کهیر عصبی ممکن است به‌صورت بثورات پوستی خارش‌دار ظاهر شود و در هر نقطه‌ای از بدن قابل مشاهده باشد. این عارضه به‌دلیل سطوح بالای اضطراب ایجاد می‌شود و عوامل دیگری مانند آلرژی در بروز آن نقش کمتری دارند. اضطراب می‌تواند باعث ترشح برخی مواد شیمیایی در بدن شود که منجر به واکنش‌های فیزیکی مانند بثورات پوستی می‌گردد.
درمان‌های موضعی یا آنتی‌هیستامین‌ها ممکن است به تسکین علائم کوتاه‌مدت کهیر عصبی کمک کنند، اما درمان بلندمدت این عارضه شامل تکنیک‌های مقابله‌ای برای مدیریت اضطراب و کاهش استرس است. کاهش اضطراب می‌تواند به درمان و پیشگیری از کهیر عصبی کمک کند. در این مقاله به بررسی علائم، علل و اثرات احتمالی عاطفی کهیر عصبی می‌پردازیم. همچنین روش‌های درمان، پیشگیری و چگونگی تشخیص اینکه آیا کهیر ناشی از اضطراب است یا علت دیگری دارد را بررسی خواهیم کرد.
کهیر عصبی چیست؟
شاید بدانید که کهیر چیست؛ کهیر عصبی به صورت دانه‌ها، جوش‌ها یا بثورات پوستی خارش‌دار نمایان می‌شود و گاهی شبیه ورمی قرمز بر روی پوست دیده می‌شود. در حالی که کهیر می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی مانند برخی غذاها یا داروها ایجاد شود، علت کهیر عصبی به اضطراب مربوط می‌شود.
پژوهش‌ها نشان داده‌اند که اضطراب مزمن می‌تواند واکنش سیستم عصبی سمپاتیک به استرس را افزایش دهد. این واکنش منجر به آزاد شدن هیستامین می‌شود، ماده‌ای که بدن به‌طور طبیعی در پاسخ به التهاب یا واکنش‌های آلرژیک ترشح می‌کند. افزایش سطح هیستامین ممکن است باعث بروز راش یا کهیر شود. اگر به عکس‌های کهیر عصبی نگاه کنید، در ابتدا ممکن است فکر کنید که تفاوتی با کهیر معمولی ندارد، اما در واقع این دو از نظر ظاهری و تأثیراتی که دارند، با یکدیگر متفاوت‌اند.
اثرات عاطفی کهیر عصبی
کهیر عصبی ممکن است به دلیل احساس شرم و خجالت از بروز علائم آن، شدت اضطراب فرد را افزایش دهد. در حالی که برخی افراد ممکن است سعی کنند کهیر را پنهان کنند، استفاده از آرایش، لوسیون یا لباس‌های تنگ می‌تواند این عارضه را تشدید کند.
بثورات و ضایعات پوستی ناشی از استرس یا اضطراب معمولاً در عرض ۲۴ ساعت بهبود می‌یابند و درمان‌های موضعی می‌توانند به کاهش این بثورات و علائم ناراحت‌کننده کمک کنند.
تمرکز بر تکنیک‌ها و ابزارهای آرام‌بخش برای کاهش اضطراب نیز به افراد کمک می‌کند تا احساس اضطراب کمتری داشته باشند، که این موضوع در درمان کهیر عصبی مؤثر است.
علت کهیر عصبی
کهیر معمولاً ناشی از یک واکنش آلرژیک به عواملی در محیط اطراف شماست، اما استرس عاطفی نیز می‌تواند به بروز کهیر منجر شود. این مسئله به این دلیل است که استرس واکنشی در سیستم عصبی سمپاتیک ایجاد کرده و باعث آزاد شدن هیستامین می‌شود. هیستامین ترکیبی است که معمولاً بدن در پاسخ به آسیب، آلرژی و واکنش‌های التهابی تولید می‌کند، اما استرس و اضطراب نیز می‌توانند باعث تولید آن شوند.
برای درمان کهیر عصبی، باید بدانید چه عواملی باعث بروز آن می‌شوند و تفاوت آن با راش پوستی چیست. به طور کلی، کهیر معمولاً نتیجه یکی از دلایل زیر است:
- مواد شیمیایی:برخی مواد شیمیایی می‌توانند پوست شما را تحریک کرده یا واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند که منجر به بروز کهیر می‌شود.
- ورزش: فعالیت‌های ورزشی ممکن است به ایجاد کهیر منجر شوند، اما دلیل دقیق این پدیده هنوز مشخص نیست.
