احتمالاً خود دیمیتروف و دیگران که به واسطه بازی مافیا کتابهای ارتباطات کلامی و زبان بدن را تدوین کردهاند، سخت باور دارند که بازی مافیا به اندازهای گسترش یافته و محبوب شده است که افراد در یک رسانه اجتماعی مانند تلویزیون برای یک بازی جمع شده و فقط با بررسی استدلالهای یکدیگر، این بازی را اجرا کنند.
رازهای جذابیت مافیا: چرا این بازی محبوب شد؟
یکی از بازیهای گروهی بینالمللی که در کشور ما نیز طرفداران خود را دارد، “بازی مافیا” است. همان زمانی که “میخائیل گورباچف” در سال ۱۹۸۷ در حال ارائه اصلاحات پرسترویکا برای پایان دادن به جنگ سرد بود، یک دانشجوی جوان روانشناسی به نام “دیمیتری دیویدوف” این بازی را ساخت. دیویدوف در حالی که سعی میکرد دو سال تحصیل خود را در مقطع کارشناسی را با پروژه بازی مافیا در یک سال جمع کند، این بازی را با آموزش به دانشآموزان دبیرستانی در سال ۱۹۸۷ طراحی کرد.
نخستین بازی در همان سال ۱۹۸۷ در بخش روانشناسی دانشگاه دولتی مسکو برگزار شد. این بازی همزمان با سریال محبوب تلویزیونی “لا پیورا – La Piovra” که برای نخستین بار در سال ۱۹۸۶ پخش شد، در سایر دانشکدهها و مدارس روسیه، خوابگاهها و کمپهای تابستانی محبوب شد. در دهه ۱۹۹۰ این بازی به سایر نقاط اروپا (در برخی کشورها با نام شهر پالرمو) راه یافت و پس از آن به ایالات متحده رسید. در اواسط دهه ۱۹۹۰، نسخهای از این بازی به یک سریال تلویزیونی لتونی تبدیل شد (با فضای پارلمانی و توسط افراد مشهور لتونی بازی میشد).
در دههی گذشته پس از طراحی و ابداع بازی مافیا، یکی از نویسندگان بازی به نام “اندروپلاتکین” مفهوم گرگنما را به بازی افزود و اعتقاد داشت که این مفهوم بهتر از مافیا با فرهنگ جامعه همخوانی دارد. به همین دلیل، این بازی به عنوان بازی گرگینه شناخته شد و در رویدادهای فناوری مختلف مانند کنفرانسها و جلسات IT مورد استقبال قرار گرفت. بازی گرگینه نه تنها در دنیای مجازی بلکه در دنیای واقعی نیز شهرت یافت و کتابهای آموزشی متعددی با عنوان ارتباطات غیرکلامی بر اساس این بازی تدوین شد.
در سال ۲۰۰۰، یک کاربر آنلاین این بازی را با محوریت پازل و حل آن در صفحه خود معرفی کرد و از آن پس، مافیا به بسیاری از جوامع آنلاین گسترش یافت. در سال ۲۰۰۶، یک باشگاه مافیایی در روسیه تأسیس شد که در آن بازیکنان رتبهبندی میشدند و جوایزی مانند سفر به سیسیل برای قهرمان سری مسابقات در نظر گرفته میشد. مافیا به عنوان یکی از ۵۰ بازی رومیزی مهم تاریخی و فرهنگی از سال ۱۸۰۰ شناخته میشود.
این بازی درگیری میان دو گروه اصلی، شهروندان (بیشتریت ناآگاه) و افراد مافیا (اقلیت آگاه) در یک شهر است و هر بازیکن نقشی را از یکی از این دو گروه دریافت میکند. بازی دارای دو مرحله است: مرحله “شب” که در آن افراد با نقشهای خود (مثلاً کشتن یا نجات دادن) به طور مخفیانه فعالیت میکنند و مرحله “روز” که در آن همه بازیکنان با بحث، استدلال و گفتوگو سعی در شناسایی اعضای مافیا دارند و با رای گیری تصمیم میگیرند که کدام بازیکن از شهر (بازی) اخراج شود. بازی تا زمانی که یکی از گروهها پیروز شود، ادامه دارد.
