«ویلی وانکا»: از بدترین تا بهترین

وقتی رولد دال هنوز یک پسر کوچک بود و هنوز به نویسنده‌ای که همگان آشنا به او شده بود تبدیل نشده بود، به توری در کارخانه شکلات‌سازی کادبری رفت. در اینجا، او اجازه داشت شکلات‌های جدید را آزمایش کرده و حتی قبل از آنکه به قفسه‌ها برسند، آنها را میچشید. دال می‌دانست که این تجربه رویایی برای همه‌ی کودکان بود و برای او به حقیقت پیوست.

• فیلم‌های کریسمسی: شاد، خنده‌دار و پرماجرا

پس از این تور، دال تصور کرد که اتاق‌های دیگر این کارخانه چگونه انواع آب نبات‌ها و شکلات‌های عجیب و غریب را تولید می‌کنند. سال‌ها بعد، این تخیلات را روی کاغذ آورد و کتاب “چارلی و کارخانه شکلات‌سازی” را نوشت. از آن زمان، فیلم‌های مختلفی بر اساس شخصیت اصلی این کتاب، چون ویلی وانکا، ساخته شده‌اند.

تماشاگران برای تماشای هر یک از فیلم‌های ویلی وانکا، از “ویلی وانکا و کارخانه شکلات‌سازی” جین وایلدر گرفته تا “چارلی و کارخانه شکلات‌سازی جانی دپ” و حتی نسخه کمتر شناخته‌شده تام و جری و حتی جدیدترین اقتباس از این شخصیت با بازی تیموتی شالامه، باید ذهن خود را کاملاً باز نگه دارند تا بتوانند کاملاً از این فیلم‌ها لذت ببرند. کارخانه‌ی جادویی وانکا، مکانی است که حتی مبلمان آن هم از آب نبات ساخته شده و شکلات مانند رودخانه‌ای در میان آن جاری است.

این یک واقعیت نیست که بتوان با ذهن محدود به آن باور کرد، و تنها زمانی که مخاطبان کودک درون خود را در آغوش بگیرند، می‌توانند به سادگی از این داستان عجیب و غریب لذت ببرند.

۴- تام و جری: ویلی وانکا و کارخانه شکلات‌سازی (Tom and Jerry: Willy Wonka and the Chocolate Factory)

• سال تولید: ۲۰۱۷
• کارگردان: اسپایک برنت
• صداپیشگان: اسپایک برنت، جی پی کارلیاک، جس هارنل، میک وینگرت، لوری آلن، جف برگمن، کیت هیگینس
• امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۴۲ از ۱۰۰

مراجعه به دنیای تام و جری و ویلی وانکا در انیمیشن «تام و جری: ویلی وانکا و کارخانه شکلات سازی» سال ۲۰۱۷ مسئله‌ای برای بزرگان بود که احتمالاً به دلیل نظرات کمیته‌ی منتقدان راتن تومیتوز که این فیلم را با امتیاز ۴۲ از ۱۰۰ نقد کردند، تداوم دیدن آن را فراموش کردند.

در این فیلم، طرح داستان به نسبت نزدیک به نسخه اصلی سال ۱۹۷۱ است؛ اما این بار، تام و جری نیز در ماجراهای مضحک داستان حضور دارند. اینکه چگونه آنها برای کمک به چارلی باکت گاهی اختلافات خود را کنار می‌گذارند، جذاب است، اما متأسفانه، هیچ چرخش یا پیچش واقعاً منحصر به فردی در داستان حاضر نیست. همانند داستان اصلی، چارلی باکت و پدربزرگش، جو، پس از یافتن بلیط طلایی آخرین، به همراه چهار کودک دیگر به کارخانه ویلی وانکا می‌روند. با افشای اخلاق خودخواهانه کودکان، همگی از کارخانه بیرون می‌شوند. تام، جری، و حتی اسپایک نیز در طول داستان حاضر هستند، اما متأسفانه به توسعه‌ای چشمگیر در داستان اضافه نمی‌شوند.

در کل، اگر هدف شما آشنایی بچه‌های کوچک با داستان باشد، این انیمیشن مناسب خواهد بود. اما اگر به دنبال سرگرمی با کیفیت برای تمام افراد هستید، بهتر است یک نسخه دیگر اقتباس سینمایی از این داستان را انتخاب کنید.

۳- چارلی و کارخانه شکلات‌سازی (Charlie and the Chocolate Factory)

• سال تولید: ۲۰۰۵
• کارگردان: تیم برتون
• بازیگران: جانی دپ، فردی هایمور، دیوید کلی، هلنا بونهام کارتر، نوآ تیلور، میسی پایل، جیمز فاکس، دیپ روی، کریستوفر لی
• امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۸۳ از ۱۰۰

در داستانی فانتزی و دلنشین، یک کارخانه شکلات‌سازی عجیب و غریب توسط مردی خلاق و متفرد اداره می‌شود و کارگرانش نیز از جمله مردان کوچک و رنگارنگ هستند. این داستان، تحت کارگردانی تیم برتون در سال ۲۰۰۵ به تصویر کشیده شد. امتیاز بالای فیلم (۸۳ از ۱۰۰) در راتن تومیتوز نشان از موفقیت و تحسین این آثار دارد.

