ایران بر اساس آخرین آمار کمیسیون بینالمللی نوغانداری، موفق به کسب رتبه هشتم جهان در تولید نخ ابریشم شده است؛ جایگاهی ارزشمند که میتواند نقطه عطفی در احیای یکی از صنایع تاریخی و فرهنگی کشور به شمار آید. این خبر مهم در جریان نشست تخصصی با هیئتی از اتحادیه صنعت ابریشم ازبکستان اعلام شد؛ نشستی که ضمن بررسی راهکارهای همکاری دو کشور، بر ظرفیتهای مشترک ایران و ازبکستان در توسعه زنجیره ارزش ابریشم تمرکز داشت. مسئولان ایرانی در این نشست با تأکید بر میراث دیرینه و ریشهدار نوغانداری در ایران، این صنعت را نهتنها بخشی از تاریخ اقتصادی کشور بلکه فرصتی برای آیندهای پایدار در عرصه تجارت و دیپلماسی دانستند.
سیاستهای حمایتی دولت در حوزه نوغانداری
به گفته مقامهای مسئول، سیاستهای کلان بخش کشاورزی در ایران با نگاه ویژه به احیای نوغانداری تدوین شده است. این سیاستها شامل حمایت مستقیم از پرورش کرم ابریشم، توسعه کشت توت به عنوان اصلیترین منبع تغذیه نوغان، و همچنین پشتیبانی از صنایع وابسته است. توزیع تخمهای نوغان اصلاحشده و نهالهای توت با نرخهای یارانهای از جمله اقداماتی است که دولت برای کاهش هزینههای تولیدکنندگان و افزایش بهرهوری در دستور کار قرار داده است.
علاوه بر این، توسعه مراکز پژوهشی و آموزشی و سرمایهگذاری در زمینه ترویج فناوریهای نوین نیز بخش دیگری از سیاستهای حمایتی به شمار میرود. این اقدامات، ایران را قادر ساخته است تا در زمینه تولید تخمهای هیبریدی کرم ابریشم به خودکفایی برسد؛ موضوعی که نقش مهمی در کاهش وابستگی و افزایش توان رقابتی کشور در عرصه جهانی ایفا میکند.
جایگاه تاریخی و فرهنگی ایران در صنعت ابریشم
نوغانداری در ایران تاریخی چندصدساله دارد و از گذشتههای دور بخشی جداییناپذیر از فرهنگ، اقتصاد و هنر ایرانی به شمار میرفته است. از مسیر جاده ابریشم گرفته تا نقش و نگارهای ابریشمی در صنایع دستی، ایران همواره یکی از مراکز مهم این صنعت در منطقه بوده است. قرار گرفتن در رتبه هشتم جهانی نشان میدهد که با وجود چالشهای چند دهه اخیر، این ظرفیت همچنان زنده و فعال است و میتواند بار دیگر به نقطه قوتی برای اقتصاد ملی و منطقهای تبدیل شود.
همکاریهای منطقهای، از انتقال دانش تا تجارت مشترک
یکی از محورهای اصلی نشست اخیر، تأکید بر همکاریهای ایران و ازبکستان بود. مقامهای دو کشور بر اهمیت تبادل دانش و تجربه، برگزاری دورههای آموزشی مشترک و انجام بازدیدهای متقابل برای ارتقای سطح تخصص و مهارتها در حوزه نوغانداری و صنعت ابریشم تأکید کردند. به همین منظور، قرار است در سال آینده هیئتی از ازبکستان در طرحهای آموزشی مشترک در ایران حضور یابد؛ اقدامی که میتواند به گسترش تعاملات علمی و صنعتی دو کشور کمک شایانی کند.
این همکاریها علاوه بر بُعد آموزشی، بهطور مستقیم در توسعه تجارت ابریشم و محصولات مرتبط نیز نقشآفرینی خواهد کرد. ازبکستان به عنوان یکی از تولیدکنندگان مهم ابریشم در آسیای مرکزی، و ایران به عنوان کشوری با ظرفیتهای تاریخی و فناوریهای نوین، میتوانند با همافزایی و همگرایی در این حوزه، زنجیره ارزش ابریشم را در منطقه تقویت کنند.
ابریشم، پلی میان اقتصاد سنتی و مدرن
نمایندگان ایران در این نشست همچنین بر ظرفیتهای اقتصادی گسترده ابریشم تأکید کردند. به باور آنان، ابریشم نهتنها کالایی با ارزش افزوده بالا در صنایع دستی و پوشاک است، بلکه میتواند جایگاه ویژهای در صادرات غیرنفتی کشور پیدا کند. تسهیل تجارت پیله، نخ ابریشم و محصولات نهایی ابریشمی از جمله راهکارهایی است که میتواند این ظرفیت بالقوه را بالفعل سازد.
از سوی دیگر، ابریشم به دلیل ماهیت طبیعی، کیفیت و کاربردهای متنوع، در صنایع مدرن نیز مورد توجه قرار دارد. امروزه از الیاف ابریشم در حوزههایی مانند پزشکی و تولید نخهای جراحی نیز استفاده میشود. این موضوع نشان میدهد که صنعت ابریشم، علاوه بر ارزش تاریخی، توانایی پیوند با فناوریهای نوین را نیز دارد.
ضرورت جذب سرمایهگذاری بخش خصوصی
یکی از چالشهای اصلی در مسیر توسعه صنعت ابریشم، کمبود سرمایهگذاری کافی در این بخش است. مسئولان ایرانی با تأکید بر این نکته، جذب سرمایهگذاری بخش خصوصی را یکی از اولویتهای اساسی عنوان کردند. به گفته آنان، بدون ورود سرمایه و ایجاد انگیزه برای بخش خصوصی، توسعه پایدار در این صنعت امکانپذیر نخواهد بود. ایجاد فرصتهای صادراتی، حمایت از کارآفرینان و تسهیل فرآیندهای تجاری میتواند بستر مناسبی برای حضور فعالتر بخش خصوصی در این عرصه فراهم کند.
چشمانداز همکاریهای پایدار
بهطور کلی، هدف بلندمدت ایران و شرکای منطقهایاش در این صنعت، ایجاد فرصتهای پایدار از طریق تقویت همکاریها و همافزایی در بخشهای مختلف است. ایران امیدوار است با ترکیب ظرفیتهای تاریخی، پژوهشی و فناورانه خود با تجارب و بازارهای کشورهای همسایه، نهتنها جایگاه خود در رتبهبندیهای جهانی را بهبود بخشد، بلکه نقش محوری در توسعه نوغانداری و صنعت ابریشم در منطقه ایفا کند.
بدین ترتیب، دستیابی به رتبه هشتم جهانی در تولید نخ ابریشم صرفاً یک موفقیت آماری نیست، بلکه نشانهای از بازگشت ایران به عرصهای تاریخی و راهبردی است که میتواند زمینهساز تحول اقتصادی، دیپلماسی منطقهای و توسعه پایدار در دهههای آینده باشد.
منبع خبر : tvbrics.com
نظرات کاربران