استخوان‌های ما به طور مداوم در حال شکل‌گیری و تجزیه هستند و این چرخه برای حفظ سلامت و قدرت استخوان‌ها اهمیت زیادی دارد. با این حال، در صورت بروز متاستاز استخوانی، این روند طبیعی مختل می‌شود. سلول‌های سرطانی با چرخه طبیعی ساخت و تخریب استخوان تداخل پیدا می‌کنند که می‌تواند منجر به تضعیف استخوان‌های آسیب‌دیده و افزایش خطر شکستگی آن‌ها شود. برخی از افرادی که دچار متاستاز استخوانی هستند، ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند.
با این حال، برخی دیگر ممکن است علائم مشخصی داشته باشند. این افراد ممکن است در ناحیه خاصی از استخوان‌ها احساس درد کنند که گاهی اوقات با حرکت تشدید می‌شود. تورم نیز می‌تواند به عنوان یک علامت دیگر ظاهر شود. تغییرات ساختاری ناشی از متاستاز استخوان می‌تواند استخوان‌ها را ضعیف‌تر کند و احتمال شکستگی را افزایش دهد. به همین دلیل، لازم است اقدامات احتیاطی برای حفاظت از استخوان‌ها و کاهش خطر شکستگی انجام دهید.
در موارد جدی‌تر، متاستاز استخوان ممکن است منجر به شرایط اورژانسی مرتبط با سرطان شود. یکی از این موارد، هایپرکلسمی یا افزایش سطح کلسیم در خون است که ممکن است به دلیل تجزیه استخوان‌های تحت تأثیر متاستاز ایجاد شود. برای مقابله با این وضعیت‌ها، انجام ورزش‌های مناسب برای افراد مبتلا به متاستاز استخوان می‌تواند مفید باشد. در این مقاله، به معرفی این نوع ورزش‌ها پرداخته خواهد شد.
درمان متاستاز استخوان
درمان‌های پزشکی که توسط پزشک توصیه می‌شوند، تمامی نواحی سرطانی در بدن، از جمله مواردی که به استخوان‌ها گسترش یافته است، را هدف قرار می‌دهند. از جمله این درمان‌ها می‌توان به هورمون درمانی، درمان هدفمند و شیمی درمانی اشاره کرد. هدف این درمان‌ها جلوگیری از رشد سلول‌های سرطانی و کنترل علائم ناشی از سرطان در بدن شماست.
علاوه بر این، درمان‌های خاص می‌توانند به حل مشکلات ناشی از متاستاز استخوانی کمک کنند. این درمان‌ها به کنترل علائم متاستازهای استخوانی، مانند درد، و همچنین جلوگیری از شکستگی استخوان یا بهبود شکستگی‌هایی که قبلاً به دلیل متاستازهای استخوانی رخ داده‌اند، می‌پردازند. داروهای مسکن معمولی مانند تایلنول و ایبوپروفن و در برخی موارد داروهای قوی‌تر، جزو این درمان‌ها هستند. همچنین، در مواردی، افراد ممکن است به داروهای خاصی برای تسکین درد عصبی نیاز داشته باشند.
پرتودرمانی نیز می‌تواند به عنوان یک درمان هدفمند برای متاستازهای استخوانی عمل کند و به کاهش درد و کندی رشد سلول‌های سرطانی در ناحیه آسیب‌دیده کمک کند. در این روش درمانی، برخی داروها به صورت تزریقی یا داخل وریدی برای کاهش سرعت تجزیه استخوان تجویز می‌شوند. در برخی موارد، جراحی یا استفاده از گچ برای تثبیت استخوان‌ها، کاهش درد و جلوگیری از عوارض بیشتر نیز مورد نیاز است.
تأثیر متاستاز استخوان بر توانایی برای ورزش
برخی از متاستازهای استخوانی ممکن است هیچ گونه دردی یا مشکلی در حرکت و فعالیت ایجاد نکنند. در عوض، برخی دیگر از افراد مبتلا به متاستاز استخوان ممکن است علائم قابل توجهی را تجربه کنند که می‌تواند انجام فعالیت‌های روزانه یا شرکت در ورزش را دشوارتر سازد. تأثیر متاستاز استخوان در هر فرد متفاوت است.
