موزه خط و کتابت میرعماد در یکی از ساختمان‌های تاریخی کاخ سعدآباد واقع شده است که ساخت آن به دوران پایانی قرن سیزدهم و آغاز قرن چهاردهم هجری قمری بازمی‌گردد.
موزه کاخ سعدآباد در تهران یکی از مقاصد توریستی معتبر است که به عنوان محل اقامت آخرین شاهان ایران در دوران قاجار و پهلوی شناخته می‌شود. این موزه شامل ساختمان‌های تاریخی و فرهنگی متعددی است، که یکی از این ساختمان‌ها به نام موزه خط و کتابت میرعماد فعالیت می‌کند. در این موزه، مجموعه‌ای از آثار برجسته‌ی خوش‌نویسان برجسته ایران از دوره‌های مختلف تاریخی به نمایش گذاشته شده است.
کاخ سعدآباد در طول فصل‌های مختلف سال، با چهره‌های متفاوتی برای بازدیدکنندگان خود رو به رو می‌شود. پیاده‌روی در باغات سبز و بین درختان چنار این مجموعه، همراه با بازدید از موزه‌ها و ساختمان‌های تاریخی آن، تجربه‌ی خالی از لطفی است که توصیه می‌شود آن را از دست ندهید. با ما همراه باشید تا بیشتر با موزه میرعماد آشنا شوید.
گشتی در موزه میرعماد
آدرس مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد، موزه میرعماد، در انتهای خیابان کمال طاهری، زعفرانیه (خیابان شهید فلاحی)، واقع در خیابان ولی‌عصر، شهر تهران است.
موزه میرعماد در واقع یکی از جواهرات فرهنگی تهران است. این موزه که بخشی از مجموعه تاریخی و فرهنگی کاخ سعدآباد است، با آثار با ارزش تاریخی و هنری خود، همواره جذب گردشگران و علاقمندان به تاریخ و فرهنگ شهر تهران بوده است. واقع در خیابان زعفرانیه و انتهای خیابان کمال طاهری، این موزه از لحاظ موقعیت جغرافیایی نیز در مکانی دسترسی آسان قرار دارد.
برای رسیدن به موزه میرعماد و مجموعه سعدآباد، ایستگاه تجریش مترو تهران به عنوان نزدیک‌ترین نقطه ایستگاه متروی می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. از این ایستگاه تنها چهار کیلومتر (حدود ۱۵ دقیقه) فاصله دارید. همچنین از میدان تجریش نیز مسافت کوتاهی باید طی کنید، زیرا فاصله آن تنها دو کیلومتر (حدود پنج دقیقه) است.
با اینکه موزه میرعماد به تنهایی جذابیت خود را دارد، اما با وجود وجود در محیط کاخ سعدآباد، تجربه بازدید از این موزه به یک تجربه فراتر از معمول تبدیل می‌شود، زیرا این کاخ خود دارای معماری و آثار هنری زیباست که بازدیدکنندگان را به دوران‌های گذشته می‌برد.
راهنمای رسیدن به موزه میرعماد
مجموعه سعدآباد دارای دو درب اصلی است، یکی در خیابان دربند و دیگری در خیابان زعفرانیه یا شهید فلاحی واقع شده است. بنای موزه میرعماد نزدیک‌تر به درب دوم این مجموعه واقع شده است، به راحتی می‌توانید با وسایل نقلیه عمومی به این مجموعه دسترسی داشته باشید.
از نظر مکانی، نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به مجموعه سعدآباد، ایستگاه تجریش در خط یک مترو تهران است که در خیابان شریعتی و نزدیک به میدان قدس واقع شده است. پس از خروج از ایستگاه مترو تجریش، با پیاده‌روی نسبتا کوتاه مدت ۳۰ دقیقه می‌توانید به موزه میرعماد برسید. کافی است از این ایستگاه به سمت میدان تجریش حرکت کنید و سپس وارد خیابان سعدآباد شوید. از اینجا با پیگیری مسیر به سمت خیابان جاودان و ادامه آن تا خیابان کمال طاهری، به درب زعفرانیه موزه سعدآباد خواهید رسید که در فاصله ۵۰۰ متری قرار دارد.
