تاروت یک دسته کارت بازی است که از نیمهٔ قرن ۱۵ میلادی در مناطق مختلف اروپا به عنوان یک ابزار برای بازی گروهی استفاده میشد. در حال حاضر، افراد طراحی تاروت را به عنوان یک ابزار پیشبینی یا حتی یک راهنمای روحی و ذهنی استفاده میکنند.
کارتهای تاروت در اروپا اغلب برای بازی کارت به کار میروند، اما در کشورهای انگلیسیزبان و نقاطی که بازی تاروت معمول نیست، این کارتها بهعنوان ابزاری برای فال گرفتن یا پیشبینی استفاده میشوند. هرچند برخی محققان اصل تاروت را به مصر باستان یا کابالا مرتبط میکنند، اما مدارک محدودی در ارتباط با استفاده از تاروت برای پیشگویی و طالعبینی قبل از قرن ۱۸ وجود ندارد.
تاروت از ۴ دسته کارت خال (از آس تا ۱۰) و ۴ کارت تصویری در هر دسته تشکیل شده است. به علاوه، دارای ۲۱ خال حکم متمایز و یک کارت به نام «دلقک» است. نهانجویان خالهای حکم و دلقک را به «بزرگ آرکانا» و سایر کارتها را به «کوچک آرکانا» میشناسند.
ریشه کلمه تاروت
واژه “تاروت” از ایتالیایی “تاروچی” و احتمالاً منشأ مشخصی ندارد. نظریات مختلفی درباره ریشه این واژه وجود دارد. برخی فرض میکنند که نام “تاروت” از “تارو” یک رودخانه در ایتالیا (نزدیک به پارما) گرفته شده است. نظریههای دیگر به عنوان ریشهی واژه از واژههای عربی “طُرُق” به معنی راهها، “تَرَکَ” به معنی پشت سر گذاشتن، یا از واژههای فرانسوی “طَرح” به معنای نقشه اشاره میکنند.
نظریهها به شکلگیری واژه “تاروت” از مبانی مختلف و زمینههای مختلفی اشاره میکنند؛ از جمله ایتالیایی، عربی، فرانسوی، یهودی، و مصری. مصرشناسان به عنوان مثال، نظریه مبنایی معتبری برای ریشهی “تاروت” در زبان مصری یافت نکردهاند. همچنین، ارتباط آن با “هاروت و ماروت” اشاره شده در قرآن بهطور مستقیم تأیید نشده است و این دو مسئله به طور مستقل از یکدیگر باید مورد بررسی قرار گیرند.
این تاریخچهی تاروت اشاره دارد به نقاشی کارتهای تاروت و تاریخچهی ظهور آن. تاروت ابتدا با ۱۶ کارتی شروع شده و در سالهای بعد به تعداد بیشتری افزایش یافته است. کارتها با تصاویر خدایان یونانی و پرندههایی به شکل ۴ نوع توصیف شدهاند.
اوایل دوره تاروت (بین ۱۴۳۰ تا ۱۴۵۰ میلادی)، کارتها در شهرهای میلان، فرارا، و بولونیا خلق شدند. کارتهای جدید به نام “خال حکم” افزوده شدند و با زیبایی نقاشیها و تصاویر نمادین معروف شدند. این تاروت به دست “ویسکانتی-اسفورزا”، حکمرانان میلان، ساخته شده بود.
اهمیت و شهرت تاروت در ایتالیا به ویژه در سال ۱۴۵۰ افزایش یافت. در سال ۱۴۹۱، نقشهای ویژهای که نشانگر فلسفه، اجتماع، تخیل، طالعبینی، و قهرمانان رومی، یونانی و یا بابلی بودند، به تاروت ایتالیا اضافه شد.
تاروت از دستورات کلیسا هم مورد حمله قرار گرفت و تا زمانی که صنعت چاپ به وجود آمد، با تولید انبوه دست ورقها شهرت یافت. با وضع موجود، بسیاری از حکومتها تاروت را قدغن اعلام کردند. مهمترین الگوی چاپ دست ورقها از شهر مارسی به نام “تاروت مارسلی” معروف است.
بازیهای تاروت
کارتهای تاروت ابتدا به عنوان یک وسیلهٔ بازی و سرگرمی طراحی شدند، و نخستین قوانین پایهٔ این بازی به دست مارتیانو داتورتونا نوشته شدند. این قوانین از سال ۱۴۲۵ آغاز شده و تا سال ۱۶۳۷ توسعه یافت.
هدف اصلی این کارتها در آغاز سرگرمی و بازی بوده است. بازی تاروت در گوناگونی فرهنگها و مناطق مختلف جهان شکل گرفته و تاریخچه ویژهای در هر جامعه دارد. در ایتالیا، تاروت محبوبیت کمتری دارد ولی تعداد زیادی بازی تاروت در سراسر جهان، به ویژه تاروت فرانسوی یا تاروک، در محلیان خاص بسیار محبوب است. همچنین، در اروپای مرکزی، تاروت به طور گستردهای بازی میشود.
