تعداد زیادی از باورهای متداول درباره تأثیر ماه کامل بر انواع امور، از جمله کیفیت خواب، سلامت روان و قلب، وجود دارد. اما باید توجه داشت که تنها تعداد کمی از این موارد توسط مطالعات تأیید شده‌اند.
یکی از معروف‌ترین این باورها، مشابه آنچه در نمایشنامه «اتللو» اثر شکسپیر آمده، اعتقاد به تأثیر ماه بر روح و رفتار انسان‌هاست. این ایده می‌گوید که ماه کامل می‌تواند احساسات را تحریک کند، عادت‌های عجیب‌وغریبی را به وجود آورد و حتی برخی مشکلات جسمی را ایجاد کند. این باور به‌طوری که تاریخی است، تاکنون در بین برخی افراد وجود دارد.
با این حال، با توجه به آنچه مطالعات علمی نشان می‌دهند، تأثیرات ماه کامل هنوز به‌طور کامل تأیید نشده‌اند. برخی از تحقیقات نشان می‌دهند که حدود 81٪ از متخصصان سلامت روان باور دارند ماه کامل می‌تواند افراد را بیمار کند، اما همچنان دلایل علمی قطعی برای این باور وجود ندارد. مطالعات در زمینه تأثیر ماه بر افراد نشان می‌دهد که این اعتقاد با تاریخچه‌ای دیرینه همراه است، اما نتایج کافی جهت تأیید این نظریه فراهم نشده‌اند. برخی تحقیقات اشاره دارند که ممکن است ماه کامل منجر به افزایش مراجعات به اورژانس یا بخش‌های مرتبط با سلامت روان شود، اما هنوز نیاز به مطالعات دقیق‌تر و تحقیقات بیشتری در این زمینه وجود دارد.
از اینرو، در این مقاله، به طور مفصل به تحقیقات و نتایج محققان در زمینه تأثیر ماه بر بدن و رفتار انسان پرداخته می‌شود که می‌تواند مفید و اطلاعاتی قابل اعتماد در این زمینه ارائه دهد.
تأثیر ماه کامل بر فیزیولوژی و رفتار انسان
تأثیر ماه کامل بر رفتار و سلامت انسان
برای قرون‌ها، پزشکان و فیلسوفان باور داشتند که ماه کامل تغییرات رفتاری را در انسان ایجاد می‌کند. این باورها از جمله منشأ عبارت “دیوانه” بود، که به ایده اینکه تغییرات در وضعیت ذهنی مرتبط با چرخه‌های ماه است، برمی‌گردد. این ارتباط حتی در رساله‌های حقوقی تاریخی هم تأیید شده است. به عنوان مثال، ویلیام بلکستون، حقوقدان معروف بریتانیایی، نوشته است که مردم توانایی استدلال خود را بر اساس مراحل تغییر ماه به دست می‌آورند و آن را از دست می‌دهند.
این باور به نام “اثر قمری” شناخته می‌شود که معتقد است سلامت و رفتار در طول مراحل خاصی از چرخه قمری تغییر می‌کند و برخی ادعا می‌کنند که می‌تواند بر همه چیز، از سلامت باروری تا کیفیت خواب، تأثیر بگذارد.
این اعتقاد به تأثیر ماه بر جنبه‌های خاصی از سلامت جسمی و روانی، به‌خوبی در نوشته‌های نویسندگان کلاسیک مانند ارسطو و لوسیلیوس در یونان و روم باستان مستند شده است. در دهه 1970، روان‌دکتر آرنولد لیبر این نظریه را مطرح کرد که ماه بر “جزر و مد بیولوژیکی” بدن تأثیر می‌گذارد و رفتار انسان را تغییر می‌دهد و منجر به افزایش نرخ خشونت و قتل می‌شود.
اگرچه بسیاری از این نظریه‌ها از آن زمان تاکنون رد شده‌اند، اما احتمال اینکه انسان‌ها ممکن است تحت تأثیر چرخه‌های ماه قرار گیرند، کاملاً بی‌اساس نیست. جزر و مد اقیانوس در زمان فازهای ماه بالا و پایین میرود و چندین گونه دریایی از جمله مرجان‌های صخره‌ای با منبع مورد اعتماد، کرم‌های ساکن دریا و برخی ماهی‌ها، چرخه‌های تولیدمثلی دارند که تقریبا با چرخه‌های قمری هماهنگ شده‌اند.
