بریسها، کشهای لاستیکی و حتی جراحی فک میلیونها نفر برای دستیابی به لبخندی صاف این روشها را تحمل میکنند. اما آیا همیشه اینقدر مشکلات دندانی رایج بوده است؟ تحقیقات نشان میدهند که ممکن است اینطور نباشد.
اگرچه ناهنجاریهای دندانی، دندانهای فشرده یا کج در اجداد شکارچی-جمعآور ما یافت شدهاند، اما به نظر میرسد که در جمعیتهای امروزی شایعتر شدهاند. پس چه چیزی تغییر کرده است؟ متخصصان میگویند پاسخ ساده نیست، اما یکی از عوامل احتمالی را اینطور معرفی میکنند: رژیم غذایی ما. زمانی که ما غذاهای خام و سفت را با غذاهای نرمتر و فرآوریشده جایگزین کردیم، فشار جویدن کاهش یافت و این باعث شد که فکهای ما به مرور زمان کوچکتر شوند.
اکنون، محققان در حال بررسی این هستند که چگونه زیستشناسی تکاملی، رژیم غذایی و سبک زندگی مدرن ممکن است شکل چهره و لبخندهای ما را تغییر داده باشند.
چگونه کشاورزی ممکن است چهره انسان را تغییر داده باشد
جمجمههای انسانهای باستانی تفاوتهای چشمگیری با جمجمههای امروزی داشتند. شکارچیان-جمعآوران اولیه فکهای بزرگ و قوی داشتند که برای جویدن گوشتهای سفت، سبزیجات فیبریکی، دانهها و مغزها طراحی شده بود. اما حدود ۱۲,۰۰۰ سال پیش، تغییراتی آغاز شد. هنگامی که انسانها در سراسر جهان شکار را با کشاورزی جایگزین کردند، رژیم غذایی آنها نیز تغییر کرد و بیشتر غلات و محصولات کشتشده به رژیم غذایی آنها وارد شد.
این غذاها نرمتر، فرآوریشدهتر و نیاز به جویدن کمتری داشتند. سو هرینگ، استاد emeritus ارتودنسی در دانشگاه واشنگتن، میگوید: “ما در آن زمان بستنی یا نان سفید نداشتیم؛ وقتی غذای خود را مستقیم از محیط میگیرید، احتمالاً کمی [خشنتر] از چیزهایی است که پخته و فرآوری شدهاند.”
چگونه کشاورزی ممکن است چهره انسان را تغییر داده باشد
با رژیمهای غذایی نرمتر، فشار مکانیکی کمتری بر فک وارد میشد. در طول نسلها، فکهای پایین ما شروع به کوچکتر شدن کردند؛ مجموعهای از این تغییرات در سوابق فسیلی قابل مشاهده است. این کوچک شدن، حداقل تا حدودی، سازگاری است و نتیجه هزاران سال تکامل است، مایرا لارد، استاد دستیار علوم پایه و ترجمهای در مدرسه پزشکی دندانپزشکی دانشگاه پنسیلوانیا، میگوید: “اگر به فک بزرگ نیاز نداشته باشید، ساختن آن استخوان اضافی از نظر انرژی هزینهبر است.”
اما تمام تغییرات در اندازه و شکل فک، تکاملی نیستند. استخوان به فشار فیزیکی بسیار واکنش نشان میدهد؛ حتی در طول یک عمر و در اطراف نقاط اتصال عضلات ساخته میشود. به عبارت دیگر، استفاده کمتر از عضلات به استخوانهای ضعیفتر منجر میشود، لارد به مطالعات رشد جمجمهای-صورت در حیوانات غیرانسانی مانند هیراکها اشاره میکند و میگوید: “اگر به رژیم غذایی مایع تغییر کنید، عضلات خود را کمتر استفاده خواهید کرد و تغییراتی در شکل صورت خود مشاهده خواهید کرد.”
دقیقاً همین اتفاقی است که محققان باور دارند برای انسانها در دوران پذیرش کشاورزی رخ داده است. لارد میگوید: “جمعیتهای پس از کشاورزی کاهش قابل توجهی در اندازه عضلات جویدن داشتند، این نشان میدهد که آغاز کشاورزی باعث شد تا سیستم تغذیهای کار کمتری انجام دهد و در نهایت، دهانهای کوچکتری به وجود آمد.”
چگونه فکهای کوچکتر ممکن است دندانهای ما را فشرده کنند
پس، چه اتفاقی میافتد وقتی بخواهید همان تعداد دندان را در فضای کوچکتر فک جا بدهید؟ فشردگی و کج شدن.
جولیا لارنس، استاد دستیار انسانشناسی زیستی در دانشگاه نوادا، لاس وگاس، میگوید”شیوهای که دندانها از لثه بیرون میآیند تقریباً شبیه به یک زیپ است. فک شما به جلو حرکت میکند و سپس فضایی برای بیرون آمدن دندانها ایجاد میکند.” اگر فضای کافی برای بیرون آمدن دندانها وجود نداشته باشد، ممکن است دندانها تحت فشار یا فشرده شوند. دندانهای آسیا سوم یا دندانهای عقل، بهویژه در فکهای کوچک، در معرض خطر عدم رویش قرار دارند. تحقیقات نشان میدهد که ناسازگاری بین اندازه فک پایین و دندانها ممکن است عامل کج شدن روزافزون دندانها در انسانهای پس از صنعتی شدن باشد.
لارد میگوید: “از دست دادن فضا واقعاً همان چیزی است که باعث بروز ناهنجاریهای دندانی و فشردگی دندانها میشود؛ میزان ناهنجاریهای دندانی در انسانهای مدرن بهطور چشمگیری افزایش یافته است و این موضوع در تمام جمعیتها شایع است.”
اما کارشناسان هشدار میدهند که داستان آنطور که به نظر میرسد ساده نیست. اگرچه به نظر میرسد که فراوانی ناهنجاریهای دندانی در انسانهای مدرن افزایش یافته است، اما فشردگی و تحت فشار قرار گرفتن دندانها در جمجمههای انسانهای اولیه نیز مشاهده شده است. سوابق فسیلی محدود هستند و احتمالاً نماینده کامل واقعیت نیستند، لارنس میگوید: “دندانهای بهتر معمولاً بهتر حفظ میشوند”، او اضافه میکند که دادههای انسانشناسی عواملی مانند دندانهای از دست رفته را در نظر نمیگیرند.
لارنس اضافه می کند؛ اگرچه “به نظر میرسد که الگویی از افزایش ناهنجاریهای دندانی در انسانهای پس از صنعتی شدن وجود دارد.” اما تمام تغییرات در تراز دندانها نمیتواند به رژیم غذایی نسبت داده شود. برای مثال، بایتهای بسیار کم یا زیاد نتیجه ژنتیک جمعیتی است و “ارتباطی با صنعتی شدن ندارد.”
عوامل بسیاری دیگر میتوانند باعث کج شدن دندانها شوند، از جمله شرایط محیطی یا ناهنجاریهای رشدی. همچنین برخی جمعیتها از نظر ژنتیکی بیشتر مستعد ناهنجاریهای دندانی هستند. در نهایت، شیوع دندانهای کج ممکن است تا حدی به دلیل تعصب زیباییشناختی باشد. هرینگ میگوید: “جامعه مدرن ما نسبت به مشکلات زیبایی بسیار حساستر است؛ فکر میکنم که ما اکنون بسیار بیشتر از هر زمان دیگری از ناهنجاریهای دندانی آگاه هستیم.”
منبع خبر : yahoo.com
نظرات کاربران