اگر اهمیت خنک‌ماندن پردازنده برای شما مهم است و قصد دارید خنک‌کننده‌ای برای CPU خود بخرید، این مقاله به بررسی انواع خنک‌کننده‌های موجود در بازار می‌پردازد.
CPU یا واحد پردازش مرکزی، یکی از مهم‌ترین اجزای سخت‌افزاری در دستگاه‌های الکترونیکی است و عملکرد صحیح و سریع آن به طور قابل توجهی به خنک‌کنندگی آن بستگی دارد.
هنگامی که قصد دارید یک کامپیوتر رومیزی برای خانه یا محل کار خود خریداری کنید، باید به دقت به تهیه یک خنککننده مناسب برای پردازنده آن توجه کنید. پردازنده‌ها بسته به نوع و سازنده، ممکن است خنک‌کننده‌های معمولی را همراه داشته باشند که برای استفاده‌های روزمره و معمولی تا حدودی مناسب هستند.
اما، اگر قصد دارید کامپیوتر خود را برای بازی‌ها و رندرینگ و انجام اورکلاک‌های سنگین استفاده کنید، خنک‌کننده‌های معمولی مناسب برای شما نخواهند بود. یکی از نکات مهم دیگر برای خنک‌کردن پردازنده، استفاده از خمیر سیلیکونی یا حرارتی مابین پردازنده و خنککننده است. عموماً، خنک‌کننده‌های همراه با پردازنده‌ها از قبل دارای چنین خمیرهایی بر روی سطح فلزی خود هستند؛ اما اگر قصد دارید یک خنککننده پیشرفته‌تر تهیه کنید، حتماً باید این خمیرها را نیز تهیه کنید. خمیرهای سیلیکونی ویژگی‌های کاربردی مانند پر‌کردن فضاهای خالی بین سطح فلزی خنککننده و پردازنده و انتقال بهتر حرارت را دارا هستند.
انواع خنککننده CPU
دو نوع اصلی خنککننده برای CPU، یعنی خنککننده بادی و خنککننده مایع، در بازار موجود است. با توجه به نوع کاربری و نیاز خود، می‌توانید یکی از این دو را برای خنک‌کردن سیستم خود انتخاب کنید. در این مقاله، ویژگی‌های اصلی هر دو نوع خنککننده را تفکیک و به‌طور کامل بررسی کرده‌ایم. بنابراین، در ادامه با ما همراه باشید.
آشنایی با خنککننده بادی
خنک‌کننده‌های بادی از قدرت هوا برای انتقال گرما از کامپیوتر شما استفاده می‌کنند. این خنک‌کننده‌ها معمولاً شامل هیت‌سینک ساخته شده از مس یا آلومینیوم، فن و خمیر حرارتی هستند. گرما از پردازنده از طریق اختلاف دما به هیت‌سینک خنککننده منتقل می‌شود و این فرآیند به پردازنده اجازه خنک شدن می‌دهد، در نتیجه عملکرد بهتری داشته باشد. سپس فن‌ها گرمای جذب شده را پخش کرده و به بیرون هدایت می‌کنند.
بیشتر کامپیوترها از خنک شدن با استفاده از هوا استفاده می‌کنند؛ زیرا در سیستم‌های میان‌رده و مقرون به صرفه که به پردازنده فشار زیادی وارد نمی‌کنند، خنککننده اضافی نیاز ندارید. با این حال، همانطور که پیش‌تر اشاره شد، اگر قصد دارید قدرت پردازش خود را به حداکثر برسانید، تهیه یکی از خنک‌کننده‌های پیشرفته ضروری است. برای آشنایی بیشتر با انواع خنک‌کننده‌های بادی، به ادامه مقاله توجه کنید.
۱. خنک‌کننده‌های استوک (Stock Coolers)
خنک‌کننده‌های استوک یکی از خنک‌کننده‌های رایج در کامپیوترهای شخصی هستند که توسط شرکت سازنده همراه با CPU ارائه می‌شوند. این خنک‌کننده‌ها معمولاً شکلی شبیه به فنجان‌های فلزی دارند. لازم به ذکر است که خنک‌کننده‌های استوک پردازنده‌های AMD نسبت به پردازنده‌های اینتل، زیبا، مقاوم و قدرتمندتر هستند و از نظر بازاریابی نیز یکی از عواملی است که مشتریان برای خرید این پردازنده‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
۲. خنک‌کننده‌های برجی (Tower Coolers)
خنک‌کننده‌های برجی نوع دیگری از خنک‌کننده‌های بادی هستند که نسبت به خنک‌کننده‌های استوک تغییرات زیادی کرده‌اند. این خنک‌کننده‌ها از لوله‌های مسی یا آلومینیومی استفاده می‌کنند که قدرت بالایی در انتقال گرما دارند و پردازنده را به هیت سینک متصل می‌کنند، در حالی که خنک‌کننده‌های استوک هیت سینک را مستقیماً روی پردازنده قرار می‌دهند. سپس هیت سینک با استفاده از یک یا دو فن، که به‌صورت عمودی روی مادربرد قرار می‌گیرند، خنک می‌شود و گرما به بیرون منتقل می‌شود.