مافیا در ایران: از پیدایش تا محبوبیت
بازی مافیا در دهه ۸۰ وارد ایران شد و ابتدا با نام «دزد و پلیس» در جمعهای دانشجویی محبوبیت یافت. اما ایرانیها بیشتر از سال ۱۳۹۹ با نسخه اصلی بازی آشنا شدند، به خصوص از طریق برنامههای تلویزیونی. در یکی از برنامههای تلویزیونی در تاریخ ۲۷ آبان ۱۳۹۹، بازی مافیا معرفی شد.
همزمان با پخش بازی مافیا در تلویزیون، «سعید ابوطالب»، کارگردان و نویسنده ایرانی، برنامه «شبهای مافیا» را برای فیلیمو تولید کرد و تاکنون ۹ فصل از این برنامه ساخته شده است.
پخش بازی مافیا از تلویزیون و شبکه فیلیمو باعث شد تا افراد در هر سن و اقدام مختلف، در جمعهای خانوادگی و دوستانه درباره این بازی صحبت کنند، تصمیم بگیرند و آن را امتحان کنند. با ورود رسانه اجتماعی کلابهاوس به ایران، این روند ادامه و گسترش یافت. افراد از ایران و افغانستان در سراسر جهان از طریق کلابهاوس بهم متصل شده و به وسیله بازی مافیا به طور مجازی هر روز برای مدتی دور هم جمع میشوند. شبکه اجتماعی مافیابازان نیز گستردهتر شده و در کنار نسخههای آنلاین، خانوادگی و دوستانه، افراد با همان شغف و همبستگی به نام «بازیکن مافیا» در کافهها و مکانهای مختلف شهرها با هم دور هم مینشینند و بازی مافیا را تجربه میکنند.
مافیا فراتر از یک بازی، آینهای از جامعه
علت جذابیت بازی مافیا، وفاداری روایت آن به زندگی شهری افراد است. هر فرد در جامعه و شهری که زندگی میکند، نقشی دارد و با اجرای درست یا نادرست آن نقش، تأثیرات مثبت و منفی بر خود و دیگران میگذارد. در بازی مافیا، نقشهای مختلفی مانند «کارآگاه (شهروند)»، «تفنگدار (شهروند)»، «دکتر (هم در گروه شهروند و هم در گروه مافیا)»، «پدرخوانده (رئیس مافیا)»، «بادیگارد (مافیا)»، «جوکر (مافیا)» و غیره وجود دارد.
اگرچه شهروندان در تعداد بیشتری حضور دارند، اما گروه مافیا از لحاظ آگاهی و قدرت برتری دارد. «آگاهی» کلید موفقیت شهروندان در این بازی است. آنها باید با استدلال درست، قدرت اقناع و اجماع برای رایگیری، تشخیص مافیاها را داشته و آنها را از شهر دور کنند؛ در غیر این صورت، شهر به دست مافیا میافتد و شهروندان بازنده میشوند.
این بازی به گونهای طراحی شده که هر فرد میتواند نقشهای مختلف را در زندگی واقعی تصویرسازی کند. به عنوان مثال، «دکتر» در بازی نقش ناجی شهر را ایفا میکند که میتواند با انتخاب درست، یکی از شهروندان را نجات دهد.
این بازی همچنین به افراد یادآوری میکند که تفکر، تصمیمگیری و انتخاب در زمان مناسب، در زندگی روزمره بسیار اهمیت دارد. از این رو، این بازی نه تنها یک فرصت تفریحی است، بلکه یک فرصت آموزشی نیز میتواند باشد که مفاهیمی مانند خوب و بد، عدالت و ناعدالتی را به شکلی غیر رسمی به افراد آموزش دهد.
