با تشکر از تأثیرگذاری آثاری چون «قصه‌هایی از سردابه» (Tales From the Crypt) در سال ۱۹۷۳، «نمایش مورمور» (Creepshow) در سال ۱۹۸۲، «ترفند درمان» (Trick ‘r Treat) در سال ۲۰۰۷ و «وی/اچ/اس» (V/H/S) در سال ۲۰۱۲، هواداران ژانر وحشت اغلب فیلم‌های آنتولوژی یا همان اپیزودیک را به عنوان جزء این ژانر تلقی می‌کنند. با این حال، هیچ ارتباط خاصی بین فیلم‌های آنتولوژی و ژانر وحشت وجود ندارد. تقریباً برای هر ژانری می‌توان فیلم‌های آنتولوژی را دید، از وسترن و علمی‌تخیلی گرفته تا جنایی نئو نوآر و حتی انیمیشن‌های موزیکال.
عمدتاً فیلم‌های آنتولوژی از سه یا بیشتر از سه بخش تشکیل شده‌اند و ممکن است دارای مدت زمان طولانی باشند. این دو ویژگی نیز در مورد فیلم‌هایی که در این فهرست آمده‌اند، قابل اعتبار است. تمام فیلم‌های این لیست یا دارای نام‌های شناخته شده هستند یا بهره‌مند از حضور چهره‌های مشهور در جلوی دوربین یا در پشت صحنه آن‌ها هستند؛ با این حال، در برخی موارد، هر دو ویژگی نیز درباره‌ی آن‌ها صحت دارد.
۱. هر کس سینمای خودش (To Each His Own Cinema)
- تاریخ تولید: ۲۰۰۷
- تهیه‌کننده: ژیل ژاکوب
- کارگردانان: ریموند دپاردون، عباس کیارستمی، کن لوچ، دیوید لینچ، یوسف شاهین، ژانگ ییمو، تاکشی کیتانو
- بازیگران: ایزابل ادجانی، آنوک آیمی، جورج بابلوانی
- ژانر: درام، کمدی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۱۰۰ از ۱۰۰
فیلم «هر کس سینمای خودش» که در سال ۲۰۰۷ منتشر شد، به ویژگی‌های منحصر به فرد خود برخاسته است؛ زیرا این اثر شامل فیلم‌های کوتاه از گروهی از برجسته‌ترین کارگردانان جهان می‌شود. از جمله این کارگردانان برادران کوئن، دیوید لینچ، گاس ون سنت و دیوید کراننبرگ اندازه‌گیری می‌شوند. به همراه این عناوین، عباس کیارستمی، نام آشنای سینمای ایران و آلخاندرو گوزالس ایناریتو، فیلم‌ساز معروف مکزیکی نیز به عنوان دیگر مشارکت‌کنندگان در این فیلم ذکر شده‌اند.
هر یک از این کارگردانان در بخش‌های مختلف فیلم خود، با استعراض توانمندی‌ها و برجسته کردن نبوغ خود، توانسته‌اند داستان‌های جذابی را با حضور بازیگران متنوع به تصویر بکشند و ارتباط خوبی با تماشاگران برقرار کنند. «هر کس سینمای خودش» نه تنها از نظر فنی بلکه از جهات مختلف دیگر نیز توسط منتقدان تحسین شده است. با این حال، همانند بسیاری از فیلم‌های آنتولوژی دیگر، این اثر هنوز به خود مخاطبان گسترده‌ای نرسیده است. با ارائه این معرفی در این فهرست، امیدواریم تعداد بیشتری از علاقه‌مندان به سینما این فیلم را به زودی تماشا کنند.
۲. تمام چیزهایی که همیشه می‌خواستید درباره رابطه بدانید (اما از پرسیدن آن هراس داشتید)
- تاریخ تولید: ۱۹۷۲
- کارگردان: وودی آلن
- بازیگران: وودی آلن، جان کاراداین، لوئیس لسر، تونی رندال، لین ردگریو، برت رینولدز
- ژانر: کمدی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۸۸ از ۱۰۰
فیلم آنتولوژی «تمام چیزهایی که همیشه می‌خواستید درباره رابطه بدانید (اما از پرسیدن آن هراس داشتید)» یکی از زودترین اثار وودی آلن، نویسنده و کارگردان معروف، محسوب می‌شود که در سال ۱۹۷۲ به جمعه‌ی آثار او اضافه شد. این فیلم کمدی ممکن است محبوب‌ترین آثار آنتولوژی آلن تا به امروز باشد. تفاوت واضح فیلم‌های کوتاه این آنتولوژی، جزئیات آن‌هاست؛ اما این داستان‌ها به یک مضمون مشترک، یعنی روابط عاشقانه، پیوسته می‌شوند. وودی آلن در این اثر، با ارائه هفت فیلم کوتاه، تلاش می‌کند تا به هفت پرسش درباره روابط عاشقانه پاسخ دهد.
