در این آخر هفته، سه فیلم از زیرژانر دوران بلوغ را بررسی می‌کنیم: یک فیلم کالت محبوب با بازی اما واتسون، داستانی درباره یک یوتیوبر نوجوان، و پرحرارت‌ترین اثر جف نیکولز.
زیرژانر دوران بلوغ (Coming of Age) یکی از آشناترین گونه‌های سینمایی است که به دلیل ظرفیت دراماتیک بالای دوران گذار از کودکی به بزرگ‌سالی، همواره توجه فیلمسازان را در دهه‌های مختلف به خود جلب کرده است. این فیلم‌ها معمولاً ترکیبی از درام و کمدی را ارائه می‌دهند، اما همان‌طور که در یکی از آثار برگزیده‌ام برای این شماره از سری مقاله‌های «آخر هفته چه فیلمی ببینیم؟» مشاهده می‌شود، لحن و تمرکز آن‌ها می‌تواند به سمت جدیت و تلخی بیشتری نیز گرایش پیدا کند.
دو فیلم از سه فیلمی که برای این هفته انتخاب کرده‌ام، یعنی “مزایای منزوی بودن” (The Perks of Being a Wallflower) و “کلاس هشتم” (Eighth Grade)، به دوره‌های زمانی مشخصی تعلق دارند و زندگی نوجوانانشان بازتابی از ویژگی‌های همان دوران است. “مزایای منزوی بودن” در دهه نود میلادی رخ می‌دهد و “کلاس هشتم” در عصر دیجیتال. اما فیلم درخشان سوم، هرچند به ظاهر در قرن بیست‌ویکم جریان دارد، داستانی است که به نظر می‌رسد از مرزهای زمان فراتر می‌رود. این فیلم، “ماد” (Mud) به کارگردانی جف نیکولز است.
فیلم The Perks of Being a Wallflower
فیلم مزایای منزوی بودن
کارگردان: استیون چباسکی
بازیگران: لوگان لرمن، اما واتسون، ازرا میلر، پل راد
سال اکران: ۲۰۱۲
خلاصه داستان: چارلی، یک نوجوان ۱۵ ساله و درون‌گرا، وارد دبیرستان می‌شود و نسبت به آینده‌اش احساس نگرانی می‌کند. او با دوستی با دانش‌آموزان سال‌بالایی، یاد می‌گیرد که با خودکشی دوستش و گذشته‌ی پرآشوبش کنار بیاید.
این فیلم کالت دوست‌داشتنی که استیون چباسکی آن را بر اساس رمان خودش از اواخر دهه نود ساخته، یکی از افسرده‌ترین آثار در زیرژانر دوران بلوغ است. فیلمی که به موضوعات سنگین و تکان‌دهنده‌ای همچون خودکشی، افسردگی، اختلال اضطراب پس از سانحه، و آزار جنسی می‌پردازد؛ گویی نماینده‌ی تمام چالش‌هایی است که ممکن است در دوران بلوغ بر سر نوجوانی بدشانس نازل شوند.
با این وجود، ویژگی معجزه‌آسای فیلم شخصی چباسکی – که او بیش از یک دهه برای حفظ کنترل خلاقانه بر آن تلاش کرد – دستیابی به نوعی از ملانکولیای خالص است که تماشای آن را لذت‌بخش می‌سازد. این فیلم، با وجود تمام تلخی‌هایش، تجربه‌ای دلگرم‌کننده برای بیننده خلق می‌کند. سم (با بازی اما واتسون) و پاتریک (با بازی ازرا میلر) در طول داستان نه تنها به دوستان چارلی (با بازی لوگان لرمن) بلکه به دوستان خود ما نیز تبدیل می‌شوند. همچنین، “مزایای منزوی بودن” با پایان‌بندی به‌یادماندنی‌اش، یکی از بهترین استفاده‌های سینمایی از ترانه‌ی جاودان “قهرمانان” (Heroes) اثر دیوید بویی را به نمایش می‌گذارد.
فیلم Mud
فیلم ماد
کارگردان: جف نیکولز
بازیگران: متیو مک‌کانهی، تای شرایدن، سم شپارد، مایکل شنون
سال اکران: ۲۰۱۲
خلاصه داستان: دو پسربچه با یک فراری تحت تعقیب برخورد می‌کنند و قول می‌دهند که به او کمک کنند تا از دست تعقیب‌کنندگانش فرار کند و دوباره به عشق واقعی‌اش برسد.