با این حال، تعداد زیادی از مطالعات ماه را به رفتار انسان و شرایط سلامتی مرتبط نمی‌دانند. اما همچنان ارتباطاتی که بین مردم و ماه کامل وجود دارد، ناچیز نیست.
تأثیر ماه کامل بر الگوی خواب شما
اثرات ماه کامل بر الگوی خواب
تحقیقات نشان می‌دهد که ماه کامل ممکن است بر تأخیر خواب افراد تأثیر بگذارد. مطالعه‌ای در سال 2021 نشان داد که افراد در شب‌های قبل از ماه کامل به‌طور کلی دیرتر به خواب می‌روند و کمتر خواب می‌بینند. این تحقیقات نیز نشان می‌دهد که ممکن است ماه کامل با کاهش خواب عمیق و افزایش تأخیر در مرحله REM (حرکت سریع چشم) مرتبط باشد.
تأخیر خواب به دوره زمانی بین زمان خواب رفتن اولیه تا ورود به مرحله اولیه خواب REM اطلاق می‌شود. افزایش تأخیر به این معنی است که زمان بیشتری برای رسیدن به مرحله خواب REM نیاز است. در این موارد، عواملی مانند آپنه خواب، مصرف الکل و عده‌ای از داروها ممکن است نقش داشته باشند.
عمیق‌ترین خواب درست قبل از شروع مرحله REM اتفاق می‌افتد.
علاوه بر این، ممکن است ماه کامل بر مردان و زنان تأثیرات متفاوتی داشته باشد. مطالعه‌ای در سال 2015 با بررسی 205 نفر نشان داد که ماه کامل ممکن است در مردان و زنان اثرات متفاوتی داشته باشد. برخی از زنان کمتر خواب می‌برند و در زمانی که فاز ماه کامل نزدیک است، خواب REM کمتری دارند، در حالی که مردان در این زمان دارای خواب REM بیشتری هستند.
مطالعه‌ای نیز در سال 2016 تغییرات در چرخه خواب کودکان را در 12 کشور بررسی کرد و نتیجه گرفت که کودکان در مرحله ماه کامل 1٪ کمتر خواب می‌برند. با این حال، این مطالعه هیچ ارتباطی بین این تغییر در خواب و تفاوت‌های قابل توجهی در رفتار در این دوره نیافت.
اگرچه تعداد زیادی از مطالعات به ارتباط بین خواب و چرخه‌های ماه اشاره می‌کنند، اما نه همه‌ی آنها این نتیجه را تأیید می‌کنند. مطالعه‌ای در سال 2015 با مشارکت 2125 نفر هیچ ارتباطی بین ماه کامل و تغییرات در الگوهای خواب نشان نداد.
تأثیر ماه کامل بر خلق و خوی و سلامت روان
تأثیر نور و تاریکی بر ریتم شبانه‌روزی و سلامت روان
سیستم بدن انسان با قرار گرفتن در دسترس نور روز و تاریکی تطابق یافته است که منجر به ایجاد ریتم‌های شبانه‌روزی می‌شود و این ریتم‌ها تأثیر زیادی بر تعدادی از سیستم‌های بدن شما دارند، نه فقط چرخه خواب و بیداری شما. این ریتم شبانه‌روزی حتی بر سلامت جسمی و روانی شما نیز تأثیر می‌گذارد.
با اما استفاده گسترده از نور الکتریکی، ریتم‌های شبانه‌روزی شما با الگوهای نور و تاریکی جدید هماهنگ می‌شوند. وقتی این ریتم‌ها بهم متلاطم می‌شوند، می‌توانند باعث افزایش علائم بسیاری از اختلالات سلامت روانی شوند، از جمله اضطراب، اختلال دو قطبی، افسردگی و روان‌گسیختگی.
آیا ماه کامل هنوز هم قدرت این تأثیر را دارد که ریتم شبانه‌روزی شما را بهم بزند؟ با مقایسه با یک چراغ خیابان با شدت نور 15 لوکس یا یک صفحه نمایش تلفن همراه که با منبع مطمئن 0.1 تا 0.3 لوکس روشن می‌شود، آیا ماه کامل واقعاً با تغییرات خلق و خو و سلامت روان مرتبط است؟
شواهد علمی نشان می‌دهد که خیر. یک مطالعه در سال 2017 سوابق اورژانس را در یک بیمارستان با 140 تختخوابی تجزیه و تحلیل کرد و نتیجه گرفت که افراد به دلیل یک بیماری روانپزشکی به تعداد تقریباً مساوی در طول هر چهار مرحله از ماه به اورژانس مراجعه کردند.