داستان این فیلم دارای طرحی منحصر به فرد است که با بازیگرانی چون جین وایلدر، لین ردگریو و خود وودی آلن به نمایش درآمده است. نقش‌های بازیگران از جمله پزشک، ملکه و دلقک دربار را به ترتیب ایفا می‌کنند. این فیلم اقتباسی از کتابی با عنوان همان (منتشر در سال ۱۹۶۹) نوشتهٔ دیوید روبن است. «تمام چیزهایی که همیشه می‌خواستید درباره رابطه بدانید (اما از پرسیدن آن هراس داشتید)» توسط منتقدان به دلیل دیالوگ‌های طنزآمیز و شوخ‌طبعانهٔ ثابت خود و همچنین کمدی راحت و لذت‌بخش آن مورد تحسین قرار گرفت. اگرچه با گذر زمان، ارزش برخی از جزئیات این فیلم ممکن است کاهش یابد، اما تماشای این اثر آنتولوژی همچنان برای علاقه‌مندان به این ژانر نیازمندی است.
۳. فیلم کنتاکی فراید (The Kentucky Fried Movie)
- تاریخ تولید: ۱۹۷۷
- کارگردان: جان لندیس
- بازیگران: بیل بیکسبی، جرج لازنبی، ایوان سی. کیم، تونی دو، دونالد ساترلند، هنری گیبسون، دیوید زاکر، جری زاکر، جیم آبراهامز، نیل تامپسون
- ژانر: کمدی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۸۳ از ۱۰۰
رغم حضور نویسندگان طنزنویس ماهر در ساختار فیلمنامه، «فیلم کنتاکی فراید» که در سال ۱۹۷۷ به نمایش درآمد، به یکی از جذاب‌ترین و خنده‌دارترین فیلم‌های آنتولوژی تبدیل گشت. این اثر توسط جان لندیس، کارگردانی شده است که از جمله اساطیر کمدی به شمار می‌آید. لندیس، یک سال پس از اکران «فیلم کنتاکی فراید»، به ساخت فیلم «خانه حیوانات» (Animal House) پرداخت، که موفقیت آن منجر به ایجاد اثرهای بلندتر برای او شد. این فیلم آنتولوژی به همراه سه‌گانه زاکر، آبراهامز و زاکر، با محبوبیت «فیلم کنتاکی فراید»، شهرت و موفقیتی جدید برای آن‌ها به ارمغان آورد.
گرچه این فیلم آنتولوژی در لیست بهترین فیلم‌های این ژانر قرار نمی‌گیرد، اما بدون شک جزو فیلم‌هایی است که بیشترین لحظات خنده را از بینندگان به دنبال داشته است. نقاد این اثر را به دلیل کیفیت برجسته فیلمنامه و تحسین‌برانگیز بودن آن تحسین کرده‌اند. پس از گذشت سال‌ها، این فیلم آنتولوژی هنوز هم جاودانه برنامه‌ای برای خنده و سرگرمی محسوب می‌شود، که تقدیر ویژه‌ای دارد.
۴. رویاها (Dreams)
- تاریخ تولید: ۱۹۹۰
- کارگردان: آکیرا کوروساوا
- بازیگران: آکیرا تروئو، چیشو ریو، مارتین اسکورسیزی، میتسونوری ایساکی
- ژانر: درام
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۶۸ از ۱۰۰
آکیرا کوروساوا، به احتمال زیاد مشهورترین فیلم‌ساز ژاپنی، با تولید فیلم «رویاها» در سال ۱۹۹۰، به عنوان یکی از برجسته‌ترین نام‌های عرصه فیلم‌های آنتولوژی به شمار می‌رود. این آثار آنتولوژی شامل ۸ فیلم کوتاه است که از رویاهای واقعی کوروساوا الهام گرفته شده‌اند. هر بخش از فیلم «رویاها» شخصیت‌های متفاوتی را به تصویر می‌کشد، از جمله یک دانشجوی هنر یا گروهی از کوه‌نوردان. هر یک از این فیلم‌های کوتاه، به امضای منحصر به فرد کوروساوا برخوردار است که طیف ویژگی‌هایی چون فیلم‌برداری برجسته، تاکتیک‌های تخصصی مسدود کردن، و انتخاب‌های جذاب در ادیت (از جمله افکت‌های گوناگون و استفاده از طیف‌های رنگی) را به تماشاگر نمایان می‌سازد.
«رویاها» اولین پروژه‌ای بود که آکیرا کوروساوا در بیش از ۴ دهه فعالیت خود نوشته و اجرا کرده بود. داستان‌های این آنتولوژی به خوبی نشان دهنده شخصیت‌های گوناگون و خلاقیت بی‌پایان کوروساوا است. این آثار با جزئیات زیبا و تخیلی که در فیلم‌های این کارگردان جلوه دارد، بیننده را در دنیای زیبایی‌های چشم‌نواز خود می‌غرق کرده و به قلمرو غنی فیلم‌های آنتولوژی افزوده‌اند.
