آیا با توجه به تصاویر قدیمی افراد نزدیک، متوجه شده‌اید که گوش‌ها و بینی آن‌ها به نسبت گذشته بزرگ‌تر به نظر می‌آیند؟ چرا این اتفاق رخ می‌دهد؟
وقتی به عکس‌های گذشته پدر و مادربزرگ خود نگاه می‌کنید، اغلب متوجه می‌شوید که ویژگی‌های صورتشان چقدر در طول زمان تغییر کرده‌اند. این تغییرات شامل چین و چروک‌های جدید صورت نبوده و بلکه به نظر می‌آید که بینی و گوش‌هایشان نیز به طور چشم‌گیری بزرگ‌تر شده‌اند. اما چرا گوش‌ها و بینی با گذشت زمان به نظر می‌رسد بزرگ‌تر می‌شوند؟
حقیقتاً اندازه گوش‌ها و بینی با گذراندن از مراحل مختلف زندگی افزایش می‌یابد، اما رشد فیزیکی این اعضا به شدت با دوران کودکی مرتبط نیست. بر اساس گفتگوی دکتر آلن ماتاراسو، استاد جراحی در دانشکده پزشکی زوکر نیویورک، گوش‌ها و بینی تا دهه سوم عمر به طور کامل رشد می‌کنند. از نوجوانی به بعد، بیشترین تغییرات در شکل و اندازه این اعضا با فرآیند پیری در ارتباط است.
این افزایش اندازه به عنوان نتیجه‌ای از تغییرات ساختاری در غضروف گوش‌ها و بینی ظاهر می‌شود. این غضروف از توده‌های سلولی به نام کندروسیت‌ها تشکیل شده است، که در یک ماتریکس چسبنده معلق هستند و با استفاده از شبکه‌ای از پروتئین‌های ساختاری مانند کلاژن و الاستین تقویت می‌شوند.
با پیشرفت سن، توانایی بدن در تولید رشته‌های الاستین و کلاژن جدید کاهش می‌یابد که به نوبه خود منجر به ضعیف‌شدن و شل‌شدن ساختار عضروف می‌شود. به علاوه، سن تأثیر گذاری بر ساختار بافت‌های اطراف غضروف را نیز دارد. به عنوان مثال، با گذشت زمان، بافت‌های صورت که قبلاً سفت بوده‌اند، با شیب افت می‌کنند و به همراه اثرات جاذبه، باعث افتادگی لبه گوش و نوک بینی می‌شود. به افزایش سن، فعالیت بالاتر غدد چربی پوست ممکن است باعث سنگین‌تر شدن پوست بینی شده و این وزن اضافی می‌تواند آن را به جلو بکشاند.
در صورتی که استخوان‌هایی که غضروف گوش و بینی بر روی آن‌ها استوار استند، بخشی از تراکم خود را از دست دهند، داربست غضروف گوش و بینی نیز ممکن است شل شود. این مسئله ممکن است ناشی از پوکی استخوان یا استئوپنی باشد و با پیشرفت سن، خطر ابتلا به این دو بیماری تخریب‌کننده استخوان افزایش می‌یابد. همچنین، کاهش تون عضلانی درون و اطراف بینی و گوش‌ها که از ساختارهای عضروفی پشتیبانی می‌کنند، نیز با گذشت زمان تغییر می‌کند.
تغییرات دقیق در اندازه بینی و گوش افراد در طول زمان به عوامل متعدد ژنتیکی و محیطی بستگی دارد.
بر اساس یک بررسی ادبیات که در سال ۲۰۱۸ در مجله Frontiers in Genetics منتشر شد، ویژگی‌های صورت به طور عمومی از نظرات ژنتیکی به ارث برده می‌شوند و شکل بینی هم با ترکیب ژنتیکی افراد در ارتباط است. علاوه بر این، یک مطالعه منتشر شده در سال ۲۰۲۱ در مجله National Journal of Maxillofacial Surgery نیز نشان می‌دهد که تغییرات مرتبط با سن بیشتر در بین مردان قابل مشاهده هستند، اما دلیل این اختلاف مشخص نیست.
شواهد همچنین نشان می‌دهند که تحت تأثیر قرار گرفتن در معرض آلودگی و نور خورشید ممکن است فرایندهای پیری در غضروف را تسریع کند.
نکته آخر این است که با اینکه به نظر می‌رسد بینی و گوش‌ها با گذر زمان بزرگ‌تر می‌شوند، اما مصداقی برای نگرانی وجود ندارد.
نظرات کاربران