پل‌های اهواز به عنوان یکی از نمادها و مکان‌های گردشگری اصلی این شهر، جایگاه ویژه‌ای دارند. این پل‌ها که بر روی رودخانه کارون ایجاد شده‌اند، نقش مهمی در فرآیند رفتوآمد شهروندان دارند و از اهمیت بسیاری برخوردارند.
عموماً هر شهری با تاریخچه‌اش، نمادها و زیبایی‌های دائمی آن شناخته می‌شود. نمادهای اصلی هر شهر از هویت، اقلیم و جغرافیای منطقه الهام می‌گیرند. اهواز، به‌عنوان یکی از شهرهای با تاریخچه، مقاوم و زیبا، به عنوان یکی از مقاصد دیدنی ایران شناخته می‌شود. جلوه‌ی این شهر تحت تأثیر نخل‌های سرافراز خرما و رود کارون باشکوه، آرام و صبور است.
رود کارون، اهواز را به دو بخش غربی و شرقی تقسیم می‌کند و طی سال‌ها، پل‌های متعددی برای ارتباط این دو بخش از شهر ساخته شده است. این پل‌ها نه تنها وظیفه حمل‌ونقل شهری را بر عهده دارند، بلکه به دیدنی‌های زیبا و تاریخی شهر تبدیل شده‌اند. به‌عنوان یکی از جاذبه‌های اصلی شهر، پل‌های اهواز طیف گسترده‌ای از چشم‌اندازها و زیبایی‌ها را ارائه می‌دهند.
پل های اهواز
1.پل سیاه اهواز
پل سیاه، یک پل فلزی است که بر روی یک پایه بتنی ساخته شده است و بر روی سنگینه‌های رودخانه کارون واقع شده است.
این پل، اولین پل در شهر اهواز است و همزمان با احداث راه‌آهن سراسری ایران احداث شد. مالکیت این پل به اداره‌کل راه‌آهن جنوب ایران تعلق دارد و ارتباطی بین خط آهن بندر امام خمینی (واقع در جنوب خوزستان و ساحل خلیج فارس) و خط آهن سراسری خرمشهر – تهران – شمال را فراهم می‌کند. این پل دارای دو خط ریل برای عبور قطار و دو مسیر با عرض یک متر برای عبور عابران است. دسترسی به پل سیاه از سواحل غربی کارون (ساحل کیانپارس) آسان‌تر است.
پل سیاه اهواز، در نزدیکی پل تاریخی اهواز، که مشهور به پل شادروان از دوران ساسانی است، در سال ۱۳۰۸ شمسی ساخته شد. این پل در طول جنگ جهانی دوم به عنوان مسیر اصلی برای حمل و نقل آذوقه، نیروها و مهمات ارتش روسیه استفاده می‌شد و در پیروزی متفقین نقش مهمی ایفا کرد. به همین دلیل به آن عنوان «پل پیروزی» داده شد و بعدها به دلیل رنگ سیاه بدنه و ظاهر فلزی‌اش به نام‌های «پل سیاه» و «پل فلزی» شهرت یافت.
این پل با عرض ۶ متر و ارتفاع ۱۰ متر، از لحاظ ابعاد باشکوهی برخوردار است. در تاریخ ۲۷ بهمن ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۵۹۹، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. نورپردازی ساده و سفید پل سیاه، در شب‌ها زیبایی و جذابیت خاصی به آن می‌بخشد. فعالیت‌هایی همچون پرنده‌نگری، عکاسی و شب‌نشینی از میان تفریحات محبوب پل سیاه اهواز به شمار می‌روند.
2. پل سفید اهواز
پل سفید، «پل هلالی» یا «پل معلق» یکی از شناخته‌شده‌ترین و زیباترین پل‌های شهر اهواز است. رنگ سفید پایه‌ها و بدنه دلیل این نام‌گذاری است. این سازه اولین پل معلق ایران محسوب می‌شود و با نورپردازی جذاب، دیدنی‌ترین مناظر شهر در شب و هنگام غروب را دارد. پل سفید به نمادی از اهواز تبدیل شده است و مقصدی محبوب برای علاقه‌مندان به فرهنگ و طبیعت به شمار می‌رود.
پل سفید اهواز، که دومین پل روی رودخانه کارون است (پس از پل سیاه)، در سال ۱۳۱۲ شمسی، به منظور تسهیل عبور و مرور شهروندان، پیشنهاد ساخت داده شد. پس از تعیین موقعیت پل بر روی رودخانه کارون در سال ۱۳۱۳، این پروژه با مسئولیت اجرایی یک زوج مهندس آلمانی آغاز شد.