۵. خاطرات (Memories)
- تاریخ تولید: ۱۹۹۵
- تهیه‌کننده: آتسوشی سوگیتا، فومیو سامجیما، یوشیماسا میزوئو
- کارگردان: کوجی موریموتو، تنسای اوکامورا، کاتسوهیرو اوتومو
- بازیگران: میچیو هازاما، یو هایاشی، کیتون یامادا
- ژانر: فانتزی، علمی‌تخیلی، انیمه
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۸۲ از ۱۰۰ (امتیاز مخاطبان)
فیلم آنتولوژی “خاطرات” از ذهن کاتسوهیرو اوتومو نشأت گرفته و در سال ۱۹۹۵ با همکاری سه کارگردان مختلف و سه داستان متفاوت منتشر شد. این فیلم آنتولوژی با داستانی به نام “رز مغناطیسی” (Magnetic Rose) آغاز می‌شود. کوجی موریموتو نویسنده فیلمنامه این بخش بوده و کارگردانی آن را بر عهده داشته است. در ادامه، تنسای اوکامورا با قسمت “بمب بدبو” (Stink Bomb) حضور دارد، که خود کاتسوهیرو اوتومو فیلمنامه آن را نوشته و اجرای کارگردانی آن را بر عهده داشته است. آخرین بخش از آنتولوژی “Cannon Fodder” نام دارد که هم فیلمنامه و هم کارگردانی آن توسط کاتسوهیرو اوتومو انجام شده است.
از زوایای اجرا، نماهای بزرگ و کلوزآپ‌های مکرر گرفته تا تاکتیک‌های برجسته فیلم‌سازی، جلوه‌گیری دوربین در فیلم “خاطرات” به خودی خود کاری ارزشمند و تحسین‌برانگیز است. این تاکتیک‌ها در پشت صحنه این فیلم‌آنتولوژی، روایت سه داستان جذاب را روان‌تر و گیراتر نموده‌اند. تباهی بر سر اینکه کدام بخش از فیلم کیفیت بالاتر و داستان جذاب‌تری دارد، اختلاف نظر وجود دارد، همان‌طور که بینندگان نیز تجربه کرده‌اند و همچنان خواهند کرد.
۶. داستان‌های نیویورکی (New York Stories)
- تاریخ تولید: ۱۹۸۹
- کارگردان: وودی آلن، مارتین اسکورسیزی، فرانسیس فورد کاپولا
- بازیگران: لری دیوید، می کوئستل، میا فارو، هیتر مک‌کامب، تالیا شیار، دان نوولو، جولی کاونر، پاتریک اونیل، وودی آلن، آدرین برودی، کریس الیوت، مارتین اسکورسیزی، ریچارد پرایس
- ژانر: کمدی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۷۶ از ۱۰۰
مارتین اسکورسیزی، فرانسیس فورد کاپولا و وودی آلن بدون شک بهترین کارگردانان سینما هستند که در شهر نیویورک به دنیا آمده‌اند. در فیلم آنتولوژی “داستان‌های نیویورکی” که سال ۱۹۸۹ انتشار یافت، این سه کارگردان بزرگ با هم متحد شدند تا به زادگاه خود ادای دین کنند. بخش اول فیلم به نام “درس‌های زندگی” (Life Lessons) نوشته ریچارد پرایس و کارگردانی اسکورسیزی است. بخش دوم “زندگی بدون زویی” (Life Without Zoë) به کارگردانی فرانسیس فورد کاپولا است که فیلمنامه آن توسط او و دخترش، سوفیا نوشته شده است. در بخش پایانی فیلم، “ویرانه‌های اودیپ” (Oedipus Wrecks)، وودی آلن هم فیلمنامه نوشته و هم در مقام کارگردان و بازیگر نقش اصلی آن ظاهر شده است.
داستان‌های اسکورسیزی و آلن مورد تحسین صاحب نظران صنعت فیلم قرار گرفتند، اما بسیاری از هواداران و منتقدان نتوانستند با فیلم کوتاه کاپولا ارتباط برقرار کنند. این فیلم کوتاه داستانی درباره یک دختر ۱۲ ساله است که در یک هتل زندگی می‌کرد. به هر حال، کلیت فیلم آنتولوژی “داستان‌های نیویورکی” معرکه و فوق‌العاده است، و نارضایتی از قسمتی که فرانسیس فورد کاپولا آن را کارگردانی کرده، لطمه‌ای به فیلم نمی‌زند. آنتولوژی “داستان‌های نیویورکی” بی‌نقص و کامل نیست، اما از آن فیلم‌های آنتولوژی است که ارزش بحث و گفت‌وگو دارد.
۷. شهر گناه: بانویی برای کشتن (Sin City: A Dame to Kill For)
- تاریخ تولید: ۲۰۱۴
- تهیه‌کننده: سرگی بسپالوف، ارون کوفمن
- کارگردان: فرانک میلر، رابرت رودریگز
- بازیگران: جسیکا آلبا، بروس ویلیس، میکی رورک، جیمی کینگ، جوزف گوردون – لویت، اوا گرین، رزاریو داوسون، جاش برولین، لیدی گاگا، ری لیوتا
- ژانر: اکشن، جنایی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۴۳ از ۱۰۰
فیلم آنتولوژی “شهر گناه: بانویی برای کشتن” که سال ۲۰۱۴ منتشر شد، همانند قسمت قبلی “شهر گناه”، به دست دو کارگردان خلاق، رابرت رودریگز و فرانک میلر ساخته شده است. در این فیلم، چهره‌های آشنا از فیلم قبلی به همراه بازیگران جدید در بخش‌های مختلف فیلم حضور دارند. جوزف گوردون لویت، یکی از چهره‌های جدید، در کنار بازیگرانی چون جسیکا آلبا، بروس ویلیس، و روزاریو داوسون، نقش می‌پردازد. تمامی بازیگران به شیوه‌ای کاریزماتیک نقش خود را ایفا می‌کنند. این اجراهای جذاب و چشمگیر به بهترین نحو ممکن با ویژگی‌های منحصر به فرد فیلم و کارگردانی همخوانی دارند و یک تجربه عالی برای مخاطب به همراه می‌آورند.
