چه سرنوشتی برای انسان در انتظار دارد؟ آیا انسان‌ها به انقراض می‌رسند و زمین به نابودی پیش می‌روند؟

با توجه به چالش‌های متعددی که انسانیت در معرض آن قرار دارد، از تغییرات آب و هوا تا خطرات جنگ هسته‌ای، برخورد با سیارک‌ها و تهدید ویروس‌های مهلک، اغلب نگرانی‌هایی پیرامون انقراض نسل بشر و نابودی زمین مطرح می‌شود. اما واقعیت این است که وجود دلایل و مواردی وجود دارد که می‌توانند این نگرانی‌ها را تضعیف کنند و آینده انسان‌ها را به صورتی خوش‌بین‌تر و هیجان‌انگیز تر به تصویر بکشند. در این متن، ما سعی می‌کنیم به بررسی این دلایل و امیدهایی که ممکن است در پیش رو باشند، بپردازیم.
گاهی از تاریخ انسان می‌توان برای پاسخ به سوالاتی از این دست بهره‌برد؛ انسان مدرن حدود ۲۰۰ هزار سال پیش ظهور کرد و با مهارت‌های منحصر به فردی در ساخت ابزار شناخته می‌شود. اوقات واحدی که تفکر انتزاعی، برنامه‌ریزی و همکاری گروهی بزرگ‌تر را ارتقاء داد. اما در آن زمان، مواد غذایی کم و بقا دشوار بود و امید به زندگی طولانی نیز کمتر بود. تقریباً ۱۵۰ هزار سال زمان طول کشید تا جمعیت انسان به ۲ میلیون نفر افزایش یافت.
بعداً، انقلاب کشاورزی آغاز شد و تا حدود ۱۰ هزار سال دیگر، جمعیت به ۳۰۰ میلیون نفر رسید. انقلاب صنعتی در سال ۱۸۰۰، باعث افزایش جمعیت به یک میلیارد نفر شد. از آن زمان تنها ۱۲۰ سال طول کشید تا جمعیت دو برابر شود و امروزه تعداد انسان‌ها در سراسر جهان به حدود ۸ میلیارد نفر رسیده است. در کل، در ۲۰۰ هزار سال گذشته، حدود ۱۱۷ میلیارد نفر متولد شده و زندگی کرده‌اند و ۱۰۹ میلیارد نفر نیز در این دوران فوت کرده‌اند. این اعداد نشان می‌دهند که تنها حدود ۷ درصد از تمام انسان‌هایی که تا کنون زندگی کرده‌اند، هنوز زنده هستند.
هر دقیقه، ۲۷۰ نوزاد به این جهان می‌آیند، اما با پیشرفت استانداردهای زندگی، نرخ تولد در حال کاهش است. بر اساس تخمین‌های سازمان ملل، معتقدیم که تا سال ۲۱۰۰، جمعیت جهان به اوج خود خواهد رسید و هر ساله حدود ۱۲۵ میلیون نفر جدید به جمعیت جهانی اضافه خواهند شد. آینده نسل بعدی بشر به طور غیر قابل پیش‌بینی به عوامل مختلفی وابسته است. از آنجا که ما توانایی کشف و اجرای راه‌حل‌هایی برای پیشگیری از خطرات و فاجعه‌ها داریم، ممکن است بتوانیم آینده‌ای بهتر را بسازیم.
به عنوان مثال، می‌توانیم برای جلوگیری از برخوردهای سیارک‌ها با زمین، تغییراتی در مسیرهای آنها ایجاد کنیم. همچنین، مسئولیت‌پذیری ما در استفاده از سلاح‌های هسته‌ای و برنامه‌های مرتبط با آن بسیار مهم است. همچنین، به کشف آنتی‌بیوتیک‌ها افتخار می‌آوریم، اما باید از تجارب گذشته یاد بگیریم و مواردی نظیر ناقلی بیماری‌های خطرناک و کشنده را در کنترل نگه داریم.
اگرچه ما سیستم‌های صنعتی را بر اساس نیازهای زندگی‌مان ساخته‌ایم، اثرات آنها بر محیط زیست جهانی نیز مشهود است. با این حال، با توجه به هوش و خلاقیت انسان، می‌توانیم جو را نیز بهبود بخشیم. با این وجود، علی‌رغم تمامی این تلاش‌ها، نبوغ انسان نتوانسته است میانگین طول عمر گونه‌ی ما را به میزان مطلوبی افزایش دهد. برخلاف انسان، گونه‌های پستاندار دیگر توانسته‌اند میانگین طول عمری حدود یک میلیون سال داشته باشند و بعضی از آنها حتی تا ۱۰ میلیون سال هم زنده مانده‌اند. به عنوان نمونه، هومو ارکتوس که یکی از نزدیکان ما به هومو ساپیانس است، حدود ۱.۹ میلیون سال زنده ماند. اگر این روند را ادامه دهیم و به طور فرضی فرض کنیم که انسان‌ها نیز برای یک میلیون سال زنده می‌مانند، بنابراین ۸۰۰ هزار سال دیگر نسل بشر روی زمین زندگی خواهد کرد.
اگر با فرض نرخ ثابت زاد و ولد ۱۲۵ میلیون نفر در سال به محاسبه بپردازیم، می‌توانیم نتیجه بگیریم که حدود ۱۰۰ تریلیون نفر دیگر به جمعیت جهانی افزوده می‌شوند. این بدان معناست که تعداد انسان‌های زنده در حال حاضر تنها ۰.۰۰۸ درصد از کل افرادی که تاکنون زندگی کرده‌اند، را تشکیل می‌دهد. از سوی دیگر، به تخمین می‌رسد که ۱.۲ کوادریلیون نفر هنوز به دنیا نیامده‌اند، و همچنان که خورشید به آرامی گرم‌تر و درخشان‌تر می‌شود، زمین تا حدود ۵۰۰ میلیون سال دیگر قابلیت سکونت خواهد داشت. این اطلاعات نشان می‌دهند که ما هنوز در مرحله‌ای نسبت به تمامی انسان‌هایی که تا کنون زندگی
کرده‌اند و آنهایی که هنوز به دنیا نیامده‌اند، بسیار کوچک هستیم.

