روغن سیاه دانه نقش مهمی در پیشگیری و کنترل بیماریها دارد. این روغن از دانههای سیاه دانه استخراج میشود که با نام علمی Nigella sativa شناخته میشود و در مناطقی مانند خاورمیانه، اروپای شرقی و شمال آفریقا رشد میکند. روغن سیاه دانه در طب سنتی و درمانهای طبیعی کاربرد فراوانی دارد. همچنین، معجون دوسین نیز از دیگر محصولات مفید سیاه دانه به شمار میآید.
خواص روغن سیاه دانه برای بدن
سیاه دانه را میتوان جزو گیاهانی دانست که غنی از ویتامینها و مواد معدنی مختلف است. با مصرف درست روغن سیاه دانه، میتوانید اسیدهای چرب، آنتیاکسیدانها و سایر مواد مغذی ضروری بدن را تأمین کنید. این روغن خواص ضدسرطانی دارد و در تنظیم فشار خون و کنترل قند خون نقش مؤثری ایفا میکند. در ادامه، ویژگیهای روغن سیاه دانه را برای شما توضیح خواهیم داد.
نحوه تشخیص روغن سیاه دانه اصل از تقلبی
یکی از سادهترین روشها برای تشخیص روغن سیاهدانه اصل، توجه به رنگ و بوی آن است. روغن سیاهدانه اصل معمولاً رنگی مشکی دارد و بویی تند و طعمی قوی از خود منتشر میکند. این روغن در دو نوع تصفیهشده (بدون لرد) و تصفیهنشده (با لرد) موجود است. نکته دیگری که در تشخیص روغن اصل باید به آن توجه کنید، نوع نژاد سیاهدانه است. اگر روغن سیاهدانه در مقادیر کم تولید شود، ممکن است رنگ آن به قرمز متمایل شود.
در برخی موارد، افراد سودجو بهجای استفاده خالص از سیاهدانه، روغنهایی مانند روغن زیتون را بهعنوان پایه اضافه میکنند. با این حال، چون روغن سیاهدانه هنوز روغن اصلی است، رنگ و بوی آن ممکن است مشابه روغن اصل به نظر برسد. بهترین روش برای اطمینان از اصالت روغن سیاهدانه، انجام آزمایش در آزمایشگاه یا خرید از فروشگاههای معتبر با نظرات مثبت و رضایت بالای مشتریان است.
روغن سیاه دانه برای صورت، آیا جوش ها را ازبین میبرد؟
تحقیقات نشان دادهاند که استفاده از روغن سیاهدانه میتواند به بهبود مشکلات پوستی کمک کرده و تعداد جوشهای موجود بر روی پوست را کاهش دهد. این تأثیر مثبت به دلیل خواص آنتیباکتریال و ضد میکروبی روغن سیاهدانه است. طبق مطالعات انجامشده، زمانی که افراد از روغن سیاهدانه بهعنوان لوسیون برای پوست استفاده کردند، در کمتر از دو ماه تعداد جوشهای صورتشان بهطور چشمگیری کاهش یافت. در تحقیقی دیگر، از شرکتکنندگان خواسته شد که ژلی حاوی روغن سیاهدانه را بهطور موضعی بر روی پوست خود بمالند. پس از 60 روز، جوشهای صورت این افراد بهطور چشمگیری کاهش یافت و آنها نسبت به گروه کنترل، کاهش 76 درصدی در تعداد جوشهای صورت خود مشاهده کردند.
خلاصه: تحقیقات نشان میدهند که روغن سیاهدانه (Nigella sativa) در بهبود جوشهای صورت مؤثر است. محققان معتقدند که خاصیت ضدمیکروبی و آنتیباکتریال روغن سیاه دانه عامل این اثرات مثبت است.
به درمان پسوریازیس کمک میکند
برخی از تحقیقات نشان دادهاند که روغن سیاه دانه میتواند در درمان پسوریازیس مؤثر باشد. پسوریازیس یک بیماری مزمن التهابی است که باعث ایجاد لکههای پوستی میشود. در یک مطالعه بر روی حیوانات، نشان داده شد که علائم التهاب پوستی در موشهای مبتلا به پسوریازیس به طور چشمگیری کاهش یافته است.
