اقیانوس مسئول نیمی از اکسیژنی است که ما تنفس میکنیم. حتی پیش از آنکه به نقش حیاتی اقیانوس پی ببریم، شیفتهی آن بودیم. روز جهانی اقیانوسها که هر سال در هشتم ژوئن برگزار میشود، فرصتی است تا دوباره با این نیروی عظیم و حیاتی پیوند برقرار کنیم.موضوع جهانی امسال با عنوان «شگفتی: حفظ آنچه ما را حفظ میکند» ما را به قدردانی عمیق و عمل معنادار ترغیب میکند. شگفتی، مراقبت را به دنبال دارد و این مراقبت میتواند مسیر آینده اقیانوسها را تغییر دهد.
اقیانوسها به عنوان نگهبانان اقلیم و تهدیدات پیش روی اقیانوسها
اقیانوس فقط وسیع نیست، بلکه حیاتی است. بیش از ۷۰ درصد سطح زمین را پوشانده و ۵۰ برابر بیشتر از جو زمین، دیاکسید کربن ذخیره میکند. جریانهای اقیانوس دما را تنظیم میکنند، مواد مغذی را جابجا میکنند و گرما را در سراسر جهان پخش میکنند.زیر سطح آن نه تنها صخرههای مرجانی و گودالهای مرموز بلکه رشتههای حیاتی که سیستمهای اقلیمی را به هم پیوند میدهند، وجود دارد.
بدون اقیانوسها، بارانهای موسمی از هم فرو میپاشد، زمستانها سختتر میشود و تابستانها سوزانتر. به طور خلاصه، تعادل زمین در این آبهای شور نهفته است که بسیاری از ما حتی یک بار هم آنها را ندیدهایم.با این همه منابعی که اقیانوس فراهم میکند، اما امروز با تهدیداتی بیسابقه روبروست. تغییرات اقلیمی موجب گرم شدن دریاها و ذوب یخهای قطبی شده است. اسیدی شدن آب، صخرههای مرجانی را ضعیف میکند. نشت نفت، روانابهای شیمیایی و پلاستیکهای شناور حیات دریایی را به خطر میاندازند. صید بیرویه آبهایی که روزی پر از زندگی بودند را خالی کرده است.
موضوع روز جهانی اقیانوسها ۲۰۲۵ و تلاشهای جهانی برای حفاظت از اقیانوس
«شگفتی: حفظ آنچه ما را حفظ میکند» به معنای حقیقتی عمیق است: تحسین، مسئولیت میآفریند. وقتی وقت میگذاریم تا واقعاً شگفتزده شویم، شروع به مراقبت میکنیم و مراقبت، محرک عمل است.این موضوع ما را دعوت میکند نه تنها به مشاهده اقیانوس بلکه به دیدن دوباره آن با نگاهی تازه. از داستانهای ماهیگیران، غواصان، کودکان سواحل و دانشمندان بشنویم و اجازه دهیم همه نسلها دوباره عاشق اقیانوس شوند.
پروفسور سیلویا ارل، اقیانوسشناس مشهور جهانی، میگوید: «دانستن کلید مراقبت است و با مراقبت امید به عمل مثبت زنده میشود.» در ۲۰۲۵، شگفتی دیگر یک حس منفعلانه نیست، بلکه نخستین گام به سوی حفاظت است این سال، سازمان ملل روز جهانی اقیانوسها را در نیس فرانسه برگزار میکند. این زمانبندی نمادین است، چرا که همزمان با افتتاحیه کنفرانس اقیانوس سازمان ملل است؛ گردهمایی بینالمللی که متعهد به تبدیل وعدههای اقیانوسی به نتایج قابل اندازهگیری است.
در این رویداد، رهبران جهان، پژوهشگران، فعالان محیط زیست و نمایندگان بومی به تبادل نظر و اعلام تعهدات میپردازند.کارگاههایی درباره استخراج معادن در اعماق دریا، آلودگیهای دریایی، تابآوری سواحل و حقوق جزایر کوچک برگزار خواهد شد. نمایشگاههای هنری و کنسرتها قدرت فرهنگی اقیانوس را یادآور میشوند.شرکتکنندگان میتوانند به صورت مجازی از هر نقطهای در جهان، چه ساحل کرالا در هند و چه قلب کانزاس آمریکا، به این برنامه بپیوندند. ماهیت ترکیبی رویداد، حقیقت جهانی را بازتاب میدهد: هر جامعهای سهامدار سلامت دریاست.