گزینه‌های متنوع برای تجربه و سرنوشت انسان در کره زمین

سناریو اول: انسان‌ها زمین را ترک خواهند کرد

ما از انسان‌هایی که ماه را می‌پرستند، به انسان‌هایی که روی آن راه می‌روند، تبدیل می‌شویم. اگر ظرف چند صد سال آینده از بین نرویم، ایده‌هایی که در حال حاضر عجیب به نظر می‌رسند، در آینده به واقعیت می‌پیوندند. اگر اعتقاد داشته باشیم که ممکن است میلیون‌ها سال دیگر زنده بمانیم، می‌توانیم به سیارات دیگر یا جهان‌های مصنوعی خود فکر کنیم. زندگی به سه عامل اساسی نیاز دارد: سطح، منابع، و انرژی. خورشید برای میلیاردها سال انرژی مورد نیاز نسل بشر را فراهم می‌کند و آب و مواد ضروری روی سیاره ماه شناور است. به جای زندگی در سیارات، می‌توانیم تصمیم بگیریم دنیاها و زیستگاه‌های مصنوعی خود را بسازیم. با منابع و انرژی بسیار فراوان، می‌توانیم انواع مختلف جوامع و رویکردهای متنوعی را تجربه کنیم؛ از پژوهشگرانی که به درمان سرطان می‌پردازند، تا انسان‌هایی که مشکلات فقر را برای همیشه حل می‌کنند.
میلیاردها توسعه‌دهنده بازی‌های ویدیویی زندگی را سرگرم‌کننده می‌کنند. تعداد انسان‌های بیشتر، ممکن است به معنای پیشرفت بیشتر باشد. یک مزیت دیگر از ترک زمین، این است که انقراض انسان‌ها به شدت دشوارتر می‌شود، زیرا برای از بین بردن همه افراد به یک فاجعه گسترده در منظومه شمسی نیاز است. بنابراین جدای از انفجار‌های ابرنواخترهای نزدیک یا اشعه گاما، شاید برای میلیاردها سال بشریت نسبتاً از انقراض در امان خواهد بود. اگر بتوانیم برای این مدت طولانی زنده بمانیم، ممکن است تکامل آهسته یا مهندسی ژنتیک، ما را به انواع مختلف تحول دهد؛ ما ممکن است از هم جدا شویم، به شکل‌های مختلفی تبدیل شویم، یا حتی خودمان را همان انسانی که اکنون هستیم نگه داریم. بنابراین سرنوشت انسان به‌گونه‌ای که حالا تصور می‌شود به‌زودی پایان می‌یابد، بسیار دورتر از چیزی است که ممکن است در نظر گرفته شود.