مافیا فراتر از دروغ، در جستجوی حقیقت
بازی مافیا بازی معروفی است که به دلیل ریشههایش در روانشناسی، به آن به عنوان «اعصاب و روان» هم اشاره میشود. این بازی، فضایی را برای تمرین تفکر استراتژیک و بحث منطقی فراهم میکند. جالب است که هر طرف از طیف علاقهمندی، از طرفداران و غیرطرفداران این بازی میتوانند باشند؛ به این معنا که بعضی افراد علاقه دارند و برخی دیگر از این بازی بیاعتنا هستند یا حتی از آن بیزارند.
یکی از دلایلی که باعث میشود برخی افراد به این بازی علاقه نداشته باشند، شایعهای است که این بازی به آنها آموزش میدهد که دروغ بگویند، یا باعث تخریب روان افراد میشود. اگرچه میتوان با بررسی و تفکر، این ادعاها را رد کرد؛ اما لازم است توجه داشت که این بازی، با تکرار و تمرین، به دلیل شباهت مفاهیم و شکل با زندگی روزمره، میتواند آموزنده باشد. این بازی به صورت غیرمستقیم، با نشان دادن نقاط قوت و ضعف هر نقش، فرصتها و تهدیدها، به افراد کمک میکند که با تصمیمگیری دقیق، کارهای مناسب را در زمان مناسب انجام دهند، چیزی که در زندگی روزمره نیز بسیار مهم است.
دیویدوف، به عنوان یک روانشناس کودک، در پاسخ به نگرانی والدین درباره تأثیر بازی مافیا بر روی بچهها، تأکید کرد که این بازی میتواند به کودکان آموزش دهد که بین درست و نادرست تشخیص دهند و پیام مثبت «صادق بودن» میتواند از تأثیرات منفی آن برتری یابد.
دروغگویی استراتژیک
در بازی مافیا، ارتکاب دروغها به طور عمدی اتفاق میافتد. این دروغها بر اساس برنامهریزی و استنباط شما صورت میگیرد. اعتقاد به این است که دروغ، کلید پیروزی شما در این بازی است و هر چه شما بهترین دروغگو باشید، موفقیتتان بیشتر خواهد بود. بنابراین، آموزش و تمرین در حوزه دروغگویی یکی از مهمترین نکاتی است که باید به آن توجه کنید در زمینه بازی مافیا. اما باید مراقب باشید که این امر به افراط رفته و زمان زیادی برای تمرین دروغگویی صرف نشود؛ زیرا این میتواند به تبدیل شدن به یک عادت ناخوشایند و اخلاقی منجر شود. بهعلاوه، اعتقاد به این که دروغ میتواند راهی برای دستیابی به موفقیت باشد، ممکن است به بازی افراطی و اخلاقی در مافیا منجر شود که ممکن است زمینهای برای ناکامیهای آینده فراهم کند.
آموختههای مافیا، مهارتهای کلیدی زندگی
- مهارت گفتگو و بحث: یکی از مهمترین مهارتهایی که بازی مافیا به ما آموزش میدهد، هنر خوب گفتگو و بحث است. در این بازی، تمام موقعیتها و راههای پیروزی بر پایه حرف زدن و بحث مبتنی هستند. همیشه کسانی که توانایی خوبی در انتخاب زمان و مکان صحبت کردن، کنترل تن صدا و لحن خود، و استفاده از کلمات مناسب را دارند، در این بازی برنده میشوند. این مهارت نه تنها در بازی مافیا بلکه در تمام زندگی به کار میآید. زمانی که میتوانید بهخوبی گفتگو کنید و دیگران را با کلمات خود جذب کنید، میتوانید به راحتی به موفقیتهای بزرگی دست یابید، از ارائههای دانشگاهی گرفته تا ارائه پروپوزالهای مهم در محیط کار.
- تصمیمگیری و تشخیص صحیح: در بازی مافیا، بهویژه زمانی که در نقشهای شهروندی هستید، مهم است که در زمان کوتاه، بهترین تصمیم را بگیرید و تعیینکننده سرنوشت بازی باشید. برای این کار، باید به دقت گوش دهید، با دقت تفکر کنید و تحلیل منطقی داشته باشید. فقط با رعایت این نکات، میتوانید تصمیمات بهتری بگیرید و بازی مافیا را بهترین تمرین برای تصمیمگیری در شرایط مختلف بدانید.
