درد پشت سر می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی رخ دهد. در این مقاله، به شایع‌ترین علل، علائم و روش‌های درمان دردهای پشت سر می‌پردازیم.
بعضی از علائم سردرد به طور خاص در قسمت پشت سر رخ می‌دهند. علل احتمالی درد پشت سر شامل تنش، میگرن و مصرف بیش از حد دارو هستند. پنج مورد از شایع‌ترین علل درد پشت سر که در این مقاله مورد بحث قرار می‌گیرند
سردردهای تنشی
- سردردهای تنشی
- میگرن
- سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو
- نورالژی اکسیپیتال
- سردردهای بعد از ورزش
سردردهای تنشی معمولاً باعث درد در ناحیه پیشانی می‌شوند، اما این سردردها همچنین شایع‌ترین علت درد پشت سر هستند. آنها ممکن است تا هفت روز طول بکشند، اما ممکن است نیز کوتاه و فقط ۳۰ دقیقه باشند.
علائم سردرد تنشی عبارتند از
- احساس سفتی در قسمت پشت یا جلوی سر
- درد خفیف و متوسط که گاهی شدید می‌شود
- سردردی که با ورزش تشدید نمی‌شود
- عدم تهوع یا استفراغ
درمان سردردهای تنشی
درمان سردردهای تنشی معمولاً در صورتی که به‌ندرت رخ دهند، مصرف مسکن‌هایی مانند آسپرین یا استامینوفن کافی است. اما اگر این سردردها به‌صورت مکرر اتفاق بیافتند، تغییر سبک زندگی و درمان‌های جایگزین ممکن است به کاهش فراوانی و شدت آنها کمک کند.
روش‌های درمانی عبارتند از:
- تکنیک‌های ریلکسیشن
- درمان شناختی-رفتاری
- ماساژ
- فیزیوتراپی
- طب سوزنی
علت سردردهای تنشی و روش پیشگیری از آن ها
علت سردردهای تنشی و روش‌های پیشگیری از آنها هنوز به‌طور قطعی مشخص نیست، اما چندین عامل به‌عنوان محرک‌های احتمالی در نظر گرفته می‌شوند. این عوامل عبارتند از:
- استرس
- خستگی
- کمبود خواب
- صرف‌نظر از خوردن وعده‌های غذایی
- وضعیت بدنی ضعیف
- آرتریت
- درد سینوس
- ننوشیدن آب کافی
میگرن
سردردهای میگرنی، یکی از شایع‌ترین نوع سردردهای بازگشت‌پذیر است که اغلب در دوران کودکی شروع می‌شود و با افزایش سن، شدت و تعداد آنها افزایش می‌یابد. در بزرگسالان، به خصوص در زنان ۳۵ تا ۴۵ ساله، سردردهای میگرنی می‌تواند چندین بار در هفته رخ دهد.
علائم رایج میگرن عبارتند از
- درد شدید و پالسی در یک طرف سر
- تهوع و استفراغ
- اختلال در بینایی
- حساسیت بیشتر به نور، صدا و بو
- حساسیت و تحریک پذیری عضلات و پوست
- مدت زمان سردرد از چند ساعت تا چند روز متغیر است
- فعالیت بدنی سردرد را تشدید می‌کند
- قبل از سردرد میگرن، ممکن است فرد احساسی به نام “اورا” را تجربه کند که شامل چشمک زدن نورها یا اختلالات دیداری دیگر است.
علت میگرن و درمان آن
عوامل مختلفی می‌توانند برای هر فرد منجر به سردرد میگرنی شوند. این عوامل می‌توانند شامل عوامل روانی، جسمی، محیطی، رژیم غذایی یا دارویی باشند، از جمله
- استرس
- دوران قاعدگی یا تغییرات هورمونی دیگر
- اضطراب یا افسردگی
- نورهای چشمک زن و شدید، صداهای بلند یا بوهای قوی
- تغذیه ناکافی
- خواب ناکافی
- مصرف برخی مواد غذایی مانند پنیر، شکلات و کافئین
- مصرف قرص‌های ضد بارداری
مواد التهاب‌زا که ممکن است حسگرهای درد را در عروق خونی و اعصاب سر تحریک کنند، می‌توانند باعث بروز سردرد میگرنی شوند. برای درمان سردردهای میگرن، فرد باید از مسکن‌هایی مانند آسپرین یا استامینوفن استفاده کند و در یک اتاق تاریک استراحت کند. در صورتی که مسکن‌های عادی تأثیری نداشته باشند، پزشک ممکن است داروهای ضد میگرن به نام تریپتان‌ها را تجویز کند. این داروها باعث انقباض و تنگ شدن عروق خونی می‌شوند و برخی از تغییرات درونی مغز که سبب بروز میگرن می‌شود را معکوس می‌کنند. هرچه فرد زودتر درمان سردرد میگرن را دریافت کند، درمان مؤثرتری خواهد بود.