سناریو دوم: مردم منظومه شمسی را ترک می‌کنند

همانطور که منظومه شمسی عظیمی است، تنها یک منظومه ستاره‌ای در میان میلیاردها ستاره راه شیری وجود دارد. اگر انسان‌ها در آینده بتوانند، به عنوان مثال، ۱۰۰ میلیارد ستاره را مستعمره کنند و در آنجا به مدت ۱۰ میلیارد سال زندگی کنند و ۱۰۰ میلیون انسان جدید متولد شود، می‌توانیم تصور کنیم که کهکشان آندرومدا با کهکشان راه شیری ادغام خواهد شد. تمدن‌های آینده ممکن است سال‌ها بگذرانند و برای یافتن منابع انرژی در اطراف سیاهچاله‌ها تلاش کنند.
بگذارید محافظه‌کار باشیم و فرض کنیم که انسان‌ها برای یک میلیون سال زنده می‌مانند، به این ترتیب ۸۰۰ هزار سال دیگر برای ما باقی‌مانده است. با فرض نرخ ثابت زاد و ولد ۱۲۵ میلیون نفر در سال، این بدان معناست که تقریباً ۱۰۰ تریلیون انسان در انتظار تولد هستند، یعنی ۸۵۰ برابر بیشتر از تعداد افرادی که تا به حال زندگی کرده‌اند. به‌این ترتیب سرنوشت انسان به تاثیرات و اقدامات همه ما که در حال حاضر روی کره‌ی زمین زندگی می‌کنیم وابسته خواهد بود.

نتیجه

آرزو می‌کنیم که آنچه پیش‌بینی شده است این باشد که اگر در آینده خودمان را نیکوکاری کنیم، چند قرن یا هزاره، تقریباً تمام انسان‌هایی که تا به حال وجود خواهند داشت، در آینده زندگی خواهند کرد. اما ما در نقطه اوج تاریخ بشری با امکانات باورنکردنی فناوری، محیط زیست و اجتماعی زندگی خواهیم کرد. کاری که انجام می‌دهیم برای همه مردم، حتی آنهایی که هنوز به‌دنیا نیامده‌اند اهمیت دارد. سرنوشت انسان در هزار یا حتی یک میلیون سال عمیقاً به ما بستگی دارد.
به همین دلیل مهم است به آینده‌ای دور فکر کنیم و چرا حضور ما بسیار مهم است. چرا مهم است که ما امروز چه کار می‌کنیم. روزی آخرین انسان به دنیا خواهد آمد، ما نمی‌‌دانیم چه زمانی. اگر دیدگاه خود را از زندگی در انتهای داستان سرنوشت انسان تغییر دهیم، برای ما که هم‌اکنون زندگی می‌کنیم، نه تنها می‌توانیم دنیای شگفت‌انگیزی برای خود بسازیم، بلکه برای تعداد بی‌شماری دیگر زندگی پیشرفته‌ای رقم خواهیم زد و سرنوشت انسان به دست ماست.