بسیاری از افراد با ترسها و بیماریهای روانی مختلف روبرو هستند که گاهاً زندگی روزمره و اجتماعی آنان را تحت تاثیر قرار میدهد.
این نوع از ترسها (فوبیا) اغلب بیمنطق هستند و افراد مبتلا به آنها نمیتوانند به طور کامل هراس خود را کنترل کنند. حدود هفتاد و پنج درصد از افرادی که از ترسهای روانی رنج میبرند، بیش از یک نوع ترس روانی دارند. بین این ترسها میتوان به ترس از پرواز، افزایش ارتفاع، جمعیت و مکانهای شلوغ، فضای بسته و بیماری اشاره کرد.
بعضی از این ترسها به شدت رایجتر از دیگران هستند. در ادامه، برخی از ترسهای روانی بیشتر دیده شده در سطح جهان را بررسی میکنیم.
1.ترس اجتماعی
نتایج یک مطالعه در بریتانیا نشان میدهد که ترس اجتماعی بیشترین شیوع را در این کشور دارد نسبت به سایر اختلالات روانی.
این نوع اضطراب روانی که به عنوان «اختلال اضطراب اجتماعی» شناخته میشود، به ترس یک فرد از مواجهه با شرایطی اشاره دارد که نیاز به تعامل اجتماعی دارند.
افراد مبتلا به این نوع اضطراب معمولاً از شرکت در گفتگوها و جلسات گروهی هراس دارند. آنها از این موضوع میترسند که ممکن است مورد انتقاد قرار بگیرند یا توسط دیگران مورد استهزا قرار بگیرند.
2. ترس از محیط باز یا آگورافوبیا
آگورافوبیا یا ترس از مکانهای باز و شلوغ به ترسی اشاره دارد که فرد از محیطهایی که خروج از آنها به صورت فوری و سریع ممکن نیست، رنج میبرد. مثالهایی از این محیطها شامل سینما، مراکز خرید و وسایل حمل و نقل عمومی است.
با این حال، افراد مبتلا به آگورافوبیا تنها از محیطهای باز و شلوغ ترس نمیکنند؛ بلکه ممکن است در مکانهایی مانند آسانسور یا هواپیما نیز احساس ترس کنند.
3. استفراغهراسی
یکی از ترسهای شایع در زمینه روانی، هراس از استفراغ یا شاهد شدن استفراغ شخص دیگری است.
افرادی که با این هراس مواجه هستند، ممکن است حتی از خوردن مقدار کمی غذا نیز بیم داشته باشند و به همین دلیل، مشکلات تغذیهای و کاهش وزن در بین آنان رخ میدهد.
برخی زنان مبتلا به این هراس از بارداری هم هراس دارند؛ زیرا ممکن است نگران باشند که در طول دوران بارداری با مشکل تهوع مواجه شوند.
4. ترس از سرخ شدن پوست
ترس از قرمزی صورت، که معمولاً به دلیل شرم و خجالت اتفاق میافتد، یکی از ترسهای روانی متداول، وسواسآمیز و اجتماعی است.
افراد مبتلا به این مسئله به طرز غیرمنطقی از این ایده ترسیدهاند که چهرهشان در حضور دیگران قرمز میشود. افراد خجالتی به شدت سعی میکنند از ورود به هر موقعیتی که ممکن است باعث شرمساری آنها شود، پرهیز کنند.
برای بسیاری از افراد مبتلا به این وسواس، قرمز شدن چهره نشانه ضعف و ناتوانی به حساب میآید. آنها از اینکه بدنشان در مقابل مواقعی که باعث شرمساری آنها میشود، واکنشی ناخواسته نشان داده باشد، خجالت میکشند. این امر منجر به یک چرخه نامطلوب میشود؛ هر چه بیشتر چهرهشان قرمز میشود، بیشتر احساس خجالت میکنند و در نتیجه چهرهشان بیشتر قرمز میشود. این چرخه برای آنها بسیار ناراحتکننده است.
5. ترس از رانندگی
یکی از ترسهای متداول روانی میان افراد، هراس از رانندگی است. افرادی که از این ترس رنج میبرند، از نشستن پشت فرمان یک خودرو وحشت دارند. آنها ممکن است واکنشهای عصبی مانند لرزش، سرگیجه یا تپش قلب را هنگام رانندگی یا حتی پیش از آن تجربه کنند.