پیشگیری از میگرن
افراد می‌توانند اقدامات خاصی را برای کاهش خطر میگرن انجام دهند. این اقدامات شامل موارد زیر می‌شود:
- مصرف داروهایی که به‌طور خاص برای پیشگیری از میگرن تأیید شده‌اند
- استفاده از داروهای معمولاً برای درمان صرع، افسردگی یا فشار خون بالا به عنوان روش پیشگیری
- مدیریت استرس، ورزش، روش‌های ریلکسیشن و فیزیوتراپی
- یادداشت برداری برای شناسایی عوامل آغازگر و اجتناب از آنها، از جمله اجتناب از برخی از غذاها
- درمان هورمونی
سردرد ناشی از مصرف بیش از حد دارو یا سردرد برگشتی
در صورت مصرف بیش از حد مسکن، ممکن است سردردهای ناشی از مصرف بیش‌از‌حد دارو بروز کند. این سرد
ردها به عنوان سردردهای برگشتی نیز شناخته می‌شوند. مصرف متناوب مسکن‌ها به طور کلی مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما در صورت مصرف بیش از دو روز در هفته مسکن، سردردهای برگشتی ممکن است ظاهر شوند.
علائم اصلی سردردهای ارتجاعی عبارتند از:
- سردردهای مداوم و تقریباً روزانه
- تشدید درد در هنگام بیدار شدن
- سردرد پس از توقف مصرف مسکن
- خواب آلودگی
- تهوع
- اضطراب
- تحریک پذیری
- کمبود انرژی
- ضعف جسمانی
- بی قراری
- مشکل در تمرکز
- افسردگی
روش‌های درمان سردرد ناشی از مصرف دارو:
درمان مناسب برای سردرد ناشی از مصرف بیش از حد داروهای مسکن، به طور کلی شامل کاهش یا توقف کامل مصرف آنها است. در ابتدا، سردرد ممکن است شدت بیشتری بگیرد، اما به سرعت تسکین پیدا می‌کند. سپس فرد می‌تواند مصرف داروهای مسکن را به‌صورت معمول یا به دلخواه خود کاهش دهد یا قطع کند.
در موارد شدیدتر، لازم است فرد به پزشک متخصص مراجعه کند. ممکن است برای شکستن چرخه مصرف مسکن، درمان رفتاری نیاز باشد. برای برخی داروهایی مانند مواد افیونی (اُپیوئیدها)، پزشک ممکن است توصیه کند که دوز دارو را به‌طور تدریجی کاهش دهید، زیرا قطع ناگهانی برخی از داروها می‌تواند خطرناک باشد.
روش‌های پیشگیری از سردرد ناشی از مصرف دارو
برای پیشگیری از سردردهای ناشی از مصرف بیش‌از‌حد دارو، باید از مصرف دارو برای درمان سردرد بیش از دو بار در هفته خودداری کنید. اگر سردردهایی که به مسکن نیاز دارند، مداوم و مکرر باشند، برای پیشگیری و درمان بهتر، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
اکسیپیتال نورالژی
اکسیپیتال نورالژی یک نوع خاص و کمتر رایج از سردرد است که معمولاً از منطقه گردن شروع می‌شود و تا پشت سر و سپس به سمت پشت گوش‌ها گسترش می‌یابد. این نوع سردرد ممکن است به‌علت آسیب یا تحریک اعصاب پس‌سری که از گردن تا قسمت پشتی پوست سر امتداد دارد، رخ دهد. عوامل زمینه‌ای، کشش گردن یا سایر عوامل نامشخص می‌توانند باعث آسیب یا تحریک این نواحی شوند. سردرد اکسیپیتال نورالژی ممکن است شدید باشد و علائم دیگر آن شامل درد نبض‌دار و سوزش‌دار مداوم، درد تکان‌دهنده (مانند شوک الکتریکی) چرخشی، درد در یک طرف سر که معمولاً با حرکت گردن آغاز می‌شود، حساسیت پوست سر به لمس و حساسیت به نور است.
