در این مقاله به معرفی غذاهای محلی سیستان و بلوچستان می‌پردازیم و بررسی می‌کنیم که مردم این منطقه از جنوب کشورمان عمدتاً با چه غذاهایی زندگی می‌کنند. با ما همراه شوید تا با انواع غذاهای سنتی بلوچستان آشنا شوید و در سفرتان به این منطقه بدانید کدام غذاها را باید تجربه کنید. همچنین برخی از مهم‌ترین غذاهای محلی سیستان را معرفی و روش تهیه آن‌ها را توضیح می‌دهیم. به ما در ادامه مقاله همراهی کنید تا اطلاعات بیشتری کسب کنید.
1. کشک زرد
یکی از غذاهای محبوب منطقه سیستان، کشک زرد است که با هیچ کشک دیگری شباهتی ندارد. این کشک، با عنوان کشک سیستانی یا کشک زرد زابلی هم شناخته می‌شود و یک نوع فرآورده لبنی-غله‌ای است که به شکل پودری و زردرنگ معروف است. برای تهیه کشک زرد، ادویه، زردچوبه و گندم بلغور شده با هم ترکیب می‌شوند و سپس این مخلوط به مدت یک هفته تا 10 روز در کیسه‌ای نخی قرار می‌گیرد. سپس این مخلوط ورز داده شده و به صورت پودری به دست می‌آید که به عنوان یک غذای مقوی استفاده می‌شود.
مردم سیستان کشک زرد را با روغن سرخ کرده و سپس آب به آن اضافه می‌کنند تا به شکلی مانند سوپ درآید. در نهایت، آن را با نان تیلیت سرو می‌کنند و این غذا را می‌لذّت‌برند. باید توجه کرد که نحوه آماده‌سازی این غذا شباهتی به آماده‌سازی یک نوع سوپ نیمه آماده دارد و به دلیل سرعت بالای آماده‌سازی آن، می‌توان آن را در هر زمانی از روز سرو کرد. البته، این غذا در روزهای سرد سال بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
2. تباهگ
تباهگ یکی از خوراکی‌های محبوب در منطقه بلوچستان است که دارای تاریخچه‌ای باستانی است. در گذشته، مردم بلوچ برای حفظ گوشت از فساد، آن را در پودر انار و نمک می‌پوشانیدند و سپس برای مدتی زیر نور خورشید خشک می‌کردند.
امروزه، گوشت خشک‌شده را به مدت کوتاهی در آب همراه با نمک و فلفل می‌پزند تا برای طبخ برنج استفاده شود. این روش باعث می‌شود برنج طعمی خاص و لذیذ به خود بگیرد. گاهی هم گوشت را پس از پخت از آب خارج کرده و سپس آن را سرخ می‌کنند و در نهایت با برنج میل می‌کنند. البته، برخی افراد ترجیح می‌دهند گوشت را پس از پختن با آب مصرف کنند و این نکته را نیز باید ذکر کرد که برخی از بلوچی‌ها بعد از جوش آمدن گوشت، برنج را به آن اضافه می‌کنند تا به شکل استانبولی تهیه شود.
تباهگ از غذاهای محبوب مردم بلوچستان است، به خصوص در ایام عید قربان که گوشت نذری به وفور در دسترس است، این غذا به عنوان اولین گزینه برای پخت و تهیه غذا مورد توجه قرار می‌گیرد.
3. دوغ پا
دوغ پا، یک نوع خورشت است که به جای استفاده از آب، از دوغ برای پختن آن استفاده می‌شود. این خورشت معمولاً با لپه، پیاز خرد شده، روغن، نمک، فلفل سیاه، زردچوبه و زعفران تهیه می‌شود. در نهایت، معمول است که این خورشت دلچسب را با برنج کته همراه شود.
مهم است بدانید که تهیه این خورشت با دوغ، جزء فرهنگ و روحیه دامپروری بلوچ‌ها است و محصولات لبنی به عنوان یکی از مواد اصلی، همواره در سفره‌های این خطه از میهن عزیزمان حضور دارد.