- آب و هوای نامناسب: برخی افراد ممکن است در اثر قرار گرفتن در معرض هوای سرد دچار کهیر شوند که به این حالت کهیر سرد (cold urticaria) می‌گویند.
- پوشیدن لباس نامناسب: برخی پارچه‌ها می‌توانند باعث بروز کهیر روی پوست شما شوند. همچنین، برخی شوینده‌ها و نرم‌کننده‌ها نیز ممکن است واکنش‌های پوستی آلرژیک یا حساسیت‌زا ایجاد کنند.
- مصرف برخی غذاها: مواد غذایی آلرژی‌زا و حساسیت‌زا، مانند شیر، آجیل، سویا، تخم‌مرغ، غذاهای دریایی و گندم، ممکن است موجب بروز کهیر شوند.
- عفونت: عفونت‌های ویروسی، باکتریایی و انگلی می‌توانند منجر به بروز کهیر و تورم شوند.
- داروها: برخی داروها، مانند آسپرین، ممکن است باعث ایجاد کهیر در فرد شوند.
- گرده گیاهان: گرده یک آلرژن رایج است که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک، از جمله کهیر و بثورات پوستی شود.
- نور خورشید: برخی افراد ممکن است به نور خورشید واکنش آلرژیک نشان دهند که به آن کهیر خورشیدی (solar urticaria) گفته می‌شود.
- عرق کردن: فعالیت‌هایی که منجر به تعریق می‌شوند، مانند ورزش و حمام، ممکن است به بروز کهیر منجر شوند که به این حالت کهیر کولینرژیک (cholinergic urticaria) می‌گویند.
اگر این دلایل رایج را تجربه نکرده‌اید، ممکن است استرس یا اضطراب باعث بروز کهیر شما شده باشد. اما علل بروز کهیر عصبی چیست؟ اگر به تازگی کهیری روی پوست خود مشاهده کرده‌اید و به دنبال علت آن برای درمان هستید، اولین قدم ارزیابی فعالیت‌های خود در چند روز گذشته است. هر گونه تغییر غیرعادی در روال روزانه یا مواجهه با مکان‌ها و اشیاء جدید ممکن است در ایجاد کهیر نقش داشته باشد.
در این زمینه، پرسش‌هایی که می‌توانید برای یافتن علت از خود بپرسید عبارت‌اند از:
- علائم از چه زمانی آغاز شده‌اند؟
- آیا مواد شوینده یا صابون‌های لباسشویی خود را تغییر داده‌اید؟
- آیا غذایی خورده‌اید که معمولاً مصرف نمی‌کنید؟
اگر نتوانستید علت را شناسایی کنید و در عین حال دچار استرس زیادی هستید، ممکن است کهیر شما ناشی از اضطراب باشد و نیاز به بررسی علل آن داشته باشید.
کهیر عصبی معمولاً در زنان در دهه‌های ۳۰، ۴۰ و ۵۰ سالگی بروز می‌کند. همچنین افرادی که سابقه کهیر آلرژیک دارند، بیشتر در معرض ابتلا به کهیر عصبی هستند. با این حال، کهیر عصبی ممکن است هر فردی که دچار اضطراب است را تحت تأثیر قرار دهد. این افراد به دلایل مختلفی دچار اضطراب می‌شوند که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- ژنتیک: تحقیقات نشان داده که افراد با بستگان مبتلا به اختلال اضطراب، بیشتر دچار اضطراب می‌شوند.
- عوامل محیطی: رویدادهای استرس‌زای زندگی، تروما (ضربه یا شوک روحی)، غم و اندوه، سبک نادرست زندگی یا بیماری مزمن ممکن است بروز اضطراب را شدت ببخشند.
نشانه‌های کهیر عصبی
اگر دچار کهیر عصبی شده‌اید، ممکن است علائم زیر را در کودکان و بزرگسالان تجربه کنید:
- بثورات پوستی که خارش یا تحریک را ایجاد می‌کند و معمولاً در عرض ۲۴ ساعت برطرف می‌شود.
- برجستگی‌های کوچک یا جوش‌های نوک‌تیز روی پوست.
- کهیر یا جوش‌های برجسته بر روی پوست.
- بثورات پوستی که در ارتباط با سطوح بالای اضطراب یا استرس ظاهر می‌شوند و هیچ عامل واضح دیگری برای آن‌ها وجود ندارد.
شایع‌ترین علت کهیر، ورود آلرژن‌ها به بدن است. به‌عنوان مثال، فردی که به تب یونجه مبتلا است، ممکن است به دلیل قرار گرفتن در معرض گرده‌ها دچار کهیر شود.