در صورت تمایل، می‌توانید قسمتی از مسیر خود را از میدان تجریش تا مجموعه سعدآباد را با تاکسی طی کنید. فقط کافی است که از ضلع غربی میدان تجریش به ابتدای خیابان ملکی بروید و با تاکسی‌های آصف یا اسدآباد تا ابتدای خیابان طاهری بروید. برای باقی مسیر تا مقصد باید پیاده راه را طی کنید.
همچنین، علاوه بر مترو، می‌توانید برای بازدید از موزه میرعماد از خط هفت بی‌آر‌تی تهران تا میدان تجریش سوار شوید و در ایستگاه کاظمی پیاده شوید. اگر با ماشین شخصی برای بازدید از این موزه می‌روید، در نزدیکی ورودی خیابان زعفرانیه مکان‌های کافی برای پارک کردن خودرو وجود دارد.
آشنایی با موزه میرعماد و آثار بی‌نظیرش
موزه میرعماد در قسمت مرکزی کاخ سعدآباد و در یکی از بناهای مجموعه قرار دارد که به دلیل شباهت معماری آن به زمان‌های اواخر دوره قاجار و آغازین دوره پهلوی، به دوره معماری انتقال یا گذار نسبت داده می‌شود. این دوره از زمان انقلاب مشروطه در سال ۱۲۸۵ خورشیدی آغاز شده و تا دهه ۱۳۴۰ شمسی ادامه پیدا کرده است.
ساختمان موزه میرعماد دارای دو طبقه است و در دوره پهلوی دوم، محل اقامت دو نفر از فرزندان شاه، یعنی فرحناز و علی‌رضا پهلوی، بوده است. پس از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ خورشیدی، این بنا به همراه سایر بناهای مجموعه سعدآباد به عنوان یک موزه به کاربری جدید تبدیل شد و به عنوان مکانی برای نگهداری و نمایش آثار خطی ارزشمند مورد استفاده قرار گرفت. طبقه اول این موزه با مساحتی حدود ۱۹۶ متر مربع و متراژ اعیانی بالغ بر ۳۱۰ متر مربع، بر روی یک سکوی یک و نیم متری احداث شده است.
موزه میرعماد، که نام خود را از یکی از معروف‌ترین مربیان خط ایرانی به نام “میرعماد حسنی قزوینی” گرفته است، در سال ۱۳۷۶ خورشیدی تأسیس شد. او در دوران قرن ۱۱ هجری قمری زندگی می‌کرد و آثار خوشنویسی او به ویژه در سطح بین‌المللی شناخته شده‌اند.
موزۀ میرعماد چه قسمت‌هایی دارد؟
موزه میرعماد دارای دو بخش مجزا است؛ در طبقه اول، اثاری از خطوط قبل از اسلام و بخشی از خطوط اسلامی به نمایش گذاشته شده است. همچنین، در طبقه دوم، می‌توانید به آثاری از خطوط اسلامی، خطوط تفننی، اشیای کاربردی و نسخ خطی دسترسی داشته باشید.
1. آثار قبل از اسلام
در طبقه اول موزه، شما می‌توانید نمونه‌هایی از کتیبه‌های میخی عیلامی (نوشته به خط پروتو عیلامی و مربوط به دوره چغازنبیل) و کتیبه‌های پهلوی ساسانی (متعلق به دوره حکومت اردشیر بابکان و جزئیاتی از کتاب کارنامه اردشیر بابکان)، همچنین متونی از اوستا را مشاهده کنید.
2. آثار اسلامی
در طبقه اول موزه میرعماد، مجموعه‌ای از خطوط جمعی قرار دارد که شامل اقلام شش‌گانه‌ای می‌باشد و به «ابن مقله شیرازی» تعلق دارد. این خطوط با خط کوفی شروع شده و با خط محقق به پایان می‌رسند.
همچنین در این طبقه، خطوط کوفی، ثلث، نسخ، توقیع، رقاع و ریحان که مربوط به دوره‌های اسلامی هستند، به نمایش گذاشته شده‌اند. برجسته‌ترین آثار خط کوفی ایرانی بر روی پوست نیز در اینجا به نمایش درآمده‌اند که نشانگر یکی از انواع تقسیم‌بندی‌های این خط می‌باشد.