همچنین، یک بررسی در سال 2019 از نزدیک به 18000 پرونده دکتری از مراکز مختلف نشان داد که هیچ ارتباطی بین چرخه‌های قمری و طول مدت اقامت در بیمارستان یا تعداد پذیرش یا ترخیص بیماران بستری در مراکز روانپزشکی وجود ندارد.
افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرند
برخی موارد استثنا وجود دارد که نتیجه‌گیری کلی را ممکن است تحت تأثیر قرار دهد. محققان مشاهده کرده‌اند که افراد مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است تحت تأثیر تغییرات چرخه ماه قرار بگیرند. به‌طور خاص، یک مطالعه انجام‌شده در سال 2018، 17 نفر را مورد بررسی قرار داد که اختلال دوقطبی آنها به سرعت از افسردگی به شیدایی تغییر می‌کرد.
این مطالعه نشان داد که ضربان‌ساز شبانه‌روزی یا “گروه کوچکی از اعصاب” در این افراد با الگوهای قمری هماهنگ می‌شد. این باعث تغییراتی در الگوی خواب آنها شد که سپس باعث تغییر از علائم افسردگی به علائم شیدایی می‌شد.
در یک مطالعه موردی در سال 2019، با مورد یک زن مبتلا به اختلال دوقطبی II، محققان پیشنهاد کردند که این ارتباط ماه و خلق و خو را می‌توان با تغییر برخی داروها، به‌ویژه داروهای تیروئید و داروهای ضد افسردگی، و استفاده از نور درمانی، درمان کرد.
تأثیر ماه کامل بر سیستم قلبی عروقی شما
هنگامی که ماه به زمین نزدیک‌تر می‌شود، کشش گرانشی تغییر می‌کند و توده‌های آبی بزرگ زمین با جزر و مد بالاتر پاسخ می‌دهند. این پدیده، دانشمندان را به فکر انداخته است که آیا تغییر کشش گرانشی ممکن است بر نحوه واکنش مایعات در بدن شما نیز تأثیر بگذارد. تحقیقات انجام‌شده نشان‌دهنده چیزهای جالبی است که آنها کشف کرده‌اند.
تأثیر ماه کامل بر فشار خون ممکن است وجود داشته باشد.
در یک تحقیق انجام‌شده در سال 2013 بر روی دانشجویان پسر دانشگاه، محققان اثر تغییر چرخه ماه را بر سیستم قلبی عروقی شرکت‌کنندگان مورد اندازه‌گیری قرار دادند. نتایج نشان داد که فشار خون در طول ماه نو و ماه کامل حدود 5 میلی‌متر جیوه کاهش می‌یابد. همچنین، در آزمون مرحله‌ای، ضربان قلب و فشار خون شرکت‌کنندگان در طول ماه کامل و نو کمتر بود و ضربان قلب آنها در این دوره‌ها به سرعت به سطح طبیعی بازگشت.
با این مطالعه، محققان به این نتیجه رسیدند که انسان‌ها در ماه‌های کامل و نو از نظر فیزیکی کارآمدتر هستند. با این حال، این یافته تا حدودی با تحقیقات دیگر – از جمله مطالعه سال 2020 منبع معتبر روی ورزشکاران مرد که تفاوت قابل‌توجهی در عملکرد ورزشی در مراحل مختلف قمری پیدا نکرد – در تضاد است.
مطالعه دیگری در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نشان داد که چرخه‌های قمری بر فشار خون تأثیر نمی‌گذارد، اما بر سایر عملکردهای مرتبط از جمله سطح قندخون و ضربان قلب تأثیر می‌گذارد.