در میان آثاری که در دهه دوم قرن بیست‌ویکم به احیای کارنامه‌ی متیو مک‌کانهی کمک کردند (یا همان “مک‌کانسانس!”), “ماد” ساخته‌ی جف نیکولز یکی از نادیده‌گرفته‌شده‌ترین‌هاست. این فیلم، یک داستان بلوغ تلخ و شیرین به سبک داستان‌های مارک تواین است که در حاشیه‌ی شهر دویت در ایالت آرکانزاس آمریکا می‌گذرد. “ماد” از این طریق به ترکیبی از چندین ژانر، الگو، و سنت‌های داستان‌گویی مختلف تبدیل می‌شود. علاوه بر ارتباطش با زیرژانر دوران بلوغ، می‌توان آن را به‌عنوان یک فیلم ماجراجویانه، یک داستان پریان، یک درام جنوبی، و حتی یک نئووسترن در نظر گرفت.
جف نیکولز یکی از برجسته‌ترین فیلمسازان آمریکایی معاصر است، و “ماد” اثباتی بر توانایی‌های بی‌نظیر او به عنوان یک داستان‌گو است. سبک بصری نیکولز دارای شفافیت و هدفمندی کلاسیک است و قاب‌های او مملو از بافت‌ها و جزئیات خلاقانه. او در تنظیم ریتم و لحن فیلم مهارت بالایی دارد و به تعادلی میان تلخی و شیرینی دست می‌یابد که تنها در آثار داستان‌گویان بزرگ دیده می‌شود.
همراه با سفر پسرک شخصیت اصلی فیلم -که با بازی درخشان تای شرایدن جان می‌گیرد- می‌توانیم به‌خوبی جهان‌بینی نیکولز را درک کنیم؛ چرا که فیلمنامه‌ی محکم و دقیق “ماد” نگاهی بالغ و خردمندانه به مفاهیمی چون مردانگی و عشق دارد. و البته، با تماشای “ماد” یکی از بهترین بازی‌های متیو مک‌کانهی در نقش شخصیت اصلی فیلم را نیز خواهید دید.
فیلم Eighth Grade
فیلم کلاس هشتم
کارگردان: بو برنام
بازیگران: السی فیشر، جاش همیلتون
سال اکران: ۲۰۱۸
خلاصه داستان: یک دختر نوجوان درون‌گرا سعی می‌کند هفته‌ی پایانی کلاس هشتم خود را که با مشکلات زیادی همراه است، پشت سر بگذارد، پیش از آنکه برای آغاز دبیرستان آماده شود.
“کلاس هشتم” فیلمی است درباره‌ی یک نوجوان یوتیوبر، به کارگردانی یک یوتیوبر سابق! بو برنهام، کمدین خلاق و خوش‌فکر آمریکایی، یکی از آن نسل سرگرمی‌سازانی است که کار خود را با ساخت ویدئوهای کوتاه در یوتیوب آغاز کردند و پس از جلب توجه مخاطبان، به عرصه‌های دیگر وارد شدند. بنابراین، طبیعی است که برنهام برای اولین تجربه‌اش در ساخت یک فیلم بلند داستانی، به سراغ عصر دیجیتال، شبکه‌های اجتماعی، و تولیدکنندگان جوان و تنهای محتوای آنلاین برود.
درک عمیق برنهام از موضوع فیلمش، باعث می‌شود “کلاس هشتم” از اصالت قابل‌توجهی برخوردار باشد. این اصالت در دیگر جنبه‌های فیلم نیز به چشم می‌خورد، از جمله در انتخاب السی فیشر برای نقش کیلا، دختر درون‌گرا و خجالتی که شخصیت اصلی داستان است. فیشر، در زمان ساخت فیلم، خود یک دانش‌آموز کلاس هشتمی واقعی بود و این واقعیت در بازی صادقانه و آشکار او کاملاً مشهود است.
برنهام، علاوه بر شناخت فرهنگ اینترنت، تجربه شخصی خود از مقابله با حملات عصبی را نیز به فیلمنامه “کلاس هشتم” آورده است. اجرای او در این فیلم تا حدی موفق است که باعث می‌شود تاسف بخوریم که چرا او – با وجود ساخت شاهکار ساختارشکنی مثل “بو برنهام: درون” – تاکنون به سراغ تولید فیلم داستانی دیگری نرفته است.
نظرات کاربران