پل معلق اهواز دارای دو قوس بتنی به طول ۱۲ و ۲۰ متر است. پیشرفت کار ساخت پل تا زمان نصب قوس یا هلال دوم به‌خوبی ادامه یافت، تا اینکه مواد و تجهیزات لازم برای نصب قوس‌ها توسط انگلیسی‌ها پس گرفته شدند. مهندس آلمانی نتوانست پروژه را به پایان برساند؛ اما همسر او با استفاده از وسایل ابتدایی مانند “دوبه” به جای جرثقیل، موفق به نصب قوس دوم بر روی اسکله‌ی پل شد و پروژه را به اتمام رساند.
پل سفید اهواز، پس از اجرای آزمایش‌های مقاومت و پایداری در سال ۱۳۱۵ شمسی، با ضمانت ۲۴ ماهه و عمر مفید ۵۰ ساله به بهره‌برداری رسید. در سال ۱۳۸۹، این پل مورد مرمت و رنگ‌آمیزی قرار گرفت. به‌منظور مراقبت بیشتر، در سال‌های اخیر، تنها رفتوآمد از میدان شهدا به‌سمت خیابان فلسطین، روی پل سفید، به‌صورت یک‌طرفه مجاز است.
پل سفید اهواز تمام فلزی است و روی پایه بتنی قرار دارد. این پل خودرویی و پیاده‌رو (دو پیاده‌رو) یکی از پربازدیدترین دیدنی‌های اهواز است. پل سفید حدود ۹ متر پهنا و ۱۳ متر ارتفاع دارد. قطر دو دهانه بزرگ پل ۱۳۶ و ۱۳۰ متر، سه دهانه میانی ۴۹ متر و دو دهانه کناری ۱۲ و ۲۰ متر است. تمام قطعات این پل با پیچ و مهره به هم وصل شده‌اند.
پل سفید اهواز در سال ۱۳۷۸ شمسی با شماره ۲۴۹۳ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. در ماه‌های بهمن و اسفند، رودخانه کارون به عنوان میزبان از پرندگان مهاجر استقبال می‌کند. در این دوره از سال، افراد زیادی به پل سفید مراجعه می‌کنند تا از نزدیک زیبایی این پدیده طبیعی لذت ببرند و به پرندگان مهاجر غذا بدهند.
3. پل سوم (پل ترانزیتی)
پل سوم، یکی از مهمترین محورهای تردد از شرق به غرب در اهواز، بوده و در سال ۱۳۴۶ شمسی ساخت آن آغاز شد و در بهمن ماه سال ۱۳۴۹ به بهره‌برداری رسید.
سال‌ها پل سوم به عنوان مسیر اصلی عبور و مرور خودروهای سنگینی، مانند خودروهای ترانزیتی، بود که قصد داشتند از بندر ماهشهر به شهرهای شمالی عبور کنند. با افتتاح جاده کمربندی شهر اهواز در سال ۱۳۹۰ شمسی، مسیر خودروهای ترانزیتی به سمت این جاده جدید منحرف شد و بار ترافیکی پل سوم کاهش یافت. این پل به نام‌های “پل شهید دقایقی” و “پل کیانپارس” هم شناخته می‌شود.
4. پل چهارم (پل سلمان فارسی)
پل چهارم اهواز، که در خیابان سلمان فارسی واقع شده و به محله نادری (ساحل شرقی کارون) متصل می‌شود، ارتباطی بین این محله و خیابان امام موسی صدر در محله امانیه (ساحل غربی رودخانه) فراهم می‌کند.
این پل با نام‌های مختلفی مانند «پل سلمان فارسی»، «پل نادری»، «پل شهید علم الهدی»، «پل کرخه» و «پل سرخه نادری» شناخته می‌شود. ساختمان بتنی پل نادری دارای ارتفاع پنج متر و عرض تقریبی ۱۷ متر است و دو مسیر پیاده‌رو در هر دو طرف، همچنین چهار خط رانندگی (دو خط برای رفت و دو خط برای برگشت) دارد. رودخانه کارون که در زیر پل جریان دارد، بسیار آرام بوده و برای قایق‌رانی بسیار مناسب است.
با توجه به شرایط جنگ تحمیلی بین ایران و عراق، اگر دشمن موفق به عبور از پل نادری می‌شد، منطقه خوزستان به دست عراق درآمد. این پل از مسیرهای اصلی برای برگزاری راهپیمایی‌ها در شهر اهواز بود. نورپردازی‌های متعدد در پایه‌های پل زیبایی شبانه‌اش را تازه‌تر می‌کرد. عرشه‌ی پل نیز با چراغ‌های رنگارنگ و زیباسازی‌های متنوع، به شکل یک تونل روشنایی شده بود. کافه هتل قو که یکی از بهترین کافه‌های اهواز است، در نزدیکی پل نادری واقع شده بود.