با این حال، هنوز مطالعات بیشتری در این زمینه لازم است. در تحقیقی دیگر که بر روی 12 نفر انجام شد، تأثیر استفاده از کرمهای گیاهی حاوی روغن سیاه دانه به همراه روغن زیتون، کره نارگیل و ویتامینهای A و B12 بررسی گردید. پس از 12 هفته استفاده از این کرم، 83 درصد از بیماران کاهش 75 درصدی در شدت بیماری پسوریازیس خود مشاهده کردند. لازم به ذکر است که این کرم شامل ترکیبات دیگری غیر از روغن سیاه دانه است، بنابراین نمیتوان بهطور قطعی بهبود علائم را فقط به روغن سیاه دانه نسبت داد. برای بررسی دقیقتر تأثیر روغن سیاه دانه در درمان پسوریازیس، به تحقیقات بیشتری نیاز است.
خواص مالیدن روغن سیاه دانه به شکم
شایان ذکر است که روغن سیاه دانه برای ماساژ درمانی ناحیه شکم نیز مورد استفاده قرار میگیرد. همانطور که گفته شد، به دلیل داشتن خواص ضد التهابی، سیاه دانه میتواند دردهای ناشی از مشکلات داخلی بدن را تسکین دهد و برای زنان باردار، افراد مبتلا به بیماریهای کلیوی و دیگر مشکلات مشابه بسیار مفید است.
خلاصه: برخی از مطالعات بر روی انسان ها و حیوانات نشان داد که روغن سیاهدانه می تواند شدت بیماری پسوریازیس را کاهش دهد. البته به تحقیقات بیشتری در این زمینه احتیاج است.
زخم را بهبود می دهد
روغن سیاهدانه حاوی ترکیبی به نام تیموکینون است که قادر به تحریک بافت مرده و بهبود زخم است. مطالعات نشان داده اند که تیموکینون در بهبود زخمهای ناشی از سوختگی برش و دیابت بسیار موثر عمل کند و دارای خاصیت ضد التهابی، آنتی اکسیدان، ضد باکتریایی است. برای مثال، یک مطالعه دیگر حیوانی نشان داد که عصاره روغن سیاه دانه میزان زخم های دیابتی در موشهای مبتلا به دیابت را کاهش داده است.
روغن سیاه دانه برای مو
به دلیل وجود خواص ضد میکروبی و آنتی اکسیدان، روغن سیاه دانه در محصولات مراقبت از مو مانند ماسک ها و شامپو ها مورد استفاده قرار می گیرد. روغن سیاه دانه نیز باعث براقیت، افزایش مقاومت و بهبود جنس مو می شود.
در سال 2014، یک مطالعه بر روی جامعه آماری کوچک نشان داد که استفاده از ترکیب روغن نارگیل و روغن سیاه دانه در افرادی که دو بار در روز این ترکیبات را به پوست سر خود میمالیدند، باعث افزایش رشد مو شده است. در تحقیق دیگری که با 90 نفر شرکتکننده انجام شد، افرادی که از ترکیب روغن سیاه دانه و سایر ترکیبات گیاهی استفاده کرده بودند، کاهش قابل توجهی در ریزش مو تجربه کردند.
خلاصه: روغن سیاه دانه به محصولات مراقبت از مو افزوده میشود و برخی مطالعات نشان دادهاند که این روغن میتواند به رشد مو کمک کرده و از ریزش آن جلوگیری کند.
معجون دوسین (فراورده دارویی سیاه دانه در طب سنتی)
معجون دوسین یکی از محصولات پرخاصیت سیاه دانه است که از ترکیب عسل طبیعی و سیاه دانه نیمکوب شده تهیه میشود. این معجون حاوی ترکیبات مفیدی همچون پروتئین، پلیفنولها، فلاونوئیدهای گیاهی و اسیدهای چرب اولئیک، پالمتیک و لینولئیک است.