خنک‌کننده‌های برجی نه تنها قدرت بیشتری دارند، بلکه نیازمند فضای بیشتری هم هستند. بنابراین، باید یک خنککننده را انتخاب کنید که عملکرد درست رم‌ها و کارت گرافیک را مختل نکند و به‌خوبی در داخل کیس جای بگیرد. همچنین، نحوه نصب این خنک‌کننده‌ها کمی متفاوت است؛ زیرا به‌دلیل وزن آنها، باید با استفاده از پیچ‌های مخصوص، به‌خوبی در جلو و پشت مادربرد بسته شوند.
همچنین، مدل دیگری از خنک‌کننده‌های برجی وجود دارد که به‌جای اتصال فن به‌صورت عمودی، اتصال افقی دارد و معمولاً فضای بسیار زیادی را روی مادربرد اشغال می‌کند. در این حالت، دسترسی به رم‌ها و سایر قطعاتی که زیر هیت سینک قرار می‌گیرند، بسیار دشوار است. به همین دلیل، این خنک‌کننده‌های تخت، محبوبیت کمتری در بازار دارند.
۳. خنک‌کننده‌های اقتصادی (Low-Profile Coolers)
نوع دیگری از خنک‌کننده‌های بادی وجود دارند که به نسبت خنک‌کننده‌های استوک بزرگتر و قوی‌تر هستند؛ اما نسبت به خنک‌کننده‌های برجی کمتر عملکرد دارند و هیت سینکی نازک‌تر دارند. این خنک‌کننده‌ها که بسیاری از شرکت‌های شخص ثالث تولید می‌کنند، به دلیل طراحی اقتصادی و اشغال فضای کمتر روی مادربرد، طرفداران زیادی دارند و بسیاری از کاربران از آنها استفاده می‌کنند.
مهم است که بدانید انتخاب یک خنککننده بادی کم حجم به طور قابل توجهی می‌تواند نیازهای شما را برای استفاده در بازی‌ها و حتی رندرینگ برآورده کند. برخی از این خنک‌کننده‌ها به دلیل دارا بودن نورپردازی RGB و قیمت مناسب نسبت به سایر لوازم الکترونیکی، طرفداران زیادی دارند و در سیستم‌های خانگی و شرکتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
آشنایی با خنککننده مایع
با اینکه قدرت باد می‌تواند به طور قابل توجهی گرما را از پردازنده‌ها به بیرون هدایت کند، برخی شرکت‌ها برای دستیابی به خنک‌کنندگی بیشتر بر روی پردازنده‌ها، به استفاده از خنک‌کننده‌های آبی روی آمده‌اند. این خنک‌کننده‌ها با استفاده از مایعات رسانای حرارت و آب مقطر و سایر مواد شیمیایی، پردازنده را خنک می‌کنند.
خنک‌کننده‌های آبی رایج، از دو قسمت اصلی تشکیل شده‌اند. قسمت اول بلوک و پمپ است که روی پردازنده قرار می‌گیرد و قسمت دیگر رادیاتور است که شامل یک یا چند فن است و در پشت، بالا یا جلوی کیس قرار می‌گیرد.
روش خنک‌سازی این‌گونه است که پمپ، با قرارگیری روی پردازنده، با استفاده از یک مایع سرد که درون آن جریان دارد، دمای پردازنده را کاهش می‌دهد و مایع گرم حاصل از گرمای پردازنده را به سمت رادیاتور ارسال می‌کند. رادیاتور نیز با استفاده از فن‌ها و ایجاد جریان هوا، مایع گرم را خنک می‌کند و سپس آن را به سمت پردازنده بازمی‌گرداند. این چرخه مداوم برای خنک‌کردن پردازنده ادامه می‌یابد.