روز جهانی اقیانوسها و صید پایدار
اگرچه موضوع رسمی سازمان ملل بر شگفتی تمرکز دارد، گروههای محیط زیستی موضوع مهم دیگری را هم برجسته میکنند: صید پایدار. شعار آنها «صید پایدار یعنی بیشتر» ضرورت بازنگری در نحوه برداشت غذا از اقیانوس را نشان میدهد.صید بیرویه امنیت غذایی و تنوع زیستی را تهدید میکند. به معیشت سنتی آسیب میزند و تعادل اکولوژیکی را برهم میزند.
جمعیت ماهیان کاهش مییابد، تورها با صید تصادفی سنگین میشوند و کف اقیانوس خراشیده و زخمی میگردد. اما وقتی مدیریت هوشمندانه باشد، صید میتواند با حفاظت دریایی همزیستی کند.روشهای پایدار، فراوانی طولانیمدت را تضمین میکنند، جوامع ساحلی را حمایت کرده، از ماهیان جوان محافظت میکنند و به اکوسیستمهای دریایی اجازه بازیابی میدهند.
این موضوع جانبی یادآور میشود که پایداری فقط زیستمحیطی نیست، بلکه اقتصادی، فرهنگی و اخلاقی نیز هست.برای حفاظت از اقیانوس لازم نیست کنار دریا زندگی کنیم. روز جهانی اقیانوسها به ما یادآوری میکند که هر اقدام کوچک اهمیت دارد. آنچه در خشکی انجام میدهیم، در نهایت بر اقیانوس تاثیر میگذارد.
آلودگی از شهرها، کارخانهها و مزارع از طریق رودخانهها به دریا میرود. آنچه میخریم، غذایی که میخوریم و حتی نحوه رای دادن ما تأثیرگذار است.دوست داشتن لاکپشتهای دریایی یعنی محافظت از زیستگاهشان، یعنی نه گفتن به پلاستیکها، مواد شیمیایی مضر و صیدهای آسیبزننده. انتخابهای ما تعیینکننده بقاست.
کلمات هم مهماند. وقتی درباره مشکلات اقیانوس صحبت میکنیم، افراد بیشتری میفهمند و اهمیت میدهند. به اشتراک گذاشتن داستانها، دانش یا عکسها میتواند الهامبخش عمل باشد. تماشای مستندهای دریایی یا شرکت در برنامههای پاکسازی به ایجاد پیوند کمک میکند.شگفتی واقعی به مسئولیت تبدیل میشود. آگاهی نخستین گام برای نجات اقیانوس است، هر جا که باشیم.
پیام پایدار روز جهانی اقیانوسها
روز جهانی اقیانوسها ۲۰۲۵ فقط یک جشن یک روزه نیست. پیام آن باید در کلاسهای درس، اتاقهای جلسه، مباحث سیاستگذاری و دورهمیهای خانوادگی زنده بماند.باید راهنمای مدیریت شهری برای زهکشی باران، رفتار گردشگران ساحلی و نحوه رفتار شرکتها با منابع دریایی باشد.اقیانوس همیشه بیشتر از آنچه میگیرد بخشیده است. حالا موج تغییر در حال آمدن است. باید احترام را بر بهرهکشی، شگفتی را بر بیتفاوتی و پایداری را بر سود کوتاهمدت ترجیح دهیم انریک سالا، زیستشناس دریایی میگوید: «بدون اقیانوس، زندگی روی زمین وجود نداشت. اگر اقیانوس را از دست بدهیم، خودمان را از دست دادهایم.»
بیشتر بدانیم: اقیانوسها برای ۱۰ میلیارد نفر کافی نیست
لینک منبع: earth
نظرات کاربران