خواص معجون دوسین
معجون دوسین در درمان بیماریهای زیر مؤثر است:
- غلظت خون
- فشار خون بالا
- عفونتهای داخلی ادراری و تکرر ادرار
- بیماریهای کبدی
- بیماریهای ناشی از ضعف سیستم ایمنی
- بیماریهای التهابی گوش، حلق و بینی
- کیست تخمدان
خواص روغن سیاه دانه برای پوست و کمک به درمان لک و پیسی
برخی از تحقیقات نشان دادهاند که روغن سیاهدانه در درمان لک و پیسیهای پوستی مؤثر است. در یک آزمایش که با حضور 33 نفر انجام شد، افرادی که دو بار در روز کرم حاوی روغن سیاهدانه را بر روی دستها و پاهای خود مالیدهاند، شاهد بهبودی قابل توجهی بودند. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که اثر مثبت روغن سیاهدانه ممکن است به دلیل نفوذ ملانین به لایههای عمیقتر پوست باشد. ملانین رنگدانهای طبیعی است که در مو، چشمها و پوست یافت میشود.
خلاصه: برخی از مطالعات نشان میدهند که خواص روغن سیاه دانه در بهبود لک و پیسی با افزایش تولید رنگدانه در پوست نقش بسیار موثری دارد.
خاصیت ضد التهابی دارد
مطالعات نشان میدهند که روغن سیاهدانه خواص ضد التهابی خاصی دارد که میتواند به بهبود سلامت بدن در جنبههای مختلف کمک کند. التهاب از جمله عوامل اصلی پیشرفت بیماریهای مزمن مانند دیابت نوع 2، مشکلات قلبی و سرطان است. طبق نتایج 10 تحقیق، روغن سیاهدانه قادر است محرکهای التهاب را کاهش دهد و سطح آنتیاکسیدانهای خون را افزایش دهد.
خلاصه: تحقیقات نشان میدهند که روغن سیاهدانه میتواند محرکهای التهابی را کاهش داده و از بدن در برابر بیماریهای مزمن محافظت کند.
سیاه دانه و کمک به لاغری
روغن سیاهدانه میتواند در کاهش وزن و چربی بدن مؤثر باشد. در یک تحقیق بر روی 84 خانم دارای اضافهوزن، افرادی که به مدت 8 هفته روزانه 3 قطره روغن سیاهدانه را همراه با رژیم کمکالری مصرف کردند، نسبت به افرادی که فقط رژیم کمکالری داشتند، کاهش وزن بیشتری داشتند. همچنین در تحقیق دیگری که بر روی 45 خانم انجام شد، مصرف روزانه 2000 میلیگرم روغن سیاهدانه به مدت 8 هفته باعث کاهش اشتها، کاهش چربی شکم و پهلو، و در نهایت کاهش وزن شد.
خلاصه : خواص روغن سیاه دانه به کاهش اشتها و وزن و چربی کمک میکند اما همچنان به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیازمندیم.
معجون دوسین و روغن سیاه دانه برای لاغری
روغن سیاه دانه به روشهای مختلفی برای کاهش وزن استفاده میشود، اما توجه داشته باشید که مصرف آن نباید بیش از 2 قاشق غذاخوری در روز باشد. یکی از روشها این است که یک قاشق غذاخوری عسل را با یک قاشق چایخوری روغن سیاه دانه مخلوط کرده و آن را به صورت ناشتا مصرف کنید. همچنین ترکیب یک قاشق چایخوری روغن سیاه دانه، یک قاشق غذاخوری عسل، مقداری دارچین و آب ولرم میتواند به لاغری کمک کند اگر آن را به صورت ناشتا میل کنید. علاوه بر این، میتوانید روغن سیاه دانه را به سالاد اضافه کرده یا در آب پرتقال حل کنید و نوش جان کنید.
نکته مهم این است که این روشها زمانی مؤثر خواهند بود که همراه با یک رژیم غذایی کم کالری و مناسب باشند و مصرف تنها روغن سیاه دانه نمیتواند به تنهایی باعث کاهش وزن شود.