برای درک خطر آسیب ناشی از متاستاز استخوان، باید چندین عامل را در نظر گرفت، از جمله:
- ناحیه‌ای که متاستاز استخوان در آن ایجاد شده است.
- شدت یا علامت‌های مربوط به متاستاز استخوان.
- عوامل پزشکی فردی و مشکلات پزشکی دیگر؛ به عنوان مثال، آیا به تراکم استخوان پایین یا پوکی استخوان مبتلا هستید؟
- سطح آمادگی جسمانی فرد؛ به این معنا که دیگر عضلات بدن چقدر از استخوان‌ها حمایت می‌کنند.
در زمینه فعالیت‌های ورزشی، برخی از این فعالیت‌ها ممکن است خطر آسیب‌دیدگی را افزایش دهند. با این حال، این خطر ممکن است به بدشانسی نیز مربوط شود؛ برای مثال، ممکن است فردی به سادگی زمین بیفتد و استخوانی بشکند یا حتی یک سقوط ساده از تخت منجر به شکستگی استخوان شود.
بنابراین، باید در نظر داشت که علی‌رغم اتخاذ تدابیر احتیاطی، حوادث ممکن است پیش بیایند و گاهی اوقات آسیب‌ها به طور غیرمنتظره اتفاق می‌افتند. با این حال، به طور کلی، تحقیقات نشان می‌دهند که ورزش برای افراد مبتلا به متاستاز استخوان، از بسیاری جهات ایمن و مفید است. فعالیت بدنی می‌تواند به بهبود خستگی، حفظ یا تقویت قدرت عضلانی، افزایش یا حفظ عملکرد فیزیکی (توانایی انجام فعالیت‌های روزمره) و بهبود یا حفظ کیفیت زندگی کمک کند.
مزایای ورزش برای افراد مبتلا به متاستاز استخوان
ورزش، به‌ویژه زمانی که تحت نظارت و راهنمایی مناسب انجام شود، می‌تواند مزایای زیادی برای افراد مبتلا به سرطان متاستاتیک، از جمله کسانی که متاستاز استخوان دارند، به همراه داشته باشد. برخی از این مزایا شامل موارد زیر است:
- بهبود عملکرد فیزیکی
- کنترل درد
- افزایش دامنه حرکتی
- افزایش انعطاف‌پذیری
- بهبود سلامت روان
- ارتقاء کیفیت خواب
- کاهش خستگی
- کاهش خطر سقوط
ورزش‌های مناسب برای افراد مبتلا به متاستاز استخوان
یک نکته ساده اما بسیار مهم این است که اگر به این بیماری مبتلا هستید، باید بیشتر حرکت کنید و کمتر بنشینید. این تغییر کوچک اما تأثیرگذار می‌تواند به بهبود محسوس وضعیت جسمی و روحی شما کمک کند. تقریباً همه افراد می‌توانند حرکات بیشتری را به فعالیت‌های روزمره خود اضافه کنند.
سعی کنید ورزش‌های هوازی، تمرینات قدرتی یا ترکیبی از هر دو را در برنامه روزانه‌تان بگنجانید. شواهد علمی نشان می‌دهند که این نوع ورزش‌ها در کنترل علائم، بهبود سلامت جسمی و روانی، و ارتقاء کیفیت کلی زندگی بسیار مؤثر هستند.
۱. ورزش‌های هوازی
هدف از ورزش‌های هوازی، بهبود آمادگی قلبی-تنفسی از طریق افزایش ضربان قلب و میزان اکسیژنی است که بدن شما مصرف می‌کند. انجام این نوع تمرینات روشی عالی برای تقویت سلامت قلب و عروق و افزایش استقامت کلی بدن است.
ورزش‌های هوازی شامل فعالیت‌هایی هستند که ضربان قلب را افزایش می‌دهند و بدن را به حرکت وا می‌دارند. نمونه‌های مناسبی از ورزش‌های هوازی شامل پیاده‌روی، دویدن، شنا و دوچرخه‌سواری هستند.
اگر تنها به انجام ورزش‌های هوازی می‌پردازید، توصیه می‌شود که ۳۰ تا ۶۰ دقیقه در روز، ۳ روز در هفته با شدت متوسط تا شدید را در برنامه تمرینی خود قرار دهید.