فیلم آنتولوژی “شهر گناه: بانویی برای کشتن” اپیزودیک برخی از بهترین و جذاب‌ترین جلوه‌های بصری را دارد. پالت رنگی که با دقت انتخاب شده، شات‌های منحصر به فرد و جلوه‌های ویژه‌ای که با دنیای جرم و جنایت “شهر گناه” هماهنگی دارند. هر یک از بخش‌های فیلم از دیدگاه مختلف مفهوم جدیدی را به ما نشان می‌دهند و جهان “شهر گناه” را گسترده‌تر می‌کنند. این فیلم‌های کوتاه از کیفیت روایی بسیار بالایی برخوردار هستند و به شیوه‌ای حرفه‌ای داستان خود را جلو می‌برند. با وجود اینکه “شهر گناه: بانویی برای کشتن” تحسین‌برانگیزترین فیلم آنتولوژی نیست که تاکنون ساخته شده، اما بدون شک ارزش تعریف و تمجید را دارد.
۸. تاریخ جهان: قسمت ۱ (History of the World: Part 1)
- سال تولید: ۱۹۸۱
- کارگردان: مل بروکس
- بازیگران: مل بروکس، دام دی‌لوئیس، مدلین کان، هاروی کورمن، کلوریس لیچمن، ماری مارگارت هیومز، فریتس فلد
- ژانر: کمدی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۶۳ از ۱۰۰
کارگردان مل بروکس در «تاریخچه جهان: قسمت ۱» (۱۹۸۱) از طریق مجموعه‌ای از داستان‌ها، سرگذشت بشریت را تشکیل می‌دهد. بروکس با تمسخر آمیز به قسمت‌های مختلف تاریخ جهان می‌پردازد. در این آنتولوژی، او نقش پنج شخصیت مختلف را بازی کرده و با استفاده از بازیگران معروف، به تماشاگران خود شوق و شادی می‌آورد.
مل بروکس، عالم کمدی، با کارگردانی و نویسندگی این فیلم نشان می‌دهد که چگونه می‌توان با استفاده از طنز و تمسخر، به نگاهی جدید به موضوعات جدی پرداخت. او با تسلط بر کمدی و هنر نمایش، توانسته است یک آثار دوست‌داشتنی و خنده‌دار بسازد. این فیلم هر چند از نظر منتقدان تحت تأثیر قرار نگرفته است، اما در میان بینندگان شهرت و اعتبار بالایی پیدا کرده و هنوز هم به عنوان یکی از فیلم‌های کمدی خاص و خنده‌دار دهه ۱۹۸۰ محسوب می‌شود.
۹. پاریس دوستت دارم (Paris, je t’aime)
- سال تولید: ۲۰۰۶
- کارگردانان: برادران کوئن، الکساندر پین، آلفونسو کوارون، وس کریون، تام تیکور، والتر سالس، گاس ون سنت، گاریندر چادا، سیلوین شومه، دانیه‌لا توماش، یولاند مورو
- بازیگران: نیک نولته، باب هاسکینز، ناتالی پورتمن، میراندا ریچاردسون، ویلیام دفو، مگی جیلنهال، آلایژا وود
- ژانر: عاشقانه، کمدی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۸۶ از ۱۰۰
«پاریس دوستت دارم»، فیلم آنتولوژی سال ۲۰۰۶، با همکاری برادران کوئن، الکساندر پین، آلفونسو کوارون، وس کریون، تام تیکور، والتر سالس، گاس ون سنت، گاریندر چادا، سیلوین شومه، دانیه‌لا توماش، یولاند مورو به ایستاده‌ای بی‌نظیر از هنر و خلاقیت در دنیای سینما تبدیل شده است.
این فیلم شامل ۲۲ داستان مختلف است که در شهر پاریس و در قالب یک آنتولوژی تجسم یافته‌اند. با وجود فضای محدود زمانی برای هر داستان، کارگردانان با استعداد و بازیگران معروف باعث می‌شوند تا هر داستان به شکل جذابی در کنار یکدیگر جلوه گردد. این فیلم با ظرافت ناب و لحن ملموسی که به کمک تکنیک‌های خاص هر کارگردان ایجاد شده، در ذهن تماشاگران خود اثر گذار می‌ماند. «پاریس دوستت دارم» تا حدود زیادی به عنوان یکی از شاهکارهای فیلم‌های آنتولوژی و فیلم‌های عاشقانه شناخته می‌شود، و امتیاز ۸۶ از ۱۰۰ در راتن تومیتوز نشان‌دهنده اعتبار و ارزش آن است.
۱۰. آشفتگی (Kaos)
- سال تولید: ۱۹۸۴
- کارگردانان: برادران تاویانی
- بازیگران: مارگاریتا لوسانو، اومرو آنتونوتی، کلاودیو بیگالی، چیچو اینگراسیا، فرانکو فرانچی، ماسیمو بونتی، بیاجو بارونه، رجینا بیانکی
- ژانر: درام، کمدی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۱۰۰ از ۱۰۰
«آشفتگی»، فیلم آنتولوژی سال ۱۹۸۴ از کارگردانان برادران تاویانی، به عنوان یکی از آثار برجسته در ژانر درام و کمدی شناخته شده است. این فیلم با داستان‌های مختلف که در شهر سیسیلی ایتالیا روایت می‌شوند، نظر منتقدان را به گونه‌ای فراگیر جلب کرده و با امتیاز ۱۰۰ از ۱۰۰ در راتن تومیتوز، به عنوان یکی از فیلم‌های برتر و بی‌نظیر شناخته شده است.