قند خون را تنظیم میکند
مطالعات نشان دادهاند که روغن سیاهدانه تأثیر زیادی در تنظیم سطح قند خون دارد. در 7 تحقیق مختلف، مشخص شده که سیاهدانه میتواند عوامل مؤثر در کنترل قند خون مانند انسولین را در زمان ناشتا و پس از اولین وعده غذایی تنظیم کند. همچنین یک تحقیق دیگر نشان داده که کاهش قند خون ناشتا و هموگلوبین A1C میتواند به کنترل بلندمدت قند خون پس از مصرف روغن سیاهدانه کمک کند. علاوه بر این، مصرف روغن سیاهدانه اثر قویتری نسبت به مصرف پودر آن دارد.
خلاصه: بر اساس یافتهها این محصول میتواند در کنترل قند و کاهش قند خون ناشتا بسیار موثر عمل کند.
کاهش علائم اگزما
روغن سیاهدانه میتواند به طور قابل توجهی ناراحتیهای پوستی مانند خشکی و خارش پوست را کاهش دهد. در یک مطالعه که در سال 2012 انجام شد، مشخص شد که این روغن میتواند مشابه پماد بتامتازون عمل کرده و شدت اگزما را به طور چشمگیری کم کند. در این تحقیق، شرکتکنندگان روزی دو بار و به مدت 4 هفته روغن سیاهدانه را به پوست خود میمالیدند.
خلاصه: روغن سیاهدانه میتواند علائم اگزما را کاهش دهد و از پوست در برابر عفونتها محافظت کند.
جلوگیری از بروز سندروم متابولیک
مطالعات نشان دادهاند که روغن سیاهدانه میتواند در پیشگیری از بروز سندروم متابولیک، که شامل بیماریهایی همچون سکته مغزی، بیماریهای قلبی و دیابت نوع 2 است، مؤثر باشد. در یک تحقیق که بر روی 55 نفر با فشار خون بالا انجام شد، به هر یک از افراد روزانه 2.5 میلیلیتر روغن سیاهدانه به مدت 8 هفته داده شد. در پایان مطالعه، تمامی شرکتکنندگان شاهد بهبود در وضعیت فشار خون خود بودند.
فشار خون دیاستولی، کلسترول LDL (کلسترول بد) و قند خون ناشتا که از عوامل مرتبط با سندروم متابولیک هستند، در این افراد کاهش یافته بود. مهم است که به خاطر داشته باشید، داشتن سبک زندگی سالم و رژیم غذایی مناسب از اصلیترین عوامل پیشگیری از بروز این بیماریها هستند. استفاده از مکملهایی مانند روغن سیاهدانه میتواند به بهبود سلامتی کمک کند.
خلاصه: مطالعات نشان میدهند که مصرف روغن سیاهدانه میتواند خطر ابتلا به سندروم متابولیک را کاهش دهد.
عوارض روغن سیاه دانه
خواص ذکر شده در مورد روغن سیاهدانه و معجون دوسین بر اساس تحقیقات موجود است، اما لازم به ذکر است که این خواص ممکن است در افراد مختلف متفاوت عمل کند. بنابراین، قبل از مصرف این محصولات، بهتر است با پزشک متخصص طب سنتی مشورت کنید. اگر قصد استفاده موضعی از این محصولات را دارید، توصیه میشود ابتدا از عدم وجود حساسیت پوستی اطمینان حاصل کنید. استفاده زیاد از روغن سیاهدانه ممکن است باعث تحریک و التهاب پوست شود. همچنین، استفاده از روغن سیاهدانه برای زنان باردار و کودکان توصیه نمیشود.
نتیجه گیری
روغن سیاهدانه یک منبع گیاهی غنی از مواد معدنی است که تاثیرات زیادی در حفظ سلامت و زیبایی دارد. به ویژه، این روغن خاصیت ضد التهابی دارد، به تنظیم قند خون کمک میکند، سلامت پوست و مو را بهبود میبخشد و در کنترل وزن مؤثر است. روغن سیاهدانه و محصولات مرتبط با آن، مانند معجون دوسین، در داروخانههای مختلف بهراحتی در دسترس هستند.
نظرات کاربران