5. پل پنجم (پل دانشگاه)
پل پنجم، به نام‌های «پل دانشگاه» یا «پل شهید هاشمی» در اهواز، در تاریخ سوم خرداد سال ۱۳۷۵ به‌منظور کاهش فشار ترافیکی در سایر پل‌ها به بهره‌برداری رسید. این پل دارای عرض حدود ۳۰ متر برای عبور خودروها و پیاده‌روهاست، و دو باند رانندگی دارد. مکان احداث این پل در کنار یکی از بزرگ‌ترین جزایر رودخانه‌ای کارون است. علاوه بر این، پل پنجم محل مناسبی برای ماهی‌گیری نیز به شمار می‌رود.
6. پل ششم (پل فولاد)
پل اکباتان، یا همان پل صنایع فولاد، در منطقه پنج شهر اهواز، یکی از مسیرهای حیاتی شهری است. این پل، که با عرض ۳۰٫۴۰ متر از دیگر پل‌های اهواز متمایز می‌شود، در محدوده دو روستای چنیبه به غرب از رودخانه کارون و شهر کارون به شرق از آن قرار دارد. این پل به عنوان راه ارتباطی بین دو کارخانه نورد و صنایع دستی در دو سوی رودخانه شناخته می‌شود. عملیات ساخت این پل در خرداد سال ۱۳۸۳ آغاز شده و در شهریور ۱۳۸۶ به بهره‌برداری رسید.
7. پل هفتم (پل علی بن مهزیار اهوازی)
پل هفتم، معروف به “پل علی ابن مهزیار” یا “پل گفت‌وگوی تمدن‌ها”، یکی از معروف‌ترین پل‌های پیاده‌رو و خودرویی در شهر اهواز است. این پل در ابتدای سال ۱۳۷۵ ساخته شد و طی دو سال به اتمام رسید. با عرض ۱۶ متر، پل علی ابن مهزیار اهوازی دو مسیر پیاده‌رو در هر دو سوی پل و چهار لاین خودرویی (دو لاین برای حرکت به سمت جلو و دو لاین برای حرکت به سمت عقب) را فراهم می‌کند.
پل هفتم به عنوان “پل آبشار” یا “پل رنگین‌کمان” شناخته می‌شود، به دلیل احداث یک آبشار مصنوعی با رنگ‌های متنوع در سال ۱۳۹۰. این آبشار، با ارتفاع ۳۵ متر، از دو طرف پل سرازیر می‌شود؛ طول قوس خارجی آن ۲۰۰ متر و قوس داخلی آن ۱۵۰ متر است.
عملیات اجرایی آبشار رنگین‌کمان اهواز پنج ماه به طول انجامید. الکتروپمپ‌ها آب را از رودخانه کارون بالا می‌کشند و سپس با حدود ۲,۷۵۰ نازل کاملا استیل (در دو ردیف) از دو سوی پل مجددا به‌صورت آبشار به درون رودخانه می‌پاشند. نورپردازی زیبا و رنگارنگ، جلوه شبانه این پل و آبشار مصنوعی آن را دیدنی‌تر کرده است. فعالیت آبشار مصنوعی پل هفتم انرژی برق بالایی مصرف می‌کند؛ به‌همین‌خاطر تنها در روزهای آخر هفته، دهه فجر، جشن‌ها و عید نوروز روشن می‌شود.
بوستان مهزیار و پارک ساحلی شبنم، واقع در سواحل شرقی و غربی رودخانه کارون و پای پل هفتم، بهترین انتخاب برای لذت‌بردن از دیدن آبشار رنگارنگ اهواز هستند. این مناطق، جایگاه مناسبی برای تماشای زیبایی‌های طبیعی این شهر محسوب می‌شوند. رودخانه کارون در نزدیکی پل رنگین‌کمان، میزبان گونه‌های مختلف اردک است که می‌توانید در آنجا به آن‌ها بنگرید.
رستوران جزیره‌ای ریف، با طراحی زیبا و منحصربه‌فرد، فضایی دلنشین برای لذت بردن از انواع غذاهای ایرانی و فرنگی را فراهم می‌کند. این رستوران، با چشم‌اندازی زیبا به آبشار مصنوعی، در فاصله کمی از پل و در نزدیکی ساحل غربی رودخانه کارون واقع شده است.