با وجود زیبایی و شگفتی این فیلم، برخی از تماشاگران انتقاداتی را نسبت به بازیگری فردی هایمور که در نقش چارلی باکت به تصویر کشیده شد، مطرح کردند. در مقایسه با نسخه قبلی این داستان و بازیگران آن، جانی دپ در نقش وانکای نقشی ترسناک و تهدیدآمیزتر ایفا کرد. این امر باعث شد که با وجود فلاش‌بک‌های نمایش داده شده از کودکی او، همدردی مورد انتظار از تماشاگان را نسبت به او ایجاد نشود. نقش وانکای جانی دپ، به نظر برخی، خوشحال و شاداب بود، اما چشمان او به نظر می‌رسیدند که خالی از هرگونه احساسات باشند.

ترفندهای وانکا برای کودکان در آستین‌اش و مسأله اینکه آیا چارلی و پدربزرگش زنده از کارخانه خارج می‌شوند یکی از نگرانی‌های طرفداران بود.

۲- وانکا (Wonka)

• سال تولید: ۲۰۲۳
• کارگردان: پل کینگ
• بازیگران: تیموتی شالامی، کالاه لین، کیگان-مایکل کی، پترسون جوزف، مت لوکاس، متیو بینتون، سالی هاوکینز، روآن اتکینسون، جیم کارتر، تام دیویس، الیویا کلمن، هیو گرانت
• امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۸۳ از ۱۰۰

آخرین اقتباس از مجموعه چارلی و کارخانه شکلات‌سازی به نام “وانکا” در سال ۲۰۲۳ توسط کارگردان پل کینگ به تئاترها آمد. این فیلم که چهارمین اقتباس از این داستان است، موفق به درخشش شده و جایگاه دومین فیلم برتر در مجموعه ویلی وانکا را کسب کرده است. “وانکا” به عنوان یک پیش درآمد برای نشان دادن مسیر تبدیل شدن ویلی وانکا به یک شکلات‌ساز بی‌نظیر نقش ایفا می‌کند و با کیفیتی که از انتظارات فراتر رفته است.

تیموتی شالامه در نقش وانکا جوان، با استعدادی که به نحو بسیار جذاب و کاریزماتیک به تصویر کشیده شده است. او با بازی قوی خود توانسته است نقش وانکای دپ را به شکلی زنده و جذاب اجرا کند، که ترجیح داده است از الگوی گذشته وانکا دپ یا صنعتگر آب نبات وایلدر پیروی نکند. این انتخاب نقل از وانکای جدید جذابیت خاصی برای مخاطبان به ارمغان آورده است و او به شدت در اوایل فیلم قلب تماشاگران را به خود متصل می‌کند.

یکی از جذاب‌ترین ارتباطات در فیلم، دوستی بین وانکا و نودل (کالاه لین) است. او در ابتدا تلاش می‌کند وانکا را از گم شدن در زندگی آینده‌اش نجات دهد، اما هنگامی که وانکا تصمیم خود را می‌گیرد، نودل به او پایبند می‌ماند. آنها با گذشته و اشکالات خود به دیگری پیوند می‌خورند و وانکا حتی تلاش می‌کند تا نودل را به کسی که برای او بسیار مهم بوده به همان اندازه بازگرداند.

۱- ویلی وانکا و کارخانه شکلات‌سازی (Willy Wonka and the Chocolate Factory)

• سال تولید: ۱۹۷۱
• کارگردان: مل استوارت
• بازیگران: جین وایلدر، جک آلبرتسون، پیتر اوستروم، جولی داون کول، دنیس نیکرسن، اد پک، گونتر مسنر، روی کینیر
• امتیاز فیلم در راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰

“ویلی وانکا و کارخانه شکلات سازی” به عنوان یکی از شاهکارهای سینمای دهه ۱۹۷۰ شناخته می‌شود. این فیلم که توسط مل استوارت کارگردانی شده، با بازی جین وایلدر در نقش ویلی وانکا، جاذبه خود را از لحظه اول برای تماشاگران ایجاد کرد. با وجود اینکه این فیلم در باکس آفیس موفقیت چشمگیری داشته نبود (با بودجه ۳ میلیون دلار، فروش ۴ میلیون دلاری)، اما طرفداران از آغاز تا پایان این اثر را دوست داشتند.

در این فیلم، جین وایلدر نقش چارلی باکت را با احساس و کمال آگاهی بازی کرد. او بافته شخصیت ویلی وانکا را درک کرده و با ترکیب کاریزما و ابهام دقیقه‌ای به تصویر کشیده است. فیلم تمرکز زیادی بر روی مسیر زندگی چارلی دارد که به کارخانه شکلات‌سازی وانکا وارد می‌شود و در کنار هفت کودک دیگر تجربه ماجراهای فراوانی می‌کند. اینجاست که وایلدر به خوبی موفق به نقل و احیاء فضای جادویی و خاص کارخانه شکلات‌سازی می‌شود.

فیلم از نظر نوستالژیک در رتبه برتر قرار دارد و به عنوان بهترین اقتباس از چارلی و کارخانه شکلات‌سازی تلقی می‌شود. “ویلی وانکا و کارخانه شکلات سازی” به خوبی نشان می‌دهد که حتی چیزهای عجیب و غریب می‌توانند به شیوه‌ای دلپذیر و سرگرم‌کننده به تماشاگران ارائه شوند و همچنان از زمان انتشارش در سال ۱۹۷۱ تاکنون محبوبیت خود را حفظ کرده است.