چین ایران را مقصدی هرچه جذابتر برای سرمایهگذاری صنعتی میداند و کارشناسان و مسئولان در هر دو کشور بر ضرورت تعمیق همکاریهای اقتصادی و صنعتی تأکید میکنند. بر اساس گزارشی از روزنامه «تهران تایمز»، شریک رسانهای شبکه TV BRICS، این نگاه رو به رشد در حال تقویت مناسبات و برنامهریزیهای مشترک تهران و پکن در حوزههای گوناگون تولیدی و زیرساختی است.
آمارهای رسمی نشان میدهد که تجارت دوجانبه ایران و چین در سال گذشته به رقم ۱۳.۴ میلیارد دلار رسیده است. هرچند این میزان نشاندهنده سطح قابل توجهی از مبادلات اقتصادی است، اما کارشناسان بر این باورند که ظرفیت واقعی همکاریها بسیار فراتر از این رقم است. چنانچه برنامههای مشترک در بخشهای کلیدی مانند صنایع پیشرفته، انرژی، حملونقل، پتروشیمی، ساختوساز و فناوریهای نوین بهطور فعالتری دنبال شود، میتوان انتظار افزایش چشمگیر حجم مبادلات را داشت.
ضرورت نگاه راهبردی به شرق
احسان خاندوزی، وزیر پیشین اقتصاد، با اشاره به اهمیت تقویت روابط اقتصادی با کشورهای آسیایی، به ویژه چین، تأکید کرد که ایران باید جایگاه خود را در نقشه همکاریهای منطقهای و فرامنطقهای با رویکردی راهبردی تعریف کند. به گفته وی، در شرایطی که تحریمها و محدودیتهای خارجی برخی مسیرهای تجاری را با دشواری مواجه کرده، تعامل با شرکای شرقی میتواند فرصتهای تازهای برای رشد اقتصاد ملی فراهم آورد.
او افزود: «چین دارای شبکهای متشکل از بیش از ۵۸ میلیون واحد تولیدی خصوصی است که هر یک از آنها میتوانند مدلهای سرمایهگذاری متنوع و انعطافپذیر ارائه دهند. این موضوع برای ایران که در مسیر توسعه پایدار و گسترش صنایع متوسط و کوچک گام برمیدارد، یک امکان مهم به شمار میآید. همکاری با چین تنها جنبه تجاری ندارد، بلکه میتواند به انتقال دانش، فناوری و تجربههای صنعتی منجر شود.»
ظرفیت ایران در اتصال به زنجیرههای تولید جهانی
کارشناسان معتقدند یکی از حوزههای بسیار مهم برای گسترش همکاری با چین، حضور ایران در زنجیرههای تأمین و تولید بینالمللی است. ایران با برخورداری از موقعیت ژئواقتصادی ویژه، دسترسی به بازارهای منطقهای و منابع گسترده انرژی، میتواند به حلقهای کلیدی در زنجیره تولید کالاهای صنعتی و نیمهصنعتی تبدیل شود. این موضوع خصوصاً در چارچوب طرح «کمربند و جاده» چین اهمیت مضاعف دارد.
در سالهای اخیر، این طرح توانسته مسیرهای جدید تجاری و اقتصادی میان آسیا، آفریقا و اروپا را فعال کند. ایران، به دلیل قرار گرفتن بر مسیر تاریخی جاده ابریشم و همچنین برخورداری از ظرفیتهای لجستیکی، میتواند نقش مرکزی در این پروژه ایفا کند. به گفته کارشناسان، چنانچه سرمایهگذاریهای لازم برای توسعه بنادر، خطوط ریلی و مراکز تولیدی مشترک صورت گیرد، ارزش افزوده قابل توجهی نصیب کشور خواهد شد.
نیاز به شناخت متقابل و اصلاح نگرشها
حامد وفایی، استاد مطالعات چین در دانشگاه تهران، نیز بر ضرورت تقویت شناخت متقابل میان ایران و چین تأکید کرد. وی گفت: «علاوه بر زیرساختهای اقتصادی، روابط فرهنگی و شناخت عمیق از ساختارهای سیاسی و اجتماعی دو کشور نیز اهمیت دارد. ایران در راهبرد توسعه بلندمدت چین، بهویژه در بخش انرژی و امنیت منطقهای، شریکی غیرقابل جایگزین محسوب میشود.»
او توضیح داد که ایران باید تلاش کند تصویر روشنی از توانمندیها، فرصتها و اولویتهای اقتصادی خود را در اختیار طرف چینی قرار دهد. به گفته وفایی، هماهنگی در سطح دانشگاهی، مراکز تحقیقاتی و اتاقهای بازرگانی میتواند نقش مهمی در این زمینه ایفا کند. همچنین ایجاد بسترهای جدید برای معرفی ظرفیتهای صنعتی ایران، از جمله برگزاری نمایشگاههای تخصصی مشترک و اعزام هیئتهای اقتصادی، میتواند به درک بهتر و مدیریت دقیقتر همکاریها کمک کند.
ضرورت برنامهریزی بلندمدت و پرهیز از نگاه مقطعی
کارشناسان اقتصادی هشدار میدهند که برای موفقیت در تعامل با چین، ایران باید از نگاه پروژهای و کوتاهمدت فاصله بگیرد و برنامهای راهبردی و بلندمدت طراحی کند. این برنامه باید شامل توسعه صنایع مکمل، ایجاد شهرکهای تولیدی مشترک، انتقال دانش فنی، حمایت از شرکتهای دانشبنیان و توسعه زیرساختهای حملونقل و لجستیک باشد. همافزایی در این زمینهها میتواند به افزایش حضور کالاهای ایرانی در بازارهای آسیایی کمک کند.
چشمانداز آینده، از تجارت تا فناوریهای نو
چشمانداز آینده روابط ایران و چین فراتر از تجارت و سرمایهگذاری است و میتواند شامل همکاری در فناوریهای پیشرفته مانند هوش مصنوعی، انرژیهای تجدیدپذیر، خودروهای برقی و صنایع دارویی نیز باشد. با توجه به رشد روزافزون نقش فناوری در اقتصاد جهانی، پیگیری چنین همکاریهایی میتواند جایگاه ایران را در اقتصاد نوظهور منطقه و جهان تقویت کند.
به نظر میرسد در صورتی که دو کشور اراده سیاسی و برنامهریزی منسجم را حفظ کنند، میتوان انتظار داشت که همکاریهای اقتصادی ایران و چین در سالهای آینده وارد مرحلهای تازه و مؤثر شود؛ مرحلهای که نه تنها به رشد اقتصادی دو کشور کمک میکند، بلکه به ثبات و توسعه منطقهای نیز یاری میرساند.
منبع خبر : tvbrics.com
نظرات کاربران