8. پل هشتم (پل کابلی)
پل غدیر یا پل کابلی، هشتمین پل درون‌شهری اهواز بر روی رودخانه کارون است. این سازه با عرضی به مراتب بزرگتر از ۲۲ متر، بهره‌مند از فناوری کابلی ترکه‌ای بوده و دو پایه بلند به ارتفاع ۸۱ متر عرشه پل را بر فراز آب نگه می‌دارند. این پایه‌ها، با شکلی شبیه به عدد هشت و به حرف “A” انگلیسی، که نمایانگر نوشتار لاتین اهواز است، زیبایی و ابتکاری ویژه‌ای به پل افزوده‌اند. پروژه ساخت این پل در ماه بهمن سال ۱۳۸۴ آغاز شد و در اسفند سال ۱۳۹۰ به پایان رسید.
پل غدیر اهواز، دو مسیر برای عبور افراد پیاده را در دو سوی پل دارد، و همچنین چهار مسیر (دو مسیر رفت و دو مسیر برگشت) برای عبور خودروها. از بالای این پل، تماشای پرندگان مهاجر و قایق‌های شناور در کارون لذت‌بخش است. نورپردازی زیبا و کابل‌های نورانی، چشم‌انداز شبانه‌ای ویژه‌ای را برای پل هشتم اهواز به ارمغان آورده‌اند. به اعتقاد بسیاری از گردشگران و اهوازی‌ها، این پل زیباترین پل کارون است.
9. پل نهم (پل سپهبد قاسم سلیمانی)
پل نهم اهواز، معروف به پل “سپهبد قاسم سلیمانی”، در اسفندماه سال ۱۳۹۸ به بهره‌برداری رسید. پس از گذشت مدتی، در سال ۱۴۰۱، این پل مورد مرمت و تکمیل قرار گرفت. با ابعاد ۱۲٫۶ متر عرض و سه خط رفت و برگشت، این پل با هدف کاهش ترافیک پل سوم و افزایش راحتی تردد شهروندان مناطق کیان‌آباد، کیانپارس، کیانشهر اهواز به سمت مناطق زیتون کارمندی، کوی ملت، سه راه فرودگاه، زرگان، ویس، ملاثانی، شیبان و بالعکس طراحی و اجرا شده است.
10. پل طبیعت کیانپارس اهواز
پل طبیعت، که به نام “پل پیاده‌روی طبیعت” یا “پل طبیعت کیانپارس” نیز شناخته می‌شود، ویژهٔ عابران و دوچرخه‌سواران است و به عنوان یکی از مقاصد دیدنی در اهواز و اطراف رودخانهٔ کارون شناخته می‌شود. این پل با پهنای پنج متر طراحی شده است و در دو طرف آن نیمکت‌هایی برای استراحت و لذت بردن از منظرهٔ زیبای رودخانه قرار دارد. پل طبیعت در نزدیکی (جنوب) پل سوم اهواز واقع شده است.
برای ساخت این پل از خطوط لولهٔ انتقال آب استفاده شده است که از کار افتاده بودند. پل طبیعت اهواز از سه لایهٔ قطعات و تقریباً ۳۰۰ نقطه جوش تشکیل شده است. عرشهٔ پل نیز با ۲,۵۰۰ متر مربع چوب پلاست پوشیده شده است.
این پل در کنار امکاناتی مانند ایستگاه قایق‌رانی، اسکلهٔ تفریحی، زمین‌های ورزشی، شهربازی، سینما، رستوران، کافه و فضای سبز به عنوان یکی از پارک‌های تفریحی مهم در دو سوی پل طبیعت کیانپارس شناخته می‌شود.
11. پل پارک جزیره
پارک جزیره اهواز، واقع در بزرگ‌ترین جزیره‌ی کارون، با طبیعتی زیبا و منحصر به فرد می‌باشد. این پارک پس از ۱۷ سال تعطیلی در سال ۱۳۹۱، مجدداً افتتاح شد و با ارائهٔ امکانات تفریحی و رفاهی، به میزبانی شهروندان و گردشگران می‌پردازد.
برای اتصال پارک جزیره به ساحل غربی کارون، پل جزیره اهواز ساخته شده است. این پل، با طراحی منحصر به فرد خودرویی و پیاده‌رو، بین دو پل سفید و سیاه اهواز واقع شده و از سایر پل‌های شهر کوتاه‌تر است. پل جزیره اهواز دارای ظاهری مشابه پل سفید اهواز با قوسی – کابلی است و نورپردازی خلاقانه آن، چشم‌انداز شبانه پل را زیباتر از پیش می‌کند.
اگر اهل سفر به مناطق دیدنی جنوب کشور هستید پست 5 نگین خلیج فارس: سفری به زیباترین جزایر ایران را از دست ندهید.
نظرات کاربران