تشخیص اکسیپیتال نورالژی:
به دلیل تشابه علائم آن با سردرد میگرنی یا نوع دیگر سردرد، تشخیص اکسیپیتال نورالژی برای متخصص پزشکی چالش‌برانگیز است. یکی از ویژگی‌های تمایزدهنده سردرد اکسیپیتال نورالژی، درد پس از فشار دادن به منطقه پشت گردن و پوست سر است. در برخی موارد، پزشک ممکن است از تزریق بی‌حس‌کننده موضعی نزدیک به عصب‌های پس‌سری برای تشخیص اکسیپیتال نورالژی استفاده کند که به‌طور موقت عصب را مهار می‌کند. اگر درد کاهش یابد، پزشک ممکن است تشخیص اکسیپیتال نورالژی را در نظر بگیرد. به دلیل اینکه اکسیپیتال نورالژی ممکن است نشانه اختلالات دیگر باشد، پزشک ممکن است سایر بیماری‌های زمینه‌ای را نیز بررسی کند.
علت‌های اکسیپیتال نورالژی
بین علل محتمل آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد
- آسیب دیدگی ستون فقرات یا دیسک‌ها
- استئوآرتریت
- تومور
- نقرس
- آسیب عصبی ناشی از دیابت
- التهاب رگ‌های خونی
- عفونت
درمان اکسیپیتال نورالژی
درمان اکسیپیتال نورالژی شامل استفاده از کیسه‌های حرارتی، استراحت، ماساژ، فیزیک‌درمانی و مصرف داروهای ضد التهابی مانند آسپرین یا ناپروکسن است تا درد را کاهش دهد.
سردردهای پس از ورزش
سردرد پس از ورزش به دنبال فعالیت بدنی شدید رخ می‌دهد. این سردردها به طور ناگهانی در طول یا بلافاصله پس از ورزش شروع می‌شوند و به سرعت شدید می‌شوند. فعالیت‌های بدنی مختلف از جمله وزنه‌برداری، دویدن، رابطه جنسی و استفاده زیاد از نیرو در توالت می‌تواند به این نوع سردرد منجر شود. علائم این نوع سردرد شامل درد نبض‌دار در دو طرف سر است که ممکن است ۵ دقیقه تا دو روز طول بکشد. این سردردها معمولا به صورت واقعه‌های جداگانه رخ می‌دهند و ممکن است علائمی مشابه سردردهای میگرن ایجاد کنند.
علت سردردهای بعد از ورزش و روش پیشگیری از آن
علت این سردردها ناشناخته است. آنها معمولا فقط برای سه تا شش ماه بروز می‌کنند. روش‌های پیشگیری از عود سردردهای بعد از ورزش شامل موارد زیر می‌شود:
- مصرف داروهای مسکن قبل از ورزش
- اجتناب از فعالیت شدید
- گرم کردن مناسب بدن قبل از ورزش
- نوشیدن مایعات کافی
- خوردن غذاهای مغذی
- خواب کافی
درمان سردردهای بعد از ورزش شامل استفاده از داروهای مسکن معمولی سردرد، مانند آسپرین یا استامینوفن است.
جمع‌بندی
سردردها به طور گسترده رایج هستند و می‌توانند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی و توانایی انجام وظایف روزمره افراد بگذارند. اغلب سردردها بدون نیاز به درمان بهبود می‌یابند، اما برخی از آنها دلایل جدی‌تری دارند. اگر شما نگران درد پشت سر خود هستید، بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید. در صورتی که یک علت زمینه‌ای وجود دارد که نیاز به درمان دارد، بهتر است این کار را به زودی‌تر انجام دهید.
نظرات کاربران