در سال ۱۹۵۲، در رصدخانه پالومار در کالیفرنیا آمریکا، سه ستاره در عرض کمتر از یک ساعت ناگهان ناپدید شدند. در تاریخ ۱۹ ژوئیه ۱۹۵۲ (۲۸ تیر ۱۳۳۱)، در حین نقشهبرداری از آسمان شب، یک تصویر نوری از این سه ستاره که در کنار یکدیگر قرار گرفته بودند، گرفته شد. این ستارهها در تصویر اول به وضوح قابل رویت بودند و در درجه نوری ۱۵ درخشان بودند. پس از حدود یک ساعت، در ساعت ۹:۴۵ شب، دوباره عکاسی از همان نقطه از آسمان صورت گرفت، اما به شگفتی، سه ستاره در تصاویر جدید ظاهر نشدند. این واقعه نادر و نامعمول به دلیل اینکه ستارگان به طور غیرمنتظره و بدون دلیل علمی ناپدید شدند، همچنان برای اخترشناسان یک راز محسوب میشود.
در علم اخترفیزیک، ستارگان به دلیل دلایلی همچون منفجر شدن یا تغییرات در روشنایی ممکن است تغییراتی داشته باشند، اما ناگهانی ناپدید نمیشوند. مورد عجیب اینجا این است که در تصاویر عکاسی این موضوع بیان میشود: سه ستاره در تصویر اول مشاهده شدند، اما در تصویر دوم، به طرز عجیبی ناپدید شدند، بدون هیچ تغییر قابل توجیه علمی.
دارای ظاهری اولیه، به نظر میرسد که سه ستاره به طرز غیرمنتظرهای نور خود را کاهش دادهاند؛ اما قبول کردن چنین ایدهای به سختی ممکن است. مشاهدات بعدی هیچ دلیلی برای کاهش نور ستارگان به مقداری که از درجه ۲۴ بیشتر باشد، ارائه ندادند. این معنا دارد که احتمالاً نور آنها به بیش از ده هزار برابر یا حتی بیشتر کاهش یافته است. حال مسئله اینجاست: چه چیزی میتواند منجر به چنین کاهش نمایانی ستارگانی کند؟
ایتفاقی که به نظر میرسد باعث ناپدید شدن ستارهها شده است، باید توجیه منطقی داشته باشد و نباید به طور تصادفی رخ داده باشد. یک فرض اولیه این است که این سه ستاره در واقع یک ستاره واحد هستند. ممکن است این ستاره به مدت کوتاهی، به علت یک انفجار رادیویی سریع از نوع مگنتار (ستاره مغناطیسی)، به طور شدید درخشان شده باشد. در همین حالت، یک سیاهچاله با ویژگیهای یک ستاره نیز ممکن است از بین ما و ستاره عبور کرده باشد و با ایجاد پدیدهای به نام لنز گرانشی، باعث شده باشد که نور ستاره به صورت سه نقطهای جداگانه در تصویر ثبت شود.
اما مشکل در این ایده این است که چنین واقعهای بسیار نادر به حساب میآید. با این حال، تصاویر نجومی ثبتشده در دهه ۱۹۵۰ ناپدیدشدن چندین ستاره را به طور مشابه و سریع نشان میدهد. در برخی موارد، ستارهها با فاصلههای زمانی چند دقیقهای از هم جدا شدهاند و به همین دلیل، استفاده از لنز گرانشی برای ثبت تصاویر آنها چالشبرانگیز میشود.
یک فرض دیگر این است که این نقاط روشن در یک بازه زمانی کوتاه، به طور متوالی در فاصلههایی کمتر از ۶ واحد نجومی از یکدیگر قرار داشتند. اگر این نقاط واقعاً سه جسم منفرد بودهاند، باید عاملی وجود داشته باشد که نور آنها را روشن کرده است. زمان بین ثبت تصویر اول و دوم تقریباً ۵۰ دقیقه بوده و با توجه به سرعت نور، این فاصله نباید بیش از دو سال نوری باشد. این معنا دارد که این اجسام نباید بیش از دو سال نوری از ما فاصله داشته باشند و باید در محدودهای حدوداً ۶ واحد نجومی از هم دور باشند.
ممکن است ستارگان فرضی، در واقع اجسام ابری از نوع اورت بودهاند و برخی از وقایع ممکن است باعث شده باشد که همزمان روشن شوند. اما مشاهدات بعدی نتوانستند این ستارگان را شناسایی کنند؛ زیرا از آن زمان، آنها در امتداد مدارهای خود جابهجا شدهاند.
یک فرض دیگر این است که این نقاط روشن در واقع جسم نبودهاند. رصدخانه پالومار در نزدیکی بیابانهای نیومکزیکو، که محل انجام آزمایشهای هستهای بود، واقع شده بود. گردوغبار حاصل از آزمایشها ممکن است صفحات عکاسی را آلوده کرده و در برخی تصاویر نقاط روشنی را ایجاد کرده باشد. اما تصاویر دیگر این نقاط را نشان نمیدهند.
با توجه به ناپدیدشدنهای مشابهی که در سایر صفحات عکاسی دههی ۱۹۵۰ مشاهده شدهاند، امکان وجود تأثیر آزمایشهای هستهای کاملاً ممکن به نظر میرسد. با این حال، تنها راه برای روشن شدن این امر، ثبت کردن و مطالعهی رویدادهای مشابه در نقشهبرداریهای امروزی از آسمان است. این کار به ما این امکان را میدهد که به سرعت به گذشته بازگردیم و مشاهدات دقیقتری انجام دهیم. تا آن زمان، معمای ستارگان ناپدیدشده همچنان باقی میماند، بدون حل.
نظرات کاربران