روش اول : انتخاب یک روش سازماندهی ساده
1. کتابهای خود را بر اساس حروف الفبا مرتب کنید:
استفاده از ترتیب الفبایی، پیدا کردن کتابها را بسیار آسانتر میکند. میتوانید این ترتیب را بر اساس نام خانوادگی نویسنده تنظیم کنید.
2.کتابها را بر اساس موضوعات دستهبندی کنید.
بسته به اندازه مجموعه کتابهای شما، ممکن است منطقی باشد که کتابها را به دستههای خاص و دقیقتر تقسیم کنید. این دستهها میتوانند شامل موضوعات مختلفی مانند فانتزی، معمایی، آشپزی، تاریخ، انسانشناسی، هنر و تاریخ هنر، یا علمی باشند.
3. کتابها را بر اساس رنگ یا ارتفاع مرتب کنید.
اگر زیبایی و جذابیت بصری برایتان اهمیت دارد، میتوانید کتابها را با توجه به رنگ یا ارتفاع آنها سازماندهی کنید. به عنوان مثال، میتوانید کتابهای سیاه، سفید، قرمز، نارنجی، زرد، آبی، نیلی، بنفش و غیره را به دستههای رنگی تقسیم کنید. با گذر زمان، برای تنوع بیشتر، میتوانید طیف رنگی آنها را تغییر دهید.
4. کتابهای خود را به ترتیب زمانی در قفسهها قرار دهید.
میتوانید از کتابهای خود برای ساخت یک جدول زمانی از ادبیات یا تاریخ استفاده کنید. این کار میتواند شامل چیدن کتابها بر اساس تاریخ انتشار آنها یا سازماندهی آنها بر اساس زمان رویدادها و موضوعات ذکر شده در کتابها باشد.
5. از ترکیب چندین روش سازماندهی بهره ببرید.
به جای اتکا به یک روش تنها، میتوانید مجموعه کتابها را با استفاده از دو یا سه روش مختلف دستهبندی کنید. برای مثال، ابتدا کتابها را بر اساس موضوع مرتب کنید و سپس هر موضوع را به ترتیب حروف الفبا سازماندهی کنید. یا میتوانید کتابها را بر اساس رنگ مرتب کنید و سپس آنها را با توجه به ارتفاع در قفسهها قرار دهید.
روش دوم : انتخاب روش سازماندهی استاندارد
1. یک سیستم فهرستبندی را انتخاب کنید.
دو سیستم اصلی فهرستبندی وجود دارد: سیستم ردهبندی دهدهی دیوئی (DDC) و سیستم طبقهبندی کتابخانه کنگره (LCC). سیستم DDC که در سال 1876 توسط ملویل دیوئی توسعه یافت، امروزه یکی از رایجترین سیستمهای فهرستبندی در جهان است و جزئیات کاملی برای کتابخانههای کوچک و کلکسیونهای کتاب فراهم میآورد. اگر به دنبال سیستمی با شمارههای دقیقتر هستید، سیستم LCC را در نظر بگیرید. این سیستم که در سال 1891 توسط کتابخانه کنگره توسعه یافت، برای مدیریت مجموعههای وسیع و پیچیده طراحی شده و به طور عمده توسط کتابخانههای بزرگ تحقیقاتی استفاده میشود.
2. با سیستم طبقهبندی دهدهی دیوئی بیشتر آشنا شوید.
این سیستم کتابها را بر اساس کلاسهای اصلی، زیرشاخهها و بخشهای جزئی سازماندهی میکند. در سیستم دیوئی، هر شماره شناسنامه شامل یک کد برای شناسایی موضوع و یک کد برای شناسایی نویسنده و تاریخ چاپ است. به عنوان مثال:
-کلاس اصلی:800 (ادبیات)
-زیرشاخه:10 (ادبیات آمریکایی به زبان انگلیسی)
-بخش جزئی:3/54 (داستانهای آمریکایی به زبان انگلیسی)
برای به دست آوردن شماره شناسنامه هر کتاب، این سه بخش را با هم جمع کنید: 813 = 54/3 + 10 + 800
سپس میتوانید شماره شناسایی نویسنده (اولین حرف نام خانوادگی نویسنده) و تاریخ چاپ را اضافه کنید. به عنوان مثال، شماره شناسنامه نهایی ممکن است به صورت M 2007 813.54 باشد.
