با انتشار تصاویر جذاب و جدید از سیاره زحل، تلسکوپ فضایی جیمز وب به نهایت موفقیت می‌رسد و تصاویری از هر چهار سیاره غول‌پیکر منظومه شمسی را به دست می‌آورد. تصاویر جدید این تلسکوپ از سیاره‌ی ششم در تاریخ ۲۵ ژوئن ۲۰۲۳ ثبت شده و پس از اصلاح و پردازش، مناظری شگفت‌انگیز از حلقه‌های زیبای زحل را در تاریکی فضا به تماشاگران ارائه می‌دهد.
از طرف دیگر، تصویر جدید جیمز وب نشان می‌دهد که سطح زحل کاملاً تاریک و بی‌ابر است. در این تصویر، سیاره با رنگ قهوه‌ای کم رنگ و بدون ویژگی‌های خاصی به نظر می‌رسد. این به دلیل دید تلسکوپ جیمز وب از طول موج‌های فروسرخ نزدیک و میانی است. این طول موج‌ها برای چشم بشری غیرقابل رؤیت هستند، اما قادرند به ما کمک کنند تا جزئیات بیشتری را درباره سیاره فهمید.
به‌عنوان مثال، طول موج‌های فروسرخ با انتشار حرارت و گرما مرتبط هستند. بررسی دمای سیاره که درون ابرهای ضخیم و تاریک قرار دارد، می‌تواند روشی موثر برای درک و شناخت بهتر سیاره باشد.
علاوه بر این، برخی از عناصر و فرایندهای شیمیایی نیز نور فروسرخ را تابانده و این مشاهدات در طول موج‌های خارج از محدوده قابل رؤیت برای چشمان ما، اطلاعات بیشتری را درباره ماهیت این جهان‌ها به ما ارائه می‌دهد.
سیاره زحل
سیاره زحل در طول موج‌های فروسرخ نزدیک.
با نگاه به تصاویر خام اخیری که توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب از سیاره زحل گرفته شده است، متوجه فیلترهایی می‌شویم که باعث کاهش نور سیاره می‌شوند، در حالی که به حلقه‌ها و قمرها اجازه می‌دهند تا بیشتر برجسته شوند. دلیل اصلی این امر، تمایل تیم تحقیقاتی تحت نظارت لی فلچر، اخترشناس دانشگاه لستر بریتانیا، برای بررسی دقیق‌تر حلقه‌ها و قمرهای زحل بوده است.
پژوهشگران امیدوارند با بررسی این تصاویر، توانایی شناسایی ساختارهای جدید حلقه‌ای و حتی قمرهای جدیدی که در اطراف زحل می‌چرخند را داشته باشند. تصویر فوق نشان‌دهنده سه قمر زحل، شامل دیونه، انسلادوس و تتیس در سمت چپ سیاره است. در حالی که قرص سیاره نور کمی دارد، اما اطلاعاتی درباره تغییرات فصلی زحل را نشان می‌دهد.
نیمکره شمالی زحل در حال رسیدن به پایان تابستان ۷ ساله خود است، اما منطقه قطبی تاریک به نظر می‌رسد. در عین حال، جوی سیاره در لبه‌های قرص روشن است که می‌تواند ناشی از فلورسنس متان یا درخشش تری‌هیدروژن یا هر دو باشد. تحلیل‌های بیشتر می‌تواند علت اصلی این پدیده را مشخص کند.
سیاره مشتری
تصویر جیمز وب از مشتری در فروسرخ نزدیک.
با انتشار تصاویر شگفت‌انگیز و بسیار واضح در ماه اوت سال گذشته، این سیاره به اولین جهان غول‌پیکری تبدیل شد که تلسکوپ فضایی جیمز وب تصویربرداری از آن انجام داد.
جزئیات مبهم و طوفان‌های سیاره احتمالاً بسیار خیره‌کننده نیستند، اما تصاویر جیمز وب ویژگی‌هایی را آشکار کردند که به ندرت مشاهده می‌شوند: شفق‌های دائمی درخشان در قطب‌های مشتری که در طول موج‌های نوری غیرقابل رؤیت هستند و حلقه‌های کم‌نور این سیاره.
علاوه بر این، ما همچنین دو قمر کوچکتر و کمتر شناخته‌شده مشتری به نام‌های آمالتیا و آدرستیا را همراه با حباب‌های کدر کهکشان‌های دوردست در پس‌زمینه مشاهده کردیم.
سیاره نپتون
تصویر فروسرخ نزدیک از نپتون، حلقه‌های این سیاره را برای اولین بار در بیش از ۳۰ سال گذشته آشکار کرد.
مشاهدات تلسکوپ جیمز وب از سیاره نپتون در نیمه دوم سپتامبر ۲۰۲۲ صورت گرفت. به دلیل فاصله‌ی بسیار بزرگ نپتون از زمین، معمولاً این سیاره به‌صورتی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. با این حال، ما عادت کرده‌ایم تا حدی به دیدن تصاویر کاوشگر وویجر ۲ از نپتون در سال ۱۹۸۹ که در زمان عبور از نزدیک این سیاره گرفته شدند، بازگردیم. اما مشاهدات جیمز وب برای اولین بار در بیش از ۳۰ سال گذشته، تصویری جدید (و برای اولین بار در نور فروسرخ) از حلقه‌های زیبای این سیاره یخی را به ما نشان داد.
تصاویر جیمز وب همچنین هفت قمر از ۱۴ قمر شناخته‌شده نپتون و نقاط روشن در جو آن نمایش می‌دهند. بیشتر این نقاط به فعالیت‌های طوفانی مرتبط هستند؛ اما اگر به دقت نگاه کنیم، لایه‌ای درخشان به دور استوای سیاره قابل مشاهده است که در جهت چرخش نپتون حرکت می‌کند. این ویژگی پیش‌تر دیده نشده بود و دانشمندان می‌گویند ممکن است نشانه‌ای از گردش سراسری جوی نپتون باشد.
سیاره اورانوس
اورانوس در فروسرخ نزدیک. قطب درخشان، ابرها و حلقه‌های سیاره در تصویر به چشم می‌خورند.
اورانوس نیز یک سیاره بسیار دورافتاده و در عین حال عجیب و غریب تلقی می‌شود. اگرچه این سیاره شباهت‌های زیادی به نپتون دارد، اما رنگ‌های دو غول یخی کمی اختلاف دارند و دلیل این اختلاف هنوز به طور کامل مشخص نشده است. علاوه بر این، اورانوس روی یک سمت خود واژگون شده است و حوله خورشید می‌گردد؛ این وضعیت نیز توضیح دقیق دلیل آن را چالش برانگیز می‌کند.
مشاهدات جیمز وب از اورانوس که در آوریل ۲۰۲۳ منتشر شد، هنوز معماهای اشاره شده را حل نکرده است؛ اما ۱۱ ساختار از کلیه ۱۳ ساختار سیستم حلقه شگفت‌انگیز اورانوسی و یک درخشش غیرقابل توضیح در لبه قطبی سیاره را بیان می‌کند.
جیمز وب درباره جهان اولیه بسیاری از حقایق برای گفتن دارد؛ اما همچنین می‌تواند رازهای فضای نزدیک ما را هم فاش کند. در حالی که فعالیت اولیه جیمز وب به زودی به پایان می‌رسد، نمی‌توانیم حدس بزنیم که چه شگفتی‌های جدیدی در سال‌های آینده در انتظار ماست.
نظرات کاربران