۲. تمرینات قدرتی
تمرینات قدرتی، که به عنوان تمرینات مقاومتی نیز شناخته می‌شوند، نوعی فعالیت ورزشی هستند که هدف آن‌ها افزایش قدرت عضلانی از طریق کارکرد عضلات در برابر وزنه یا نیرویی است که به آن‌ها اعمال می‌شود. این نوع تمرینات به عنوان یک جزء ارزشمند برای حفظ و بهبود قدرت بدنی کلی به حساب می‌آیند.
تمرینات قدرتی شامل فعالیت‌هایی هستند که از نوارهای مقاومتی بهره می‌برند یا شامل ورزش‌هایی مانند وزنه‌برداری با دمبل و استفاده از دستگاه‌ها، و همچنین تمرینات مبتنی بر وزن بدن مانند اسکات یا تمرینات با صندلی بدون استفاده از دست‌ها می‌شوند.
۳. تمرینات ترکیبی
برای داشتن یک برنامه ورزشی جامع، می‌توانید تمرینات هوازی و قدرتی را با یکدیگر ترکیب کنید. برای تمرینات قدرتی، پیشنهاد می‌شود ۲ تا ۳ روز در هفته دو ست ۸ تا ۱۵ حرکتی را در برنامه‌تان داشته باشید. همچنین، بهتر است ۲ تا ۳ بار در هفته تمرینات هوازی را به مدت ۲۰ تا ۴۰ دقیقه با شدت متوسط تا شدید انجام دهید.
اگر تصمیم دارید از امروز ورزش را شروع کنید یا اخیراً فعالیت کمی داشته‌اید، می‌توانید با تمرینات هوازی یا قدرتی با مدت زمان کوتاه‌تر و شدت کمتر آغاز کنید.
فعالیت بدنی با شدت کم می‌تواند شامل پیاده‌روی آرام، کارهای سبک در حیاط یا کارهای خانگی روزمره، و دوچرخه‌سواری آسان بر روی دوچرخه ثابت باشد. اگر نگران حفظ تعادل بدن خود هستید، وزنه‌برداری ملایم یا تمرینات قدرتی که به صورت نشسته روی صندلی انجام می‌شوند، گزینه‌های مناسبی هستند.
پس از چند هفته فعالیت بدنی با شدت کم، می‌توانید به تدریج شدت تمرینات خود را افزایش دهید. این بدان معناست که اگر احساس راحتی می‌کنید، می‌توانید مدت زمان فعالیت بدنی‌تان را افزایش دهید یا به فعالیت‌های متوسط تا شدید روی آورید.
در تمرینات با شدت متوسط تا شدید، ضربان قلب شما افزایش می‌یابد، اما باید همچنان قادر باشید در حین ورزش صحبت کنید. توانایی گفتن جملات در حین تمرین به عنوان معیاری برای سنجش شدت فعالیت در نظر گرفته می‌شود؛ هرچه بیشتر بتوانید صحبت کنید، شدت تمرین کمتر است.
نمونه‌هایی از فعالیت‌های بدنی متوسط تا شدید شامل پیاده‌روی معمولی یا سریع، رقصیدن، دوچرخه‌سواری با شدت متوسط روی دوچرخه ثابت و تمرینات قدرتی هستند.
صرف‌نظر از نوع فعالیت ورزشی که انتخاب می‌کنید، نکته مهم برای افراد مبتلا به متاستاز استخوان، ثبات و استمرار در انجام ورزش است. انجام منظم فعالیت بدنی کلید بهره‌مندی طولانی‌تر از فواید فیزیکی و روانی ورزش از هر نوعی است.
معمولاً ۶ تا ۱۲ هفته طول می‌کشد تا اثرات جسمی و روانی رعایت این دستورالعمل‌ها را احساس کنید. با این حال، ممکن است اثرات اولیه را زودتر، مثلاً ظرف چند هفته، تجربه کنید. به عنوان مثال، ممکن است فعالیت‌هایی که معمولاً در روز انجام می‌دهید، مانند بالا رفتن از پله‌ها، برای شما آسان‌تر شوند.