3. با سیستم ردهبندی کتابخانه کنگره (LCC) آشنا شوید.
این سیستم کتابها را بر اساس دستهبندیهای اصلی، تقسیمات فرعی و سطوح موضوعی سازماندهی میکند. هر شماره شناسنامه شامل اطلاعاتی برای شناسایی نویسنده، عنوان، تاریخ انتشار و جزئیات اضافی است. به عنوان مثال:
– رده اصلی:P (زبان و ادبیات)
– تقسیمات فرعی: R (ادبیات انگلیسی)
– منطقه موضوعی:9199.3 (استان، محل و غیره)
– شماره نویسنده: M3855
– شماره عنوان: L54
– تاریخ انتشار: 2007
– اطلاعات اضافی: c.2
برای ساختن شماره شناسنامه، این اجزاء را به ترتیب زیر لیست کنید: PR9199.3.M3855.L54.2007.c.2
روش سوم: مرتب سازی و فهرست بندی مجموعه شما
1. کتابها را برای اهدا یا فروش جدا کنید.
هنگام مرتبسازی مجموعه خود، کتابها را به سه دسته تقسیم کنید: نگهداری، اهدا و فروش.
دلایل برای نگهداری یک کتاب:
– نادر و کمیاب یا قابل جمعآوری است.
– توسط نویسنده مورد علاقه شما نوشته شده است.
– هنوز آن را نخواندهاید.
– به کلکسیون شخصی شما میخورد.
– فضای کافی برای نگهداری آن دارید.
دلایل برای اهدا یا فروش یک کتاب:
– قدیمی یا آسیبدیده است.
– دیگر قصد خواندن آن را ندارید.
– حاوی اطلاعات قدیمی است.
– فضای کافی برای نگهداری آن ندارید.
– کتاب درسی است و دوباره از آن استفاده نخواهید کرد.
2. کتابهایی که قصد دارید اهدا کنید یا به فروش برسانید.
درون جعبه قرار دهید. برای اهدا، میتوانید کتابها را به فروشگاههای دست دوم، کتابخانههای محلی، مهدکودکها یا مدارس نزدیک خود ارسال کنید. برای فروش، با کتابفروشیهای محله تماس بگیرید تا در مورد کتابهای قابل فروش مشورت کنید.
همچنین میتوانید تلاش کنید تا کتابها را به صورت آنلاین به فروش برسانید. اگر کتابهای خود را اهدا میکنید، درخواست دریافت رسید برای کسر مالیات را فراموش نکنید. در نهایت، اگر گزینههای دیگر برای اهدا یا فروش مناسب نبود، میتوانید کتابها را بازیافت کنید.
3. مرتبسازی اولیه را از ستونهای قفسه کتابخانه خود آغاز کنید.
کتابهایی را که قصد دارید نگه دارید، در قفسه، ستون یا ردیفهایی که با روش سازماندهی شما همخوانی دارد، قرار دهید. برای مثال، اگر قصد دارید کتابها را بر اساس نام خانوادگی نویسنده مرتب کنید، آنها را بر اساس حروف الفبا (الف، ب، پ و …) در قفسه بچینید. در صورتی که میخواهید کتابها را بر اساس سبکهای مختلف سازماندهی کنید، ستونهایی برای دستههایی مانند تاریخ، ادبیات و غیره ایجاد کنید.
4.سازماندهی نهایی کتابها را انجام دهید.
پس از مرتب کردن کلیه کتابها، هر ستون را به طور سیستماتیک تنظیم کنید. به عنوان مثال، اگر کتابهای خود را بر اساس نام خانوادگی نویسنده مرتب کردهاید، ستون «الف» را به دقت بررسی کرده و کتابها را به ترتیب الفبایی مرتب کنید. اگر کتابها را بر اساس سبک تقسیمبندی کردهاید، در نظر داشته باشید که ستون تاریخی را به سبکهای مختلف مانند «تاریخ ایران»، «تاریخ زنان» و غیره تقسیم کنید، یا آنها را بر اساس نام خانوادگی نویسنده سازماندهی کنید. همچنین میتوانید برای تنوع، هر سبک را بر اساس رنگ و ارتفاع مرتب کنید.