4. تنورچه
تنورچه یا ترونچه یکی از معروف‌ترین غذاهای منطقه بلوچستان است که با طعم دلچسب و لذیذ خود مردم را شیفته خود می‌کند. این کباب به نامش معروف است؛ زیرا درون تنور تهیه می‌شود. اما روش‌های مختلفی برای پخت آن وجود دارد.
در روش اول، گوشت گوسفند را به قطعات بزرگ تقسیم کرده و بر روی سیخ‌های چوب نخل می‌کشند. سپس این سیخ‌ها را درون تنور قرار داده و در صورت نیاز، با قرار دادن ظرف حاوی آب در داخل تنور، از خشک شدن گوشت جلوگیری می‌کنند. این روش باعث می‌شود که گوشت آبدار و لذیذ باقی بماند.
در روش دوم، گوسفند را کامل ذبح کرده و پس از پاکسازی دقیق، درون شکم آن را خالی می‌کنند. سپس گوسفند را به هم می‌دوزند و دست و پا و شکم آن را بسته و آویزان درون تنور قرار می‌دهند تا به مدت زمان مناسب پخته شود.
تنورچه را می‌توان همراه با برنج یا نان سرو کرد و لذت غذا خوردن را دوچندان کرد.
5. لنجو | آبگوشت ماهی
یکی از غذاهای محلی و معروف در منطقه سیستان و بلوچستان، لنجو نام دارد که به آن ماهی آب‌پز یا آبگوشت ماهی هم می‌گویند. در این منطقه، به خصوص در نزدیکی سواحل دریا، ماهی یکی از مهم‌ترین مواد غذایی محسوب می‌شود و به همین دلیل به روش‌های متنوعی طبخ می‌شود. ماهی‌هایی که با آب پخته می‌شوند، با عنوان لنجو شناخته می‌شوند. اما بسیاری از مردم این منطقه ماهی را با دوغ نیز پخته و به آن لنجو با دوغ یا ماهی دوغی می‌گویند.
جالب است که برای آماده‌سازی لنجو، ابتدا ماهی را با موادی از قبیل پیاز سرخ‌شده، نمک، فلفل، آچار زابلی و زردچوبه پخته و پس از آن، ماهی را از آب بیرون می‌کشند. سپس ماهی را کمی بیشتر در حرارت می‌گذارند و در نهایت، این دو را در کنار هم سرو می‌کنند. این آب و مواد داخل آن را نیز آبگوشت می‌نامند.
6. دوغ‌برگ
دوغ برک یکی از غذاهای سنتی منطقه‌ی سیستان و بلوچستان است که از دوغ و آرد تهیه می‌شود. این غذا، معمولاً در زنک نیز شناخته می‌شود و از موادی چون آرد، روغن، نمک، ادویه و دوغ استفاده می‌شود.
برای طبخ دوغ برک، ابتدا آرد را در روغن سرخ می‌کنیم و سپس دوغ را به آن اضافه می‌کنیم. این مرحله به‌عنوان ترکیب مواد مهمی برای به دست آوردن طعم و ارتقاء کیفیت غذا محسوب می‌شود. تا زمانی که غذا جوش نزند، آن را همزمان مخلوط می‌کنیم تا از ایجاد پچ در غذا اجتناب داشته باشیم، به‌عبارت دیگر، می‌خواهیم مواد به‌طور یکنواخت ترکیب شوند.
7. آبگوشت زابلی
آبگوشت زابلی یا سیستانی از سایر آبگوشت‌های کشورمان تا حد زیادی مشابه است. مواد اولیه این غذا شامل پیاز، گوشت، لپه، سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی است. اما تفاوت اصلی آن در ادویه‌های مورد استفاده است، به‌عنوان مثال، آچار که یک ادویه سنتی در منطقه سیستان و بلوچستان است و بسیاری از مردم این منطقه از آن استفاده می‌کنند.