تأثیر ماه کامل بر خشونت، پرخاشگری، ضربه روحی و خودکشی
برای دهه‌ها – و شاید حتی قرن‌ها – مردم به اعتقاد این هستند که در دوره‌های ماه کامل، حملات، آسیب‌ها و حتی خودکشی‌های بیشتری رخ می‌دهد. این موضوع توسط محققان بسیاری مورد بررسی قرار گرفته است. آنها سوابق مختلف را بررسی کرده و تحقیقات خود را انجام داده‌اند و به نتیجه‌ای رسیده‌اند: ماه کامل تأثیر معناداری در افزایش این نوع رفتارهای انسانی ندارد.
در واقع، یک مطالعه نشان داده است که در طول ماه کامل، وقوع قتل‌ها کاهش اندکی داشته است. به طور مشابه، مطالعه دیگری با بررسی منابع معتبر نشان داده است که هیچ تفاوت قابل توجهی در پذیرش بیماران به مرکز تروما در طول ماه کامل وجود ندارد.
تأثیر ماه بر چرخه‌های قاعدگی
چرخش ماه در دور زمین به طول تقریباً یک ماه است. با وجود اینکه تعداد زیادی از چرخه‌های قاعدگی نزدیک به هم هستند، ارتباط ماه با دوره‌های قاعدگی بین مردم واقعی نیست.
یک مطالعه معتبر در سال 2021 این مسئله را تایید می‌کند. در این تحقیق، محققان 529 زن را در شش دوره قاعدگی مورد بررسی قرار دادند و هیچ ارتباطی بین فازهای قمری و شروع دوره‌های قاعدگی پیدا نکردند. بنابراین، از نظر چرخه‌های تولیدمثلی انسان، می‌توان ادعا کرد که ماه کامل نه بارداری را به شما می‌دهد و نه زایمان را ناگهانی می‌سازد و این می‌تواند اطمینان بخشی برای شما باشد.
استناد نادرست به اثرات ماه بر زندگی انسان
همبستگی و همی نوعی اشتباه در استدلال است. وقتی در اندیشه‌ها و نتیجه‌گیری‌های خود اشتباه می‌کنید، به طور نادرست به یک منبع قابل اعتماد اعتماد می‌کنید، زیرا نه همه داده‌ها را درنظر گرفته‌اید و نه تمامی جنبه‌ها را بررسی کرده‌اید. به عنوان مثال، اگر شما به یک شهر جدید سفر کنید و تنها چند تعامل ناخوشایند با مردم محلی داشته باشید، ممکن است به طور غلط فرض کنید که تمام افراد این شهر بی‌ادب هستند.
این نتیجه‌گیری نادرست به دلیل نادیده گرفتن تعداد زیادی از تعاملات مثبت یا بی‌طرف که داشته‌اید رخ می‌دهد و فقط بر روی تجربیات منفی تمرکز می‌کنید. به طور مشابه، ممکن است مردم به علت شنیدن افسانه‌هایی درباره ارتباط ماه با رفتارها یا حوادث آسیب‌زا، هر اپیزود رفتاری یا حادثه‌ای را به ماه کامل نسبت دهند بدون آنکه به واقعیت‌ها و تمام جنبه‌ها توجه کنند.
و در پایان
اثرات ماه بر پدیده‌های طبیعی مانند جزر و مد، به برخی فرهنگ‌ها باورهای نادرست القا کرده‌است. آنها به اشتباه معتقدند که فازهای ماه نیز بر احساسات، رفتارها و سلامت انسان تأثیر دارد، اما این اعتقاد عمدتاً اشتباه است. در واقع، ماه کامل نمی‌تواند باعث شود افراد پرخاشگرتر، خشن‌تر، مضطرب‌تر یا افسرده‌تر شوند.
تحقیقات نشان می‌دهد بین مراحل ماه و تغییرات علائم اختلال دوقطبی ارتباط وجود دارد. همچنین شواهد حاکی از این است که ماه کامل ممکن است خواب عمیق کمتری را به همراه داشته باشد و باعث تاخیر در ورود به مرحله REM شود. علاوه بر این، برخی مطالعات تغییرات جزئی در شرایط قلبی عروقی در طول ماه کامل نشان داده‌اند.
دانشمندان همچنان به مطالعه چگونگی تأثیر ماه بر سیستم‌های مختلف فیزیولوژیکی و روانی پرداخته و پژوهش‌ها را ادامه می‌دهند. با این حال، در حال حاضر، به نظر می‌رسد تأثیر این بدن آسمانی بر بدن انسان کمتر از آن چیزی است که اولاً تصور می‌شد.
نظرات کاربران