این فیلم با چهار داستان مستقل که هرکدام به یک موضوع خاص می‌پردازند، تصویری زیبا از زندگی در سیسیلی را به تماشاگران ارائه می‌دهد. این داستان‌ها در مورد یک کلاغ، افراد مختلف از جمله یک صاحبخانه و رعیت‌ها، و یک مادر دلتنگ برای فرزندانش می‌باشند. با وجود طولانی بودن فیلم، توانسته است به ارتفاعات هنری و سینمایی دست یابد و از جانب منتقدان و مخاطبان به شدت تحسین شود.
«آشفتگی» به عنوان یک درس عالی در زمینه فیلمنامه‌نویسی، فیلم‌برداری، و بازیگری شناخته می‌شود. روایت متفاوت و طنزآمیز این فیلم به تماشاگران فراموش‌نشدنی تجربه سینمایی ارائه می‌دهد و اگرچه طولانی است، اما شاهد یک اثر هنری بی‌نظیر هستیم که ارزش تماشا و بررسی را دارد.
۱۱. هوی متال (Heavy Metal)
- سال تولید: ۱۹۸۱
- کارگردان: جرالد پاترتن
- بازیگران: هاروی آتکین، ال وکسمن، کارولین سمپل، دان فرانکس
- ژانر: انیمیشن، فانتزی، ماجراجویی، علمی-تخیلی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۶۶ از ۱۰۰
انیمیشن علمی-تخیلی «هوی متال» که در سال ۱۹۸۱ توسط جرالد پاترتن کارگردانی شد، از مجموعه داستان‌های مجله‌ای با همین نام الهام گرفته شده است. این انیمیشن با سکانس‌های آغازین جذاب و هیجان‌انگیز خود، با نشان دادن یک حادثه درگیرکننده، از ابتدا تا پایان عیار خود را به بینندگان ثابت کرده و از لحظه اول جذب مخاطبان می‌شود.
«هوی متال» با ۸ داستان مستقل که در دنیاهای آینده‌نگرانه با تکنولوژی‌های پیشرفته یا فانتزی سنگین به وقوع می‌پیوندند، تصویری زیبا از آینده ارائه می‌دهد. این داستان‌ها از لحاظ روایی توسط یک گوی کریستالی جادویی به نام لاک-نار به هم متصل شده‌اند. یکی از ویژگی‌های ممتاز این انیمیشن، خشونت زیاد آن است که با زیبایی‌شناسی منحصر به فردی به تصویر کشیده شده و صحنه‌های بزرگسالانه‌اش متنوع و جذاب هستند.
با وجود تحسین منتقدان نسبت به عناصر بدوی فیلم، «هوی متال» به لحاظ تجربه‌سازی و نوآوری در دهه ۸۰ میلادی، از دستاوردهای برجسته‌ای به شمار می‌رود. حضور ستاره‌های مشهور، کارگردانان با استعداد، و ترکیب با موسیقی گروه‌های موتال بزرگ، این انیمیشن را به یک اثر کلاسیک و تحول‌آفرین تبدیل کرده است که هنوز هواداران زیادی جلب کرده و در میان انصار ژانر انیمیشن، جایگاه خاصی دارد.
۱۲. قهوه و سیگارها (Coffee and Cigarettes)
- سال تولید: ۲۰۰۳
- کارگردان: جیم جارموش
- بازیگران: روبرتو بنینی، استیون رایت، جوئی لی، سینکه لی، استیو بوشمی، ایگی پاپ، تام ویتس، جوزف ریگانو، وینی ولا، کیت بلانشت، مگ وایت، جک وایت، استیو کوگان، بیل مری، ویلیام رایس
- ژانر: کمدی، درام
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۶۴ از ۱۰۰
فیلم آنتولوژی «قهوه و سیگارها» (2003)، به کارگردانی جیم جارموش، یکی از شاهکارهای او و یکی از برترین اثرات در دنیای فیلم‌های آنتولوژی محسوب می‌شود. این فیلم، با ۱۱ بخش مستقل و متصل حول یک جفت شخصیت مختلف که به نوشیدن قهوه و کشیدن سیگار مشغولند، داستان‌های جذاب و چندگانه را به تصویر می‌کشد.
جیم جارموش، که خود به عنوان یکی از بزرگ‌ترین کارگردانان فیلم‌های آنتولوژی شناخته می‌شود، با ایجاد «قهوه و سیگارها» توانسته است با بهره‌گیری از گروه بازیگران مطرح و استعدادهای برجسته، یک اثر هنری و تأثیرگذار را ارائه دهد. این فیلم نه تنها با کارگردانی برجسته‌ای که از سوی جارموش اجرا شده، بلکه با حضور بازیگرانی همچون روبرتو بنینی، استیون رایت، جوئی لی، سینکه لی، و استیو بوشمی نیز توانسته جلب توجه و تحسین بسیاری از منتقدان و مخاطبان را به خود اختصاص دهد.