- بالا بردن اعتماد بهنفس: بازی مافیا یک بازی گروهی است و شما باید در جمع محکم و قوی بوده و با اطمینان حرف بزنید تا به یک بازیکن موفق تبدیل شوید. ارتباط برقرار کردن با دیگران و بهراحتی در جمع صحبت کردن باعث افزایش اعتماد بهنفس شما خواهد شد، که در نهایت باعث موفقیتهای بیشتری خواهد شد. حضور در یک جمع بزرگ و ارتباط برقرار کردن با دیگران موجب افزایش اعتماد بهنفس شما خواهد شد و به راحتی میتوانید با دیگران ارتباط برقرار کرده و حق خود را دفاع کنید در مواقع لزوم.
- مهارت کار تیمی: بازی مافیا از دو تیم شهروندان و مافیا تشکیل شده است. هر بازیکن باید سعی کند با همتیمیهای خود ارتباط برقرار کند و در تیم بهترین عملکرد را داشته باشد. برد در بازی مافیا نیازمند همکاری و هماهنگی با تیم است و فقط با رعایت نظر دیگران و جایگاه
مافیا، بیش از یک بازی گروهی
اگرچه به نظر ممکن است مانند یک مسابقه گروهی ساده به نظر برسد، واقعیت این است که مافیا فراتر از یک بازی معمولی است. بنابراین برای جلوگیری از آسیبهای آن، مهم است که در حین تماشای آن تعادلی داشته باشید، با فرزندانتان در مورد این بازی گفتگو کنید و نقاط قوت و ضعف آن را به او بیان کنید. مهارتهای گفتوگو، تفکر و ارائه استدلال عقلانی میتوانند بهترین راه برای محافظت از نوجوانان و جوانان در برابر جذابیت مافیای پرمخاطره و در عین حال پیچیده باشند.
تجربه مافیا، کاوش در اعماق روان انسان
انسانها موجودات بسیار پیچیدهای هستند، که افکار و اندیشههای خود را به شکل یکسان بیان نمیکنند و احساسات یکسانی را تجربه نمیکنند. مافیا شباهتهای زیادی با جریانهای واقعی در زندگی دارد. در زندگی واقعی، انسانها ائتلافهای مختلفی را ایجاد میکنند که اطلاعات بین گروهی در آنها جزئی است. به عنوان مثال، در یک شرکت، ائتلافهایی مانند کارگران و مدیران یا دانشآموزان و معلمان وجود دارند.
در هر ائتلاف، افراد میتوانند سهم شخصی خود را از مقدار اطلاعات، نحوهی جمعآوری اطلاعات، ارتباط با یکدیگر، تعلق به ائتلافهای مختلف، تصمیمگیری و انجام اقدامات لازم مخصوص به خود را داشته باشند. همین تعاملات میتواند در محیطی مانند بازی مافیا نیز مشاهده شود، جایی که بازیکنان انواع مختلفی از اطلاعات، سبکهای ارتباطی و ویژگیهای عملکردی را نشان میدهند.
بنابراین، درک رفتار افراد در تیمهایی که میتوانند مشارکتی یا رقابتی باشند در بحث مدیریت سازمانی بسیار حیاتی است. همچنین، توانایی درک رفتار فردی و تخمین زمانی که افراد ممکن است به دیگران مشکوک باشند، برای جلوگیری از شکست اعتماد در میان تیمها یا سایر روابط اجتماعی ضروری است. علاوه بر این، برخی از محققان از مافیا برای تحقیقات در زمینهی هوش مصنوعی و یادگیری ماشین استفاده کردهاند، در حالی که برخی دیگر این بازی را گزینهای ایدئال برای تحقیقات در مدلسازیهای ریاضی در نظر گرفتهاند.
با مطالب سرگرم کننده سایت ما همراه باشید.
نظرات کاربران