دمای جهانی در آوریل ۲۰۲۵ و کل سال ۲۰۲۵ تاکنون نگرانیهای فراوانی را در میان دانشمندان و ناظران سراسر جهان برانگیخته است. تحلیلهای جدید نشان میدهند که ماه گذشته دومین آوریل گرمترین در تاریخ ثبت شده بوده است، اما این تنها بخشی از داستان است برخی پیشبینیکنندگان انتظار داشتند که امسال دمای جهانی کمی کاهش یابد، اما این انتظار به سرعت از بین رفته است.
زمین اکنون در مسیر عبور از مرز ۱.۵ درجه سانتیگراد افزایش دما نسبت به دوران پیشاصنعتی قرار دارد که در توافق پاریس به عنوان نقطهی بحرانی مشخص شده است، و این دومین سال پیاپی است که این اتفاق میافتد. رابرت رود، دانشمند ارشد در «برکلی ارث»، توضیح میدهد که «رخداد اخیر لانینا آنقدر خنککننده نبود که معمولاً انتظار میرود.»شرایط بهاری در قارهها تنها کاهش دمایی جزئی را نشان میدهد و این موضوع توجه زیادی را به روندهای مستمر گرمایش جهانی جلب کرده است.
افزایش دمای جهانی در سال ۲۰۲۵ و الگوهای گرمایش
مطالعات نشان میدهند که دمای آوریل ۲۰۲۵ حدود ۱.۴۹ درجه سانتیگراد بالاتر از میانگین دمای سالهای ۱۸۵۰ تا ۱۹۰۰ بوده است که تقریباً با رکورد ثبت شده در آوریل ۲۰۲۴ برابری میکند. کارشناسان همچنین اشاره میکنند که ۲۱ ماه از ۲۲ ماه گذشته دماهای بالاتر یا برابر با ۱.۵ درجه سانتیگراد نسبت به دوران پیشاصنعتی داشتهاند، مرزی که به طور گسترده به عنوان حد بحرانی شناخته شده است تحلیلها نشان میدهند که تقریباً ۴ درصد از سطح زمین در این سال دمای بالاترین آوریل خود را تجربه کردهاند. اگرچه این دماهای شدید در مناطق مختلف متفاوت بوده، اما همگی به روندی کلی از گرم شدن جهانی اشاره دارند که احتمالاً به این زودیها متوقف نخواهد شد.
منطقههای زمینی گرمترین میانگین دمای آوریل را از سال ۱۸۵۰ تاکنون ثبت کردند که نشان از جهش بسیار زودهنگام دما دارد. سطح آبهای اقیانوسها نیز سومین آوریل گرم را تجربه کرد و نشانههای کمی از کاهش دما دیده میشود.برخی مناطق مانند بخشهایی از خاورمیانه به دماهای بیسابقهای رسیدند که نشان میدهد چگونه گرمایش محلی میتواند به راحتی الگوهای آب و هوایی عادی را به سوی رکوردهای جدید سوق دهد. کارشناسان این نوسانات را به افزایش بلندمدت دما نسبت میدهند که حتی رویدادهای گرمای متوسط را نیز تشدید میکند.
۲۰۲۵ در مسیر ثبت گرمترین سال تاریخ و ثبت رکوردهای دمایی جهانی
دانشمندان شاخص ENSO (نوسان جنوبگان – ال نینو) را به دقت زیر نظر دارند، زیرا این شاخص تأثیر زیادی بر روندهای کوتاهمدت اقلیمی دارد. پیشبینیهای کنونی نشان میدهد که شرایط خنثی ممکن است تا تابستان ادامه یابد، اگرچه احتمال تغییر به فاز ال نینو در پایان سال وجود دارد.رخدادهای لانینا معمولاً باعث خنک شدن جهانی میشوند، اما آخرین دوره لانینا به اندازه کافی خنککننده نبود. بسیاری اکنون منتظر ظهور فاز ال نینو هستند که میتواند میانگین دمای جهانی را حتی بالاتر ببرد.
بر اساس روندهای فعلی، احتمال ۱۸ درصدی وجود دارد که سال ۲۰۲۵ گرمترین سال ثبت شده شود. همچنین احتمال ۵۳ درصدی برای کسب رتبه دوم و ۵۲ درصدی برای عبور از مرز ۱.۵ درجه سانتیگراد برای میانگین سالانه وجود دارد. این ارقام نشان میدهند که چقدر فضا برای کنترل افزایش دما و حفظ اهداف توافق پاریس محدود است و ادامه این روندها ممکن است بازگشت شرایط به وضعیت قبل را دشوارتر کند.