با این حال، استرس عاطفی نیز می‌تواند عامل بروز کهیر عصبی باشد. تغییرات هورمونی یا شیمیایی ممکن است در واکنش به این استرس ایجاد شوند که می‌توانند منجر به گشاد شدن و نشت رگ‌های خونی و در نتیجه بروز لکه‌های قرمز و متورم روی پوست شوند. در چنین شرایطی، برخی عوامل که مشکل شما را تشدید می‌کنند، عبارتند از:
- مصرف الکل یا کافئین
- قرار گرفتن در معرض دماهای بالا
علاوه بر علائم کهیر عصبی، ممکن است با اضطراب یا استرس زیادی مواجه شوید. علائم مرتبط با اضطراب ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احساس دلهره یا ترس در مورد موقعیت‌های غیر تهدیدکننده
- احساس اضطراب بدون دلیل مشخص
- بی‌قراری یا زودرنجی
- نگرانی در مورد بدترین نتایج ممکن که به آن فاجعه‌پنداری (catastrophizing) گفته می‌شود
- مراقب بودن برای هر نشانه‌ای از خطر که برخی از کارشناسان به آن هوشیاری بیش از حد (hypervigilance) می‌گویند
سایر علائم فیزیکی اضطراب می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- تپش قلب یا ضربان قلب نامنظم
- تنگی نفس
- افزایش تعریق
- لرزش و پرش‌های عضلانی
- سردرد
- خستگی
- بی‌خوابی
- ناراحتی معده یا مشکلات گوارشی
اگر به طور مداوم علائم اضطراب را تجربه می‌کنید، ممکن است دچار اختلال اضطرابی شده باشید. اختلالات اضطرابی شایع هستند و درمان‌های مؤثر و متعددی برای آن‌ها وجود دارد، بنابراین در این مورد نیز نگرانی وجود ندارد.
درمان کهیر عصبی
مهم‌ترین اقدام برای درمان کهیر عصبی، استفاده از تکنیک‌های کاهش اضطراب به منظور کنترل استرس است. کاهش علائم اضطراب، چه کهیر ناشی از اضطراب باشد یا نه، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند. اغلب کهیرها موجب افزایش اضطراب و استرس می‌شوند که خود به تشدید کهیر منجر می‌شود.
برخی از استراتژی‌هایی که می‌توانید در این زمینه به کار ببرید شامل موارد زیر است:
- درمان شناختی رفتاری
- تمرینات تنفس عمیق و روش‌های آرامش‌بخش
- داروهای ضد اضطراب
- تقویت عزت نفس
- کنترل کلی اضطراب
اگر اضطراب عامل بروز کهیر عصبی باشد، این عارضه در نهایت برطرف خواهد شد. به شرطی که ضایعات و بثورات پوستی زیاد جدی نباشند، ممکن است با گذر زمان بهبود پیدا کنید.
با این حال، کهیر معمولاً به خودی خود از بین نمی‌رود و ممکن است درمان آن چند روز تا یک هفته طول بکشد. ضایعات پوستی ممکن است بدون هیچ دلیلی ظاهر و ناپدید شوند و حتی پس از کاهش اضطراب نیز ممکن است برای مدتی باقی بمانند. در ادامه، به برخی از درمان‌های مؤثر برای کهیر عصبی اشاره خواهیم کرد.
درمان خانگی کهیر عصبی
درمان‌های خانگی متعددی برای کهیر عصبی وجود دارد که ممکن است شما را از مراجعه به داروخانه بی‌نیاز کند. برای کاهش و درمان کهیر عصبی می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- قرار دادن کمپرس یا کیسه‌ی آب سرد بر روی نواحی آسیب‌دیده
- گرفتن دوش آب ولرم یا حمام آرامش‌بخش با ترکیب بلغور جو دوسر و شیر
- استفاده از لوسیون‌های بدون عطر و رنگ
- نوشیدن مایعات کافی و کاهش مصرف الکل و کافئین
- تهیه ضماد گیاهی برای کاهش التهاب پوست
- اجتناب از دوش آب گرم یا قرارگیری در رطوبت بالا
- پرهیز از پوشیدن لباس‌های تنگ یا هر گونه لباسی که به پوست فشار می‌آورد.
کنترل اضطراب
اگر کهیر ناشی از استرس است، کاهش عوامل استرس‌زا در زندگی‌تان ضروری است. برای کمک به آرامش ذهن و کاهش استرس، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- مراجعه به روانپزشک یا روانشناس
- انجام تمرین‌های مدیتیشن یا یوگا
- ورزش منظم به شیوه‌ای که به کهیر آسیب نرساند
- اختصاص زمان برای فعالیت‌های تفریحی شخصی، مانند آشپزی، شیرینی‌پزی یا کیک‌بوکسینگ
- رعایت یک رژیم غذایی متعادل
- داشتن خواب و استراحت کافی
با شناسایی تکنیک‌هایی که به شما آرامش می‌دهند و تغییر مثبت در نگرش‌تان نسبت به زندگی، متوجه خواهید شد که وضعیت پوستتان بهبود می‌یابد.