در طبقه دوم موزه، آثاری از خطوط تعلیق نستعلیق و شکسته نستعلیق از قرن‌های ۹ تا ۱۳ هجری قمری به نمایش گذاشته شده‌اند. بخشی از این طبقه، به آثار «میرعماد الحسنی» اختصاص دارد که شامل قطعات خط و مرقع می‌باشند. این آثار مربوط به دوره‌های ۹۹۴ تا ۱۰۱۹ هجری قمری بوده و قطعات نستعلیق چلیپایی و سیاه مشق را شامل می‌شوند.
3. آثار و خطوط تفننی
در این بخش، می‌توانید قطعات خطی گلزار، تصویری، تزیینی، قطاعی و ناخنی از دوره‌های ۱۰ تا ۱۳ هجری قمری را مشاهده کنید.
4. لوازم کاربردی
از زمان ظهور اولیه اسلام، خط به عنوان یکی از اجزای تزیینی در زیباسازی اشیای مختلف مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ زیرا در جوامع اسلامی، خط و خوشنویسی دارای اهمیت بسیاری بود. خطوطی که بر روی شمعدان‌های فلزی، سنگ‌های قبر، ظروف سفالین و لعابی، و بخش‌هایی از محراب قرار می‌گرفتند، جزء جاذبه‌های این بخش از موزه بودند.
5. نسخه‌های خطی
کتاب‌ها و دیوان‌های شعری، مرقعات و کتب خطی از قبیل مرقع خط درویش عبدالمجید طالقانی، مرقع احمد نیریزی، مرقع میرعماد، دیوان حافظ و کتب خطی تاریخ قرن ۱۳ هجری قمری مانند قرآن‌ها و کتب‌های دعا، جزء اثاری هستند که در این بخش از موزه به نمایش گذاشته شده‌اند.
امکان بازدید از موزۀ میرعماد
ساعات بازدید به شرح زیر است:
– در نیمه اول سال: روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ساعت ۷ شب (فروش بلیط و ورود به مجموعه تا ساعت ۵ عصر)؛ پنجشنبه و جمعه از ساعت ۹ صبح تا ساعت ۸ شب (فروش بلیط و ورود به مجموعه تا ساعت ۶ عصر).
– در نیمه دوم سال: روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ساعت ۵ عصر (فروش بلیط و ورود به مجموعه تا ساعت ۳ عصر)؛ پنجشنبه و جمعه از ساعت ۹ صبح تا ساعت ۶ عصر (فروش بلیط و ورود به مجموعه تا ساعت ۴ عصر)، به‌جز در روزهای زیر:
– روزهای ۱۴ خرداد، ۲۱ رمضان، تاسوعا و عاشورا، ۲۸ صفر، ۲۵ شوال، ۱۳ فروردین.
هزینه بلیط کاخ سعدآباد
ورود به کاخ سعدآباد در سال ۱۴۰۳ برای هر فرد داخلی ۳۰,۰۰۰ تومان است. هزینه بلیط برای بازدید از بخش‌های مختلف کاخ از ۱۵,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ تومان متغیر است. همچنین، برای بازدید از موزه میرعماد در همان سال، هزینه‌ی ورود ۱۵,۰۰۰ تومان می‌باشد.
سایر موزه‌های کاخ سعدآباد
موزه ظروف سلطنتی
این موزه در کاخ اشرف در شرق مجموعه سعدآباد واقع شده است، و در گذشته محل اقامت اشرف پهلوی، خواهر دوقلوی محمدرضا شاه پهلوی بوده است. هزینه‌ی بازدید از این کاخ در سال ۱۴۰۳، بیست هزار تومان است.
موزه ظروف سلطنتی کاخ اشرف پهلوی، در شرق مجموعه تاریخی و فرهنگی سعدآباد واقع شده است. افتتاح این موزه به سال ۱۳۷۲ خورشیدی برمی‌گردد و پس از دو سال، مدیریت آن به عهده نهاد ریاست جمهوری قرار گرفت. سپس در سال ۱۳۸۴، موزه به مدیریت سازمان میراث فرهنگی منتقل شد. در این مجموعه موزه، شما قادر خواهید بود به تماشای صنایع دستی و ظروف سلطنتی مرتبط با دوره‌های پهلوی و قاجار، همچنین ظروف اهدایی از سراسر دنیا به محمدرضا شاه و فرح پهلوی بپردازید.
