گلوکز و فروکتوز دو نوع مولکول است که در رژیم غذایی ما وجود دارند. فروکتوز طبیعی در عسل و به مقدار کمی در بعضی از میوه‌ها و سبزیجات یافت می‌شود، مانند کدو، چغندر، نیکشر، ذرت وغیره. طعم فروکتوز شیرین‌تر از گلوکز است و به همین دلیل در تولید مواد غذایی فراوری‌شده یا شربت ذرت با فروکتوز بالا استفاده می‌شود.
بر اساس گزارش مجله سلامت صد آنلاین و یکی از جدیدترین مطالعات منتشر شده در Nature Communications، فروکتوز ممکن است باعث افزایش التهاب در بدن شود و از این رو به واکنش‌های منفی و زیان‌باری برای سیستم ایمنی بدن منجر شود. با این حال، محققان تأکید دارند که باید مصرف معمولی میوه‌ها یا سبزیجات حاوی فروکتوز را متوقف نکرد، بلکه باید از نوشیدنی‌هایی که شربت ذرت با فروکتوز بالا یا دیگر مواد غذایی فراوری‌شده حاوی فروکتوز هستند، خودداری کرد. در ادامه به جزئیات بیشتری از عوارض مختلف فروکتوز پرداخته خواهد شد.
1. التهاب
پژوهشگران اظهار می‌دارند که یک نوع خاص از سلول‌های سفید خون به نام مونوسیت‌ها، به دلیل دریافت فروکتوز، با سطحی بالاتر از التهاب مواجه می‌شوند. به طور خاص، زمانی که فروکتوز به جای گلوکز به این سلول‌ها می‌رسد، تولید بیشتر پروتئین‌هایی که با التهاب مرتبط هستند، افزایش می‌یابد.
به زبان ساده، فروکتوز می‌تواند باعث التهاب سلول‌ها در بدن شود. این التهاب می‌تواند به سلول‌ها و بافت‌های بدن آسیب برساند و در نتیجه باعث شود که برخی از عملکردهای بدن، مانند عملکرد گلبول‌های سفید خون که با سیستم ایمنی مرتبط هستند، اختلال پیدا کنند.
2. آسیب‌رسانی احتمالی به سیستم ایمنی
یکی از تحقیقات در سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد که سلول‌های خاصی که در واکنش‌های سیستم ایمنی بسیار حیاتی هستند، پس از تماس با فروکتوز، با سطحی بیشتر از التهاب روبه‌رو می‌شوند. البته، هنوز محققان نمی‌دانند که فروکتوز به چه شکلی بر واکنش‌های بدن در برابر ویروس‌ها تأثیر می‌گذارد. با این حال، آنها اظهار می‌کنند که ادامه این تحقیقات بسیار حیاتی است، به ویژه با توجه به اینکه ویروس‌ها به کبد آسیب می‌رسانند و فروکتوز هم در واقع در کبد تراکم بیشتری دارد.
3. چاقی
تمامی سلول‌های بدن قادر به متابولیزه کردن گلوکز هستند، اما تنها کبد توانایی تجزیه فروکتوز را در میزان‌های زیاد دارد. بنابراین، هنگامی که مقدار زیادی فروکتوز مصرف می‌شود، کبد این فروکتوز را به چربی تبدیل می‌کند که ممکن است باعث اضافه وزن و چاقی شود. تحقیقات جدید نشان می‌دهند که ارتباط میان فروکتوز و التهاب می‌تواند رابطه‌ای بین فروکتوز و چاقی را نیز توضیح دهد، زیرا التهاب مزمن درجه‌پایین با چاقی مرتبط است.
۴. دیابت نوع ۲
هنگامی که مقادیر زیادی از فروکتوز به‌طور منظم وارد بدن می‌شود، خطر ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ هم افزایش می‌یابد. تحقیقات متعدد (مثلاً در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۰۹) نشان داده‌اند که مصرف نوشیدنی‌های شیرین‌شده با فروکتوز (مانند نوشابه‌های گازدار) می‌تواند حساسیت نسبت به انسولین را کاهش دهد، درحالی که این حساسیت یکی از عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ است. محققان می‌گویند که هنوز تحقیقات به نتایج قطعی درباره اثرگذاری مستقیم فروکتوز بر افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ دست پیدا نکرده‌اند، اما همچنان محدودسازی استفاده از نوشابه‌های شیرین و گازدار حتماً به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک می‌کند.
۵. کبد چرب
بیماری کبد چرب، یکی از بیماری‌های نسبتاً جدید است که با ابتلا به دیابت نوع ۲ و چاقی ارتباط دارد. کبد چرب زمانی به‌وجود می‌آید که کبد نتواند چربی‌ها را تجزیه کند یا اینکه چربی بیش‌ازحدی تولید کند. یکی از مطالعات سال ۲۰۱۸ هم نشان می‌دهد که بیماری کبد چرب با دریافت فروکتوز ارتباط دارد، زیرا باعث تجمع چربی‌ها در کبد می‌شود. اگرچه محققان همچنان به تحقیقات بیشتری درباره ارتباط بین فروکتوز و بیماری کبد چرب نیاز دارند، اما به‌گفته آنان، کاهش دریافت فروکتوز می‌تواند مزیت‌های قابل توجهی در جلوگیری از تجمع چربی‌ها در کبد داشته باشد.
نظرات کاربران