داروی کهیر عصبی
اگر علائم شما تشدید شد یا بیش از ۶ هفته ادامه یافت، ضروری است که با پزشک مشورت کنید. کهیرهایی که بیش از ۶ هفته طول می‌کشند، مزمن محسوب می‌شوند و ممکن است تا یک سال به باقی ماندن ادامه دهند.
پزشک معمولاً برای درمان کهیر شدید یا مزمن، یکی از موارد زیر را به‌عنوان داروی مناسب تجویز می‌کند:
- آنتی‌هیستامین‌ها
- کورتیکواستروئیدهایی مانند پردنیزون
- آنتی‌بادی‌های مونوکلونال مانند اومالیزوماب (Xolair)
- سیکلوسپورین برای درمان التهاب
- مونتلوکاست (Singulair) یا سایر داروهای آلرژی
- داروهایی که میزان قرمزی و تورم را کاهش می‌دهند
- داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی که به‌ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرند
قرص برای کهیر عصبی
هیچ قرص خاصی به‌عنوان درمان برای کهیر عصبی وجود ندارد، زیرا واکنش‌های افراد در این شرایط ممکن است متفاوت باشد. با این حال، برخی از آنتی‌هیستامین‌های رایج که برای تسکین علائم خارش و کهیر، به‌ویژه در مواردی که تحت تأثیر استرس قرار می‌گیرند، مورد استفاده قرار می‌گیرند، شامل موارد زیر هستند:
- ستیریزین: ستیریزین(Zyrtec) به دلیل اثربخشی آن در کاهش خارش و کهیر ناشی از واکنش‌های آلرژیک شناخته شده است.
- لوراتادین: لوراتادین (کلاریتین) یکی دیگر از قرص‌های محبوب است که آرام‌بخش نیست و به طور کلی بدن آن را به خوبی تحمل می‌کند.
- دیفن هیدرامین: دیفن هیدرامین (بنادریل) باعث تسکین سریع کهیر می‌شود اما ممکن است باعث خواب آلودگی نیز شود. در نتیجه برای استفاده در شب مناسب‌تر خواهد بود.
- فکسوفنادین: فکسوفنادین (Allegra) آرام‌بخش نیست و برای تسکین خارش و واکنش‌های آلرژیک موثر است.
پماد برای کهیر عصبی
چندین کرم و پماد بدون نیاز به نسخه (OTC) وجود دارند که می‌توانید برای کاهش خارش و ناراحتی ناشی از کهیر عصبی از آن‌ها استفاده کنید.
این کرم‌ها و پمادهای OTC که معمولاً برای درمان کهیر عصبی پیشنهاد می‌شوند، شامل موارد زیر هستند:
- کرم‌های استروئیدی: مانند کرم هیدروکورتیزون (به شکل عمومی یا با نام تجاری کورتیزون موجود است) کرم هیدروکورتیزون به کاهش التهاب، قرمزی و خارش ناشی از بثورات پوستی کمک می‌کند.
- لوسیون کالامین: لوسیون کالامین یک درمان موضعی رایج برای خارش است.
- کرم ضد خارش: کرم‌هایی نظیر کرم سه‌گانه بنادریل یا کرم ضد خارش آوینو می‌توانند در کاهش خارش ناشی از کهیر مؤثر باشند. استفاده از این کرم‌ها و پمادها به کاهش ناراحتی کمک کرده و در عین حال از تشدید خارش ناشی از کهیر جلوگیری می‌کند.
کلام آخر
مقابله با استرس و اضطراب کار ساده‌ای نیست. اضطراب حتی می‌تواند تجربه کهیر و خارش را تشدید کند. خوشبختانه، کهیر عصبی معمولاً با رعایت برخی نکات قابل کنترل است. اگر به کهیر عصبی مستعد هستید، بهترین راه برای پیشگیری، مدیریت استرس و اضطراب است. توصیه می‌شود با پزشک، روانپزشک یا روانشناس درباره روش‌های مؤثر در درمان کهیر عصبی صحبت کنید. درمان این عارضه ممکن است شامل دارو، روان‌درمانی یا ترکیبی از این دو باشد.
منابع: medicalnewstoday , medicalnewstoday , verywellmind
نظرات کاربران