پیشگویی و اسرارآمیز بودن تاروت
هر کارت تاروت، علاوه بر تصویری که دارد، یک عنوان نیز دارد که به نوعی نمایانگر یک مفهوم خاص است. این باور و پیشگویی در تاروت از این نظر است که کارتهایی که بهطور رندانه انتخاب میشوند، دیدگاهی به آینده یا حتی وضعیت فعلی شخص را ارائه میدهند.
اولین اشاره به پیشگویی با کارتهای تاروت ممکن است در کتابی به نام “الهامات فرانچسکو مارکولینی” باشد که از روش سادهای از انتخاب تصادفی کارتهای بیمعنی، خارج از فال، برای پیشبینی استفاده میکرد. اما مدارک ناقص از سالهای ۱۷۳۵ تا ۱۷۵۰ نیز به استفاده از ترتیب کارتها برای پیشگویی اشاره دارند. همچنین، در خاطرات ژاکامو کاسانووا در سال ۱۷۶۵ آمده که معشوقهاش از کارتهای تاروت برای فال گرفتن استفاده میکرده است. این کارتها بعدها با اصول عرفان و جادو ترکیب شدند.
تا قرون ۱۸ و ۱۹، تاروت به طور رسمی به عنوان یک ابزار نهانجویان، رمزشناسان و انجمنهای مخفی شناخته نمیشد. این ترکیب و ارتباط بین تاروت و اصول مختلف نهانجویی و مذاهب مختلف در اوایل قرن ۱۸ وارد میشود. دیجبلین، با مطالعات خود در سال ۱۷۸۱، به اثبات رابطههای تاروت با نمادهای مذهبی و تاثیرات آنها در دنیای معاصر پرداخت. او ابتدا نشان داد که نمادهای تاروت مارسلی به رازهای خدایان مصری، ایزیس و تحوت اشاره دارند.
شناسایی کارتهای تاروت توسط “کتاب تحوت” به وضوح نشان میدهد که تاروت تا امروز به عنوان یک ابزار در سفر نهانجویان به سوی عروج و کمال وجود باقی مانده است.
گوناگونی تاروت
در طراحی الگوها و اشکال تاروت، تنوع بسیار زیادی وجود دارد. یکی از طراحیهای مهم و تأثیرگذار در تاریخ، الگوی تاروت مارسلی است که حتی در قرن بیستم نیز به محبوبیت بالایی دست یافت. برخی از دست ورقهای امروزی نیز الهام گرفته شدهاند از طراحی خاص “نیکلاس کانور” در سال ۱۷۶۰.
درفلورانس همچنین از دست ورقهای گسترده “مینچیاته” استفاده میشده است، که ۹۶ کارت را شامل میشد و نمادهای طالعبینی داشت. در این دسته، به جای ۴ خال رایج، از عناصر چهارگانه یعنی آب، هوا، خاک، و آتش استفاده میشد.
برخی از دستها فقط به عنوان آثار هنری وجود دارند و برخی دیگر نیز فقط خالهای حکم (خالهای تصویر) را دارند. این تنوع و گوناگونی باعث شده تا تاروت یک هنر و علم فراگیر شود که هر الگو و نسخهای ممکن است یک داستان و تفسیر منحصر به فرد داشته باشد.
دست تاروت فرانسوی
در آلمان، دستهای تاروت حیوانی در قرن ۱۸ ایجاد شدند. نسل اول این دسته تصاویر حیوانات را به عنوان خالهای حکم درآورده بود و به نام “تاروت حیوانی” شناخته میشد. سازنده آلمانی این دست ورق به خاطر نوآوریهایش، اعتبار ویژهای در مونیخ به دست آورد.
تاروت فرانسوی، یکی از دستهای رایج و امروزی تاروت است که در فرانسه، آلمان و سایر کشورهای اروپای مرکزی بازی میشود. تصاویر نمادین تاروت فرانسوی از الگوی دستههای تاروت ایتالیایی باستانی الهام گرفتهاند. این دسته به جز چند مدل جدید، اصولاً برای بازی استفاده میشود و به ندرت برای طالعبینی به کار میرود.
دست ایتالیایی تاروت
تاروت ایتالیایی یکی از کهنترین دستههای تاروت است که در قرن ۱۵ در شمال ایتالیا نخستین بار به وجود آمد. این دسته تاروت به عنوان “تاروت اسرارآمیز” معروف است و ۴ دست از این مدل هنوز به کار میروند. به عنوان مثال، “تاروت پیه مونتی” شامل ۴ خال شمشیر، گرز، جام و سکه است که سران هرکدام شاه، ملکه، شوالیه و سرباز به همراه اعداد ۱(آس) تا ۱۰ را دارند. خالهای حکم نیز از جمله فرشته، جهان، خورشید و ماه میباشند.