در مجموع، «قهوه و سیگارها» با طراحی داستان متفاوت، اجرای بی‌نقص بازیگران، و تجربه‌سازی منحصر به فرد، به عنوان یکی از شاهکارهای فیلم‌های آنتولوژی به شمار می‌آید که هنوز هواداران زیادی دارد و در صدر لیست بهترین آثار این ژانر قرار دارد.
۱۳. تصنیف باستر اسکراگز (The Ballad of Buster Scruggs)
- سال تولید: ۲۰۱۸
- کارگردان: برادران کوئن
- بازیگران: تیم بلیک نلسون، لیام نیسون، جیمز فرانکو، زویی کازان، تاین دالی، تام ویتس، جانجو اونیل
- ژانر: وسترن
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۸۹ از ۱۰۰
در فیلم اپیزودیک «تصنیف باستر اسکراگز» ساخته سال ۲۰۱۸، تیم بلیک نلسون نقش باستر اسکراگز را بازی می‌کند. این آنتولوژی وسترن شامل ۶ بخش مستقل است که اولین بخش به تصویر باستر اسکراگز می‌پردازد. داستان باستر، طنزآمیز و جذاب است، و بخش‌های بعدی این فیلم تا پایان پروژه به داستان‌های تلخی تبدیل می‌شوند. همچنین، بازیگران معروفی همچون لیام نیسون، تام ویتس، زوئی کازان و جانجو اونیل نقش‌های مهمی را با درخشش اجرا می‌کنند.
فیلم اپیزودیک «تصنیف باستر اسکراگز» با کارگردانی برادران کوئن، نشان از نبوغ بالا در طراحی داستان دارد. دیالوگ‌ها با دقت و ظرافت اجرا شده و بازیگران با توانایی بالا در ایفای نقش‌ها، جلب تحسین مخاطبان و منتقدان می‌کنند. ریتم بی‌نقص فیلم باعث می‌شود هر بخش به بهترین شکل ممکن روایت شود.
«تصنیف باستر اسکراگز» یک تجربه فیلمی منحصر به فرد و هوشمندانه است که با ارزش تحسین و اعتراض منتقدان، به عنوان یکی از برترین آثار آنتولوژی وسترن به حساب می‌آید.
۱۴. فانتازیا (Fantasia)
- سال تولید: ۱۹۴۰
- کارگردان: ساموئل آرمسترانگ
- بازیگران: لئوپولد استوکوفسکی، دیمز تیلور
- ژانر: انیمیشن، ماجراجویی، فانتزی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۹۵ از ۱۰۰
انیمیشن فانتزی و موزیکال «فانتازیا» که در سال ۱۹۴۰ منتشر شد، موجب اختلاف نظر و بحث شد، اما ارزش هنری و تاثیر آن در طول زمان روشنگری جذابی دارد. این اپیزودیک با ۸ داستان مختلف به شدت خوش ساخته شده است و تا به امروز هنوز ارزش هنری خود را حفظ کرده است. طرح داستانی فانتازی در پس‌زمینه هر داستان با موسیقی کلاسیک اجرا می‌شود و لئوپولد استوکوفسکی موفق شد با این انیمیشن یکی از مشهورترین موسیقی‌های متن انیمیشن‌ها را خلق کند.
صحنه آغازین این انیمیشن نیز در تاریخ انیمیشن‌سازی محترمیت زیادی دارد. هر بخش با سکانس‌های کوتاه و لایو اکشن از ارکستری که موسیقی فیلم را اجرا می‌کند، آغاز می‌شود. این موسیقی گوش‌نواز باعث ایجاد لحن ملموس در طول فیلم می‌شود و تا پایان فیلم از قدرت خود کاسته نمی‌شود. سبک بصری و هویت انیمیشن نیز تا به امروز اثرگذار مانده است.
«فانتازیا» به عنوان یکی از معروف‌ترین و تاثیرگذارترین انیمیشن‌های ساخته‌شده در تاریخ هنر انیمیشن، همچنان از دیدگاه منتقدان اثری با ارزش و موجه است و تاریخچه خود را به عنوان یک اثر کلاسیک حفظ می‌کند.
۱۵. من کوبا هستم (I Am Cuba)
- سال تولید: ۱۹۶۴
- کارگردان: میخائیل کالاتازوف
- بازیگران: سالوادور وود، سرهیو کوریه‌ری، خوسه گال‌یاردو، رائول گارسیا
- ژانر: درام، اجتماعی، سیاسی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۱۰۰ از ۱۰۰
فیلم اپیزودیک “من کوبا هستم” که در سال ۱۹۶۴ ساخته شد، احتمالاً بحث‌برانگیزترین اثر حاضر در این فهرست باشد. این درام سیاسی که توسط میخائیل کالاتازوف کارگردانی شده، نتیجهٔ همکاری بین کوبا و اتحاد جماهیر شوروی است. این فیلم همچنین در هر دو کشور، کوبا و شوروی، با انتقادات و نظرات مختلف روبرو شد. از نظر اکران‌های بین‌المللی نیز تا سال ۱۹۹۲، تاریخی کم‌توجهی داشت و موفقیت چندانی کسب نکرد. با این حال، طرفداران این فیلم همچنان از تماشای آن لذت می‌برند.