افراد مبتلا به این ترس از رانندگی، معمولاً تمام تلاش خود را میکنند تا از رانندگی خودداری کنند. به همین دلیل، عموماً تمایل دارند از حمل و نقل عمومی استفاده کنند و خودرو را به عنوان یک وسیله خطرناک میبینند.
6. بیمار پنداشتن خود
خودبیمارانگاری یکی از ترسهای روانی رایج محسوب میشود. مبتلایان اغلب به شکلی غیرمنطقی و وسواسگونه از بیمار شدن میترسند. آنها به همین دلیل به شکلی وسواسگونه هر نوع نشانه و علامتی از بیماری را بسیار جدی میگیرند و به پزشک و مراکز درمانی مراجعه میکنند.
بسیاری از مبتلایان به خودبیمارانگاری تصور میکنند که به یک بیماری بسیار خطرناک مبتلا شدهاند. نوعی از خودبیمارانگاری میتواند به صورت ترس از ابتلا به یک بیماری یا بیماریهای خاص بروز کند. ترس از ابتلا به اچ آی وی (ویروس بیماری ایدز)، هراس از بیماریهای مقاربتی و ترس از انواع سرطان از جمله این موارد است.
7. ترس از هوا
هواهراسی نوعی فوبیای خاص است که در آن فرد از هوای تازه و وزش باد به شدت ترس و وحشت دارد. این ترس میتواند آنقدر شدید باشد که زندگی روزمره فرد را مختل کند و او را از انجام فعالیتهای مختلف باز دارد.
افراد مبتلا به هواهراسی غالباً از سایر ترسهای روانی مانند ترس از ارتفاع (اکروفوبیا) و ترس از فضای بسته (کلاستروفوبیا) نیز رنج میبرند.
8. عنکبوتهراسی
برای افراد مبتلا به عنکبوتهراسی، دیدن یک عنکبوت، چه کوچک و چه بزرگ، میتواند به مثابه یک کابوس وحشتناک باشد. این هراس ناگهانی، طوفانی از علائم ناخوشایند را به همراه دارد: تپش قلب شدید، تعریق غیرقابلکنترل، سرگیجه، حالت تهوع و ناتوانی در هرگونه واکنش.
ترسهای غیرمنطقی نیز در بسیاری از این افراد ریشه دوانده است. تصورات هولناکی مانند پریدن عنکبوت روی بدن یا خزیدن آن به میان موهای سر، به این هراس اولیه دامن میزند و اضطراب و وحشت را تشدید میکند.
9. ترس از رعد و برق
ترس از رعد و برق، یکی از هراسهای رایج در میان انسانهاست که میتواند در سطوح مختلفی بروز پیدا کند. برخی از افراد، در مواجهه با رعد و برق، دچار اضطراب و ترس شدیدی میشوند که زندگی روزمره آنها را تحتالشعاع قرار میدهد. این ترس، گاه به حدی میرسد که فرد به طور وسواسگونه، پیشبینیهای هواشناسی را دنبال میکند تا از احتمال وقوع رعد و برق آگاه باشد و خود را برای آن آماده کند.
10. ترس از فضای بسته
هراس از فضای بسته، که به نام “ترس از مکانهای بسته” یا “کلاستروفوبیا” نیز شناخته میشود، یکی از ترسهای رایج در بین انسانها است. این ترس میتواند زندگی روزمره افراد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد و مانع از حضور آنها در مکانهای مختلف شود.
11. ترس از ارتفاع
ترس از ارتفاع، هراسی رایج در میان انسانها است که گاه زندگی را برای مبتلایان به آن دشوار میکند. تخمین زده میشود که بین سه تا شش درصد از جمعیت جهان با این هراس دست و پنجه نرم میکنند.
همانند دیگر ترسهای روانی، هراس از ارتفاع نیز با وجود آگاهی فرد از غیرمنطقی بودن آن، کنترلی ناپذیر است. مبتلایان به این هراس هنگام قرارگیری در ارتفاعی که برایشان ترسناک است، ممکن است مجبور به خزیدن، نشستن، خم شدن روی زانو و یا واکنشهای مشابهی شوند.
فیلم “سرگیجه” ساخته آلفرد هیچکاک، شاهکار تاریخ سینما، به زیبایی به ترس از ارتفاع میپردازد و عمق این هراس را به تصویر میکشد.
نظرات کاربران