موزه اسلحه تهران
این موزه در ناحیه شمالی مجموعه سعدآباد قرا گرفته‌است.
هزینه ورود در سال ۱۴۰۳، ۲۰,۰۰۰ تومان است.
در قدیمی‌ترین نقطه شمالی مجموعه سعدآباد، موزه سلاح‌های دربار را می‌توانید ببینید، جایی که قبلاً غلامرضا پهلوی، برادر محمدرضا، ساکن بوده است. در این موزه بیش از ۷۰ نوع اسلحه گرم از دوران پهلوی دوم و دوره‌ی درباریان، شامل اسلحه‌های شکاری، جنگی، کمری و تجهیزات مربوطه، را مشاهده خواهید کرد. برخی از این اسلحه‌ها اهدایی از شخصیت‌های مهم سیاسی و نظامی دیگر کشورها به محمدرضا شاه پهلوی هستند.
در میان آثاری که در موزه به نمایش گذاشته شده، تفنگ‌هایی از اولین تولیدات کارخانه‌های تسلیحات ارتش شاهنشاهی، تفنگ سرپرتک لول با سیستم سنگ چخماقی (متعلق به قرن ۱۷ میلادی و ساخت کشور هندوستان) و باروت‌دان‌ها و طپانچه‌هایی که با عاج و صدف تزئین شده‌اند و مربوط به دوره قاجاریه، جزو جذاب‌ترین آثار هستند.
علاوه بر این، کلاه‌های نظامی، مدال‌های دوره پهلوی و عکس‌های تاریخی از دوران قاجار و پهلوی نیز در این موزه به نمایش گذاشته شده‌اند. این موزه در دوم خرداد سال ۱۳۹۰ خورشیدی افتتاح شده است.
موزه برادران امیدوار
این موزه در شمال غرب مجموعه سعدآباد قرار دارد.
هزینه ورود در سال ۱۴۰۳، ۲۰,۰۰۰ تومان است.
این ساختمان در گذشته بخشی از خدمات کاخ و سورچیان بوده و مکان نگهداری کالسکه‌های دربار نیز در آنجا بوده است. این ساختمان باستانی که در حال حاضر به عنوان موزه برادران امیدوار شناخته می‌شود، در قسمت شمال غربی مجموعه سعدآباد واقع شده و تاریخ ساخت آن به دوران قاجار بازمی‌گردد.
برادران امیدوار اولین جهانگردان ایرانی بودند که از سال ۱۳۳۳ خورشیدی شروع به سفر ۱۰ ساله خود به اطراف جهان کردند. این موزه که در سال ۱۳۸۲ خورشیدی در هفته جهانگردی افتتاح شد، اکنون شامل مستندهای تاریخی، تصاویر و عکس‌ها، و اشیایی همچون عاج فیل و مجسمه‌های انسانی است که از سفرهای برادران امیدوار به دست آمده‌اند.
موزه هنرهای زیبا
کاخ اسود واقع در جنوب محوطهٔ سعدآباد، یکی از برجسته‌ترین ساختمان‌های این مجموعه محسوب می‌شود.
هزینهٔ ورود به این موزه در سال ۱۴۰۳ معادل ۲۰,۰۰۰ تومان است.
در دوران حکومت پهلوی دوم، این کاخ محل اقامت وزیر دربار بوده است. موزه هنرهای زیبا که در انتهای جنوبی مجموعهٔ تاریخی سعدآباد قرار دارد، در داخل این کاخ بنا نهاده شده است. نام “سیاه” به دلیل وجود سنگ‌های مرمر سیاه در نمای بنا انتخاب شده است. این کاخ، از سال ۱۳۶۱ خورشیدی به عنوان موزه هنرهای زیبا به رسمیت شناخته شده و برای عموم بازدید‌پذیر است. 
چنانچه از اهالی گردش و طرفدار سفر هستید، باغ گل دبی : بهشتی کوچک در دل کویر، می‌تواند مقصد سفر بعدی شما باشد.
نظرات کاربران