تا به حال، این اعتقاد وجود داشته است که نیکوتین، با وجود خاصیت اعتیادآوری، از کمترین مضرات موجود در تنباکو است.
در حال حاضر، برخی از متخصصان شروع به بررسی این سوال کردهاند که آیا نیکوتین واقعاً به همان اندازه که فکر میشد، بیضرر است یا آیا اثرات ناخواسته آن، در نظر گرفته نشدهاند در مقایسه با سایر مواد زیانآور موجود در سیگار؟
این موضوع همچنین سؤالاتی درباره ویپها را به وجود آورده است؛ جایگزینهای “امنتر” برای سیگار که اغلب حاوی نیکوتین میباشند.
دانشمندان به تازگی مطالعاتی درباره نیکوتین انجام دادهاند. این انجام شده است زیرا در حالی که میزان مصرف سیگار به کمترین سطح خود از زمان ثبت رکوردها (در دهه ۱۹۴۰) کاهش یافته است، مصرف سیگار به طور کلی در حال افزایش است.
هر روز، تعداد قابل توجهی از افراد در سراسر جهان به علت بیماریهای مرتبط با سیگار، از جمله حمله قلبی، بیماری ریوی و سرطان، جان خود را از دست میدهند.
مرگ و میر بسیار زیاد، تا حد زیادی ناشی از تنفس مواد شیمیایی ضار موجود در سیگار است. این موارد مضر شامل ۱,۳-butadiene که در ساختن لاستیک مورد استفاده قرار میگیرد و میتواند باعث ایجاد سرطانهای خون شود، کادمیوم که در باتریها حضور دارد و با سرطان ریه ارتباط دارد، و کروم VI که برای تولید رنگها استفاده میشود و با تومورهای ریه مرتبط است، هستند.
واقعاً، هزاران ماده شیمیایی مضر در سیگار وجود دارد. برخی از این مواد به صورت طبیعی در تنباکو حاضر هستند و برخی دیگر در طول فرآیند تولید به منظور افزودن طعم یا افزایش جذب دود در ریهها – به منظور ورود بیشتر به جریان خون و سپس به مغز – به سیگار افزوده میشوند. با این حال، همیشه فرض میشد که عامل بیضرر در اثرات کشنده تنباکو، نیکوتین است، که به عنوان یک ماده اعتیادآور، به نسبت بیخطر تلقی میشود.
با این وجود، به دلیل افزایش تدریجی محبوبیت سیگارهای الکترونیکی که با اثراتی مشابه سیگار هستند، اما بدون انتقال مواد شیمیایی مضر ناشی از نیکوتین، تأثیرات نیکوتین به یکی از نقاط توجه تبدیل شدهاند. هرچند که نگرانیها درباره احتمال اثرات سرطانزای گازهای معروف به “ترکیبات آلی فرّار” در ویپها وجود دارد.
به گفته آمارهای بهروز، در برخی کشورها، در چند سال آینده، مصرفکنندگان سیگارهای الکترونیکی قرار است جایگزین مصرف سیگارهای سنتی شوند.
ویپ به عنوان یک ابزار برای ترک دخانیات از حمایت نهادهای خیریه مانند بنیاد قلب بریتانیا بهرهمند است. بر اساس آمار وبسایت NHS، استفاده از ویپ، احتمال ترک سیگار را در مقایسه با آدامس یا چسبهای نیکوتینی دو برابر میکند.
نیکوتین به صورت طبیعی و در مقادیر بسیار کم، در بسیاری از گیاهان حاصل میشود، از جمله گوجهفرنگی، سیبزمینی و بادمجان. اما در گیاهان تنباکو که نیکوتین در آنها به عنوان یک حشرهکش داخلی عمل میکند، سطح آن به حداکثر میرسد.
تأثیر نیکوتین بر مغز مشخص شده است. در عرض ۲۰ ثانیه پس از استنشاق، باعث آزاد شدن پیامرسانهای شیمیایی مانند دوپامین میشود که با لذت و پاداش همراه است. اما این مواد همچنین با افزایش ضربان قلب و فشار خون و تنگی رگهای خونی همراه است؛ چرا که نیکوتین باعث ترشح هورمون آدرنالین میشود. سوال مهم این است که آیا این تأثیرات بلندمدت دارای ویژگیهای خاصی هستند یا خیر؟
جان بریتون، استاد اپیدمیولوژی در دانشگاه ناتینگهام و سابقاً رئیس گروه مشاوره دخانیات در کالج سلطنتی پزشکان، اظهار داشته است:
نیکوتین تأثیرات فیزیولوژیکی روی بدن دارد؛ فشار خون و ضربان قلب را تغییر میدهد و اثراتی مشابه با کافئین دارد. با این حال، چالش اساسی در مورد اثرات تنها نیکوتین، کمبود شواهد مناسب در دسترس است.
یکی از مطالعات گسترده که به طور خاص تأثیرات نیکوتین را مورد بررسی قرار داده است، توسط محققان مؤسسه کارولینسکا در سوئد انجام شده است، که به بررسی دادههای بیش از ۱۳۰ هزار مردی پرداختهاند و که به طور منظم از محصول snus استفاده میکردند.
این محصول تنباکویی به شکل کیسههای چایی طراحی شده است که زیر لب بالایی قرار میگیرد تا نیکوتین از طریق رگهای خونی ریز در داخل دهان به جریان خون نفوذ کند.
مجله اروپایی اپیدمیولوژی در سال ۲۰۱۲ اعلام کرد که طبق نتایج این تحقیق، افراد مصرفکنندگان snus، در مقایسه با کسانی که از این محصول استفاده نمیکنند، کمتر در معرض خطر حمله قلب قرار دارند.
اما در حال حاضر، تحقیقات جدیدتری توسط تیمی دیگر از دانشمندان در مؤسسه کارولینسکا انجام شده است و نتایج جدیدی را بیان میکند.
این محققان به بررسی تأثیر snus بر شریانهای مردان سالم پرداختهاند. آنها این مطالعه را با قطع موقت خونرسانی به ساعد پس از مصرف snus آغاز کرده و سپس اندازهگیری کردهاند که چه اندازه بازو کوچک میشود، پیش از اینکه خون دوباره به آن جریان یابد تا بررسی کنند که با چه سرعتی بازو به قطر اولیه خود باز میگردد. هر چه این اتفاق سریعتر رخ دهد، نشاندهنده کشش بیشتر رگها است.
بر اساس نتایج اعلام شده در مجله PloS One در سال گذشته، محققان به این نتیجه رسیدند که نیکوتین موجود در snus باعث سفتتر شدن شریانها میشود، جریان خون را کاهش داده و احتمال بروز بیماری قلبی را افزایش میدهد.
از آنجا که اطلاعات حاصل از مطالعات پیش بالینی و انسانی نشان میدهد، نیکوتین توانایی تغییر فعالیت طبیعی مغز را به ویژه در مناطق مرتبط با حافظه، یادگیری، توجه و برانگیختگی دارد.
هرچند که نیکوتین در مقایسه با سایر سموم موجود در تنباکو کمترین مضرت را داراست، اما در آینده باید بیشتر در مورد عواقب استفاده از بخار نیکوتین آگاه شویم. این امکان وجود دارد که همانند عواقب مصرف سیگار که پس از گذشت دههها به چشم میآید، عواقب استفاده از بخار نیکوتین نیز در آینده به وضوح مشخص شود.
نظرات کاربران