۱. خنک‌کننده‌های AIO (All-In-One)
خنک‌کننده‌های AIO (All-in-One) به عنوان یک نوع رایج از خنک‌کننده‌های آبی شناخته می‌شوند که نصب آنها از خنک‌کننده‌های سفارشی آبی آسان‌تر است و از لحاظ نشتی آب، کمترین میزان ریسک را دارند.
این خنک‌کننده‌ها، به همان روشی که قبلاً بیان شد، با جریان رفت و برگشت آب سرد و گرم بین پمپ و رادیاتور، پردازنده را خنک می‌کنند. با این حال، خرید خنککننده AIO به همه کاربران توصیه نمی‌شود. در این مورد برخی نکات وجود دارد که اگر قصد خرید یک خنککننده آبی را دارید، باید به آنها توجه کنید.
فقط در صورتی که پردازنده‌ای با پتانسیل بالا مانند سری Intel Core i9 یا سری AMD Ryzen 9 را دارید و به‌طور مداوم در ویرایش ویدئو و رندرینگ فعالیت می‌کنید، خرید یک خنککننده AIO قابل توجیه است. البته بسیاری از کاربران برای پردازنده‌های مدل‌های ضعیف‌تر نیز از این خنک‌کننده‌ها استفاده می‌کنند؛ اما به دلیل عدم داشتن توجیه اقتصادی، خرید یک خنککننده بادی پیشرفته هم می‌تواند به‌منظور انتقال گرمای پردازنده به خوبی صورت پذیرد.
بنابراین، اگر قصد دارید برای کیس رومیزی خود یک خنککننده آبی تهیه کنید و پردازنده‌ای با قدرت زیاد ندارید و هدفتان صرفاً بازی کردن با کامپیوتر است، می‌توانید نسخه‌های تک‌فن یا دو‌فن خنک‌کننده‌های AIO را انتخاب کنید؛ زیرا علاوه بر تامین نیازتان، خنک‌کننده‌ای که تهیه می‌کنید، قیمت مناسب‌تری نیز خواهد داشت.
۲. خنک‌کننده‌های آبی سفارشی
یک نوع دیگر از خنک‌کننده‌های آبی وجود دارد که شما باید بخشی از قطعات آن را خودتان طراحی کنید و در نهایت مایع خنککننده را به مخزن اضافه کنید. اما در این‌جا باید توجه داشت که این کار نیاز به تجربه کافی در این زمینه دارد؛ زیرا این نوع خنک‌کننده‌ها در مقایسه با خنک‌کننده‌های AIO احتمال نشت آب بیشتری دارند و ممکن است در هنگام اضافه کردن مایع خنککننده، بخشی از آن روی مادربرد ریخته شود. در این صورت، احتمال ایجاد اتصال کوتاه روی سطح مادربرد و خرابی بخشی یا کل آن وجود دارد.
هزینه این خنک‌کننده‌ها نیز گرانتر از سایر مدل‌های موجود است. به گفته کارشناسان، این خنک‌کننده‌ها در مقایسه با مدل‌های قبلی، بیشترین سرمایی را به پردازنده منتقل می‌کنند و اگر از یک کیس شیشه‌ای استفاده می‌کنید، زیبایی میزکار و سیستم شما دوچندان می‌شود.
۳. خنک‌کردن سیستم با غوطه‌ور‌کردن کل آن در آب
این مدل از خنک‌کننده‌های آبی، به عنوان آخرین مدل و همچنین گران‌ترین نوع در خانواده خنک‌کننده‌های آبی شناخته می‌شوند. در این نوع خنک‌کننده‌ها، سیستم به‌طور کامل در مایع (روغن معدنی) فرو می‌رود. اما باید بدانید که از آب به معنای واقعی استفاده نمی‌شود و روغن معدنی که توسط تولیدکنندگان این خنک‌کننده‌ها تولید شده است، به‌جای آن استفاده می‌شود.
این نوع خنک‌کننده‌ها بیشتر در سرورها کاربرد دارند که در طول شبانه‌روز روشن هستند و نیاز به خنک‌کردن مداوم دارند. در حالی که کاربرد محدودی در سیستم‌های خانگی دارند. تنها افرادی از این روش برای خنک‌کردن سیستم‌های خود استفاده می‌کنند که توان مالی بالا یا فعالیت خاصی در این زمینه دارند.
امیدواریم که از این مقاله لذت برده و با اطلاعات بیشتری درباره خرید خنککننده بادی یا آبی خود تصمیم‌گیری کنید. اگر روش دیگری برای خنک‌کردن پردازنده می‌شناسید، خوشحال می‌شویم که آن را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
نظرات کاربران