تاروت بیزانسی و تاروت سوییسی از دیگر دستههای تاروت هستند که در آنها تصاویر و نقشهای متفاوتی دیده میشود. به عنوان مثال، در تاروت سوییسی، کارتهای ژوپیتر، جونو و قضاوت جایگزین پاپ، راهبه و فرشته شدهاند.
تاروت بولونیایی نیز از نظر طراحی و ساختار با دستههای دیگر تفاوت دارد. در این دسته، شمارههای دو تا پنج هر خال حذف شدهاند و خال حکمها نیز متفاوت هستند.
دسته تاروت سیسیلی طراحی و ساختار متفاوتی دارد و کارتهای آن کوچکتر هستند. در این دسته، بعضی از خال حکمها حذف شدهاند و شمارههای دو و سه خال سکه نیز حذف شدهاند.
هر یک از این دستههای تاروت ویژگیها و نمادهای خاص خود را دارند که آنها را از یکدیگر متمایز میکند.
تاروت اسرارآمیز
تاروت اتیلا، که توسط نهانجوی فرانسوی به نام اتیلا معرفی شد، اولین بازبینی شدهای از تاروت بود که بر اساس اسرارآمیزی و استفاده از کارتها بهعنوان یک ابزار رمزگشایی و طالعبینی متمرکز بود. او باور داشت که کارتهای تاروت از کتاب تحوت خطاب به موسی به دست آمدهاند و فضای مصر باستان را در این دسته از تاروت به کار برده است.
این دست تاروت شامل دو بخش اصلی است:
1. بزرگ آرکانا (راز بزرگ):
– فرشته
– جهان
– خورشید
– ماه
– ستاره
– برج
– شیطان
– میزان
– مرگ
– سر به دار
– عدالت
– چرخ فلک
– کشیش بزرگ
– قدرت
– ارابه
– عاشق و معشوق
– پاپ
– شاه
– شهبانو
– راهبه
– جادوگر
– دلقک
2. کوچک آرکانا (راز کوچک):
این بخش شامل ۴ خال و ۵۶ کارت است که هر خاله دارای ۱۰ کارت شماره دار و ۴ کارت تصویر (شاه، ملکه، شوالیه، و سرباز) است.
– خالهای تاروت سنتی ایتالیا شمشیر، سکه، ترکه، و جام هستند، و در تاروت امروزی ممکن است بهجای سکه از “لوح” یا “ستاره پنج پر” استفاده شود.
تاروت تحوتی
“تاروت تحوتی” یا “Thoth Tarot” یکی از گونههای کارتهای تاروت است که توسط بانو فریدا هریس و با هدایت آلیستر کراولی طراحی شده است. این نوع تاروت دارای نمادها و تصاویری خاص است که تاثیرگذاری فراوان در جهان ارواحشناسی و طلسمسازی دارد. این دسته از تاروت به تاثیرات کراولی، کهنترین عضو جمعیت ماجراجویان و جادوگران طلسم و جادویی در قرن بیستم، باز میگردد.
تاروت امروز
امروزه، تاروت به صورت بینهایتی گوناگون شکل گرفته است. هنرمندان و طراحان از اقدام به خلق نسخهها و گونههای مختلف تاروت بر اساس فرهنگها و سلیقههای مختلف نمیپرهیزند. این تنوع به شکلها و مدلهای زیادی از تاروت، مانند تاروت بیسبال، تاروت کیتی، تاروت هکر، تاروت گربهنما، تاروت کیمیاگری، و غیره، منجر شده است.
همچنین، برخی بازیهای کامپیوتری نیز اقدام به شبیهسازی تجربه تاروت کردهاند.
فال تاروت در ایران
تاروت در ایران نیز به عنوان یک ابزار برای پیشگویی و طالعبینی جلب توجه مردم شده است. بسیاری از افراد از فال تاروت به عنوان یک مجموعه مرموز و پیچیده جهت پیشبینی آینده و درک وضعیت کنونی استفاده میکنند. در حال حاضر، وبسایتها و منابع فارسی مختلفی فال تاروت را ارائه میدهند که توجه زیادی از طرف مردم را به خود جلب کردهاند.
فال تاروت کبیر و صغیر
فال تاروت کبیر از مجموعه ۲۲ کارت بزرگ آرکانا تشکیل شده است که به صورت کلی به مسائل و موضوعات کلان پرداخته و به عنوان یک پیشبینی کلان در نظر گرفته میشود.
نظرات کاربران