چرب شدن پوست صورت: دلایل و راهکارهای مقابله با آن

پوست چرب احتمال جوش و آکنه را افزایش می‌دهد. علت چرب شدن پوست چیست و چگونه می‌توانیم آن را کنترل کنیم؟ وقتی غدد چربی پوست مقدار زیادی ماده مومی و روغنی به نام سبوم تولید می‌کنند، پوست چرب می‌شود. سبوم پوشش محافظی را روی پوست ایجاد می‌کند و از پوست در برابر رطوبت اضافی محافظت می‌کند، اما می‌تواند چهره شما را چرب کند و در صورت وجود زیادی از آن، احتمال جوش و آکنه را افزایش دهد. استرس، رطوبت، ژنتیک و نوسانات هورمونی برخی از علل چرب بودن پوست صورت هستند. اما خوشبختانه، اقداماتی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش چرب شدن و جوش زدن پوست خود انجام دهید. منبع مقاله، وب‌سایت Verywell Health، علاوه بر توضیحات درباره علل احتمالی چرب بودن پوست، چندین راهکار ساده برای کاهش چربی پوست را نیز ارائه می‌دهد.

علت چرب شدن پوست چیست؟

چرب شدن پوست دلایل مختلفی دارد و این دلایل را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد: دلایل سلامتی و عوامل محیطی. دلایل سلامتی شامل فرایندهایی نظیر تغییرات هورمونی در بدن است که می‌تواند منجر به چرب شدن پوست شود. عوامل محیطی نیز شامل عواملی مثل رطوبت هوا می‌شود که در ایجاد پوست چرب نقش دارد. برخی از عواملی که ممکن است خطر چرب شدن پوست را افزایش دهند، شامل جنسیت (مرد یا زن)، دوران قبل از یائسگی در زنان، دوران تخمک گذاری، آب و هوای مرطوب یا فصل تابستان، بیماری‌های مزمن که بر سطح هورمون‌ها تأثیر دارند و تولید چربی توسط غده‌های چربی پوست است.

این غده‌ها در سراسر پوست قرار دارند و معمولاً در پوست سر، صورت و مناطق بالایی از بدن مقدار زیادی چربی تولید می‌کنند. چربی پوست فایده‌های زیادی از جمله خواص روان‌کنندگی، ضدباکتریایی، محافظت در برابر آفتاب، تنظیم التهاب و بهبود زخم دارد. با این حال، تولید بیش از حد چربی می‌تواند منجر به چرب شدن و براق شدن پوست صورت، ظهور آکنه و تحریک پوست شود.

پوست چرب می‌تواند براثر ترکیبی از عوامل زیر ایجاد شود:

ژنتیک

عوامل ژنتیکی نیز می‌توانند در تولید سبوم نقش داشته باشند. در واقع، اندازه منافذ پوست نقش مهمی در میزان تولید چربی دارد. هرچه منافذ پوست بزرگتر باشند، پوست بیشتری چربی تولید می‌کند. این اندازه منافذ پوست ممکن است در میان خانواده‌ها و نژادهای مختلف تفاوت داشته باشد.

هورمون‌های آندروژن

هورمون‌های آندروژن شامل تستوسترون و سایر هورمون‌های مشابه است که در هر دو جنسیت، یعنی در مردان و زنان، وجود دارند. تستوسترون به طور عمده در غدد چربی تولید می‌شود و براساس مطالعات، سطوح بالاتر برخی از هورمون‌ها با افزایش تولید چربی مرتبط هستند. از طرف دیگر، هورمون‌های زنانه مانند استروژن با کاهش تولید چربی در پوست در ارتباطند.

هورمون‌های رشد

هورمون‌های رشد ارتباط مستقیمی با تولید سبوم (دهانه‌های چرب پوست) دارند و بر این باور است که آکنه نیز به آنها مرتبط است. در دوران نوجوانی، این هورمون‌ها به سطح بالاتر خود می‌رسند و به همین دلیل پوست در این دوران معمولاً چرب تر است.

استرس

استرس می‌تواند باعث آزاد شدن هورمون‌های استرس شود. یکی از هورمون‌های مرتبط با استرس، هورمون آزادکننده کورتیکوتروپین است که می‌تواند به غده‌های چربی پوست متصل شده و تولید چربی را افزایش دهد. این ممکن است یکی از دلایلی باشد که به نظر می‌رسد استرس باعث تشدید آکنه شود.

رژیم غذایی

رژیم‌های غذایی با بار گلیسمی بالا و غنی از قند و کربوهیدرات‌های ساده ممکن است با افزایش تولید چربی سبوم در ارتباط باشند. کربوهیدرات‌های ساده ممکن است سطح هورمون‌های رشد را در بدن افزایش دهند و به افزایش چربی منجر شوند. این موضوع نیازمند تحقیقات بیشتر است، اما پژوهش‌های اخیر ارتباطی بین رژیم‌های غذایی با بار گلیسمی پایین و کاهش چربی را نشان داده‌اند.

رطوبت

رطوبت می‌تواند باعث افزایش تعریق و تولید چربی در پوست شود. افرادی که در مناطق با اقلیم مرطوب زندگی می‌کنند، ممکن است در معرض خطر بالاتری قرار داشته باشند و احتمالاً پوست چرب تری داشته باشند. همچنین، در طول ماه‌های مرطوب تابستان نسبت به ماه‌های خشک زمستان، احتمالاً به مشکلات پوستی مانند چربی پوست بیشتری دچار می‌شوید. علاوه بر این، رطوبت بالا ممکن است منجر به بروز اگزما شود.

