علی دارابی، معاون وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران، در این زمینه از مسئولان محلی خواست تا همکاری لازم را برای تکمیل سریع پرونده نامزدی انجام دهند. وی تأکید کرد که این پرونده باید با دقت و جامعیت کافی تهیه شود تا شانس موفقیت آن در سازمان یونسکو افزایش یابد. دارابی با اشاره به اهمیت تاریخی آسیابهای بادی گفت: «این آسیابها یک میراث فرهنگی ارزشمند هستند و بیشترین تعداد آنها در خراسان جنوبی قرار دارد.»
آسبادها، که قدمت آنها به بیش از هزار سال میرسد، یکی از مهمترین نمونههای مهندسی سنتی ایران به شمار میروند. این سازهها با استفاده از نیروی باد قادر به آسیاب کردن گندم و سایر غلات بودهاند و نقش بسزایی در تأمین معیشت جوامع روستایی داشتهاند. تاریخنگاران بر این باورند که این فناوری ابتدا در ایران توسعه یافته و سپس به دیگر نقاط جهان منتقل شده است، به طوری که نمونههایی از آن در برخی کشورهای اروپایی و آسیایی نیز دیده میشود.
طبق برنامه اعلامشده، در ماه مهر امسال، یکی از این آسیابها برای آسیاب کردن گندم به کار گرفته خواهد شد تا عملکرد عملی و واقعی این فناوری باستانی به نمایش گذاشته شود. کارشناسان و نمایندگان یونسکو با مشاهده این فرآیند قادر خواهند بود بهخوبی درک کنند که چگونه این اختراع ساده اما هوشمندانه، نیازهای غذایی و اقتصادی مردم آن زمان را برآورده میکرده است. این اقدام، نمایشگاهی زنده و عملی از تاریخ مهندسی ایران محسوب میشود که تأثیر آن بر توسعه فناوریهای بعدی در سراسر جهان قابل توجه است.
در حال حاضر، استان خراسان جنوبی میزبان بیش از ۳۱۰ آسیاب بادی حفظشده است که معادل ۷۹ درصد از کل تعداد این سازهها در ایران است. این آمار نشاندهنده تمرکز و اهمیت تاریخی این منطقه در حفاظت از این میراث باستانی است. با ثبت آسیابهای بادی در فهرست میراث جهانی یونسکو، نه تنها ارزش فرهنگی و تاریخی آنها به رسمیت شناخته میشود، بلکه فرصتی برای جذب گردشگران داخلی و بینالمللی و همچنین ایجاد درآمدهای پایدار برای جوامع محلی فراهم میآید.
آسبادها از لحاظ معماری و مهندسی نیز قابل توجه هستند. طراحی آنها به گونهای است که میتوانستند بیشترین بهره را از نیروی باد ببرند، حتی در مناطقی که وزش باد محدود بود. بدنههای چوبی یا آجری این آسیابها به گونهای ساخته شدهاند که مقاومت بالایی در برابر شرایط جوی سخت دارند و همین امر باعث شده است که بسیاری از آنها پس از صدها سال همچنان پابرجا بمانند. علاوه بر این، سیستم آسیاب داخلی آنها نمونهای از ترکیب دانش مکانیک و خلاقیت انسانهای گذشته است که نشاندهنده درک پیشرفته آنها از نیروهای طبیعی و کاربرد آنها در زندگی روزمره بوده است.
ثبت این آثار در یونسکو همچنین میتواند به حفاظت قانونی و بازسازی آنها کمک کند. بسیاری از آسیابهای بادی با گذشت زمان دچار فرسودگی و تخریب شدهاند و نیاز به مرمت و بازسازی دارند. حمایت بینالمللی از طریق یونسکو میتواند منابع مالی و تخصصی لازم برای حفظ این سازهها را فراهم کند و به آموزش جوامع محلی در زمینه نگهداری و حفاظت از این میراث کمک نماید.
کارشناسان گردشگری نیز معتقدند که ثبت آسیابهای بادی در فهرست میراث جهانی میتواند جذابیت مناطق روستایی و تاریخی ایران را افزایش دهد. بازدید از این آسیابها نه تنها برای علاقمندان به تاریخ و مهندسی جذاب است، بلکه فرصتی برای تجربه زندگی سنتی و فرهنگ بومی مردم خراسان جنوبی نیز فراهم میآورد. این امر میتواند به توسعه اقتصاد محلی، اشتغالزایی و حفظ سبک زندگی سنتی در این مناطق کمک کند.
به طور خلاصه، تلاش ایران برای ثبت آسیابهای بادی عمودی در فهرست میراث جهانی یونسکو، اقدامی مهم در جهت حفاظت از یک فناوری باستانی و ارتقای جایگاه فرهنگی کشور در جهان است. این اقدام نه تنها ارزش تاریخی و مهندسی این سازهها را به رسمیت میشناسد، بلکه میتواند زمینه توسعه گردشگری، آموزش نسلهای آینده و تقویت هویت فرهنگی ایران را فراهم کند.
منبع خبر : tvbrics.com
نظرات کاربران