اروپا با ابرکامپیوتر اگزافلاپ، به رقابت با چین و آمریکا می‌پردازد

اولین ابرکامپیوتر اگزافلاپ اتحادیه‌ی اروپا از تراشه‌ی Rhea با معماری‌ ARM و پردازنده‌ی گرافیکی انویدیا ساخته می‌شود. این ابرکامپیوتر که به نام Jupiter شناخته می‌شود، با بودجه‌ی ۲۷۳ میلیون یورو (حدود ۲۹۰ میلیون دلار) توسط سازمان اروپایی به نام «توافق مشترک محاسبات با عملکرد بالا» و با همکاری گروهی از شرکت‌های فناوری از جمله Eviden و ParTec ساخته می‌شود.

استفاده از معماری ARM در ساخت این ابرکامپیوتر، در حالی که بیشتر ابرکامپیوترهای جهان از معماری x86 استفاده می‌کنند، نشان‌دهنده‌ی تغییرات مهمی در صنعت محاسبات با عملکرد بالا است. تاکنون، استفاده از پردازنده‌های ARM در ابرکامپیوترها محدود بوده و تنها یکی از ۱۰ ابرکامپیوتر برتر از این معماری استفاده می‌کرده است. این ابرکامپیوتر ژوپیتر نیز وارد این فهرست شده است و از تراشه‌ی Rhea مبتنی بر ARM که توسط شرکت فرانسوی SiPearl تولید شده است، بهره‌ می‌برد.

استفاده از معماری ARM توسط اروپایی‌ها، نه تنها نشان‌دهنده‌ی پیشرفت در فناوری محاسبات با عملکرد بالا است، بلکه این تصمیم نیز باعث ناامیدی اینتل شده است. در واکنش به این اقدام، تیم آبی سال گذشته اعلام کرد که آماده‌ است ۳۳ میلیون یورو (۳۵ میلیون دلار) را به احداث کارخانه‌ای جدید برای انجام تحقیق‌و‌توسعه در اروپا اختصاص دهد و مدیرعامل تیم آبی با برخی سران اتحادیه‌ی اروپا در این زمینه مذاکره کرده بود.

تراشه‌ی Rhea از تعدادی پردازنده‌ی Neoverse V1 و از پردازنده‌های گرافیکی متنوعی استفاده می‌کند. شاخص‌های عملکردی این پردازنده هنوز مشخص نشده‌اند؛ اما گفته می‌شود که Rhea و ابرکامپیوتر ژوپیتر می‌توانند به‌خوبی از عهده‌ی پردازش محاسبات سطح بالا برآیند.

اینتل برای ساخت ابرکامپیوتر جوپیتر از کارت گرافیک H100 انویدیا استفاده می‌کند که در رده‌ی محصولات سطح بالا و پرفروش تیم سبز قرار دارد و بر پردازش‌های هوش مصنوعی تمرکز دارد. این کارت گرافیک انویدیا H100 قیمتی بین ۲۵ تا ۳۰ هزار دلار دارد، که باعث می‌شود هر کسی نتواند آن را به‌راحتی تهیه کند؛ به‌طور کلی، قیمت پردازنده گرافیکی هوش مصنوعی به عنوان یک محصول گران‌قیمت در نظر گرفته می‌شود.

ظهور ابرکامپیوتر اگزافلاپ ژوپیتر نمایانگر تلاش اتحادیه‌ی اروپا برای تبدیل‌شدن به یکی از بازیگران مستقل در این صنعت در سطح جهان است. ژوپیتر از پردازنده‌ی Rhea استفاده می‌کند؛ زیرا این پردازنده، محصولی اروپایی است و نمایانگر گامی به‌سوی اتکای کامل به‌خود است.

علاوه بر ابرکامپیوتر ژوپیتر، اتحادیه‌ی اروپا در حال توسعه‌ی دومین ابرکامپیوتر اگزافلاپ فرانسوی است که انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۵ به بهره‌برداری برسد. این تلاشات نشان از تصمیم اروپا برای افزایش حضور و تأثیرگذاری در عرصه‌ی محاسبات با عملکرد بالا و ابرکامپیوترهای جهانی دارد.