تلسکوپ فضایی جیمز وب به مدت چهار‌ونیم دقیقه، موفق به رصد انسلادوس، قمر زحل شده است و دریافت کرده که ارتفاع فوران‌های آبی از سطح این جهان یخی بسیار فراتر از تصورات پیشین است.
ناسا با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب، توانسته است ستونی از بخار آب به طول ۱۰ هزار کیلومتر را در حالی رصد کند که از انسلادوس، قمر زحل به فضا پرتاب می‌شود. انسلادوس با قطری کوچکتر از یک‌هفتم قطر ماه زمین، به عنوان محلی برجسته برای جستجوی حیات فرازمینی توسط دانشمندان سیاره‌شناس در نظر گرفته می‌شود. زیر پوسته‌ی یخی خود، انسلادوس یک اقیانوس آب شور پنهان کرده است که به عنوان یک محیط مناسب برای ترکیب عناصر ضروری حیات در نظر گرفته می‌شود. ستون بلند آب که از شکستگی‌های پوسته به بیرون می‌آید، ممکن است به منظومه‌ی زحل مواد شیمیایی لازم برای حیات را تزریق کند.
به گزارش ساینس، پژوهشگران در بیانیه‌ای مطبوعاتی از ناسا و در مقاله‌ای که برای انتشار در نشریه‌ی نیچر استرونومی پذیرفته شده است، یافته‌های خود را توضیح داده‌اند. کریستوفر پارکینسون، دانشمند سیاره‌شناس در موسسه فناوری کالیفرنیا (کلتک) که در این مطالعه مشارکت نداشته است، می‌گوید: «برآمدن ستون عظیمی از این اندازه جرم، به واقعیت غافلگیر کنندهای است.»
پارکینسون، دانشمند ارشد ماموریت کاسینی ناسا، در سال ۲۰۰۵ موفق به کشف
ستون‌های آب انسلادوس شد. این ماموریت ۱۳ ساله کاوشگر فضایی کاسینی، هفت بار از میان این ستون‌ها عبور کرد و مولکول‌های آلی مانند متان، فرمالدهید و هیدروژن را کشف کرد که می‌توانند منبع انرژی بالقوه برای میکروب‌ها باشند. با این حال، پارکینسون اشاره می‌کند که براساس مدل‌های مبتنی بر داده‌های کاسینی، ستون‌ها در فضا به طول چند صد کیلومتر، نه چندین هزار کیلومتر، گسترش یافته‌اند.
تاریخ ۹ نوامبر ۲۰۲۲، وقتی که تلسکوپ جیمز وب فضایی رصد کرد، ستون عظیمی مشاهده شد. جیمز وب از طیف‌سنج فروسرخ خود استفاده کرد تا انتشار فلورسنت ضعیف ناشی از برخورد نور خورشید با مولکول‌های آب را در نزدیکی قمر ثبت کند. در طی فقط ۴٫۵ دقیقه، جیمز وب توانست مشاهده کند که ستون آب تقریباً ۲۰ برابر قطر انسلادوس خود را در فضا پوشش داده است.
همزمان با چرخش انسلادوس به دور زحل در هر ۳۳ ساعت، توده‌ای عظیم ابری از بخار آب به شکل دونات را تشکیل می‌دهد که یکی از حلقه‌های یخی سیاره را تغذیه می‌کند. داده‌های جیمز وب همچنین نشان می‌دهد که انسلادوس در هر ثانیه تقریباً ۳۰۰ کیلوگرم بخار آب به فضا انتشار می‌دهد، که تقریباً با سرعتی همانند آنچه کاسینی در حدود ۲۰ سال پیش مشاهده کرد.
جاناتان لونین، دانشمند سیاره‌شناس در دانشگاه کرنل، اظهار می‌کند: “فعالیت پایدار این ستون تنها به خودی خود هیجان من را درباره سفر به انسلادوس برای جستجوی نشانه‌های زندگی افزایش می‌دهد.”
در مقابل، تلسکوپ فضایی جیمز وب در طول مدت مشاهده‌ی کوتاه خود، نشانه واضحی از ترکیبات آلی پیدا نکرد. جرونیمو ویلانووا، اخترشناس سیاره‌ای در مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا و یکی از نویسندگان مطالعه‌ی جدید، می‌گوید: “تلسکوپ باید در طول مدت بررسی تقریباً یک ساعتی ستون آب را که در طول چرخه رصدی سالانه‌ی آینده برنامه‌ریزی شده است، بررسی کند. این برای یافتن ترکیبات آلی فرصت بهتری ایجاد می‌کند.”
لونین می‌گوید راه بهتر برای مطالعه‌ی این ترکیبات آلی، ارسال یک فضاپیمای دیگر به انسلادوس است. او حمایت خود را از یک ماموریت پیشنهادی ناسا به نام انسلادوس اوربی‌لندر اعلام می‌کند؛ یک کاوشگر که ابتدا به دور قمر می‌چرخد و سپس روی آن فرود می‌آید. در طول سفرهای کاسینی، نمونه‌برداری مستقیم از دانه‌های یخ و بخار آب انجام می‌شد؛ اما لونین معتقد است که یک کاوشگر مدرن می‌تواند عملکرد بهتری داشته باشد. او می‌گوید: “زمان آن رسیده است که با استفاده از طیف‌سنجی جرمی پیشرفته و ابزارهای دیگر، به دنبال حیات در انسلادوس بگردیم.”
نظرات کاربران