی که انتظار دارید مطابقت ندارد، بهتر است مرورگر وب را ببندید و سپس گوشی خود را با استفاده از نرمافزارهای ضد ویروس اسکن و بررسی کنید. در صورت لزوم، میتوانید با متخصصان امنیت سایبری مشکل خود را مطرح کنید تا به شما کمک کنند.
چگونه از گوشی خود در برابر شنود محافظت کنیم
برای اطمینان حاصل کردن از اینکه گوشی شما در معرض خطر هک قرار نمیگیرد، بهتر است حداقل از نصب اپلیکیشنهایی که متعلق به فروشگاههای رسمی مانند گوگل پلی استور و آپ استور نیستند، خودداری کنید. حتی زمانی که قصد دانلود و نصب اپلیکیشنی را از فروشگاههای رسمی دارید، بهتر است قبل از نصب، درباره آن اپلیکیشن و توسعهدهنده آن در گوگل جستوجو و تحقیق کنید.
اگر به طور بیپروا اپلیکیشنها را نصب میکنید یا به هر وبسایتی سر میزنید، حتماً از نرمافزارهای ضد ویروس و ضد بدافزار قابل اعتماد استفاده کنید. در صورت امکان، از نسخههای پولی این اپلیکیشنها استفاده کنید، اگرچه با تحقیق میتوانید گزینههای رایگان مناسبی را نیز پیدا کنید. استفاده از سرویسهای VPN برای پنهان کردن آدرس IP واقعی کار را برای هکری که به موقعیت مکانی شما دسترسی میخواهد، سختتر میکند. اگر از شبکههای عمومی و غیر امن برای اتصال به اینترنت استفاده میکنید، حتماً از VPN معتبر استفاده کنید. البته، استفاده از VPNهای بینام و رایگان میتواند امنیت شما را به خطر بیاندازد.
نظرات کاربران