معمولاً تغییرات فصلی باعث میشود دماها به سمت میانگینهای ۳۰ ساله حرکت کنند، اما یافتههای اخیر همچنان در سطحی نگرانکننده بالا باقی ماندهاند. سامانتا برگس، مسئول استراتژیک اقلیم در مرکز اروپایی پیشبینیهای میانمدت (ECMWF)، میگوید: «آوریل ۲۰۲۵ دومین آوریل گرمترین در تاریخ بود که ادامهی طولانی ماههایی است که دما بالای ۱.۵ درجه سانتیگراد نسبت به دوران پیشاصنعتی باقی مانده است.»او تأکید کرد که «نظارت مداوم بر اقلیم ابزاری حیاتی برای درک و واکنش به تغییرات جاری در سیستم اقلیمی ما است.»
افزایش دما در اروپا
میانگین دمای اروپا در آوریل حدود ۹.۳۸ درجه سانتیگراد بود که ششمین آوریل گرم در تاریخ ثبت شده است. بیشتر قاره دماهایی بالاتر از حد نرمال داشت، به جز بخشهایی از ترکیه و مناطق شمال شرقی که خنکتر بودند آنتارکتیکای غربی نیز روند گرمایش را دنبال کرد، در حالی که برخی نقاط آنتارکتیکای شرقی دمای پایینتری ثبت کردند. این تفاوتها نشاندهنده پیچیدگی زمین است، جایی که مناطق مختلف ممکن است حتی در دورههای گرمشدن کلی، شرایط متفاوتی را تجربه کنند ایران نیز گرمترین آوریل تاریخ خود را ثبت کرد و این افزایش دما به گرمایش بلندمدت محلی مرتبط است که از سال ۱۹۶۰ بیش از ۲ درجه سانتیگراد افزایش یافته است.
وضعیت قطب شمال و دمای جهانی از کنترل خارج شده است
سطح یخ دریایی در قطب شمال در آوریل حدود ۳ درصد کمتر از میانگین بود و ششمین کمترین میزان برای این ماه در رکوردهای ماهوارهای محسوب میشود. این کاهش پس از دورهای بیسابقه از کمترین میزانهای ماهانه در اوایل سال رخ داده است یخهای دریایی قطب جنوب نیز حدود ۱۰ درصد کمتر از حد متوسط بودند و دهمین کمترین میزان برای ماه آوریل را به ثبت رساندند. این کاهشهای پراکنده میتواند بر اکوسیستمهای دریایی که در حال حاضر تحت فشار هستند، تأثیر بگذارد.
بارشهای سنگین باعث سیلاب و رانش زمین در بخشهایی از اروپا شد، در حالی که مناطقی مانند مرکز آمریکای شمالی خشکی بیشتری گزارش کردند. این نوسانات محلی در میزان بارندگی مدیریت منابع را دشوار میکند و نشاندهنده تأثیرات متنوع گرمایش جهانی است کارشناسان همچنان کاهش انتشار گازهای گلخانهای را مؤثرترین راه برای کنترل افزایش دما میدانند. آنها همچنین بر استراتژیهای سازگاری مانند جنگلکاری مجدد و تقویت سواحل برای کاهش اثرات موجهای گرمایی شدید و تغییرات بارندگی تأکید میکنند.
همکاری جهانی همچنان کلیدی است، اما هر منطقه آسیبپذیریهای خاص خود را دارد. در حالی که توافقات بینالمللی به دنبال کنترل گرمایش هستند، دادهها نشان میدهند که زمان بسیار کمی برای عمل باقی مانده است برخی فعالان خواستار افزایش بودجه برای تجهیز جوامع به انرژی پاک و زیرساختهای پایدار هستند. اگر این اقدامات به سرعت پیشرفت نکنند، رکوردهای دمایی اخیر ممکن است به نشانههای دائمی یک محیط رو به گرمایش تبدیل شوند.
بیشتر بدانیم: تاثیر کیفیت آب بر سلامت افراد در جهان
لینک منبع: earth
نظرات کاربران