این فیلم که به دلیل مشارکت بیش از ۱۰۰۰ نفر از ارتش شوروی در تولید آن، دارای دستگاه فنی بسیار قوی است. تجهیزات حرفه‌ای این ارتش، از جمله دوربین‌های قدرتمند و مادون قرمز، باعث شده که فیلم زیبا و دارای برداشت‌های طولانی و افسونگری باشد. از نظر فیلم‌سازی، این فیلم یکی از پروژه‌های روش‌مندتر در این سبک محسوب می‌شود.
۱۶. توکیو! (Tokyo)
- سال تولید: ۲۰۰۸
- تهیه‌کننده: میچیکو یوشیتاکه
- کارگردان: میشل گوندری، لئوس کاراکس، بونگ جون هو
- بازیگران: آیاکو فوجیتانی، ریو کاسه، دونی لوان، ژان فرانسوا بالمر، ترویوکی کاگاوا، یو آئویی، آیومی ایتو
- ژانر: درام، فانتزی، کمدی
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۷۶ از ۱۰۰
فیلم «توکیو» که در سال ۲۰۰۸ منتشر شد، از ۳ بخش تشکیل شده است و سه کارگردان غیرژاپنی، میشل گوندری، لئوس کاراکس و بونگ جون هو، به سرپرستی این ۳ بخش بوده‌اند. این فیلم‌های کوتاه به تنهایی، البته با محوریت شهر توکیو، داستان‌های جذاب و عجیبی را به تصویر کشیده‌اند. علاقه‌مندان به شخصیت‌های خارج از المپیک و داستان‌های پر از پوچی و ابزورد، ممکن است به این سینمای متفاوت علاقه‌مند شوند.
گرچه نظرات انتقادی نسبت به دو بخش اول این فیلم‌سازی مطرح شده بود، اما اکثریت مخاطبان و نقادان، به ویژه به خاطر کارگردانی بونگ جون هو، این آثار را با ارزش می‌دانند. هر ۳ فیلم کوتاه در «توکیو!» به دلیل برداشت‌های متفاوت کارگردانان و همچنین تنوع ژانری، چشم‌نواز، البته عجیب و البته با ارزش مشاهده می‌شوند.
۱۷. شهر گناه (Sin City)
- سال تولید: ۲۰۰۵
- تهیه‌کننده: الیزابت آوه‌یان
- کارگردان: فرانک میلر، رابرت رودریگز، کوئنتین تارانتینو
- بازیگران: جسیکا آلبا، بنیسیو دل تورو، میکی رورک، کلایو اوون، مکنزی وگا، مایکل مدسن، بریتانی مورفی، آلایژا وود، بروس ویلیس
- ژانر: نئو نوآر، جنایی، اکشن
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۷۶ از ۱۰۰
فیلم اپیزودیک «شهر گناه» که سال ۲۰۰۵ اکران شد، توسط رابرت رودریگز و فرانک میلر به روی پرده برده شد. همچنین، کوئنتین تارانتینو به عنوان کارگردان مهمان در این پروژه شرکت کرد. این فیلم مبتنی بر مجموعه کمیکی با همین نام از نویسنده فرانک میلر است و با بازیگرانی همچون بنیسیو دل تورو، جسیکا آلبا، بروس ویلیس و مکنزی وگا، داستان‌های مختلفی را در قالب سه بخش متفاوت روایت می‌کند.
فیلم «شهر گناه» با چهره‌های سرشناس و مشهور هالیوود اقتباس از مجموعه کمیکی نام‌آشنا به همین نام را به تصویر کشیده و با بازیگرانی همچون بروس ویلیس، جسیکا آلبا و بنیسیو دل تورو، تجربهٔ درخشانی ارائه داده است. این فیلم با داستان‌های گیرا، اجراهای بازیگران و ترکیب هنری شیوهٔ تصویرسازی و طراحی صدا، به جزئیات خوبی از شهر گناه را به تماشاگران ارائه می‌دهد. به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های اپیزودیک، «شهر گناه» با امتیاز ۷۶ از ۱۰۰، به خوبی در فهرست فیلم‌های مورد توجه قرار گرفته است.
۱۸. شب روی زمین (Night on Earth)
- سال تولید: ۱۹۹۱
- کارگردان: جیم جارموش
- بازیگران: جنا رولندز، وینونا رایدر، لیزان فالک، آرمین مولر اشتال، جیانکارلو اسپوزیتو، رزی پرز، ایزاک دو بانکوله، بئاتریس دیل، پاسکال انزونی، امیل ابوسلو امبو، روبرتو بنینی
- ژانر: کمدی، درام
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۷۶ از ۱۰۰
فیلم آنتولوژی «شب روی زمین» ساختهٔ سال ۱۹۹۱ به کارگردانی جیم جارموش، از ویژگی‌های منحصر به فرد این کارگاه فیلم‌سازی است. داستان این فیلم ۵ راننده تاکسی را در ۵ نقطه مختلف از کره زمین دنبال می‌کند. این سفر از لس آنجلس آغاز شده و به نیویورک، پاریس، ایتالیا، و در نهایت هلسینکی ادامه دارد. هر یک از راننده‌ها شخصیت منحصر به فردی دارند که داستان بخش خود را با تمام ویژگی‌های جذاب و طنزآمیز به تصویر می‌کشند.