درمان‌های خانگی برای کنترل چربی پوست

درمان‌های خانگی برای پوست چرب می‌توانند در کاهش میزان چربی روی پوست و جلوگیری از عوارضی مانند آکنه و التهاب پوست به شما کمک کنند. اگرچه بسیاری از این روش‌ها به دلیل فقط پرداختن به نشانه‌ها، علت اصلی تولید بیش از حد سبوم را رفع نمی‌کنند. به عنوان مثال، اگر هورمون‌ها دلیل چربی پوست شما هستند، می‌توانید آن را در خانه مدیریت کنید، اما این راه حل برای درمان نیست. اگر به درمان‌های مشاوره‌شده علاقه‌مند هستید، به پزشک متخصص خود مراجعه کنید.

صورت خود را دو بار در روز بشویید

برای کنترل چربی پوست، یکی از روش‌های بسیار مؤثر دو بار شستشوی روزانه صورت است. بهتر است هر صبح و شب و بعد از فعالیت بدنی شدید، با استفاده از یک محصول پاک‌کننده ملایم و آب، صورت خود را بشویید. نیازی به شستشوی روزانه بیشتر نیست، زیرا این ممکن است پوست را تحریک کرده و تولید چربی بیشتری ایجاد کند. در هنگام شستشو، با حرکات دایره‌ای ملایم صورت خود را بشویید.

از مرطوب‌کننده استفاده کنید

استفاده از مرطوب کننده نیز یک راه مهم برای کنترل چربی پوست است. وقتی پوست بیش از حد خشک است، بدن تحریک می شود تا برای ترطیب آن، چربی بیشتری تولید کند. در صبح هر روز، از یک مرطوب کننده روزانه و ضد آفتاب ملایم و غیر چرب استفاده کنید.

از کاغذهای جذب کننده چربی استفاده کنید

در طول روز و در بازه‌های زمانی بین شستشوی صورت، می‌توانید از کاغذهای جاذب چربی استفاده کنید تا روغن اضافی پوست را جذب کنند. با استفاده از حرکت آرام و دسته زدن نهایتاً آهسته روی صورت، کاغذ را به پوست خود برسانید، اما آن را به طور فشاری نکشید زیرا ممکن است چربی را در سطح پوست پخش کند.

به صورت خود دست نزنید

هر چقدر که ممکن است، تلاش کنید از لمس کردن صورت خود پرهیز کنید. این کار خیلی سخت است، زیرا اکثراً به صورت بی‌اندیشان خودمان را می‌لمسیم و از آن عبور نادرستی می‌کنیم. دستان ما می‌توانند همراه با آلودگی، باکتری‌ها و روغن‌ها را به پوست صورتمان منتقل کنند و به تجمع چربی پوستمان منجر شوند.

ماسک خاک رس را امتحان کنید

استفاده از ماسک‌های خاک رس می‌تواند به منظور جذب چربی اضافی پوست صورت کارآمد باشد. این نوع ماسک قادر است چربی را از منافذ پوست به طور مؤثری از بین ببرد. با استفاده از ماسک خاک رس و سپس شستشوی آن، چربی از پوست صورت دور شده و پوست شما به نرمی و صفا باز می‌گردد.

چای سبز را به برنامه روزانه مراقبت از پوست خود اضافه کنید

احتمالاً با فواید آنتی‌اکسیدانی چای سبز و اثرات مثبت آن بر سلامت آشنا هستید، اما آیا می‌دانید که چای سبز نیز برای پوست چرب مفید است؟ به جای آرام آرام دم کردن چای سبز در فنجان، تجربه کنید که امولسیون چای سبز را روی پوست صورت خود ماساژ دهید.

تحقیقات نشان می‌دهد که استفاده از امولسیون چای سبز با غلظت ۳ درصد بر روی پوست، می‌تواند تولید سبوم را به طرز قابل توجهی کاهش دهد. هرچند برای مشاهده نتایج موثر این روش، باید صبور باشید، زیرا شرکت‌کنندگان در مطالعه پس از ۶۰ روز تأثیرات مثبت آن را احساس کردند.

از کرم هیدروکورتیزون استفاده کنید

اضافه شدن چربی به پوست گاهی می‌تواند باعث ایجاد قرمزی و پوسته‌پوسته شدن پوست گردد. استفاده از پماد هیدروکورتیزون بدون نیاز به نسخه، ممکن است در کاهش تحریک پوستی، کاهش قرمزی، و جلوگیری از پوسته‌پوسته شدن پوست مؤثر باشد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

هنگامی که روش‌های درمان خانگی به نتیجه مطلوب نمی‌انجامند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. کنترل ملایم چربی اضافه به وسیله حفظ بهداشت مناسب پوست امکان‌پذیر است. اگر به روزانه دو بار صورت خود را شسته و از مرطوب‌کننده استفاده می‌کنید، اما پوست شما همچنان چرب باقی می‌ماند، بهتر است به تخصصی پوست‌شناس مراجعه نمایید.

جمع‌بندی

پوست چرب می‌تواند به علت عوامل متعددی از جمله ژنتیک، تنظیم هورمونی، استرس، نحوه تغذیه و میزان رطوبت ایجاد شود. اگرچه سبوم برای پوست اهمیت دارد، اما مقدار زیاد آن ممکن است به مشکلاتی مانند آکنه و تحریک پوست منجر شود. برای پوست چرب، چندین روش درمانی وجود دارد و اثربخشی آن‌ها ممکن است زمانبر باشد. اگر یکی از درمان‌ها به بهبود وضعیت پوست چرب شما کمک نکرد، درمان‌های دیگر نیز در نظر گرفته می‌شود. متخصص پوستی می‌تواند به شما در انتخاب روش مناسب برای درمان پوست چرب کمک نماید.