نکات مهم درباره ورزش مناسب برای افراد مبتلا به متاستاز استخوان
برای انجام هر نوع ورزشی، ابتدا به بدن خود گوش دهید. انجام فعالیت‌هایی که با آن‌ها راحت هستید و درد ایجاد نمی‌کنند، بسیار مهم است. به سیگنال‌هایی که بدن به شما می‌دهد، توجه کنید؛ این علائم می‌توانند به عنوان راهنمایی ارزشمند برای تنظیم فعالیت‌ها مطابق با نیازهای فردی‌تان عمل کنند. با این حال، فراموش نکنید که برخی از فعالیت‌ها مانند تمرینات قدرتی ممکن است باعث ناراحتی یا درد عضلانی شوند، به‌ویژه اگر برای شما جدید باشند.
هنگام ورزش، اطمینان حاصل کنید که حرکات را با تکنیک صحیح و در وضعیت مناسب انجام می‌دهید. این کار به هدف قرار دادن عضلات و مفاصل مناسب کمک کرده و خطر آسیب به استخوان‌ها را کاهش می‌دهد. تکنیک صحیح حرکتی به گونه‌ای طراحی شده است که عضلات و مفاصل را به‌طور بهینه درگیر کند. این امر نه تنها اثربخشی تمرینات شما را افزایش می‌دهد، بلکه از بروز آسیب‌های احتمالی نیز جلوگیری می‌کند. کارشناسان ورزشی می‌توانند راهنمایی‌های مفیدی برای رعایت تکنیک‌های صحیح به شما ارائه دهند.
یکی دیگر از جنبه‌های حیاتی ورزش برای افرادی که با متاستاز استخوان مواجه‌اند، انجام اقداماتی برای کاهش خطر سقوط و زمین خوردن ناگهانی است. بهتر است ورزش را با پوشیدن کفش‌های طبی که به‌طور کامل مناسب پاهای شما هستند و دارای چسبندگی خوبی به زمین هستند، آغاز کنید. کفش مناسب به ثبات شما کمک کرده و از لغزش و افتادن در حین ورزش جلوگیری می‌کند. همچنین از ورزش کردن روی سطوح لغزنده یا ناهموار خودداری کنید و سطوح ثابت و یکنواختی را انتخاب کنید که خطر زمین خوردن یا از دست دادن تعادل را کاهش دهد.
در طول فعالیت‌های ورزشی، حتماً آب کافی بنوشید و از انجام فعالیت‌ها در زمان گرسنگی پرهیز کنید. گرسنگی و تشنگی می‌توانند سطح انرژی، تعادل و تمرکز شما را تحت تأثیر قرار دهند. برخی فعالیت‌ها نیز ممکن است خطر آسیب‌دیدگی را افزایش دهند؛ به عنوان مثال، دویدن یا پریدن می‌توانند بار اضافی به استخوان‌ها وارد کرده و خطر زمین خوردن را افزایش دهند. همچنین باید مراقب فعالیت‌هایی مانند گلف، ورزش‌های راکتی، یوگای قدرتی و بلند کردن اجسام سنگین باشید که شامل چرخش سریع یا حرکات پیچشی هستند.
کلام آخر
قبل و بعد از ورزش، باید از خود چند سؤال مهم بپرسید. این سؤالات به ارزیابی وضعیت سلامتی شما و اطمینان از همخوانی فعالیت‌های انتخابی‌تان با شرایط فعلی‌تان کمک می‌کنند. سؤالاتی که می‌توانند در تنظیم برنامه ورزشی شما موثر باشند، شامل این موارد هستند: آیا تغییری در میزان درد خود احساس می‌کنید؟ آیا علائم عصبی مانند بی‌حسی یا ضعف دارید؟ آیا توانایی شما برای حرکت یا انجام فعالیت‌هایی مانند نشستن و برخاستن از رختخواب تغییر کرده است؟
اگر در هر لحظه از ورزش به درد یا علائم جدیدی برخوردید یا احساس کردید که توانایی‌تان برای حرکت تحت تأثیر قرار گرفته، باید اقدامات احتیاطی لازم را انجام دهید. در این صورت، با پزشک متخصص خود تماس بگیرید و هر تغییری را که مشاهده کرده‌اید، با او در میان بگذارید. متخصصان ورزشی و پزشکان می‌توانند بر اساس شرایط سلامتی شما توصیه‌ها و راهنمایی‌های مناسبی ارائه دهند.
منابع: physio-pedia , melioguide , cancer
نظرات کاربران