«شب روی زمین» با بهترین دیالوگ‌ها و تعاملات شخصیت‌هایش، در هر یک از ۵ بخش، به زیبایی نقش‌آفرینی شده است. این فیلم با ایده‌های اصیل خود در میان فیلم‌های اپیزودیک برجسته است و با دیالوگ‌های مهارت‌آمیز، ریتم هوشمند و طنز خنده‌دار خود، به عنوان یکی از بهترین‌ها در این ژانر شناخته می‌شود. توازن بین عناصر مختلف، اجراهای کاریزماتیک بازیگران، و ارتقاء ارزش و کیفیت فیلم در گذر زمان نشان از موفقیت آن دارد. «شب روی زمین» از انتشار تاکنون همچنان توانسته با جذابیت و هوش طنز خود را حفظ کند و تاکنون یک تجربهٔ لذت‌بخش برای تماشاگران فراهم کند.
۱۹. قصه‌های وحشیانه (Wild Tales)
- سال تولید: ۲۰۱۴
- کارگردان: دامیان زیفرون
- بازیگران: اریکا ریواس، داریو گراندینتی، ریکاردو دارین، لئوناردو اسباراگلیا
- ژانر: کمدی سیاه، درام
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۹۴ از ۱۰۰
«قصه‌های وحشیانه» یک فیلم اپیزودیک اسپانیایی‌زبان در ژانر کمدی سیاه است که سال ۲۰۱۴ با کارگردانی فیلم‌ساز آرژانتینی دامیان زیفرون به نمایش درآمد. زیفرون به عنوان کارگردان و نویسنده نیز در این اثر فعالیت داشته و ۴ داستان از ۶ داستانی که این آنتولوژی را تشکیل می‌دهند، بر اساس تجربیات واقعی شخص خود ساخته است. هر بخش از «قصه‌های وحشیانه» در محیطی جدید با مجموعه‌ای از شخصیت‌های متنوع ساخته شده‌اند. این آثار از جهات مختلف به سرکوب آزادی در جوامع مدرن می‌پردازند و به نحو قابل توجهی در گوناگونی احساسات به نمایش گذاشته می‌شوند.
مضمون همگانی این ۶ داستان و موضوع اصلی فیلم، سرکوب آزادی در جوامع مدرن است. هر داستان به نوعی در داستان بعدی ادامه پیدا کرده و تأثیرگذاری خود را به جا گذاشته، همچنان که داستان قبلی در ذهن بیننده حاکم است. این فیلم با مقدمه‌ای مهیج و ختم شگفت‌انگیز، طیف گسترده‌ای از احساسات را به تصویر می‌کشد و بیننده را با ایده‌ها و احساسات مطرح شده، مشغول می‌کند. همچون سایر فیلم‌های اپیزودیک موفق، «قصه‌های وحشیانه» نیز گردآوری افکار و احساسات خود را به صورت توازن‌دار و جذاب ارائه می‌دهد.
۲۰. قطار مرموز (Mystery Train)
- سال تولید: ۱۹۸۹
- کارگردان: جیم جارموش
- بازیگران: ماساتوشی ناگاسه، یوکی کودو، اسکریمین جی هاکینز، روفوس توماس، جودی مارکل، نیکولتا براسچی، تام نونان، سارا درایور، جو استرامر، استیو بوشمی، تام ویتس
- ژانر: کمدی، درام
- امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۸۹ از ۱۰۰
فیلم اپیزودیک «قطار مرموز» که در سال ۱۹۸۹ توسط جیم جارموش ساخته شد، سومین فیلم از جیم جارموش است که در فهرست ۲۰ فیلم اپیزودیک برتر که ترسناک نیستند معرفی می‌شود. این فیلم به گونه‌ای فوق‌العاده از عناصر فیلم‌سازی استفاده می‌کند که جارموش را به پادشاه فیلم‌های آنتولوژی تبدیل کرده است. داستان این فیلم سه گروه مجزا از شخصیت‌ها را روایت می‌کند که با قطار مرموز به نشویل واقع در ایالت تنسی آمریکا سفر می‌کنند. قطار در واقع عنصری است که داستان‌های مختلف این آنتولوژی را به یکدیگر متصل و در عین حال مستقل می‌کند.
در داستان اول، زوجی ژاپنی در تعطیلات به سر می‌برند. داستان دوم ماجرای یک زن ایتالیایی بیوه است که در شهر گیر افتاده و سردرگم شده. در داستان سوم و پایانی «قطار مرموز»، بازیگرانی همچون جو استرامر و استیو بوشمی نقش می‌آفرینند و با سایر بازیگران اجراهای احساسی ممتازی ارائه می‌دهند که فیلم را به اوج کیفیت می‌رسانند. فیلمنامه هوشمندانه جارموش، این سه داستان را به شیوه‌های متنوع به یکدیگر پیوند می‌دهد، به گونه‌ای که این ترکیب بی‌نقص باعث تصویرگردانی یکپارچه این آنتولوژی می‌شود. هر داستان به تنهایی تجربه جذاب و خاصی ارائه می‌دهد، اما در کنار هم، این اپیزودها باعث موفقیت «قطار مرموز» به عنوان یکی از بهترین‌های فیلم‌های آنتولوژی تاریخ شده‌اند.
نظرات کاربران