روش چهارم: نمایش و انبار کردن کتاب های شما
1. یک مکان مناسب برای کلکسیون خود انتخاب کنید.
اگر اتاق کار یا تحصیل ندارید، نگران نباشید. شما لازم نیست تمام کتابهای خود را در یک اتاق ذخیره کنید. مجموعه خود را درون تمام خانه گسترش دهید.
به عنوان مثال، مجموعه کتاب آشپزی خود را در آشپزخانه نگه دارید و برای آن یک قفسه کوچک دیواری در نظر بگیرید تا فضای زیادی را اشغال نکنند.
2. یک روش سازماندهی را مستقرسازی کنید.
شما می توانید مجموعه کتاب های سازمان یافته خود را به روش های مختلفی به نمایش بگذارید. همچنین شما می توانید کتاب ها را روی طاقچه و هر نوع برآمدگی روی دیوار بچینید. حتی قرار دادن آنها در مخزنی به شکل مکعب نیز امکان پذیر است.
برای یک ظاهر عجیب و غریب، دسته بندی کتابهای خود را روی کف زمین، در یک شومینه خاموش یا پایین لبه های پله کان خانه خود قرار دهید.
3. کتاب هایی که اغلب اوقات استفاده می کنید را در دسترس قرار دهید.
برای راحتی، کتابهایی که بارها استفاده می شود، باید به راحتی قابل دسترسی باشند. به خصوص اگر بچه ها از کتاب ها استفاده کنند، این امری مهم است.
اگر بچه ها از کلکسیون استفاده می کنند، کتاب ها را در سطح خودشان در قفسه قرار دهید. به جای یک کتابخانه سنتی، قفسه هایی را در نظر بگیرید که به آنها اجازه می دهد که کتاب ها را به راحتی برداشته و سر جای خود قرار دهند. در نهایت، شما همچنین می توانید کتاب ها را در مکان هایی که بیشتر از آنها استفاده می کنید، قرار دهید، مانند اتاق بازی یا اتاق خواب.
4. کتاب های اضافی را که می خواهید نگه دارید، در جعبه قرار داده و روی آنها برچسب بچسبانید.
اگر فضای لازم برای نمایش همه کلکسیون خود ندارید، ممکن است لازم باشد برخی از کتابهای خود را در انبار قرار دهید و ذخیره کنید. برای محافظت از کتابهای خود در حالی که در جعبه هستند، این نکات را دنبال کنید:
جعبه را با سنگین ترین کتاب ها به صورت افقی در پایین قرار دهید.
برای پر کردن فضاهای خالی، کتاب ها را به صورت عمودی قرار دهید. هرگز عطف کتاب را پایین قرار ندهید.
در صورت امکان، سعی نکنید بیش از سه جعبه کتاب را بالای یکدیگر قرار دهید.
5. از کتاب های کمیاب، حساس و مهم محافظت کنید.
اگر مجموعه شما شامل کتاب های کمیاب و بی نظیر است، ممکن است بخواهید اقدامات اضافی برای محافظت و نگهداری از این موارد خاص انجام دهید. تمرین خوبی است که تمام این پیشنهادات را روی کل کلکسیون خود اعمال کنید.
کتابهای نادر خود را در جایی مصون از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید. نور خورشید علاوه بر محو و کم رنگ کردن جلد کتاب، به آرامی به کتاب صدمه زده و آن را خراب می کند.
کتابهای خود را در روکش خود نگه دارید.
قبل از قفسه بندی یا ذخیره سازی یک کتاب، همیشه نشان لای کتاب و تکه کاغذهای اضافه بین آن را دور بریزید.
سعی کنید از کتابهای خود در دمای ثابت محافظت کنید. رطوبت بیش از حد باعث ایجاد کپک و قارچ در کتاب های شما خواهد شد؛ رطوبت بیش از حد کتاب هایتان را شکننده و بی دوام می کند.
کلام آخر
اگر کتابخانه ای که در منزل دارید فضاهای خالی دارد، می توانید از دفترهایتان استفاده کنید و آنها را با روش چیدمان با رنگ و ارتفاع در قفسه های کتابخانه قرار دهید.
اگر می خواهید دربارهی ویژگیها و مشخصات سبک معماری آرت نو بیشتر بدانید با ما همراه باشید.
نظرات کاربران