8. اوجیزک
اوجیزک یک نوع غذای محلی است که شبیه به آبگوشت است، با این تفاوت که گوشت در آن استفاده نمی‌شود، بنابراین برای افرادی که رژیم گیاهی دنبال می‌کنند، گزینه مناسبی است. در تهیه این غذا از گوجه، روغن محلی، پیاز، آب، و سیب‌زمینی استفاده می‌شود و از آچار برای افزودن طعم دلچسب به آن استفاده می‌شود. برخی از افراد در انتهای پخت این غذا، یک تخم‌مرغ را روی آن می‌شکنند و آن را برای سرویس روی میز می‌برند تا لذت ببرند؛ اما بعضی دیگر ترجیح می‌دهند بدون تخم‌مرغ این غذا را میل کنند.
9. املت سوزی
املت سوزی یکی از غذاهای سنتی و لذیذ استان سیستان و بلوچستان است که از گیاه سوزی در طبخ آن استفاده می‌شود. این غذا از موادی مانند پیاز، سیب‌زمینی، تخم‌مرغ، سیر، نمک، فلفل و روغن تهیه می‌شود. البته می‌توان به جای سوزی از اسفناج نیز استفاده کرد، اما طبیعتاً طعم و اصالت آن به همان اندازه نخواهد بود.
10. بت ماش
بت ماش یکی از غذاهای محبوب در منطقه چابهار است که جایگاه خاص خود را در دل‌های طرفدارانش پیدا کرده است.
این غذا با طرز تهیه‌ای شبیه به دمپختک شناخته می‌شود، که از برنج، ماش و سبزی‌های معطر تشکیل شده است. مردم بلوچ عموماً در فصل‌های خنک و بارندگی سال این غذا را لذیذا می‌پسندند، و در ویژه‌ترین زمان‌ها مانند ماه رمضان، بت ماش به‌عنوان انتخابی بسیار مناسب برای سحریهای شان شناخته می‌شود. باور بلوچی‌ها به این است که هر کسی که در وقت سحر این غذا را مصرف کند، تا آخرین لحظات افطار از گرسنگی رنج نخواهد برد.
11. پکوره
پکوره، یک غذای محبوب در استان سیستان و بلوچستان است که از کشورهای همسایه مانند افغانستان و پاکستان به مناطق جنوبی کشورمان وارد شده است. این غذا به اندازه‌ای پرطرفدار است که نه تنها در خانه‌ها بلکه در خیابان‌ها و کوچه‌ها نیز به فروش می‌رسد و دارای طرفداران فراوانی است. مواد اصلی برای تهیه پکوره شامل آب و خمیر مایه، پیاز، گشنیز، فلفل، ادویه، آرد گندم و آرد نخودچی هستند.
12. پلو زعفرانی
پلو زعفرانی، یک غذای محبوب در منطقه‌ی چابهار است، که اصالتش به کشور همسایه‌ی ما، پاکستان باز می‌گردد. این غذا اکنون در بین مردم چابهار، مورد توجه و استقبال زیادی قرار دارد. برای آماده‌سازی این غذا، از موادی مانند مغزهای مختلف از جمله پسته و بادام، گوشت قرمز یا مرغ، و البته زعفران برای آرایش آن استفاده می‌شود. این غذا تا حد زیادی شبیه به مرصع پلو است، اما با این تفاوت که زعفران به عنوان مواد اصلی استفاده می‌شود. در امروزه، پلو زعفرانی بیشتر در مهمانی‌ها و جشن‌های چابهار ارائه می‌شود.
13. ماهیگ پچ
در فصول بارانی در منطقه بلوچ، یک غذای جذاب و لذیذ به نام “ماهیگ پچ” مورد توجه قرار می‌گیرد. برای طبخ این غذا، ابتدا از خمیری ساخته شده از آرد گندم استفاده می‌شود که پس از آماده‌سازی، به دو بخش تقسیم می‌شود. سپس ماهی تازه را که بر روی آتش با استفاده از برگ‌های درخت خرما کباب شده، روی یکی از بخش‌های خمیر قرار داده و سپس آن را درون تنور می‌پزند.
برای آشنایی با غذاهای جنوب کشور عزیزمان مطلب 15 مورد از غذاهای محلی شیراز را بشناسیم را از دست ندهید.
نظرات کاربران